İçeriğe atla

Emanuel Karasu

Emanuel Karasu
Meclis-i Milli'nin Abdülhamid'in hal kararını bildirmek için görevlendirilen ve 27 Nisan 1909 Salı günü öğleden sonra sarayı ziyaret eden dört kişilik heyet: soldan sağa: Arif Hikmet Paşa, Emanuel Karasu, Esad Paşa Toptani, Aram Efendi ve Albay Galip Bey (Pasiner)

Emanuel Karasu (veya Emmanuel Carasso, c.1862, Selanik – 1934, Trieste), Osmanlı İmparatorluğu vatandaşı olan Yahudi avukat ve politikacı.

Jön Türkler'in tanınmış üyelerindendir. Tanınmış bir Yahudi kökenli tüccar ailenin mensubu idi. Hukuk eğitimi aldı ve Selanik'te avukatlık yapmaya başladı. Karasu, Selanik'teki Makedonya Risorta Masonik Locası'nın bir üyesi (bazılarına göre kurucusu) ve sonraki başkanı ve Osmanlı Devletinde masonik faaliyetlerin öncüsüdür.[1] Masonik localar ve bazı gizli cemiyetler, Selanik'te devrimci radikal görüşlere sahip ve aralarında Talat Paşa'nın da bulunduğu Jön Türkler'in duygudaşları arasında bir buluşma yeriydi. Karasu, Selanik'te avukatlık yaparken İttihat ve Terakki Cemiyetine üye oldu. Cemiyetin Müslüman olmayan ilk üyelerindendir.

Cemiyet, 1908 yılında II. Meşrutiyet ve sonrasında Osmanlı Devleti'nin idaresinde söz sahibi olunca Karasu da Selanik'ten Meclis-i Mebûsan'a girdi.[2] Karasu, Sultan II. Abdülhamid'e Nisan 1909'da saltanattan "hal"ini (tahttan indirilmesini) bildiren dört kişiden biriydi. 1912'de Selanik'ten, Balkan Harbi'nde Selanik Yunanistan'a kaybedilince 1914 yılında İstanbul'dan mebus seçildi.[3]

Türkiye'deki değişik Musevi kuruluşlarının işbirliği yapması için çalıştı, Türk Musevi'lerinin önce Türk sonra Musevi olduklarında ısrarcı oldu ve Osmanlı Filistin'inde Siyonist iskânına karşı oldu[]. İtalya - Türkiye Savaşının antlaşma ile bitirilmesi için görüşmeler yapan ve Selanik'in enternasyonal bir şehir olmasına çalışan komitenin üyesiydi.[4] Mondros Mütarekesi sonrasında İtalya'da Trieste'ye yerleşti ve 1934 yılında aynı yerde öldü. Arnavutköy'de Yahudi mezarlığında gömülüdür.

1912 yılında, Balkan Savaşları sırasında Selanik'ten Fransa'ya göç eden ve Danone grubunun kurucusu İzak Karasu'nun (Isaac Carasso) amcasıdır ve Daniel Carasso'nun büyük amcasıdır.[5]

Popüler kültürdeki yeri

TRT 1'de 2017'de yayın hayatına başlayan Payitaht: Abdülhamid dizisinde Ali Nuri Türkoğlu tarafından canlandırılmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "The History Of Freemasonry In Turkey (İngilizce)". 20 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2006. 
  2. ^ Ahsene Gül Tokay, "Macedonian Reforms and Muslim Opposition during the Hamidian Era: 1878–1908", Islam and Christian–Muslim Relations 14:1 (2003)
  3. ^ Dilleri, Eğitimleri ve Devletle İlişkileri Açısından Osmanlı Yahudileri Prof.Dr.İlber Ortaylı
  4. ^ Andrea Sefiha, in "Remember Salonika" (special issue), The International Association of Jewish Lawyers and Jurists, Spring 1999, p. 6
  5. ^ "Erdal Şafak, 'Selanik Yoğurtçusu', Sabah Gazetesi, 19 Haziran 2005". 15 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2008. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Selanik</span> Kuzey Yunanistanda şehir

