İçeriğe atla

Emel Hareketi

Emel Hareketi
(Arapçaحركة أمل, Ḥarakat Amal)
KısaltmaEMEL
Genel başkanNebih Berri
KurucuMusa es-Sadr
Kuruluş tarihi1974
Temsilciler Meclisi
14 / 128
İnternet sitesi
Parti bayrağı
Lübnan

Emel Hareketi, (Arapçaحركة أمل, Ḥarakat Amal) Lübnan'da Şii Müslüman toplumuna bağlı siyasi parti ve eski milis grubu.

Kuruluşu ve Lübnan İç Savaşı

Hareketin kurucularından Musa es-Sadr Lübnan asıllı bir ailenin çocuğu olarak İran'da dünyaya gelmiş[1] ve orada eğitim almış bir din adamıydı. 1974'te Sadr tarafından tüm dinsel/mezhepsel gruplara açık olan “Mahrumlar Hareketi” (Harekat El-Mahrumin) kuruldu.[2]

Lübnan İç Savaşı'nın başlamasıyla ülkedeki gruplar silahlanarak milis güçler oluşturmaya başladı. Emel Hareketi de Mahrumlar Hareketi'nden ortaya çıkarak Şii toplumunun bir milis gücü olarak sahneye çıktı. Arapçada “Umut” anlamına gelen mevcut ismini alan hareketin adı aynı zamanda, “Lübnan Direniş Tugayları” (AMAL: Afvaj Al-Mukavmat al Lubnaniyya) tamlamasının ilk harflerinden oluşan Arapça bir kısaltmadır.[3] Emel'in kurulmasıyla Lübnan tarihinde yüzyıllar sonra ilk defa Şii toplumu askeri bir örgütlenmeye sahip oldu.

İç Savaş sonrası

Emel Hareketi, iç savaşın sona erdiği 1990 yılından sonraki dönemde, Suriye'yi ve Lübnan'daki Suriye varlığını destekledi. 2005 yılında, eski başbakan Refik Hariri'nin öldürülmesinden sonra başlatılan ve Suriye askeri varlığının Lübnan'dan çekilmesini talep eden Sedir Devrimi'ne katılmadı.

1992'den beri Lübnan Temsilciler Meclisi'nde temsil edilen Emel Hareketi'nin başkanı Nebih Berri de bu tarihten beri Temcilsilciler Meclisinin başkanlığını yapmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Trendle, Giles. The Imam and The Colonel. 
  2. ^ Erdem, Gökhan (2018). "Lübnan'da Şii Siyasi Hareketin Evrimi: EMEL'den Hizbullah'a". The Turkish Yearbook of International Relations, 49. s. 45. doi:10.1501/Intrel_0000000316. 14 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2022. 
  3. ^ "Lübnan'ın Emel'i". Yeni Şafak. 6 Temmuz 2022. 18 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lübnan</span> Batı Asya’da bir ülke

Lübnan, resmî adıyla Lübnan Cumhuriyeti, Batı Asya'da Doğu Akdeniz kıyısında bir Arap ve Orta Doğu ülkesidir. Kuzey ve doğuda Suriye, güneyde İsrail batıda Akdeniz ile çevrili olan ülkenin ayrıca Kıbrıs ile deniz sınırı bulunmaktadır. Lübnan, Akdeniz Havzası ile Arap Dünyası'nın kesişiminde yer alması nedeniyle zengin bir tarihe sahiptir ve kendine özgü bir kültürel kimlik geliştirmiştir. Tarihteki Fenike uygarlığının vatanı Lübnan ve kıyılarıdır. Ülke pek çok dine ev sahipliği yapmaktadır. Yüz ölçümü 10.452 km² olan Lübnan en küçük ülkelerden biridir. Nüfusu yaklaşık 6 milyon, başkenti Beyrut, ulusal ve resmî dili Arapçadır. Fasih Arapça'nın yanı sıra günlük hayatta konuşma dili olarak Lübnan Arapçası kullanılmaktadır. Ayrıca Fransızca da resmî olarak tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Hizbullah (Lübnan)</span> Lübnan merkezli Şii İslamcı siyasi parti ve militan grup

