İçeriğe atla

Elijah Muhammed

Elijah Muhammed kürsüdeyken

Elijah Muhammed (Elijah Poole) (7 Ekim 1897 - 25 Şubat 1975), ABD'de "İslam Ulusu" olarak da bilinen Amerikan İslam Misyonu adlı Siyah hareketinin önderidir.

Muhammed, ortakçılıkla geçinen eski bir köle ailesinin oğluydu. 1923'te Detroit'e göç etti. 1930'larda hareketin kurucusu Wallace D. Fard'ın yardımcısı oldu. 1934'te Fard'ın ortadan kaybolması üzerine hareketin başına geçti. Detroit'teki cemaat içinde çıkan anlaşmazlık yüzünden göç ettiği Chicago'da ikinci bir cemaat kurdu. II. Dünya Savaşı sırasında yandaşlarına askere yazılmama çağrısında bulununca Kurayla Askerlik Yasası'nı çiğnemekten suçlu bulunarak hapse atıldı (1942-1946). Savaş sonrasında yürüttüğü çalışmalarıyla "İslam Milleti" hareketini örgütledi.

Örgüt programı, Siyah Amerikalıların ayrı bir ulus ve Siyahların Allah'ın seçkin kulları olduğunu öngörüyordu. Muhammed, özellikle "mavi gözlü şeytanlar" biçiminde adlandırdığı beyazlara karşı parlak söylevleriyle ünlendi. Ama sonraki yıllarda beyazlara karşı tutumunu yumuşattı ve ırklar arasındaki çatışmadan çok Siyahların kendi aralarındaki yardımlaşmaları üzerinde durmaya başladı. Ayrılıkçı görüşleri yüzünden, önde gelen yandaşlarından Malcolm X'in hareketten ayrılmasına yol açtı.

Elijah Muhammed'in düşünceleri:

  • Kendisinin peygamberliği.
  • Siyahların üstün ırk olduğu düşüncesi ve Beyaz ırkın şeytanlığı.
  • Kendisi için zinanın günah olmadığını savunması.[1][2][3]

Yardımcısı Malcolm X, bu düşüncelerin İslam itikadına uymadığı gerekçeleriyle onun örgütünden ayrılıp kendine ait bir Siyah örgütü kurdu. Bundan ötürü bu ikisinin arası açıldı. Malcolm X, 21 Şubat 1965'te suikast sonucu öldürülünce Elijah Muhammed onu öldürtmekle suçlandıysa da bir basın toplantısı aracılığıyla bu suçlamayı reddetti.

Elijah Muhammed'in sekiz çocuğu vardır. Bunların en ünlüsü ve varisi olan Wallace Muhammed babasının inançlarını ve örgütünü bırakıp Malcolm X'in örgütüne geçmiştir.[4]

Ölümü

30 Ocak 1975'te Muhammed, kalp hastalığı, diyabet, bronşit ve astım kombinasyonundan muzdarip olarak Illinois, Chicago'daki Mercy Hastanesine yatırıldı. Orada neredeyse bir ay sonra Kurtarıcılar Günü'nden önceki gün 25 Şubat 1975'te 77 yaşında konjestif kalp yetmezliği nedeniyle öldü.

İslam Milleti'nin ahlaki ilkeleri

Zinanın her türlüsü kesinlikle yasaktır. Domuz eti yenmez, murdar et yenmez, sağlığa zararlı yiyecekler ağza konmaz. Tütün kullanmak, alkol almak, uyuşturucu maddelerden kullanmak yasaktır. Elijah Muhammed'e bağlanmış hiçbir Müslüman dans edemez, kumar oynayamaz, kapatma tutamaz, sinemalara gidemez, sporla ilgilenemez, işini bırakıp uzun süre tatile çıkamaz, sağlık için zorunlu olandan daha fazla uyuyamaz. Aile içinde tartışmaya yer verilmez, özellikle kadınlara karşı sert davranılamaz. Yalan söylemek ya da hırsızlık etmek yasaktır, devlet güçlerine başkaldırmak yoktur. (Dinî bir zorunluluk baş gösterirse durum değişirdi.)[5]

Kaynakça

  1. ^ Haley, Alex. Malcolm X. 8. baskı. İstanbul: İnsan Yayınları, 2016. s. 603.
  2. ^ Vakkasoğlu, Vehbi (2013). Önce Alkışladılar Sonra Öldürdüler. ISBN 9757055743. 
  3. ^ "Elijah Muhammed". Rehber Ansiklopedisi. 
  4. ^ "Elijah Muhammed". Meydan Larausse. 
  5. ^ Haley, Alex. Malcolm X. 8. baskı. İstanbul: İnsan Yayınları, 2016. s. 478-479.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmedîlik</span> dinî hareket

Ahmedîlik veya resmî olarak Müslüman Ahmediye Cemaati, Mirza Gulâm Ahmed tarafından Hindistan'ın Pencap eyâleti sınırlarında kalan Kadıyan kasabasında kurulan dinî hareket.

