İçeriğe atla

Elisabeth Lloyd

Elisabeth Lloyd
Doğum3 Eylül 1956 (68 yaşında)
Morristown, New Jersey, Amerika Birleşik Devletleri
MeslekBilim filozofu

Elisabeth Anne Lloyd (d. 3 Eylül 1956), biyoloji felsefesinde uzmanlaşmış Amerikalı bilim filozofudur. Indiana Üniversitesi, Bloomington'ta Blim ve Tıp Tarihi ve Felsefesi alanında Seçkin Profesör ve aynı zamanda biyoloji alanında Yardımcı Profesörken; Hayvan Davranışının Bütünleştirici Çalışması için Kinsey Cinsiyet, Toplumsal Cinsiyet ve Üreme Araştırmaları Enstitüsü'ne bağlı öğretim üyeliği yapmıştır.[1]

Eğitim ve kariyeri

Lloyd, Morristown, New Jersey'de doğdu ve lisans derecesini 1980 yılında Colorado Boulder Üniversitesi'nden en yüksek onur derecesiyle bilim ve siyaset teorisi alanında aldı. 1980-1984 yılları arasında Princeton Üniversitesi'nde Bas van Fraassen ile felsefe alanında çalıştı ve doktora yaptı. Princeton'ta öğrenciyken, bir yılını (1983) Harvard'ın Karşılaştırmalı Zooloji Müzesi'nde Richard C. Lewontin ile çalışarak geçirdi.[2]

1985-88 yıllarında Kaliforniya Üniversitesi, San Diego'da Felsefe Bölümü'nde yardımcı doçent olarak çalıştı. Ardından Indiana Üniversitesi'ne geçmeden önce 1988-1999 yıllarında Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de Felsefe Bölümü'nde yardımcı doçentlik, doçentlik yaptı ve tam profesör oldu.

2022 yılında Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi üyesi seçildi.[3]

Felsefî çalışmaları

2005 yılında çıkarttığı The Case of the Female Orgasm adlı kitabı, Isis, Nature ve The New York Times da dâhil olmak üzere akademik ve popüler basında geniş çapta tartışıldı.[4] Kitap, kadın orgazmına ilişkin önerilen pek çok uyarlamalı açıklamayı etkileyen bilim karşıtı önyargılar olarak tasvir ettiği şeyleri eleştiriyordu. LLloyd, seksoloji çalışmalarından elde edilenler gibi mevcut kanıtların, Donald Symons tarafından öne sürülen, kadın orgazmının orgazmın bir tür özelliği olarak gelişmesinin sonucu olduğunu öne süren tarafsız bir "yan ürün" açıklamasını çok daha fazla desteklediğini iddia etmeye devam ediyordu. Kitap o kadar çok ilgi gördü ki, adı bir Hardy Boys romanının müstehcen bir versiyonu gibi geldiği için Saturday Night Live programının bir bölümünde kitaba eleştiri yapıldı. İki yıldır konu üzerinde çalışan Lloyd, Stephen Jay Gould ile 1986 yılında girdiği bir taştıştı. Bu tartışma 1987 yılında Natural History dergisinde yayımlanan 'Freudian Slip',[5] 1992 yılında aynı dergide yayımlanan 'Male Nipples and Clitoral Ripples' adlı makalelelerin temelini oluşturdu.[6]

2001 yılında Michigan Law Review, Lloyd'un "Science Gone Astray: Evolution and Rape" adlı makalesini yayımladı. Bu makalede Randy Thornhill ve Craig T. Palmer'ın A Natural History of Rape adlı eseri "bilimlerindeki bariz kusurlar" nedeniyle eleştiriliyordu.[7]

Bibliyografya

  • The Structure and Confirmation of Evolutionary Theory, Greenwood Press, 1988 (Reprinted Princeton University Press, 1994 0-691-00046-8).
  • Keywords in Evolutionary Biology (co-edited with Evelyn Fox Keller), Harvard University Press, 1992 (reprinted 1998 0-674-50313-9).
  • The Case of the Female Orgasm: Bias in the Science of Evolution, Harvard University Press, 2005 (new edition, 2006 0-674-02246-7).
  • Science, Politics and Evolution, Cambridge University Press, 2008 (9780521865708).
  • Climate Modelling: Philosophical and Conceptual Issues (co-edited with Eric Winsberg) Palgrave MacMillan, 2018

