İçeriğe atla

Emil Hácha

Emil Hácha
Bohemya ve Moravya Protektorası Başkanı
Görev süresi
15 Mart 1939 - 9 Mayıs 1945
3. Çekoslovakya Cumhurbaşkanı
Görev süresi
30 Kasım 1938 - 14 Mart 1939
Yerine geldiğiEdvard Beneš
Yerine gelenEdvard Beneš (Sürgündeki Çekoslovakya Cumhurbaşkanı)
Kişisel bilgiler
Doğum 12 Temmuz 1872(1872-07-12)
Schweinitz in Böhmen, Bohemya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
(şimdi Çekya)
Ölüm 27 Haziran 1945 (72 yaşında)
Prag, Çekoslovakya
(şimdi Çekya)
Partisi Çekoslovak Nasyonal Sosyalist Partisi
Evlilik(ler) Hana Benešová

Emil Hácha (12 Temmuz 1872; Trhové Sviny, Bohemya, Avusturya-Macaristan - 27 Haziran 1945; Prag, Çekoslovakya), Çek avukat, 1938 yılından 1939 Çekoslovak Slovakya'nın üçüncü Cumhurbaşkanı. Mart 1939'dan itibaren Alman Himayesi altındaki Bohemya ve Moravya Protektorası'na başkanlık etti.

Ceske Budejovice'de liseden mezun oldu ve daha sonra Prag Üniversitesi'nde hukuk fakültesine gitti. 1896 yılında yaptığı çalışmalar bittikten sonra Prag'da Bohemya Krallığı Ülke Komitesi için çalıştı. I. Dünya Savaşı'nın patlak vermesinden kısa bir süre sonra Viyana Yüksek İdare Mahkemesi'nde yargıç oldu. Orada Ferdinand Pantůček ile bir araya geldi. Versailles Antlaşması'ndan sonra Pantůček, Prag'da Çekoslovakya Cumhuriyeti Yüksek İdare Mahkemesi Başkanı oldu. Hácha 1918'de bir yargıç ve 1919'da mahkeme Başkanı Yardımcısı oldu. Pantůček'in 1925 yılında ölümünden sonra onun vârisi olarak devlet başkanı Tomáš Garrigue Masaryk tarafından yeni başkan seçildi. Emil Hácha Çekoslovakya'da en çok dikkat çeken avukat olarak İngiliz ortak hukuku ve uluslararası hukuk konusunda uzman oldu. Ayrıca Yasama Konseyi üyesi oldu.

Çekoslovakya Cumhurbaşkanı

İkinci Çekoslovak Cumhuriyeti

Hácha, Berlin'de Hitler ve Göring ile toplantıda, 15 Mart 1939

Münih Antlaşması ve devlet başkanı Edvard Beneš'in sürgün edilmesinden sonra 30 Kasım 1938 tarihinde onun halefi olarak seçildi. Katolikliği, muhafazakarlığı ve ülkenin bölünmesine yol açan hiçbir hükûmete katılmaması nedeniyle aday gösterildi. Alman işgalinden önceki kısa cumhurbaşkanlığı dönemi, İkinci Çekoslovak Cumhuriyeti olarak bilinir ve daha önce cumhurbaşkanı ve hükûmete olağandışı yetkiler veren ve parlamentonun yetkilerini kısıtlayan bir etkinleştirme eylemiyle demokrasiden otoriter devlete geçişle damgasını vurdu.

Adolf Hitler ile görüşmesi ve tehdit

Mart 1939'da Slovakya ve Ruthenia'nın ayrılmasından sonra, İngiltere'nin Çekoslovakya Büyükelçisi Basil Newton, Başkan Hácha'ya Hitler ile görüşmesini tavsiye etti.[1] Hácha Berlin'e ilk geldiğinde, Hitler ile görüşmeden önce Alman Dışişleri Bakanı Joachim von Ribbentrop ile bir araya geldi. Von Ribbentrop, Nürnberg mahkemelerinde bu görüşme sırasında Hacha'nın kendisine "Çek Devletinin kaderini Führer'in ellerine bırakmak istediğini" söylediğini ifade etti.[2]

14 Mart 1939 akşamı Hitler, Başkan Hácha'yı Berlin'deki Reich Şansölyeliği'ne çağırdı. Hitler bir film izlerken onu kasten saatlerce bekletti.[3] Wilhelm Keitel anılarında, Hacha geldiğinde Hitler'in "yaşlı beyefendiyi iki saat dinlendirip iyileşmesine izin vereceğini" söylediğini hatırlattı ki bu Keitel için anlaşılmaz bir şeydi.[4] Sonunda, 15 Mart 1939'da saat 1:30'da Hitler Emil Hácha ile bir araya geldi. Hácha'ya, şu anda konuşurken Alman ordusunun Çekoslovakya'yı işgal etmek üzere olduğunu söyledi.