Selanik, metropol alanında bir milyondan fazla nüfusu ile Yunanistan'ın en büyük ikinci şehri ve Makedonya coğrafi bölgesinin, Orta Makedonya idari bölgesinin ve Makedonya ve Trakya Merkezi Olmayan İdaresi'nin başkentidir. Yunancada η Συμπρωτεύούσα, kelimenin tam anlamıyla "ortak başkent" olarak da bilinir. Συμβασιλεύουσα veya Konstantinopolis ile birlikte Bizans İmparatorluğu'na "birlikte hükmeden" şehir olarak tarihsel statüsüne atıfta bulunulur.

<span class="mw-page-title-main">V. Mehmed</span> 35. Osmanlı padişahı (1909–1918)

V. Mehmed ya da Mehmed Reşad, Osmanlı İmparatorluğu'nun 35. padişahı ve 114. İslam halifesi.

<span class="mw-page-title-main">Balkan Savaşları</span> 1912-1913 yıllarında Balkan Yarımadasında yaşanan iki savaş

Balkan Savaşları, Osmanlı İmparatorluğu'nun Balkanlardaki 8 Ekim 1912 - 10 Ağustos 1913 arasında dört devlete karşı yaptığı savaşlardır. Çatışmaların temel nedeni Bulgaristan Krallığı ile Sırbistan Krallığı'nın Balkanlarda hızlanan yayılma faaliyetleridir.

<span class="mw-page-title-main">Jön Türkler</span> Osmanlı İmparatorluğunda siyasal reform hareketi

Jön Türkler veya Genç Türkler, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde ortaya çıkan meşrutiyetçi ve II. Abdülhamid Dönemi'nde muhalif olan "genç ve aydın" kuşağa verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Talat Paşa</span> 214. Osmanlı sadrazamı

Mehmed Talat, Osmanlı Hürriyet Cemiyeti'nin kurucu lideri, İttihat ve Terakki'nin kurucularından ve önde gelen liderlerinden olan Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">İttihat ve Terakki</span> Osmanlı İmparatorluğunda siyasal teşkilat

İttihat ve Terakki Cemiyeti, sonraları İttihat ve Terakki Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nda İkinci Meşrutiyet'in ilanına önayak olup 1908-1918 yılları arasında faaliyet gösteren, 21 Mayıs 1889 tarihinde kurulmuş bir siyasal hareket ve siyasi partidir. Triumvira sistemi ile yönetilen bir meclis yapısında egemenlik sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Resneli Niyazi Bey</span> Osmanlı askeri ve baş devrimci

Ahmet Niyazi Bey veya Resneli Niyazi Bey, Arnavut kökenli Türk askeri.

<span class="mw-page-title-main">Doktor Nâzım</span> Türk doktor, siyasetçi ve bürokrat

Doktor Nâzım veya Selanikli Mehmed Nazım Bey, Türk siyasetçi, hekim, 22 Temmuz 1918-8 Ekim 1918 arası Maârif Nazırı ve 1915-16 dönemi Fenerbahçe SK fahri başkanı. İttihat Terakki Cemiyeti'nin kurucu liderlerinden ve Jön Türk Devrimi'nin öncü isimlerindendir. Askeri Tıbbiye'de okuduğu dönemlerde, daha sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'nun bir dönemine hükmedecek İttihat Terakki Fırkası'nın ve Teşkîlât-ı Mahsûsa'nın kurulmasında, örgütlendirilmesinde ve Osmanlı toplumunda büyük bir dönüşüm sağlayan meşrutiyetin yeniden ilanında oldukça önemli rol almış birkaç yöneticisi arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Prens Sabahaddin</span> Türk siyasetçi ve düşünür