Kaynakça

  1. ^ "Elisabeth A. Lloyd: Faculty Directory: About: Department of Biology: Indiana University Bloomington". 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2022. 
  2. ^ Lloyd, E.A. 1994. The Structure and Confirmation of Evolutionary Theory. Princeton University Press, Princeton, NJ, p. xi.
  3. ^ "New Members". American Academy of Arts & Sciences. 28 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ Smith, Dinitia (17 Mayıs 2005). "A Critic Takes on the Logic of Female Orgasm". The New York Times. 21 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2022. 
  5. ^ Gould, S.J. (1987). Freudian Slip. Natural History 96 (2): 14-21.
  6. ^ Gould, S.J. (1992). Male Nipples and Clitoral Ripples. In Bully for Brontosaurus: Further Reflections in Natural History. London: Penguin Books. ss.124-138.
  7. ^ Lloyd, Elisabeth A. (2001). "Science Gone Astray: Evolution and Rape". Michigan Law Review. 99 (6). ss. 1536-1559. 28 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Doğal seçilim</span> fenotipteki farklılıklar nedeniyle bireylerin farklı şekilde hayatta kalması ve üremesi; evrimin temel mekanizması

Doğal seçilim, canlıların fenotiplerindeki farklılıklardan ötürü hayatta kalma şansının ve üreme başarısının değişkenlik göstermesidir. Evrimin esas mekanizmalarından biri olup, bir popülasyonun nesiller boyunca karakteristik olan kalıtsal özelliklerindeki değişimdir. Charles Darwin, kendi görüşüne göre kasıtlı olarak gerçekleştirilen yapay seçilime karşılık kendiliğinden gerçekleşen "doğal seçilim" terimini popülerleştirmiştir.

Biyolojide adaptasyonun birbiriyle ilişkili üç anlamı vardır. İlk olarak, organizmaları çevrelerine uyduran ve evrimsel uygunluklarını artıran dinamik evrimsel doğal seçilim sürecidir. İkinci olarak, bu süreç sırasında popülasyonun ulaştığı bir durumdur. Üçüncü olarak, her bir organizmada işlevsel bir role sahip olan, doğal seçilim yoluyla korunan ve evrimleşen fenotipik bir özellik veya adaptif bir özelliktir.

<span class="mw-page-title-main">Stephen Jay Gould</span> Amerikalı evrimsel biyolog

Stephen Jay Gould, Yahudi kökenli Amerikalı paleontolog, evrimsel biyolog ve bilim tarihçisi. Kendi kuşağındaki popüler biliminin en etkili ve en çok okunan yazarlarından biriydi. Gould, kariyerinin çoğunu Harvard Üniversitesi'nde öğretmenlik yaparak ve New York'taki Amerikan Doğa Tarihi Müzesi'nde çalışarak geçirdi. 1996'da Gould, New York Üniversitesi'nde Vincent Astor Ziyaretçi Biyoloji Araştırma Profesörü olarak işe alındı ve Harvard ile eşzamanlı olarak öğretmenlik yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Douglas Futuyma</span> Amerikalı biyolog

Douglas Joel Futuyma, Amerikalı biyolog.

<i>Tempo and Mode in Evolution</i> Evrim hakkında bir kitap

Tempo and Mode in Evolution, George Gaylord Simpson’un 1944 yılında yayınlanan, paleontoloji biliminin unsurlarını genetik ve evrimsel biyoloji bilim dallarıyla birleştirerek modern evrimsel senteze büyük katkı yapan kitabı. Simpson popülasyon genetiğine ait mikro evrimin, paleontoloji ile gözlenen makro evrimin kalıplarını açıklamaya yeteceğini savundu. Simpson ayrıca tempo ve biçim arasındaki ayrımın altını çizdi. Tempo ile kastedilen şey evrimsel oranlar, bu oranların artıp azalması, aşırı yavaş ya da hızlı evrimleşme koşuları ve durağanlık ve devinim ile ilgili olgulardır. Biçim ile kastedilen şey ise evrim biçiminin temel bir faktör olduğu, ama ondan daha kapsamlı olan bir evrimleşme yöntem, biçim ve modeli çalışmasıdır. Simpson’un eserinde şu genellemelere varılır:

