İçeriğe atla

Elvy Kalep

Elvy Kalep
DoğumAlviine-Johanna Kalep
26 Haziran 1899(1899-06-26)
Taali, Tori, Pärnu, Estonya
Ölüm15 Ağustos 1989 (90 yaşında)
Lake Worth, Florida, Amerika Birleşik Devletleri
MeslekPilot, sanatçı, yazar
Tanınma nedeniİlk Eston kadın pilot

Alviine-Johanna Kalep (26 Haziran 1899 – 15 Ağustos 1989), bilinen adıyla Elvy Kalep,[1] Estonya'nın ilk kadın pilotu, sanatçı, oyuncak tasarımcısı ve çocuk kitabı yazarıydı.

Estonya ve Rusya'da büyüyen Kalep, Rus İç Savaşı'ndan kaçarak Çin'e taşındı. Çin'de kısa bir süre askerî görevliler için çevirmen olarak çalıştı ve daha sonra Paris'e yerleşerek Alexandre Jacovleff ile birlikte sanat okudu. 1931'de Almanya'da pilotluk sınavını geçti ve ilk Eston kadın pilot oldu. Amerikalı pilot Amelia Earhart ile arkadaşlık kurdu ve Ninety-Nines'a katılarak kadınları pilot olmaları için cesaretlendirme çalışmalarında yer aldı. 1936'da yayımlanan ve uçma hakkındaki Air Babies adlı çocuk kitabını yazdı ve resimlendirdi.

Amerika Birleşik Devletleri'ne yerleştikten sonra New York'ta oyuncak üretim işine başladı. Sağlık sorunları nedeniyle 1946'da işine son vermek zorunda kalsa da 1950'ler boyunca oyuncak tasarım patentlerini büyük işletmelere satarak geçimini sağladı. Sonraki onyıllarda deriden sanat eserleri yarattı ve bunları Amerika Birleşik Devletleri genelinde sergiledi. 1989'da Florida'da öldü.

İlk yılları

Kalep, 26 Haziran 1899'da Pärnu ilinin Tori belediyesine bağlı Taali köyünde doğdu. Küçük yaşta kaybettiği Joanna (evlilik öncesi soyadı Liidemann) ve çilingir Aksel Emil'in tek çocuğuydu.[1] Tallinn'deki Tallinna Tütarlaste Kommertsgümnaasium adlı kız ortokuluna gitti.[2] Genç bir kızken Sankt-Peterburg'daki teyzesiyle yaşamak için Rusya'ya taşındı.[3] 1917'deki Şubat Devrimi'ne yol açan olaylara tanıklık etti ve bu nedenle bir geceyi polis nezaretinde geçirdi.[1] Devrimin başında ülkeden kaçmayı denedi ancak başarısız oldu.[3] Teyzesiyle birlikte Vladivostok'a taşındı ve Rus general Kont Slastšov ile evlenip bir erkek çocuk sahibi oldu. Sekiz yıl Vladivostok'ta yaşadı ve bu süre boyunca defalarca kaçmayı denedi. Daha sonra eşinin Zhang Zuolin ile arasındaki ilişki sayesinde ailesiyle birlikte Çin'e kaçmayı başardı.[1]

Harbin'e geldiği yıl oğlu öldü ve eşi kayboldu. Rusça, Almanca, İngilizce ve Çince bildiğinden dolayı Shenyang'da Britanyalı bir generalin çevirmeni olarak çalışarak geçimini sağladı. Zhang Zuolin ve sonraları oğlu Zhang Xueliang ile de çalıştı fakat 1925'te Estonya'ya dönmeye karar verdi. 1926'da Tallinn'e varmadan önce Endonezya, İtalya ve Fransa üzerinden seyahat etti.[1] Daha sonra Paris'e yerleşti ve Rus ressam Alexandre Jacovleff ile birlikte yağlı boya resim eğitimi aldı.[1][3] Alman veya Avusturya asıllı Rolf Baron von Hoeningen-Bergendorff ile evlendi.[1]

Havacılık kariyeri

1936'da kendi yazdığı, resimlendirdiği ve çocuklara uçmayı öğreten Air Babies adlı kitabı yayımladı.[4]

Sanat kariyeri

1960'larda Palm Beach, Florida'da yaşarken deriden sanat eserleri yarattı ve bunları komşularına satarak geçimini sağladı.[4] Fransa'dan ithal edilen renkli deri parçalarını kullanarak üç boyutlu resimler yaptı. 1970'lerde Amerika Birleşik Devletleri genelinde sergilediği eserlerini aralarında Eugene Ormandy'nin de bulunduğu yüksek profilli müşterilere sattı.[3]