<span class="mw-page-title-main">Malcolm X</span> Afroamerikalı insan hakları aktivisti

Malcolm X (İngilizce telaffuz: [ˈmælkəm_ˈɛks], gerçek ismi Malcolm Little olan, hacca gittikten sonra Arapça El-Hacc Mâlik eş-Şabâz adını alan Amerikalı siyasetçi ve insan hakları savunucusuydu. Suikast sonucu öldürülmüştür. Gelmiş geçmiş en etkili Siyahi Amerikalılardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Martin Luther King Jr.</span> Afrikalı-Amerikalı Baptist pastör ve Amerikan yurttaş hakları hareketi önderi

Martin Luther King Jr. veya doğum adıyla Michael King Jr., 1955'ten 1968'deki suikastına kadar sivil haklar hareketinin en önde gelen liderlerinden biri olan Amerikalı Baptist papaz, aktivist ve siyaset filozofuydu. Siyahi bir kilise lideri ve ilk sivil haklar aktivisti olan papaz Martin Luther King Sr.'ın oğlu olan King, Jim Crow yasalarına ve diğer yasallaştırılmış ayrımcılık biçimlerine karşı şiddet içermeyen direniş ve şiddet içermeyen sivil itaatsizlik yöntemlerini kullanarak Amerika Birleşik Devletleri'ndeki beyaz olmayan insanların sivil haklarını geliştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Lucy Parsons</span>

Lucy Parsons, Meksikalı-Amerikalı sendikacı.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Ali</span> Amerikalı profesyonel boksör (1942–2016)

Muhammed Ali, Amerikalı profesyonel boksör ve aktivist. "En İyisi" lakaplı Ali, 20. yüzyılın en önemli spor figürlerinden biri olarak kabul edilir ve genellikle tüm zamanların en büyük ağır sıklet boksörü olarak kabul edilir. Ring dergisi ağır sıklet unvanını 1964'ten 1970'e kadar elinde tuttu. 1974'ten 1978'e kadar tartışmasız şampiyon ve 1978'den 1979'a kadar WBA ve Ring ağır sıklet şampiyonu oldu. 1999 yılında Sports Illustrated tarafından Yüzyılın Spor Adamı ve BBC tarafından Yüzyılın Spor Kişiliği seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Afroamerikalılar</span> Amerika Birleşik Devletlerinde Afrika kökenli ırksal veya etnik grup

Afroamerikalılar veya Siyahi Amerikalılar olarak da bilinen Afrikalı Amerikalılar, Afrika'nın Siyah ırk gruplarından herhangi birinden kısmen veya tamamen gelen Amerikalılardan oluşan etnik bir gruptur. Afrikalı Amerikalılar, Beyaz Amerikalılar ile Hispanik ve Latino Amerikalılardan sonra ABD'deki en büyük üçüncü ırksal veya etnik grubu oluşturmaktadır. "Afroamerikalı" terimi genellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde köleleştirilen Afrikalıların torunlarını ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Rızâ Pehlevî</span> Pehlevi Hanedanından son İran şahı

Muhammed Rızâ Pehlevî, 1941'den, ülkesini terk ettiği 1979'a kadar tahtta kalan İran şahıdır. Batı yanlısı bir dış politika izleyen Pehlevi, İran'ın son monarşik lideridir. Şehinşah ve Sayeh-eh-Hodah gibi imparatorluk unvanları vardır.

<span class="mw-page-title-main">William Edward Burghardt Du Bois</span> Amerikalı toplumbilimci (1868 – 1963)

William Edward Burghardt Du Bois kısa adıyla, W. E. B. Du Bois, Amerikalı sosyolog. 20. yüzyılın ilk yarısında ABD'de Siyah protesto hareketinin en önemli önderidir. 1909'da Siyahları Geliştirme Ulusal Derneği'nin (NAACP) oluşturulmasına katkıda bulundu.1910-1934 arasında derneğin yayın organı Crisis'in yönetmenliğini yapmıştır.

