İçeriğe atla

Eli Acıman

Eli Acıman
Eli Acıman
Doğum1919
İstanbul
Ölüm13 Ocak 2011 (91-92 yaşlarında)
İstanbul
Defin yeriUlus Sefarad Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
MeslekReklamcı ve iş insanı

Eli Acıman (1919, İstanbul - 13 Ocak 2011, İstanbul), Türk reklamcı ve iş insanıdır. Türkiye'de reklamcılığın gelişmesi ve kurumsallaşmasına öncülük etmiştir.

Biyografisi

Eli Acıman, 1919'da İstanbul'da doğdu. Orta hâlli bir Yahudi aileye doğan Acıman, genç yaşta öğrenim hayatını, gazetecilik eğitimi almak üzere İngiltere'ye gitmek amacıyla yarıda bıraktı. İngiltere dönüşü sonrası baba mesleği olan iplikçiliğe değil de kendisini zirveye taşıyacak olan reklamcılığa karar kılar. Ancak bu karar kılış, öyle planlanmış ve altyapısı oluşturulmuş bir süreç sonunda olmamıştır. İngiltere'den döndüğü sırada, abisi Moiz Acıman kendisine iş buldu. Bulduğu işle, abisin Mahmutpaşa'da mağaza komşusu olan ünlü Yahudi asıllı iş insanı ve modacı Vitali Hakko'nun ürettiği şapkaların reklamını yapmaya başladı. İlk yaptığı reklam Vitali Hakko'nun ünlü "şen şapka" reklamıydı.[1]

II. Dünya Savaşı'nın sonuna doğru, Türkiye'de "savaş ekonomisinin" sona ermesiyle ve ekonominin toparlanmasıyla, 1944 yılında Eli Acıman, Vitali Hakko ile birlikte Faal Reklam Acentesi'ni kurdular. Ancak işler umulduğu gibi gitmeyince Vitali Hakko kısa bir süre sonra bu ortaklıktan ayrıldı.

Ayrılıktan sonra Eli Acıman, 1946 yılında Türkiye'nin başlıca iş adamlarından Vehbi Koç ile tanışarak Koç şirketlerinin reklam işlerini alınca geniş bir iş imkânına kavuşur.[2] Böylece gelişmeye başlayan firma, 1957 yılında Eli Acıman, Afif Erdemir ve Nesim Matan'ın 50'şer bin lira ve eşit şartlarda ortaklığı ile şirketleşerek "Faal Ajans" adını alır. Eli Acıman üç yıl kalmak üzere ABD'ye gitti. 1960 yılında döndükten sonra ajansın işleri çok büyüdü ve 1965 yılında genişleyen iş hacminin de etkisiyle ortaklar dostça ayrıldılar. Eli Acıman "Manajans", Arif Erdemir de "Yeni Ajans" adıyla yoluna devam etti. Bu ayrılık esnasında müşterilerini de paylaştılar.

Eli Acıman, 1972'de Ulusal Reklamcılık Derneği'nin, 1985'te ise sektörün en önemli çatı kuruluşu olan Reklamcılar Derneği'nin de kurulmasına öncülük etmiş ve büyük emek verdiği bu derneğin başkanlığını da yapmıştır. 1990 yılında Avrupa Reklam Ajanslar Birliği tarafından altın madalya ile onurlandırılmıştır. TÜSİAD'ın, 30 yıldan uzun süre hizmet veren üyelerinden biri olan Eli Acıman, 1970'li yıllardan itibaren İstanbul ili vergi rekortmenleri listesine de girmiştir.

2004 yılında Hürriyet Gazetesi tarafından düzenlenen yarışmada Eli Acıman'a "Hürriyet Özel Ödülü" verildi. Eli Acıman, ilerleyen yaşından dolayı emekliye ayrılıp reklam ajansının yönetimini kızı Linda Acıman'a bıraktı.[3]

Eli Acıman, 13 Ocak 2011 tarihinde öldü[4] ve İstanbul'da Ulus Sefarad Musevi Mezarlığı'nda toprağa verildi.

Hakkında çıkan eserler

Uzun yıllar Eli Acıman'ın kişisel asistanı olarak çalışan Nil Baransel, "Eli Acıman - Sevmediği Sözcük Reklam, Âşık Olduğu Mesleği, Reklamcılık!" isimli kitabı yazmıştır. Kitap 2003 yılında Doğan Kitap tarafından yayımlanmıştır.

2011 yılında yönetmenliğini Ali Taner Baltacı'nın yaptığı, "Acıman: Her başlangıçta Eli Var!" adlı bir belgesel hazırlanmıştır.[5]

Kaynakça

  1. ^ "Türkiye'de çağdaş reklamcılığın öncüsü ELİ ACIMAN (1919 - 2011)". Şalom. 10 Ocak 2018. 22 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Acıman, Eli". Vehbi Koç Vakfı Ansiklopedisi. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "İkinci Acıman'ın Hedefi Çok Büyük". Capital. 1 Mayıs 2007. 22 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Eli Acıman vefat etti". Hürriyet Gazetesi. 13 Ocak 2011. 22 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Her başlangıçta 'Eli' var!". Sabah Gazetesi. 1 Haziran 2011. 5 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yavuz Turgul</span> Türk senarist, yönetmen ve gazeteci

Yavuz Turgul, Türk sinema filmi yönetmeni, senarist ve gazetecidir.