Ölümü

Kalep, 15 Ağustos 1989'da Lake Worth, Florida'daki Regency Health Care Center'da 90 yaşında öldü. 1986'dan beri bu tesiste yaşamaktaydı.[4] Üç kez evlilik yaptı ancak öldüğü sırada ailesinden hayatta olan kimse yoktu. Kalep için ölüm ilanları Florida merkezli Sun-Sentinel ve New York merkezli Estonca yayın yapan Vaba Eesti Sõna gazetelerinde yayımlandı.[2][4]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g Raudla, Heiki (Şubat 2005). "Eesti esimese naislenduri – Elvy Kalepi tormiline elu". Kultuur ja Elu (Estonca). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2015. 
  2. ^ a b "Kalep, Elvy" (Estonca). TLÜAR väliseesti isikud. 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2015. 
  3. ^ a b c d Couture, Michael (6 Ağustos 1972). "The artist: Elvy Kalep, after world travel, settles in city with leather work". Boca Raton News. s. 9A. Erişim tarihi: 21 Şubat 2015. 
  4. ^ a b c d Boccio, Rose (16 Ağustos 1989). "Elvy Kalep, Early Flier, Friend Of Amelia Earhart". Sun-Sentinel. 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Estonya</span> Kuzey Avrupada bir ülke

Estonya ya da resmî adıyla Estonya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'da bulunan bir Baltık devletidir. Kuzeyinde Finlandiya Körfezi ve Finlandiya, güneyinde Letonya, batısında Baltık Denizi ve İsveç, doğusunda Peipus Gölü ve Rusya bulunmaktadır. Başkenti ve en büyük şehri Tallinn'dir. Estonya toprakları anakara ve Baltık Denizi'ndeki 2.222 adadan oluşur. Nemli karasal iklim görülür. Ülke nüfusunun büyük çoğunluğunu bir Fin halkı olan Estonlar oluşturmaktadır. Ülkenin resmî dili, Finceden sonra dünyanın en çok konuşulan ikinci Baltık-Fin dili olan Estoncadır. Yapılan araştırmalara göre Estonya, Avrupa'nın; komşusu Finlandiya'dan sonra en temiz ikinci ülkesi, yaşam kalitesi en yüksek dokuzuncu ülkesi, en güvenli beşinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Estonca</span> Estonyanın resmi dili

Estonca, Estonya'nın resmî dilidir. 1,1 milyon Estonya vatandaşına ek olarak on binlerce Estonyalı göçmen tarafından konuşulan dil. Ural Dil Ailesi'nin Fin-Ugor dilleri'ne mensuptur. Dil, Finceye oldukça benzemektedir. Dili ailedeki diğer dillerden ayıran en önemli özellik, kısa, uzun ve çok uzun olmak üzere üç farklı tonlama barındırmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Estonya bayrağı</span> Ulusal bayrak

Estonya bayrağı, Estonya Cumhuriyeti tarafından kullanılan resmî bayrak.

Estonya, Avusturya'nın başkenti Viyana'da yapılan 2015 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılımını onaylamıştır. Estonya'nın şarkı ve temsilcisi, ülkenin kamusal yayın kuruluşu Eesti Rahvusringhääling (ERR) tarafından düzenlenen "Eesti Laul" isimli ulusal final doğrultusunda Elina Born & Stig Rästa ikilisi Estonya'yı "Goodbye to Yesterday" şarkısı ile temsil etmiştir.

Estonya, İsveç'in başkenti Stockholm'da yapılan 2016 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılımını onaylamıştır. Estonya'nın şarkı ve temsilcisi, ülkenin kamusal yayın kuruluşu Eesti Rahvusringhääling (ERR) tarafından düzenlenen "Eesti Laul" isimli ulusal final doğrultusunda seçilmiştir. Estonya'yı "Play" adlı şarkısıyla Jüri Pootsmann temsil etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Adcash</span>

Adcash; Tallinn, Estonya merkezli reklamcılık platformudur.

Estonya 2017 Eurovision Şarkı Yarışması'na Sven Lõhmus'ün yazdığı "Verona" adlı şarkıyla katılmıştır. Şarkıyı Koit Toome & Laura seslendirmiştir. Estonya'nın şarkı ve temsilcisi, ülkenin kamusal yayın kuruluşu Eesti Rahvusringhääling (ERR) tarafından Eesti Laul 2017 adlı Ulusal final yöntemi doğrultusunda Ukrayna'da Estonya'yı temsil edecek kişi belirlenmiştir.