Mehmed Sabahaddin, Türk siyasetçi ve düşünür. Babası Damat Gürcü Halil Rifat Paşa'nın oğlu, Osmanlı Adliye nazırlarından Mahmud Celaleddin Paşa, annesi Sultan Abdülmecid'in kızı, Sultan Abdülhamid'in kız kardeşi, Seniha Sultan'dır.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Temo</span>

İbrahim Temo, Arnavut asıllı Osmanlı siyasetçi, doktor.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Rıza</span> Osmanlı siyasetçi

Ahmed Rıza Bey, Osmanlı siyasetçi, eğitimci ve ideolog. İttihat ve Terakkî Cemiyeti'nin önde gelen kurucularından ve Osmanlı İmparatorluğu'nda önemli siyasal gelişmeleri sağlayan İkinci Meşrutiyet döneminin önde gelen Jön Türk grubunun başındaki isimlerindendir. Auguste Comte'un pozitivizm felsefesini günümüz Türkiye'sine taşıyan kişidir. Osmanlı'nın kurtuluşunu ve kalkınmasını, kişi veya siyasal rejim değişiklikleri yerine toplumsal yapı değişikliğinde gören ve bu yönde çalışmalar üreten ilk kişi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İzak Karasu</span> Emanuel Karasunun yeğeni, Danonenin kurucusu

İzak Karasu, doktor ve Osmanlı idaresi altında Selanik'te yaşayan Sefarad Yahudisi Carasso ailesinin üyesidir. Kurduğu yoğurt fabrikası daha sonra Danone Grup adını almıştır. Osmanlı siyasetçi Emanuel Karasu'nun yeğenidir.

Bu madde Osmanlı Devleti'nde kurulmuş siyasi partiler hakkındadır.

<span class="mw-page-title-main">Manyasizade Refik Bey</span>

Manyasizade Refik Bey (1853-1909), Osmanlı Devleti'nin son döneminde 2 kez Adalet Nazırlığı yapmış bir devlet adamı ve Klasik Türk müziği bestecisidir. Avukatlık ve hukuk müşavirliği de yapan Refik Bey, aynı zamanda Hukuk Mektebi ve Mülkiye Mektebi'nde dersler vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Selanik'teki Yahudilerin tarihi</span>

Selanik'teki Yahudilerin tarihi, iki bin yıl öncesine uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Jön Türk Devrimi</span> 1908 yılında Osmanlı İmparatorluğunda anayasal yönetimin yeniden tesis edilmesi

Jön Türk Devrimi, Temmuz 1908 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu'nda Padişah II. Abdülhamid yönetiminin sona ermesi ve Meşrutiyet'in yeniden ilanı talebiyle gerçekleşen devrimdir. Devrimin ardından 24 Temmuz 1908'de II. Abdülhamid tarafından İkinci Meşrutiyet yeniden ilân edildi.

Vitali Hayim Faraggi, , Osmanlı Yahudi siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Necip Draga</span> Arnavut siyasetçi

Mehmed Necib Draga Arnavut millî uyanışının önemli bir figürü ve Arnavut bir politikacıydı.

<span class="mw-page-title-main">Jön Türk Kongresi (1902)</span> 4 Şubat 1902de Parisde toplanan Osmanlı muhalifleri kongresi

Birinci Jön Türk Kongresi ya da Osmanlı Hürriyetperveran Kongresi, 4 Şubat 1902'de saat 20:00'de Institut de France üyesi Germain Antoin Lefevre-Pontalis'in evinde yapıldı. Muhalefet Fransız hükûmetine uygun olarak bir araya geldi. Halka kapalı, 47 delege hazır bulundu. Ermeniler görüşmelerin Fransızca yapılmasını istediler, ancak diğer delegeler bu teklifi reddettiler.

İkinci Jön Türk Kongresi, 27-29 Aralık 1907 tarihinde yapılmıştır. Kongre başladığında kongre başkanlığı görevine Prens Sabahattin getirilmiştir.