Hizbullah, Lübnan'da bulunan, hem sivil hem de askeri kanadı olan Şiî inançlı siyasi ve askeri parti. 1982 yılında başta İsrail'i, o zamanlar işgal etmekte olduğu Güney Lübnan'dan çıkartmak ve ardından İsrail'i yıkmak amacıyla kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İslami Davet Partisi</span> Irakta bir siyasi parti

İslami Davet Partisi veya İslami Çağrı Partisi, Irak'taki siyasi partilerden biridir. Irak Yüksek İslam Konseyi ile birlikte Şii Birleşik Irak İttifakı'nın iki ana partisidir. Ocak 2005 Irak seçimlerinde ve daha uzun vadeli Aralık 2005 seçimlerinde mecliste çok sayıda sandalye kazandı. Parti, İran-Irak Savaşı sırasında ve İran Devrimi'nde Ayetullah Ruhullah Humeyni'yi destekledi. Hala İran ile olan ideolojik farklılıklara rağmen Tahran'dan mali destek almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan İç Savaşı</span> 1975 yılında Lübnanda meydana gelen iç savaş

Lübnan İç Savaşı, 1975'ten 1990 yılına kadar Lübnan'da yaklaşık olarak 150.000 - 230.000 insanın ölümüne neden olmuştur. Yaklaşık 350.000 kişi yaralanmış bir milyondan fazla insan da ülkesini terk etmiştir. Soğuk Savaş dönemi Lübnan'ı ciddi şekilde etkiledi ve 1958'deki siyasi kriz ancak ABD'nin Beyrut'a çıkarma yapmasıyla sona ermişti. İsrail'in kurulması ve yüzbinlerce Filistinli mültecinin Lübnan'a yerleşmesi dini çatışmaları arttırdı. Silahlı FKÖ gerillalarının ülkeye girişi ciddi siyasi sorunlara sebep oldu. FKÖ'nün gelişi, Filistinli mültecilerin silahlanması farklı gruplar arasındaki sürtüşmeyi hızlandırdı. 1976'da çoğunluğu Müslüman Lübnan Cephesi ve Ulusal Komite arasında çatışmalar başladıktan kısa süre sonra Arap Ligi ve Suriye arabuluculuğa girişti, Filistinli-Lübnanlı çatışması daha çok Güney Lübnan'da yoğunlaştı. FKÖ burayı 1969 yılından beri kontrol ediyordu. Kahire Antlaşması imzalanarak bu bölgeden çekildi. İsrail, Güney Lübnan'ı işgal etti ve Suriye önce Hristiyanlar lehine iç savaşa dahil oldu ve sorun uluslararası bir boyut kazandı. Suriye ve İsrail anlaşmazlığı Lübnan üzerinden devam etti. 1980'lerde taraflar harabeye dönen Beyrut'un onarılması için çaba gösterdi.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Nasrallah</span> Hizbullahın genel sekreteri

Hasan Nasrallah, Lübnanlı din adamı ve Şii İslamcı bir siyasi parti ve militan grup olan Hizbullah'ın genel sekreteriydi.

<span class="mw-page-title-main">Mukteda es-Sadr</span> Iraklı siyasetçi

Mukteda es-Sadr, Iraklı dini lider ve siyasetçidir. Irak'ta politik ve toplumsal gelişmelere yön vermiş, Şii mezhebine mensup Sadr ailesinin mevcut lideridir.

Irak Direnişi ABD Silahlı Kuvvetleri öncülüğündeki yabancı silahlı kuvvetler tarafından gerçekleştirilen Irak’ın işgalinin ardından işgal kuvvetlerine, işgal kuvvetlerinin sayesinde iktidara gelmiş olan yönetime karşı silahlı mücadele yürüten, destek veren Iraklı ve yabancı tüm unsurları kapsar. Direniş, ABD önderliğindeki Çokuluslu Güç birliklerinin yanı sıra, iş birliği yaptığı gerekçesiyle diğer Iraklı gruplarla da savaşmaktadır. Direniş, çeşitli farklı taktikler kullansa da asimetrik savaş gereğince genelde gerilla taktiklerine başvurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ketaib Partisi</span> sağcı Lübnan politik partisi