İslam Ulusu ya da İslam Milleti, ABD'de Louis Farrakhan liderliğindeki Siyah hareketi. Wallace Fard Muhammad tarafından 1930 yılında ABD'de kurulan dini ve siyasi bir örgüttür. Din bilginleri onu yeni bir dini hareket ve bir UFO dini olarak nitelendiriyor ve kendisini bir İslam biçimini teşvik ediyor olarak tanımlarken, inançları ana akım İslam geleneklerinden önemli ölçüde farklılık gösteriyor. Chicago merkezli hiyerarşik ve merkezi bir kuruluş olarak faaliyet göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Wallace D. Fard</span>

Wallace D. Fard veya Wallace Fard Muhammad, İslam Ulusu'nun kurucusu. 1930'da çeşitli sahte isimler kullanarak Detroit'e geldi ve "İslam" olarak adlandırdığı siyahileri üstün ırk olarak gören kendi dinini vaaz etmeye başladı. ABD sınırlarında "Bağımsız Siyahi Cumhuriyeti" kurulmasını ve beyazların buradan kovulması gerektiğini savunuyordu. 1934'te ortalıktan kayboldu ve Elijah Muhammed onun yerine İslam Ulusu'nun lideri oldu. Fard, İslam Ulusu tarafından Allah'ın kendisi olarak kabul edilmektedir.

Warith Deen Mohammed, Amerikalı Müslüman lider.

<span class="mw-page-title-main">Indianapolis</span>

Indianapolis, ABD'nin Indiana eyaletinin 829.718 nüfusa sahip en büyük şehri. Indianapolis Indiana eyaletinin başkenti ve Marion kontluk (county) idare merkezidir. ABD'nin en büyük şehirler listesinde 14. sıradadır. Mississippi Nehri'nin doğusunda kurulan ve ABD'nin nüfusu en hızlı gelişen şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Afroamerikan sivil haklar hareketi</span>

ABD'deki sivil haklar hareketi ırk ayrımı sistemini muhafaza eden yasaları feshettirerek Siyah Amerikalılar için sivil haklar bakımından eşitliğin kurulmasını amaç olarak alan hareket idi. Protestan papaz ve şiddetsiz direniş savunucusu Martin Luther King bu hareketin önde gelen şahsiyetlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">George Lincoln Rockwell</span>

George Lincoln Rockwell Amerikalı aşırı sağcı bir siyasi aktivist ve Amerikan Nazi Partisi'nin kurucusuydu. Daha sonra Amerika Birleşik Devletleri'ndeki neo-Nazi hareketinde önemli bir figür haline geldi ve inançları, stratejileri ve yazıları birçok beyaz üstünlükçüyü ve neo-Nazi'yi etkilemeye devam etti.

İslami köktendincilik veya radikal İslamcılık, İslam dininin temellerine dönmek anlamına gelen, dinin temel elemanlarını sosyal hayata egemen kılmak amacındaki hareketlere verilen ad. Başlangıçta modern mevcut ideolojilere karşı alternatif bir sistem oluşturma amacı taşırken, akımların liderleri tarafından dinsel anlayışın gerektirdiğine inanılan sosyal hayatı şiddet uygulayarak diğerlerine kabul ettirmek biçimine dönüşmüştür. Günümüz toplumlarında olumsuz bir imaj yaratmış ve tutuculuk, kültürel gerilik, bağnazlık, hoşgörüsüzlük, temel insan haklarını yok saymak ve dışlayıcılıkla özdeşleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Louis Farrakhan</span> Amerikalı vaiz ve siyasi aktivist

Louis Farrakhan, Sr., daha önce Louis X olarak bilinen Amerikalı bir vaiz ve siyasi aktivist.

