İçeriğe atla

Elmas Sutra

Çince Elmas Sutra, dünyada bilinen en eski kalıp baskı kitaptır; 9. yüzyıl, Tang Hanedanı Xiantong dönemi, MS 868. British Library.
Makale serilerinden
Budizm
Dharma wheel
Kavramları
Önemli Kişiler
Yörelere göre Budizm
  • Güneydoğu Asya
  • Çin
  • Tibet
  • Batı
  • Japon
Üçlü Budizm
Budizmin Yazılı Kaynakları

Elmas Sutra (Sanskrit: वज्रच्छेदिका प्रज्ञापारमितासूत्र Vajracchedikā-prajñāpāramitā-sūtra; Çince: 金剛般若波羅蜜多經 ya da kısaca 金剛經, pinyin: jīngāng bōrě bōluómìduō jīng ya da jīngāng jīng; Japonca: kongou hannya haramita kyou ya da kongou kyou; Korece: 금강반야바라밀경 (金剛般若波羅蜜經) ya da 금강경 (金剛經); Vietnamca Kim cương bát-nhã-ba-la-mật-đa kinh ya da Kim cương kinh; Tibetçe (Wylie): ’Phags pa shes rab kyi pha rol tu phyin pa rdo rje gcod pa zhes bya ba theg pa chen po’i mdo; "İlüzyonları Kesen Elmas Bilgeliğinin Mükemmelleştirilmesi Sutrası") Prajnaparamita (Bilgeliğin Mükemmelleştirilmesi) türü kısa bir Mahayana Budist sutrasıdır. Zihinsel takıntılara bağlanıp kalmaktan kaçınmanın yöntemlerini öğretir. Mogao mağaralarında Dunhuang el yazmaları arasında bulunmuş bir Elmas Sutra kopyası 868 tarihine aittir; ve bugün bilinen en eski kalıp baskı kitaptır.[1]

İçeriği

Elmas Sutra'da Buddha rahiplerle birlikte yemek bağışlarını toplamak için çıktığı günlük yürüyüşüden dönmüş, oturup dinlenmektedir. Subhuti adında bir rahip çıkar ve Buda'ya bir soru sorar.

Bundan sonra algının doğası üzerine, uzun ve sık sık tekrarlar içeren bir söyleşi başlar. Buda sık sık, "En yüksek öğreti denilen, en yüksek öğreti değildir", gibi paradoksal ibareler kullanır.[2]

Buda, Subhuti'ye gerçekliğin ne olduğu, aydınlanmanın doğası ve şefkat hakkında önyargılı ve sınırlı fikirlerini bırakması için yardımcı olur.

Özellikle değinilmesi gereken bir bölüm de, Buda'nın Subhuti'ye Bodhisattva'yı anlattığı kısımdır. Bodhisattva'yı yüce yapan şey, diğerlerini kurtarırken yaptıklarından gurur duymaması, onun şefkatinin hesaplı ya da yapmacık olmamasıdır. Bodhisattva içindeki derinlikten gelen, ego veya menfaat barındırmayan, samimi bir şefkat uygular.

Başka bir bölümde, Subhuti Elmas Sutra'nın öğretildikten 500 yıl sonra unutulacağı hakkında endişesini dile getirir. Buda Subhuti'ye kendisi dünyadan ayrıldıktan sonra bile birilerinin Elmas Sutra'nın anlamını kavrayacağı ve uygulamaya koyacağını söyler. Bu bölüm diğer Budist metinlerde de vurgulanan, Budizmin yavaş yavaş unutulacağı ve bozulacağı yönündeki endişeleri yansıtır niteliktedir. Japoncada mappo adı verilen kavram da aynı kaygıyı yansıtmaktadır.

Uygulamalar

Yaklaşık kırk dakikada okunabilmesinden dolayı, Elmas sutra genellikle Budist manastırlarda ezberlenip okunmaktadır. Bu sutra bin yılı aşkın bir süre Mahāyāna Budist geleneğinde, özellikle de Doğu Asya Zen (Chan/Seon/Thien) geleneğinde büyük rağbet görmüştür. Günümüzde bile yaygın olarak okunur, öğretilir ve üzerinde yorumlar yapılır. Bunun nedeni de metnin Zen öğretisinin önemli bir yönü olan "geçiciliğe" değinmesidir.