Ketaib Partisi veya Lübnan Falanjistleri, sağcı Lübnan politik partisi. Resmi olarak laik bir parti olsa da, genel olarak Maruniler tarafından desteklenmektedir. 1980'lerin sonu ve 1990'larda düşüş yaşayan parti, 2000'lerin başında tekrar yükselişe geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Silahlı Kuvvetleri</span> Suriyenin silahlı birliklerinin genel adı

Suriye Silahlı Kuvvetleri, Suriye'yi karadan, havadan ve denizden gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevli olan ordu. Suriye ordusu, Suriye Kara Kuvvetleri, Suriye Hava Kuvvetleri, Suriye Deniz Kuvvetleri, Suriye Hava Savunma Kuvvetleri ve ayrıca paramiliter Ulusal Savunma Kuvvetleri'nden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Musa es-Sadr</span>

Musa es-Sadr din adamı ve siyasetçidir. İran'ın Kum şehrinde Lübnanlı Şii El-Sadr ailesinin bir ferdi olarak dünyaya geldi. Babası Sadruddin Sadr ona Musa ismini verdi. Musa Sadr çocukluk ve gençlik yıllarını bu mahallede geçirdi. Dini eğitim ve akademik eğitimini tamamladıktan sonra siyasi hareketlerin içinde ve başında yer aldı. Lübnan İç Savaşında Emel ordusunun komutanlarındandı. Hayatta olup olmadığı bilinmemektedir.

İslami köktendincilik veya radikal İslamcılık, İslam dininin temellerine dönmek anlamına gelen, dinin temel elemanlarını sosyal hayata egemen kılmak amacındaki hareketlere verilen ad. Başlangıçta modern mevcut ideolojilere karşı alternatif bir sistem oluşturma amacı taşırken, akımların liderleri tarafından dinsel anlayışın gerektirdiğine inanılan sosyal hayatı şiddet uygulayarak diğerlerine kabul ettirmek biçimine dönüşmüştür. Günümüz toplumlarında olumsuz bir imaj yaratmış ve tutuculuk, kültürel gerilik, bağnazlık, hoşgörüsüzlük, temel insan haklarını yok saymak ve dışlayıcılıkla özdeşleştirilmiştir.

Lübnan Kuvvetleri, Lübnan'da bulunan bir siyasi partidir. Parti ilk olarak 1976 yılında Lübnan İç Savaşı'nda Hristiyan bir milis gücü olarak kurulmuş olup savaş sırasında FKÖ ve Suriye Ordusu'na karşı savaşmıştır. İç Savaş sona erdikten sonra parti Suriye etkisindeki hükûmet tarafından yasaklandı. 2005 Sedir Devrimi'nin ardından tekrar siyasi bir güç olarak dönmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi</span> Suriye, Lübnan, Ürdün, Irak ve Filistinde etkin olan milliyetçi bir siyasi parti

Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi Lübnan, Suriye, Ürdün, Irak ve Filistin'de faaliyet gösteren Suriye milliyetçisi bir partidir. Bugünkü Suriye, Lübnan, Irak, Kuveyt, Ürdün, Filistin, İsrail, Kıbrıs, Sina, Hatay ve Kilikya dahil olmak üzere, Bereketli Hilal'i kapsayan, coğrafi sınırlara sahip bir Büyük Suriye ulus devletinin kurulmasını savunur. Aynı zamanda, örneğin Güney Amerika'da, Suriye ve Lübnan diasporasında da aktif olmuştur.

Bakır Tugayı, adını Şii On İki İmamların beşincisi olan Muhammed el-Bakır'den alan, Suriye İç Savaşı sırasında Halep'te kurulan Suriye hükûmeti yanlısı milis gücü. 2015 yılında kurulmasına karşın kökleri 2012 yılına dayanır.