Antik zamanlardan günümüze kadar hayvanlar dinlerde aktif rol almışlardır. Çeşitli dinlerde ve mitolojilerde tanrı seviyesinde görülmüş, bazen tanrıları temsilen kullanılmış bazen de tanrıların elçileri olarak görülmüştür. Lakin İslam ve diğer semavi dinler hayvanları din içinde çok kullanmaz. İslam yayıldığı coğrafya gereği Ortadoğu'ya özel bazı varlıkları dini hikâyelerde anmıştır. Bunlardan en çok bilineni Muhammed ve Ebubekir'in müşriklerden kaçmak için sığındığı Sevr Dağı çevresinde bulunan bir mağaraya saklanmaları ve mağaranın girişinin bir örümcek tarafından ağ ile gizlenmesi hikâyesidir. Başka bir hikâye ise Nuh ile ilgili olan hikâyedir. İnanışa göre Nuh tufan sırasında gemisine her ırktan iki cinsiyete ait canlılar almış ve tufandan sonra bu canlılar üreyerek soyunu devam etmiştir. İslam neredeyse tüm İbrahimî dinler gibi insanları hayvanların sahibi olarak kabul eder. Kur'an'da ise hayvan kelimesi bazen hakaret olarak kullanılır. Lakin Allah Kur'an'da hayvanlara merhameti de emretmiştir. Muhammed'in kedisi Müezza bu konu üzerinde fikir vermek için kullanılabilir. Kaynaklara göre bir gün kedi Muhammed'in kıyafeti üstünde uykuya dalmış, Muhammed ise onu uyandırmamak için kıyafetindeki kumaşı kesmiştir. Bu yüzden kedi beslemek İslam inancına göre sünnettir. Muhammed'in kedi sevgisine atıfta bulunan bir başka hikâye ise Uhud Savaşı sırasında gerçekleşir. Muhammed ordunun önüne yavrularını emziren bir kedi çıkınca durdurmuştur. Ayrıca kedinin başına ezilmemesi için bir nöbetçi dikmiş, orduyu o kedinin etrafından dolaştırmıştır. Savaş sonunda ise nöbetçiden kediyi geri istemiş ve ismini Müezza koyup sahiplenmiştir. İddialara göre Müezza siyah ve beyaz renklerinde bir Habeş kedisidir. Müezza isminin geçtiği son hikâye ise kedilerin temizliği ile ilgilidir. Muhammed, kedisi Müezza içtikten sonra kapta kalan su ile abdest alacakken Sahabe-i Kiram Ebu Nuaym "Ya Resul o sudan kedi içti" deyince, Muhammed "Onlar en temiz ağıza sahiptirler." demiş ve abdest almıştır. Ayrıca Muhammed'in Umeyr adını verdiği kuşu ölen Zeyd adlı bir çocuğa taziye ziyaretine gittiği de söylenir. Deve ayrıca coğrafya gereği İslam kaynaklarında geçer, Muhammed ile ilgili hikâyelerin bazılarında deve geçer. Bunlardan biri Muhammed'in torunlarının deve isteğidir. Muhammed parası olmadığı için deve alamamış ama çocukları sırtına almıştır. Bu konuyla ilgili son hikâye ise Abdullah bin Ömer'in deve istediği hikâyedir. Bir gün Abdullah, babası ve Muhammed'in bulunduğu bir kafilede deveye biniyordu. Abdullah hafif olduğu için hızlı gidiyor ve sık sık kafilenin başına geçiyordu, babası ise bu duruma oldukça kızıyordu. Bunun üzerine Muhammed deveyi satın almak istedi, Abdullah'ın babası ise ücretsiz olarak vermek istedi, Muhammed ısrarcı oldu ve deveyi satın aldı. Deveyi aldıktan sonra ise deveyi çocuğa verdi. Ayrıca istediği kadar hızlı gidebileceğini söyledi.

Siyahi milliyetçiliği veya Siyah milliyetçiliği, Siyahların bir ırk olduğu inancını benimseyen ve Siyah ırksal ve ulusal bir kimlik geliştirmeye ve sürdürmeye çalışan bir milliyetçilik veya panmilliyetçilik türüdür. Siyah milliyetçisi aktivizm, özellikle beyaz kültüre asimilasyona direnmek ve belirgin bir Siyah kimliğini korumak için Siyah toplulukların ve insanların sosyal, siyasi ve ekonomik olarak güçlendirilmesi etrafında döner.

<span class="mw-page-title-main">İş ve özgürlük için Washington'a yürüyüş</span>

İş ve özgürlük için Washington'a yürüyüş veya Büyük Washington yürüyüşü 28 Ağustos 1963 günü Washington'da sona eren hak mücadelesi eylemlerini anlatır. Yürüyüş ve gösterilerin amacı ABD'de ırk ayrımcılığına maruz kalan Afroamerikalıların hakları ve yaşamakta oldukları yoksulluğa karşı çözüm arayışıdır. Eylemlerin kapanışında insan hakları savunucusu Martin Luther King Jr. Lincoln Anıtı önünden yaptığı tarihi Bir Hayalim Var konuşmasıyla ırkçılığın sonlandırılması çağrısı yapmıştır.

Dünyayla Benim Aramda, Amerikalı yazar Ta-Nehisi Coates tarafından yazılan ve Spiegel & Grau tarafından yayınlanan 2015 tarihli kurgusal olmayan bir kitaptır. Coates tarafından, o zamanlar ergenlik çağındaki oğluna Amerika Birleşik Devletleri'nde Siyah olmakla ilgili duyguların, sembolizmin ve gerçeklerin ne olduğuna dair bir mektup olarak yazılmıştır. Coates, Amerikan tarihini özetler ve oğluna "Amerikan kültürüne işlenmiş ırkçı şiddeti" açıklar. Baltimore'daki gençliğinin kısaltılmış, otobiyografik bir anlatımından yararlanarak, okullar, yerel polis ve hatta "sokaklar" gibi kurumların kendisine göre disipline etme, tehlikeye atma ve tehdit etme biçimlerinin neler olduğuna dair inançlarını, siyah erkeklere ve kadınlara yönelik ayrımcılığı detaylandırır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.