Ivo Lill, Estonyalı cam sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Harald Tammer</span>

Harald Tammer, Eston gazeteci, atlet ve halterci. Ağır sıklet halterci olarak 1922'de dünya şampiyonluğu ve 1924 Yaz Olimpiyatları'nda bronz madalya kazandı. Bir atlet olarak 1920 ve 1924 Yaz Olimpiyatları'nda gülle atmada yarıştı ve sırasıyla altıncı ve on ikinci sırada yer aldı. 1920'de Estonya için Olimpiyat bayrağı taşıyıcısı ve 1928 ve 1936'da Estonya Olimpiyat takımının temsilcisi olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Estonya'da COVID-19 pandemisi</span>

COVID-19 pandemisi'nin ülkedeki ilk vakası Tallinn'de 27 Şubat 2020'de onaylandığında COVID-19'un Estonya'ya yayıldığı doğrulandı. 11 Mart'a kadar, Estonya'da 15 kişiye virüs teşhisi konmuştu. Hepsine ülke dışında, çoğunlukla Kuzey İtalya'da bulaşmıştı. 12 Mart'ta, bölgesel bulaşan enfeksiyonların ilk vakaları ortaya çıktı ve 13 Mart'ta, Estonya hükûmeti 1 Mayıs 2020'ye kadar olağanüstü hâl ilan etti. Sonuç olarak, tüm okullar ve üniversiteler kapatıldı; spor ve kültürel etkinlikler de dahil olmak üzere tüm halka açık toplantılar yasaklandı. 7 Nisan 2023 itibarıyla Estonya'da koronavirüs ile enfekte olmuş toplam 2.971 kişinin öldüğü, toplam vaka sayısının ise 616.829 olduğu açıklandı. 524.990 hasta ise iyileşti ve taburcu edildi.

Anu Tali, Eston orkestra şefidir. Halen Sarasota Orkestrası'nın müzik direktörü ve İskandinav Senfoni Orkestrası'nın kurucu ortağı olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Estonya'daki Ruslar</span>

Estonya'daki Rus nüfusunun 320.000 olduğu tahmin ediliyor, bunların çoğu Harju ve Ida-Viru vilayetlerinin kentsel bölgelerinde yaşıyor. Estonya, Rus Eski İnananların Peipus Gölü boyunca 300 yıllık küçük ölçekli yerleşim geçmişine sahiptir. Estonya'daki mevcut Rus nüfusunun baskın çoğunluğu, Sovyet işgal dönemi göçten kaynaklanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Estonya'da demiryolu ulaşımı</span>

Estonya'daki demiryolu ulaşım sistemi, yaklaşık 1.200 kilometrelik demiryolu hattının 900 kilometresi şu anda genel kullanımda olan bir ağdır. Demiryolu ağının altyapısı çoğunlukla devlete aittir ve Estonya Teknik Gözetim Kurumu tarafından incelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Carmen Kass</span> Estonyalı model ve aktris

Carmen Kass Estonyalı model ve eski siyasi adayıdır. Versace, Yves Saint Laurent, Gucci, Valentino, Chanel, Calvin Klein, Ralph Lauren, Christian Dior, Céline ve 10 yıl üst üste Michael Kors gibi markaların yüzü olarak çalıştı. Vogue Dergisi'nin Amerikan baskısı, Ocak 2000 tarihli kapağında onu ve Gisele Bündchen'i dönemin iki süper modeli ilan etti.

<span class="mw-page-title-main">Matsalu Millî Parkı</span>

Matsalu Ulusal Parkı, Estonya'nın Lääne ilçesinde bulunan bir doğa koruma alanı ve milli parktır. Matsalu'da Ulusal Parkı 4.861 kilometrekare (1.877 sq mi) bir alana yayılmıştır ve Matsalu körfezi, Kasari Nehri deltası, Matsalu köyü ve çevresini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Merle Jääger</span>

Merle Jääger sıklıkla Merca mahlasını kullanan Estonyalı televizyon, tiyatro ve sinema oyuncusu, şair ve yazardır.

Hilje Murel, Estonyalı bir tiyatro, film ve televizyon oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Kaido Kama</span> Estonyalı politikacı

Kaido Kama Estonyalı bir politikacı, çevreci ve öğretmen. 1992-1994 yılları arasında Estonya Adalet Bakanı ve 1994-1995 yılları arasında Estonya İçişleri Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Indrek Toome</span>

Indrek Toome, Sovyet-Eston komünist siyasetçi ve iş adamı. 1988-1990 yılları arasında o dönemde Sovyet İşgali'ndeki Estonya'da başbakan olarak görev almıştır. 1991'de Estonya'nın bağımsızlığının yeniden kazanmasıyla siyaseti bırakıp emlakçılık yapmaya başlamıştır.