İçeriğe atla

Elizabeth Gaskell

Elizabeth Gaskell
Elizabeth Gaskell'in 1832 yılından bir minyatürü
Doğum29 Eylül 1810
Chelsea, Londra
Ölüm12 Kasım 1865
Hampshire
Takma adMrs. Gaskell
MeslekYazar
Milliyetİngiltere İngiliz
DönemVictoria devri
TürRoman
KonuSanayi dönemi İngiltere

Elizabeth Cleghorn Gaskell (29 Eylül 1810 - 12 Kasım 1865), Victoria devri İngiliz roman yazarı.[1]

29 Eylül 1810 tarihinde İngiltere'nin başkenti Londra'nın Chelsea şehrinde Hazine yetkilisi ve gazeteci William Stevenson'un ve eşi Elizabeth Hollanda'nın kızı olarak doğdu. Bayan Stevenson 29 Ekim 1811'de öldü ve böylece 13 aylıkken Elizabeth bebek Cheshire'daki Knutsford'a gönderildi ve çocukluğunu daha sonra annesinin kızkardeşi Hannah Lumb ile geçirdi. Elizabeth dört yaşındayken babası yeniden evlendi ve üvey annesi Catherine Thomson, İskoç minyatür sanatçısı William John Thomson'un kız kardeşiydi.

1832'de ünlü Elizabeth portresini çizdi. Manchester papazı William Gaskell ile evlendikten sonra, çoğunlukla kısaca Mrs. (Bayan) Gaskell olarak tanındı. Eşinin işi sayesinde toplumun farklı kesimlerini tanıma ve özellikle fakirlikleri görme şansı yakaladı. Bu evlilikten kızları Marianne, Julia, Margaret Emily (Meta), Florence ve tek oğulları olan William dünyaya geldi, bu çocuk dokuz aylıkken kızıl hastalığından öldü. Ayrıca toplumun her bir kesimine hitap eden bir dil kullandığı için, eserlerinin saygın ve dışlanmış kişiler arasında iyi anlaşılmasını sağlamıştır. Romanlarında özellikle Manchester'daki endüstriyel hayatı ve toplumu yazdı. Ayrıca bir de Charlotte Brontë biyografisi kaleme aldı. Charles Dickens'ın da desteklediği Gaskell'ın yazıları dergilerde yayınlandı. Yaşadığı dönemde kadın yazarlara çok nadir rastlanmaktaydı ama Gaskell kendisine İngiliz edebiyat dünyasında bir yer edindi. Yirminci yüzyılın başlarında, yazısı eski moda ve taşra biçiminde ortaya çıktı, ancak bugün Elizabeth Gaskell en çok kabul gören İngiliz Victoria romancılarından biri olarak yerini aldı. 12 Kasım 1865'te ölmüştür.

Eserleri

  • Eşler ve Kızlar (1865)
  • Kuzey ve Güney (1855)
  • Cranford (1853)
  • Ruth (1853)
  • Mary Barton (1848)
  • Charlotte Brontë Biyografisi (1857)

Kaynakça

  1. ^ Bate, Jonathan (2010). English literature: a very short introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0199569267. 

İlgili Araştırma Makaleleri

19. yüzyıl, miladi takvime göre 1 Ocak 1801 ile 31 Aralık 1900 günleri arasındaki zaman dilimi olarak kabul edilir.

1810 (MDCCCX) pazartesi günü başlayan bir yıldır.

1820 (MDCCCXX) cumartesi günü başlayan bir artık yıldır.

<span class="mw-page-title-main">Charles Dickens</span> İngiliz yazar ve toplum eleştirmeni (1812–1870)

Charles John Huffam Dickens, İngiliz yazar ve toplum eleştirmeni. En unutulmaz kurgusal karakterlerden bazılarını yaratmasının yanında Victoria devrinin en iyi romancısı olarak kabul edilir. Yaşadığı sürede eserleri benzeri görülmemiş bir üne sahip oldu ve yirminci yüzyılda edebi dehası eleştirmenler ve ilgili kişiler tarafından kabul gördü. Romanları ve kısa öyküleri dünya çapında tanınmaya devam ediyor.

<span class="mw-page-title-main">Victoria (Birleşik Krallık kraliçesi)</span> Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı Kraliçesi

Victoria, 20 Haziran 1837'den 1901'deki ölümüne kadar Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı'nın kraliçesiydi. Viktorya dönemi olarak bilinen 63 yıl yedi aylık saltanatı, önceki tüm İngiliz hükümdarlarından daha uzundu. Saltanatı, Birleşik Krallık'ta endüstriyel, politik, bilimsel ve askerî bir değişim dönemiydi ve tarihe Britanya İmparatorluğu'nun büyük ölçüde genişlemesiyle damgasını vurdu. 1876'da İngiliz Parlamentosu, ona ek olarak Hindistan İmparatoriçesi unvanını verdi.

<span class="mw-page-title-main">I. Elizabeth</span> İngiltere ve İrlanda Kraliçesi (1558–1603)

I. Elizabeth, 17 Kasım 1558'den 1603'teki ölümüne kadar İngiltere ve İrlanda kraliçesi idi. Bakire Kraliçe olarak da bilinen Elizabeth, Tudor Hanedanı'nın beş hükümdarının sonuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Emily Brontë</span> Yazar (1818–1838)

Emily Jane Brontë, İngiliz roman yazarı ve şair. Kaleme almış olduğu tek roman, Uğultulu Tepeler bugün İngiliz edebiyatının en önemli eserlerinden biri olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Charlotte Brontë</span> İngiliz yazar

Charlotte Brontë İngiliz yazar ve şair.