Hitler daha sonra Çek Cumhurbaşkanı Emil Hácha'ya iki seçenek sundu: Almanya ile işbirliği yapmak, bu durumda "Alman birliklerinin girişi tolere edilebilir bir şekilde gerçekleşecek" ve "Çekoslovakya'ya kendi cömert yaşamına, özerkliğine ve bir dereceye kadar ulusal özgürlüğe izin verecek" ya da "direnişin tüm araçlarla silah zoruyla kırılacağı" senaryosu ile karşı karşıya kalınabileceğini söyledi. Alman tarihçi Joachim Fest'e göre, Hácha, Hermann Göring'in başkenti bombalama tehdidi nedeniyle kalp krizi geçirdi ve saat dörtte Prag ile temasa geçerek etkin bir şekilde "Çekoslovakya'yı Almanya'ya dahil etti".[5] Göring, Nürnberg mahkemelerinde ifade verirken, İngiltere'nin Almanya büyükelçisi Nevile Henderson'a tehditte bulunduğunu kabul etti, ancak tehdidin bir uyarı olarak geldiğini söyledi çünkü Çek hükûmeti, Alman işgalini kabul ettikten sonra, Çek ordusunun ilerleyen Almanlara ateş etmeyeceğini garanti edemezdi.[6] Ancak Göring, Hácha'nın tehdidi nedeniyle kalp krizi geçirdiğinden bahsetmemiştir.

Fransız Büyükelçisi Robert Coulondre, Coulondre tarafından güvenilir kabul edilen isimsiz bir kaynağa göre, sabaha karşı saat dört buçukta Hacha'nın "tamamen çökmüş bir durumda olduğunu ve sadece enjeksiyonlarla ayakta durabildiğini" bildirdi.[7]

Coulondre, Reich Şansölyesi'ndeki sahneyi şöyle anlattı:

"Alman bakanlar [Göring ve Ribbentrop] acımasızdı. Belgelerin üzerinde durduğu masanın etrafında tam anlamıyla Dr. Hácha ve M. Chvalkovsky'yi avladılar, onların önlerine ellerine sürekli kalem ittiler, durmadan reddetmeye devam ederlerse Prag'ın yarısının bombardımandan harabeye döneceğini tekrarladılar. Şehir iki saat içinde bombalanacaktı ve bu sadece başlangıç olacaktı. Yüzlerce bombacı kalkış emrini bekliyordu ve eğer imzalar gelmeseydi bu emri sabah altıda alacaklardı".[8]

Ancak, toplantı sırasında hazır bulunan Hitler'in özel tercümanı Paul Schmidt anılarında, Çekoslovak Devlet Başkanı ile böyle çalkantılı sahnelerin yaşandığını yalanladı.[9] Tarihçi Jean Ancel, Schmidt'in anılarının, Nazi rejiminin suç politikalarını ve bu politikalardaki rolünü sürekli olarak küçümsediği ve görmezden geldiği için güvenilir bir bilgi kaynağı olmadığını belirtmiştir.[10]

Bohemya ve Moravya Himayesi

Çekoslovakya'nın geri kalan topraklarının 16 Mart 1939'da işgalinden sonra, Kasım 1939'da Bohemya ve Moravya Protektorası'na yeni seçilmiş başkan olarak Hitler'e bağlılık yemin etmek zorunda kaldı. Eski Çekoslovakya'nın Alman politikalarına ve Almanlaştırmasını protesto etti; Ancak, çok az etkisi oldu. Bunun üzerine gizlice Edvard Beneš'in sürgündeki hükûmeti ile iş birliği yaptı. Hácha, Himaye Başkanı olarak görev yaptığı süre boyunca, Çek Yahudilerine karşı ayrımcılık yapan Nazi Nürnberg Yasalarını örnek alan yasa yasalarını da imzaladı.[11] Parlamentoyu feshetti ve yerine Ulusal Ortaklık kurdu.[12]