<span class="mw-page-title-main">Elinor Ostrom</span> Amerikalı ekonomist (1933 – 2012)

Elinor Ostrom, Amerikalı politika bilimci ve ekonomist. "Özellikle toplumsal malların, iktisadî bakımdan kontrol ve işletilemesi analizi" konusunda yaptığı orijinal katkılarıyla 2009 yılında Oliver E. Williamson ile birlikte Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. Nobel Ekonomi Ödülü kazanan ilk kadın bilimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Sewall Wright</span>

Sewall Green Wright, evrim teorisi ve path analizleri ile ilgili güçlü çalışmaları bilinen Amerikalı genetikçidir.

Evrimin kanıtları ve canlıların ortak atadan geldiği, bilim insanlarının uzun yıllar boyunca çeşitli alanlar ve disiplinlerde canlıların akrabalık derecesi ve ortak kökenine dair çalışmalarda ortaya çıkarılmış olup bu kanıtlar, evrimsel süreçlerin meydana geldiğini göstererek evrimin bir olgu olarak gerçekliğini doğrulamış ve Dünya üzerindeki yaşamın türlülük ve çeşitliliğine neden olan doğal süreçler hakkında bir bilgi zenginliği sağlamıştır. Bu kanıtlar, yaşamın zaman içinde nasıl ve neden değiştiğini açıklayan ve bilimsel bir kuram olan modern evrimsel sentezi desteklemektedir. Evrimsel biyologlar, test edilebilir varsayımlarda bulunup hipotezleri test ederek ve nedenlerini açıklayan ve gösteren kuramlar geliştirerek ortak atayı belgelerler.

Seçilim birimi, doğal seçilimin etki ettiği biyolojik yapı veya düzenler hiyerarşisi içinde yer alan her biyolojik birime veya varoluş şekline verilen isim. Birkaç on yıl boyunca, bu farklı seviyelerde hareket eden seçici baskılar aracılığıyla evrimin şekillendirdiği boyutlar hakkında evrimsel biyologlar arasında yoğun tartışmalar yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sıçramalı evrim</span> Evrimsel Biyoloji Kuramı

Sıçramalı evrim veya kesintili denge, çoğu türlerin jeolojik tarihlerinde "staz" adı verilen ve bazen milyonlarca yıl süren "durağanlık" veya "yavaşlama" dönemleri boyunca ancak çok az bir evrimsel değişim geçirip genelde "durağan" kaldıklarını öne süren bir evrimsel biyoloji kuramıdır. Önemli bir evrimsel değişiklik olduğunda sıçramalı evrim kuramı, bu değişimlerin ve kladogenez olarak adlandırılan jeolojik anlamda hızlı türleşme ve dallanma olayların çok nadir olarak görüldüklerini öne sürer. Kladogenez, bir türün yavaş yavaş başka bir türe dönüşmesi yerine bir türün iki farklı türe ayrıldığı bir süreci ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Lloyd Shapley</span>

Lloyd Shapley, Amerikalı matematikçi ve iktisatçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kadın cinselliği</span>

Kadın cinselliği kadının cinsel kimliğini, cinsel davranışlarını ve bu davranışların fizyolojik, psikolojik, sosyal, kültürel, politik ve ruhsal/dini açılardan değerlendirilmesini kapsar. Hemen hemen tarihin her döneminde ve her coğrafyada, kültürde, görsel ve yazılı sanatta, popüler kültürde insanın ve dolayısıyla kadının cinselliğine dair görüşler açıkça veya gizlenerek ifade edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Edward Drinker Cope</span> Amerikalı paleontolog, jeolog ve biyolog (1840–1897)