<span class="mw-page-title-main">III. George</span> Büyük Britanya Kralı

III. George ya da George William Frederick, 1760-1801 yılları arasında İngiltere kralı. 12 Ekim 1814'te Hannover Kralı seçilmeden önce Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'na bağlı olarak Brunswick-Lüneburg Düklüğü ve Seçilmiş Hannover Prensliği görevlerini yürütüyordu. III. George, Hannover soyağacından gelen üçüncü Büyük Britanya hükümdarıydı. Bununla beraber Hannover soyağacından gelip de Britanya'da doğan ve anadili olarak İngilizceyi kullanan ilk hükümdardır. Daha da ilginç olarak III. George anavatanı olan Almanya'yı hayatı boyunca hiç ziyaret etmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Anne Brontë</span> İngiliz şair ve yazar

Anne Brontë, İngiliz şair ve yazar. İngiliz Edebiyatı’nın klasikleri arasına yerleşmiş eserleriyle tanınan üç kardeşin en küçüğüdür.

<i>Jane Eyre</i> Charlotte Brontenin romanı

Jane Eyre, Charlotte Brontë'ın 1847'de yayımladığı romandır.

Ölüm Adası, İngiliz dedektif romanları yazarı Agatha Christie'nin 1964 yılında yayınlamış olduğu bir romanıdır. Roman kahramanı Jane Marple'dır. Jane Marple dizisi romanlarda genellikle Jane Marple İngiltere dışına çıkmaz. Ölüm Adası bu açıdan bir istisnadır. Çünkü romanın konusu Karaip adalarından St Honore'de geçmektedir.

<i>Cranford</i> (roman) Elizabeth Gaskellin romanı

Cranford, 19. yüzyılda yaşamış İngiliz yazar Elizabeth Gaskell'in en bilinen romanlarından biridir. İlk olarak, Charles Dickens'ın editörlüğünü yaptığı Household Words dergisinde Aralık 1851 ile Mayıs 1853 arasında sekiz bölüm halinde düzensiz olarak yayınlandı. Daha sonra küçük bir revizyonla 1853'te kitap biçiminde yayınlandı.

<span class="mw-page-title-main">Mary (Gloucester ve Edinburgh düşesi)</span> Britanyalı prenses, III. Georgenin kızı; (1776-1857)

Prenses Mary, Gloucester ve Edinburgh Düşesi İngiltere Kralı III. George ve eşi Mecklenburg-Strelitz'li Charlotte'un on birinci çocuğu ve dördüncü kızıydı.

<span class="mw-page-title-main">Charlotte (Mecklenburg-Strelitz)</span>

Mecklenburg-Strelitz'li Charlotte, Kral III. George’un eşi. Evlendikleri tarih olan 8 Eylül 1761’den krallıkların birleştiği 1 Ocak 1801’e kadar Büyük Britanya ve İrlanda Kraliçesi, bu tarihten 1818'deki ölümüne kadar Birleşik Krallık Kraliçesiydi. George'un karısı olarak aynı zamanda Hanover Elektres’i idi ve Hannover 12 Ekim 1814'te Hanover Krallığı olduktan sonra Hannover Kraliçesi unvanını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Augusta (Büyük Britanya prensesi)</span>

Büyük Britanya Prensesi Augusta Frederica bir İngiliz prensesi, Kral II. George'un torunu ve Kral III George’un kardeşidir. Brunswick Dükü Charles William Ferdinand ile evlenerek Brunswick-Wolfenbuttel Düşesi unvanını aldı. Kızı Caroline, Kral IV. George’un eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Augusta Sophia (Birleşik Krallık prensesi)</span>

Birleşik Krallık Prensesi Augusta Sophia, Kral III. George ve Kraliçe Charlotte'un altıncı çocuğu ve ikinci kızıydı.

<span class="mw-page-title-main">Prens Augustus Frederick, Sussex Dükü</span>

Prens Augustus Frederick, Sussex Dükü,, Kral III. George ve eşi Kraliçe Charlotte’ın altıncı oğlu ve dokuzuncu çocuğu. III. George’un ordu ya da donanma kariyerine devam etmeyen tek oğluydu. Parlamento reformu, köle ticaretinin kaldırılması, Katolik Kurtuluşu ve Yahudiler ve Muhalifler üzerindeki mevcut sivil kısıtlamaların kaldırılmasını içeren liberal görüşleriyle tanınıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Viktorya edebiyatı</span>

Viktorya edebiyatı ya da Viktorya dönemi edebiyatı, Kraliçe Viktorya (1837-1901)'nın hükümdarlığı döneminde yazılan edebi metinlerin bütününü oluşturan İngiliz edebiyatıdır. Romantik dönem ile yirminci yüzyılın modernist edebiyatı arasında bir bağlantı, bir geçiş oluşturur. On dokuzuncu yüzyılda roman, İngilizce edebiyatın önemli bir türü haline geldi ve bu gelişim Viktorya devrinde gerçekleşti. Dönemin İngilizce eserleri bilimsel, ekonomik ve teknolojik ilerlemelerden sınıfsal yapılanmalardaki değişikliklere ve dinin toplum üzerindeki rollerine kadar birçok alanda İngiliz kültürünün büyük dönüşümlerini yansıtmaktadır. Dönemin ünlü romancıları arasında Charles Dickens, William Thackeray, Brontë kız kardeşler, George Eliot ve Thomas Hardy yer alır.

<span class="mw-page-title-main">John Macadam</span> Avustralyalı akademisyen (1827 – 1865)

John Macadam, İskoç - Avustralyalı bir kimyager, tıp öğretmeni, Avustralyalı politikacı ve kabine bakanı ile Burke ve Wills seferinin fahri sekreteriydi. Macadamia cinsine 1857'de onun adı verilmiştir. Avustralya'dan Yeni Zelanda'ya yaptığı bir yolculukta 38 yaşında denizde ölmüştür.