Konstantin von Neurath'ın Hitler tarafından yeterince sert olmadığı kabul edildi ve Reinhard Heydrich Bohemya ve Moravya'nın Koruyucu Yardımcısı olarak atandıktan sonra bu durum değişti. Hácha ülkesinin konular üzerindeki etkisini kaybetti ve bir kukla haline geldi. Meslektaşları ve dostlarının çoğu tutuklandı (Başbakan Alois Elias dahil) ve toplama kamplarına gönderildi. Çünkü Heydrich tarafından başlatılmış olan terör kampanyası, Hácha'nın işgalcilere ile iş birliğinin, kendi halkına ve milletine yardımcı olabilecek tek yolun bu olduğu hissedildi.

Heydrich'in ölümünden sonra yeni Koruyucu Yardımcısı Kurt Daluege oldu. Hitler başlangıçta Heydrich'in öldürülmesine misilleme olarak 10.000 Çek'i idam etmeyi planlamıştı ve Hácha'yı böyle bir başka olay olursa "bütün Çek nüfusunu sınır dışı etmeyi düşünmemiz gerekir" diyerek uyarmıştı.[13] Bu tehdit Heydrich'in cenazesinde yapıldı.[14]

Ölümü

9 Mayıs 1945'teki Prag Taarruzu sırasında Kızıl Ordu tarafından kurtarıldı. Hácha, 13 Mayıs'ta Sovyet NKVD ajanları tarafından vahşice dövüldü ve tutuklandı ve hemen Pankrác Hapishanesine transfer edildi. 27 Haziran'da, gizemli koşullar altında[15] orada öldü. Ölümünden sonra ilk bakışta Vinohrady'de isimsiz bir mezara gömüldü. O dönemin İçişleri Bakanı Hacha'nın adının mezar taşına kazınmasını yasakladı (ancak günümüzde mezarında ismi bulunmaktadır).

Kaynakça

  1. ^ Nicoll, Britain’s Blunder (German edition) p. 63.
  2. ^ Nuremberg Trial Proceedings Vol. 10 Friday, 29 March 1946 12 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Avalon
  3. ^ Evans Third Reich in Power pp. 682–684
  4. ^ Keitel, Third Reich in Power p. 79
  5. ^ Fest Hitler pp. 570–571
  6. ^ IMT XXXI 26 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. DOCUMENT 2861-PS, p. 246
  7. ^ Robert Coulondre to Georges Bonnet, Minister for Foreign Affairs. Berlin, March 17, 1939., available online here: http://avalon.law.yale.edu/wwii/ylbk077.asp 18 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  8. ^ Shirer, William The Rise of and Fall of the Third Reich, New York: Simon and Schuster, 1960 pages 446-447
  9. ^ Schultze-Rhonhof, 1939 - the War that Had Many Fathers p. 231
  10. ^ Ancel, Jean The History of the Holocaust in Romania, Lincoln: University of Nebraska Press, 2011 page 214.
  11. ^ "Nuremberg Laws Proclaimed in Czech Protectorate by President Hacha". Jewish Telegraphic Agency. 24 Mart 1942. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2016. 
  12. ^ Gruner, Wolf (2015). "Protectorate of Bohemia and Moravia". Gruner, Wolf; Osterloh, Jörg (Ed.). The Greater German Reich and the Jews: Nazi Persecution Policies in the Annexed Territories 1935-1945. War and Genocide (İngilizce). Heise, Bernard tarafından çevrildi. New York: Berghahn Books. ss. 105-106. ISBN 978-1-78238-444-1. 
  13. ^ Evans Third Reich at War p. 277
  14. ^ Mazower Hitler's Empire p. 213
  15. ^ Emil Hacha 5 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., hrad.cz, retrieved 20 November 2013
Siyasi görevi
Önce gelen:
Edvard Beneš		Çekoslovakya Cumhurbaşkanı
1938-1939 		Sonra gelen:
Edvard Beneš
(Sürgündeki Çekoslovakya Cumhurbaşkanı)
Önce gelen:
Yeni makam		Bohemya ve Moravya Protektorası Başkanı
1939-1945 		Sonra gelen:
Makam kaldırıldı