Elmas Sutra'nın içinde, eğer bir kişi ruhani uygulamalarında (sadhana) bu sutranın yalnızca dört satırını hayata geçirebilirse kutsanmış olacağı tekrar tekrar belirtilir.

Sutra'nın sonlarına doğru şöyle bir pasaj vardır (Thich Nhat Hanh ve Mu Soeng'un yorumlarına göre yapılan çevirisi): "Bu nedenle kişi hızla akıp giden dünyayı bir çiğ tanesi, derede bir köpük, yaz bulutunda bir şimşek parıltısı, kayan bir yıldız, bir hayalet ve bir rüya olarak görmelidir."[3]

En eski basılmış kitap

British Library'deki kopya

Bugün British Library'de bulunan tahta kalıp matbaa tekniğiyle basılmış Elmas Sutra kopyası, matbaa ile basılmış ilk örnek olmamasına rağmen, günümüze ulaşan en eski örnektir. Kopya 16 feet uzunluğunda bir rulodur. 1907'de arkeolog Sir Marc Aurel Stein tarafından Çin'in kuzeybatısındaki Dunhuang yakınlarında bulunan Mogao mağaraları yöresinde satın alınmıştır. Önyazıda şunlar yazılmıştır: Xiantong 9. yılının 4. ayı, 13. gününde (11 Mayıs 868) Wang Jie tarafından ana-babası adına evrensel serbest dağıtıma saygılarla sunulmuştur. Bu yaklaşık Gutenberg Kutsal Kitabı'ndan 587 yıl önce bir tarihtir.

Kaynakça

  1. ^ Soeng Mu, Mu Soeng, Diamond Sutra: transforming the way we perceive the world, Wisdom Publications, 2000, sf. 58, Google Kitaplar[], erişim: 14.12.2010
  2. ^ Elmas Sutra, Sec. 8, Subsec. 5 金剛經，依法出生分第八，五：結歸離相
  3. ^ Charles Muller'in İngilizce çevirisi şöyledir: "All conditioned phenomena/ Are like a dream, an illusion, a bubble, a shadow /Like the dew, or like lightning /You should discern them like this." http://www.acmuller.net/bud-canon/diamond_sutra.html 21 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., erişim: 04.09.2008

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Budizm</span> Bir din ve hayat felsefesi

Budizm, bugün dünya üzerinde yaklaşık 500 milyonu aşkın inananı bulunan bir dindir. İlk önce Hindistan’da ortaya çıkmış, daha sonra zaman içinde Güneydoğu ve Doğu Asya’da yayılmıştır.

Meditasyon ya da dalınç, Latince meditatio kelimesinden türetilmiş, sözcük anlamıyla birçok Batı dilinde "derin düşünme" anlamına gelmekte olan bir terim olup, sözlüklerde, "kişinin iç huzuru, sükûnet, değişik şuur halleri elde etmesine ve öz varlığına ulaşmasına olanak veren, zihnini denetleme teknikleri ve deneyimlerine verilen ad" olarak tanımlanır. Meditasyon tekniklerine, ait oldukları, Budizm (Hindistan), Taoizm (Çin), Bön (Tibet), Zen (Japonya) ve İslamiyet'te (tefekkür) gibi inanç sistemlerine göre ve izledikleri yöntemlere göre değişik adlar verilmiştir. Ayrıca günümüzde mevcut farklı inanç sistemleri, mezhepler ve ekoller meditasyonu farklı olarak yorumlamakta ve farklı şekillerde uygulamaktadırlar. Bu bakımdan standart ya da tek biçimli bir meditasyondan söz etmek olanaksızdır.

<span class="mw-page-title-main">Tibet Budizmi</span> Budizmin Vajrayana kolundan Budist inanış

Tibet Budizmi. Tibet, Moğolistan ve Bhutan başlıca olmak üzere Nepal, Hindistan, Çin, Rusya ve bazı Orta Asya Türklerinde takip edilen Budizm koludur. Kimi yerlerde Lamacılık olarak da adlandırılmaktadır. Tibetçe Lama den doğan bu kelime, aynı zamanda bir unvan olarak da kullanılmaktadır. Budizmin Vajrayana koluna aittir.