Edward Drinker Cope Amerikalı bir paleontolog ve karşılaştırmalı anatomist, aynı zamanda ünlü bir herpetolog ve ihtiyologdur. Neo-Lamarkizm düşünce okulunun kurucusudur. Zengin bir Quaker ailesinde doğan Cope, kendisini bilime ilgi duyan dahi bir çocuk olarak tanımlamış; ilk bilimsel makalesini de 19 yaşında yayınlamıştır. Babası, Cope'u soylu bir çiftçi olarak yetiştirmeye çalışsa da, sonunda oğlunun bilime olan tutkusunu kabullendi. Cope, kuzeniyle evlendi ve bir çocuğu oldu; aile Philadelphia'dan Haddonfield, New Jersey'e taşındı, ancak Cope daha sonraki yıllarda Philadelphia'da bir konut ve müze inşa edecekti.

Leigh Van Valen, Amerikalı bir evrimsel biyolog. Öldüğü zaman, Chicago Üniversitesi Ekoloji ve Evrim Bölümü'nde emekli profesördü.

<i>Adlandırma ve Zorunluluk</i> Saul Kripke tarafından yazılan felsefe kitabı

Adlandırma ve Zorunluluk, Amerikalı mantıkçı ve filozof Saul Kripke'nin, 1970 yılında Princeton Üniversitesi'nde dil felsefesindeki özel adlar tartışması üzerine verdiği üç dersin not dokümünden oluşan, 1980 tarihli kitabıdır. Not dökümü ilk kez Donald Davidson ve Gilbert Harman'ın derlediği, Doğal Dilin Anlambilimi isimli kitapta yayımlanmıştır. Pek çok analitik filozof tarafından, 20. yüzyılın en büyük felsefe eserlerinden biri olarak görülür.

<span class="mw-page-title-main">Peter Godfrey-Smith</span>

Peter Godfrey-Smith, Sidney Üniversitesi'nde Tarih ve Bilim Felsefesi Profesörü olan Avustralyalı bir bilim filozofu ve yazardır. Öncelikle biyoloji felsefesi ve zihin felsefesi alanında çalışır ve ayrıca genel bilim felsefesi, pragmatizm ve metafizik ve epistemolojinin bazı bölümleriyle de ilgilenir. Godfrey-Smith, 2022'de Amerikan Felsefe Topluluğu'na seçildi.

Elliott R. Sober Wisconsin-Madison Üniversitesi Felsefe Bölümü'nde Hans Reichenbach Profesörü ve William F. Vilas Araştırma Profesörüdür. Sober, biyoloji felsefesi ve genel bilim felsefesi alanlarındaki çalışmaları ile tanınır.

Michael Ruse, biyoloji felsefesinde uzmanlaşmış ve bilim ile din arasındaki ilişki, yaratılış-evrim tartışması ve bilimdeki sınır belirleme sorunu üzerinde çalışmış İngiltere doğumlu Kanadalı bir bilim filozofudur. Ruse Florida Eyalet Üniversitesi'nde ders vermektedir.

Kültürel evrim, sosyal değişimin evrimsel bir teorisidir. Kültürün ne olduğu, tanımından, "bireylerin davranışlarını etkileme yeteneğine sahip olan ve türlerinin diğer üyelerinden öğrenim, taklit ve diğer sosyal aktarım biçimleri yoluyla edindikleri bilgi" olarak anlaşılmaktadır. Kültürel evrim, bu bilgilerin zaman içindeki değişimidir.

<i>Evolution</i> (dergi)

Evolution: International Journal of Organic Evolution, evrimsel fenomen ve olayların gerçekleri, süreçleri, mekaniği veya kavramlarıyla ilgili ampirik veya teorik araştırmaların önemli yeni sonuçlarını yayınlayan aylık bir bilimsel dergidir. Evolution, Oxford University Press tarafından Evrim Araştırmaları Derneği için yayımlandı. Şu anki genel yayın yönetmeni Birleşik Krallık'taki Bath Üniversitesi'nden Jason Wolf'tur.