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Reinhard Heydrich</span> Alman SS Generali ve siyasetçi

Reinhard Tristan Eugen Heydrich, Alman asker ve siyasetçi. SS-Obergruppenführer. Sicherheitspolizei ve Sicherheitsdienst 'nin birleşme sonucu kurulan Reichssicherheitshauptamt başkanı. Reichsprotektorat Böhmen und Mähren Genel Vali Vekili. Holokost'un başmimarlarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Prag</span> Çek Cumhuriyetinin başkenti

Prag, Çekya'nın başkenti ve en büyük şehri. Geçmişte Çekoslovakya'nın da başkentiydi. Orta Bohemya'da Vltava Nehri'nin üzerinde yer alır ve 1.2 milyon nüfusu vardır. İş dünyası istatistiklerine göre bu sayıya ek olarak 300.000 kişi de resmi kaydı olmaksızın Prag'da yaşamaktadır. Prag, geniş bir kitle tarafından dünyanın en güzel şehirlerinden biri olarak gösterilir. Prag "Altın Şehir", "Doksanların Sol Bankası", "Masal Şehri", "Şehirlerin Anası" ve "Avrupa'nın Kalbi" gibi isimlerle de anılır. Prag konumu gereği çevresindeki ülkeler ile merkezi bir konum oluşturur. Avrupa'daki en fazla iç kaleye sahip 3 şehirden birisidir. Bu şehrin gölgesi Franz Kafka olmuştur. Kafka için bile fazlasıyla turist çeken bir Orta Çağ şehridir. Prag Şehri 5 Nobel ödülüne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Münih Antlaşması (1938)</span> Almanca konuşulan Çekoslovakya topraklarının 1938de Almanyaya bırakılması

Münih Antlaşması, Birleşik Krallık, Fransa, İtalya ve Almanya arasında yapılan ve Çekoslovakya'nın Südet bölgesinin Almanya'ya verilmesini öngören 29 Eylül 1938 tarihli antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Hermann Göring</span> Alman siyasetçi, Reichstag Başkanı ve savaş suçlusu

Hermann Wilhelm Göring, Nasyonal Sosyalist Partinin ileri gelenlerinden Alman siyasetçi, Nazi Almanyası'nın hava kuvvetleri komutanı ve hüküm giymiş savaş suçlusudur. 1933'ten 1945'e kadar Almanya'yı yöneten Nazi Partisi'nin en güçlü isimlerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Joachim von Ribbentrop</span> Alman politikacı

Joachim von Ribbentrop, Nazi Almanyası Dışişleri Bakanı ve diplomat.

Çek Cumhuriyeti tarihi, bugünkü Çekya topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Konstantin von Neurath</span>

Konstantin Freiherr von Neurath, Alman diplomat, SS-Obergruppenführer ve Weimar Cumhuriyeti ile Nazi Almanyası'nın Dışişleri Bakanı (1932–38).

<span class="mw-page-title-main">Kurt Daluege</span> Alman politikacı

Kurt Daluege, Nazi Almanyası'nda SS-Oberstgruppenführer Generaloberst Polizei ve RSHA subayı. Reinhard Heydrich suikastının ardından Bohemya ve Moravya'yı yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Çekoslovakya'nın İşgali</span>

Çekoslovakya'nın İşgali (1938-1945), Münih Antlaşması sonucu Almanya'nın, Südetler olarak bilinen bölgeyi işgal etmesiyle başlamıştır. 16 Mart 1939'da Alman birlikleri Çekoslovakya'nın geri kalanını da işgal ederek II. Dünya Savaşı'nın sonuna kadar ülkenin varlığına son vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Prag Taarruzu</span> Kızıl Ordunun II. Dünya Savaşındaki son stratejik taarruz harekâtı

Prag Taarruzu, Kızıl Ordu'nun II. Dünya Savaşı'ndaki son stratejik taarruz harekâtıdır. Prag'a yönelen Kızıl Ordu taarruzu ve Prag Muharebesi, 5 - 11 Mayıs 1945 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Ayrıca muharebe, Prag Ayaklanması ile birlikte sürmesi dolayısıyla da önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Edvard Beneš</span>

Edvard Beneš, Çekoslovak bağımsızlık hareketi lideri, Dışişleri Bakanı ve Çekoslovakya ikinci Cumhurbaşkanı. Beneš yetenekli bir diplomat olarak biliniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Beran</span>