Sutra, Hindistan yazın geleneğinde özellikle Hinduizm, Budizm, Cainizm gibi inanç ve öğretilere ait eski metinlerde başvurulmuş bir edebî tarzın hem de bu türde yazılmış toplu metinlerin de adıdır. Vecize, özdeyiş, atasözü, özlü sözler gibi halk arasında dilden dile yayılma kolaylığı sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gotama Buda</span> Budizmin kurucusu olan dinî öğretmen

Sidarta Gotama, yaygın olarak Buda olarak bilinir, MÖ 6 veya 5. yüzyılda Hindistan'da yaşadığı tahmin edilen ve Budizm'in kurucusu olduğu düşünülen din adamı. "Buda" bir lakap olup kendisine ölümünden yüzyıllar sonra atfedilmiştir. Sanskritçede "uyanmış kişi" anlamına gelen Buda, peşine düştüğü yaşam ve ölümün ardındaki gerçeğin arayışı sonucu Sidarta Gotama'da oluşan ruhani aydınlanmayı anlatmak için kullanılan bir ünvandır.

Vajrayana Budizmi, farklı kaynaklarda Tantrik Budizm, Tantrayāna, Mantrayana, Mantranaya, Gizli Mantra, Ezoterik Budizm ve Elmas Taşıt adlarıyla da tanınır. Vajrayana Mahayana Budizminin bir uzantısıdır; felsefesinden çok benimsediği uygulamalarla ayrılır. Mahayana'da uygulamalar kabaca iki yola ayrılır: iyi niteliklerin mükemmelleştirilmesi metodu olan Sutrayana ve nihai Budalık hedefini yol olarak benimseyen Vajrayāna metodu. Vajrayana tam aydınlanmaya ulaşılmadan önce Buda-doğasının mistik tecrübe ile deneyimlenmesini gerektirir. Bu tecrübelerin aktarılması için, bir ezoterik bilgi kümesinin Budist tantrik yogiler tarafından toplanmış ve nesilden nesile aktarılmış olması gerekir. Uygulayıcı öncelikle yetkin bir ruhani öğretmen ya da guru tarafından kabul edilmelidir.

<span class="mw-page-title-main">Kalp Sutra</span> Budizm inanışında kutsal metin

Kalp Sutra, Mükemmel Bilgeliğin Kalbi Sutra ya da Bilgeliğin Özü Sutra Mahayana Budizminde kısalığı ve derin anlamıyla tanınan, oldukça popüler bir kutsal metindir.

<span class="mw-page-title-main">Prajnaparamita</span> Dini terim

Prajñāpāramitā Sanskritçe'de "Aşkın Bilgeliğin Mükemmelleştirilmesi" anlamına gelen Budist bir terimdir. Mahayana Budizmi'nin başlıca kavramlardan biridir; uygulanıp anlaşılması Bodhisattva Yolunda vazgeçilemez unsurlardan biri olarak kabul edilir. Bu uygulamalar Prajñāpāramitā sutralarında detaylı olarak tarif edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Affetme</span>

Psikolojik anlamda "affetme" diğer adıyla "bağışlama" veya bir kişi tarafından affedilme/ bağışlanma; başlangıçta mağdur edildiğini veya haksızlığa uğradığını düşünen bir kişinin, belirli bir suçluya ilişkin duygu ve tutumlarında bir değişikliğe gittiği ve kızgınlık ve intikam arzusu gibi olumsuz duygular da dahil olmak üzere suçun etkisinin üstesinden geldiği kasıtlı ve gönüllü bir süreçtir. Teorisyenlerin inançları affetmenin aynı zamanda olumsuz duyguların olumlu tutumlarla değiştirilmesini sağladığı veya suçluyla uzlaşmayı gerektirdiği yönünde farklılık göstermektedir. Bazı yasal bağlamlarda, affetme, birisini borç, kredi, yükümlülük veya diğer taleplerden kurtarmak için kullanılan eşanlamlısı "ibra" olan bir terimdir. Ancak buradaki "affetme" ve "bağışlama" kavramları basitçe bir cezanın silinmesi anlamına gelen af ile veyahut bir malın bir hakkın bir kişiye/kişilere karşılıksız veya şartlı ama bedelsiz şekilde devrini içeren bir hukuki sözleşme olan bağışlama sözleşmesi ile karıştırılmamalıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.