<span class="mw-page-title-main">El Kudüs Tugayı</span>

Liwa al-Quds veya Kudüs Tugayı, Suriye İç Savaşı'ndaki Suriye hükûmet yanlısı güçlerinin bir parçası olarak faaliyet gösteren, ağırlıklı olarak Filistinlilerden oluşan bir milis (tugay). 2013 yılında mühendis Muhammed El-Sa'eed tarafından kuruldu. Kendilerine 'Suriye Arap Ordusu Fedaileri' adını veren savaşçılar kampın çevresine ve El-Nayrab askeri ve sivil havaalanının güneyinde bulunuyor. Ayrıca, Aziza köyünde Şeyh Latfi'de ve Hava İstihbarat binasının çevresinde ve En Büyük Haberci camiinde bulunmaktadırlar. 2015 yılı başında, kuruluş kuruluşundan bu yana 200 kişi öldü, 400 kişi yaralandı. Grup, el-Nayrab bölgesindeki Sünni Filistinlilerden ve eski mülteci kampı Handarat'tan oluşuyor. Liwa el-Quds'un Halep'te faaliyet gösteren en büyük yardımcı güç olduğuna inanılıyor.

Arap Sosyalist Hareketi Arap Sosyalist Partisi olarak da bilinen, Suriye'de 1960'lardan bu yana aynı adı kullanmaya devam eden birkaç fraksiyona bölünmüş bir siyasi partiydi.

<span class="mw-page-title-main">Sadr Hareketi</span> Irakta bir siyasi parti

Sadr Hareketi, Mukteda es-Sadr liderliğindeki Irak İslami ulusal hareketidir. Hareket, Irak toplumunun dört bir yanından ve özellikle ülkedeki Şii yoksullarından geniş destek görmektedir. Hareketin amaçlarını ve felsefesini belirleyen en önemli kişi Büyük Ayetullah Muhammed Sadık es-Sadr'dı. Önde gelen bir önceki kişi de Muhammed Bakır es-Sadr olmuştu. Hareket dini ve popülisttir. Amacı, dini yasalar ve kabile geleneklerinin bir kombinasyonu tarafından düzenlenen bir toplumdur.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Baas Partisi - Lübnan Bölgesi</span> Lübnanda bir siyasi parti

Arap Sosyalist Baas Partisi - Lübnan Bölgesi, yaygın adıyla Lübnan Arap Sosyalist Baas Partisi veya resmi adıyla Lübnan Bölgesel Şubesi, Lübnan'da bir siyasi partidir. Şam merkezli Arap Sosyalist Baas Partisi'nin bölgesel şubesidir. Liderlik 2015'ten beri tartışmalı; ancak Fayiz Şükrü, Asım Kanso'nun yerine geçen Seyfeddin Gazi'nin yerine geçtiği 2006'dan 2015'e kadar parti lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Sosyalist Arap Lübnan Öncü Partisi</span> Lübnanda bir siyasi parti

Sosyalist Arap Lübnan Öncü Partisi Lübnan'da bir siyasi partidir. Parti, Temmuz 2017'deki ölümüne kadar Abdülmecid er-Rafei tarafından yönetildi. Irak liderliğindeki Baas Partisinin Lübnan bölgesel şubesidir. Parti Ekim 2011'de ikinci kongresini gerçekleştirdi. Partinin kurucuları arasında Dr. Abdülmecid er-Rafei, Cihad George Kerim, Refik Nasib Alfakiya, Kerim Muhammed Assahli, Hani Muhammed Şuhayib, Ammar Muhammed Şabli, Hasan Halil Garib ve Asaf Habin Alharakat vardı.

<span class="mw-page-title-main">Es-Saike</span> Filistinde bir siyasi parti

Es-Saike - resmi olarak Halk Kurtuluş Savaşı için Öncü - Yıldırım Kuvvetleri olarak bilinir - Suriye tarafından oluşturulan ve kontrol edilen Filistinli Baasçı siyasi ve askeri bir gruptur. Suriye liderliğindeki Baas Partisi'nin Filistin şubesiyle bağlantılıdır ve artık örgütte aktif olmasa da Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) bir üyesidir. Genel Sekreteri Dr. Muhammed Keys'dir.