Rudolf Beran Çek siyasetçi. Çekoslovakya'nın Nazi Almanyası tarafından işgalinden hemen önce ve sonrasında Bohemya ve Moravya Protektorası deklare edilmeden ülkesinin başbakanlığını yapmıştır. Çekoslovak Çiftçi ve Köylü Cumhuriyetçi Partisi'nin 1933'ten itibaren lideridir ve Cumhurbaşkanı Emil Hácha tarafından 1 Aralık 1938'de başbakan olarak görevlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Anthropoid Operasyonu</span> Alman SS Generali Reinhard Heydrichin öldürülmesinin kod adı

Anthropoid Operasyonu, Schutzstaffel (SS), Obergruppenführer ve Reichssicherheitshauptamt genel başkanı General der Polizei Reinhard Heydrich'e düzenlenen ve öldürülmesiyle sonuçlanan suikastin kod adıdır. Reinhard Heydrich Nazi Almanyası'nın birleşik güvenlik hizmetleri ve Bohemya ve Moravya Protektorası Reichsprotektor görevlerinde bulundu. Operasyon, Çekoslovak hükûmetinin onayı ile İngiliz Özel Operasyonlar İdaresi tarafından hazırlandıktan sonra 27 Mayıs 1942'de Prag'da gerçekleştirildi. Saldırıya uğrayan Heydrich, 4 Haziran 1942'de kaldırıldığı hastanede öldü. Ölümü, Alman SS birliklerince, köylerin tahrip edilmesi ve sivillerin öldürülmesi de dahil olmak üzere acımasız misilleme dalgasına yol açtı. Antropoid operasyonuyla II. Dünya Savaşı sırasında üst düzey bir Nazi lideri başarılı bir suikast sonucu öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Bohemya ve Moravya Protektorası</span>

Bohemya ve Moravya Protektorası, Çekoslovakya'nın Südetler bölgesinin işgal edilmesini ve bu bölgenin Çek toprakları arasından çıkarılmasını müteakip Nazi Almanyası işgali ile bu ülkenin batısında kurulan ve etnik Çekler'in çoğunluğunu oluşturduğu protektora.

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Diels</span>

Rudolf Diels, bir Alman devlet memuru ve 1933–34'te Gestapo'nun başıydı. SS-Oberführer rütbesini aldı ve Hermann Göring'in koruyucusuydu.

<span class="mw-page-title-main">Jan Kubiš</span> Anthropoid Operasyonunda yer alan Çekoslovak asker

Jan Kubiš Çekoslovak İngiliz eğitimli paraşütçülerden oluşan ve Bohemya ve Moravya Protektorası'nın Reichsprotektor'u (Realm-Protector), SS-Obergruppenführer Reinhard Heydrich'i 1942'de Anthropoid Operasyonu'nun bir parçası olarak ortadan kaldırmak için gönderilen bir Çek askeriydi. Saldırı sırasında Kubiš, Heydrich'i ölümcül şekilde yaralayan bombayı atmıştır.

Fall Grün (İrlanda) ile karıştırılmamalıdır.

<i>Demir Kalpli Adam</i> (film)

Demir Kalpli Adam, , Cédric Jimenez tarafından yönetilen ve David Farr, Audrey Diwan ve Jimenez tarafından yazılan 2017 biyografik aksiyon - gerilim filmidir. İngilizce bir Fransız-Belçika yapımı olan film, Fransız yazar Laurent Binet'in 2010 tarihli HHhH adlı romanına dayanıyor. Film, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi liderlerinden Reinhard Heydrich'a Prag'da yapılan suikaste odaklanıyor.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Çekoslovak Cumhuriyeti</span>

İkinci Çekoslovak Cumhuriyeti, 30 Eylül 1938 ile 15 Mart 1939 arasında 169 gün yaşadı. Bohemya, Moravya, Silezya, Karpat Rutenya ve Slovakya'nın özerk bölgelerinden oluşuyordu.

Panenské Břežany (Almanca:Jungfern-Breschan), Çek Cumhuriyeti'nin Orta Bohemya Bölgesi'ndeki Prag-Doğu Bölgesi'nde bir belediye ve köydür. Yaklaşık 600 kişilik nüfusu bulunmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.