<span class="mw-page-title-main">Reklam</span> pazarlama için kullanılan iletişim biçimi

Reklam, "insanları gönüllü olarak belli bir davranışta bulunmaya ikna etmek, belirli bir düşünceye yöneltmek, dikkatlerini bir ürüne, hizmete, fikir ve kuruluşa çekmeye çalışmak, onunla ilgili bilgi vermek, ona ilişkin görüş ve tutumlarını değiştirmelerini veya belirli bir görüşü ya da tutumu benimsemelerini sağlamak amacıyla oluşturulan; iletişim araçlarından yer ya da süre satın almak yoluyla sergilenen ya da başka biçimlerde çoğaltılıp dağıtılan ve bir ücret karşılığı oluşturulduğu belli olan "duyuru"dur.

<span class="mw-page-title-main">Vehbi Koç</span> Türk iş insanı ve Koç Holdingin kurucusu

Ahmet Vehbi Koç, Türk sanayici ve iş insanı, Koç Holding'in kurucusu.

Cüneyt Koryürek, Türk gazeteci ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Vitali Hakko</span> Türk iş insanı

Vitali Hakko, Vakko girişimiyle Türk giyim endüstrisinin temellerini oluşturan Yahudi kökenli Türk işletmeci, girişimci ve modacıdır.

Osman Sınav, Türk yapımcı, yönetmen, senarist ve reklamcı.

Cem Hakko, Yahudi kökenli Türk işletmeci, eski rallici ve radyocudur. Vakko, Power Grup Radyoları, Power TV, PowerTürk TV ve Power Records gibi şirketlerin sahibidir.

Mustafa Rahmi Koç, Türk iş insanıdır. Koç Holding Yönetim Kurulu Onursal Başkanı. Yönetimi, ünlü iş insanı Vehbi Koç'tan devralan Rahmi Koç, 4 Nisan 2003 tarihinden itibaren Yönetim Kurulu Başkanlığını oğlu Mustafa Koç'a devretti. Mustafa Koç, Ömer Koç ve Ali Koç olmak üzere üç oğlu olan Rahmi Koç, dört torun sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Reklamcılar Derneği</span>

Reklamcılar Derneği (RD), 1984 yılında İstanbul'da kurulmuş reklamcılık meslek örgütü.

<span class="mw-page-title-main">Sevgi Gönül</span>

Daime Sevgi Gönül, Türk iş insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kırmızı Ödülleri</span>

Kırmızı Ödülleri, Hürriyet gazetesi yayın grubundan olan Kırmızı dergisi tarafından düzenlenen ve reklam alanında yılda bir kez tekrarlanan bir ödüldür.

<span class="mw-page-title-main">Ege Ernart</span>

Ege Ernart, Türk reklamcı, tiyatro ve sinema oyuncusu, dramaturg ve şair.

Jeffi Medina, Türk reklamcı, reklam ajansı kurucusudur ve iş adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Koç</span> Türk iş insanı

Mustafa Vehbi Koç, Türk iş insanıdır. 2003-2016 yılları arasında Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Vakko</span> Türk lüks giyim şirketi

Vakko, lüks hazır giyim ürünlerinin üretimi ve satışını gerçekleştiren bir Türk firmasıdır. 1934'te Şen Şapka ismi altında Vitali Hakko'nun girişimiyle Sultan hamamı'nda kuruldu. 1940'lardan sonra Vakko ismi altında üretimlerine devam etti ve 1962'de İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde ilk büyük mağazasını açtı. 1969'da Merter'de ilk Vakko Fabrikası inşa edildi. O dönemde Türkiye'de kendi sektörünün en büyüğü olma özelliğini taşıyordu. 1973'te Ankara'daki ve 1979'da İzmir'deki, ikinci ve üçüncü mağazaları faaliyete girince Vakko, mağazacılık ağını daha da genişletmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Tat Gıda</span> Koç Topluluğu kuruluşudur

Tat Gıda veya eski adıyla Tat Konserve 1967 yılında Koç Holding tarafından Bursa'da kurulan gıda şirketidir.

<span class="mw-page-title-main">David Ogilvy</span>

David Mackenzie Ogilvy, İngiltere doğumlu reklamcı. Reklamcılığın en önemli isimlerinden birisidir. 1911 yılında İngiltere'de doğan Ogilvy, reklamcılık kariyerine başlamadan önce satış yapıyordu. Satıştaki başarısı patronunun dikkatini çekti ve ondan diğer satışçılar için bir satış kılavuzu hazırlamasını istedi. Ogilvy'nin hazırladığı satış kılavuzu oldukça başarılı oldu ve o sırada Mather & Crowther isimli Londra merkezli reklam ajansında çalışan abisi Francis Ogilvy bu kılavuzu ajanstakilere gösterdi ve David Ogilvy'nin reklamcılık kariyeri başladı. Daha sonraki yıllarda ABD'ye gitti ve Londra'daki ajansının desteğiyle orada kendi ajansını kurdu ve büyük reklam kampanyalarına imza atarak sektörün en önemli isimleri arasına girdi. David Ogilvy'nin reklamcılıkla ilgili önemli kitapları da bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi ve büyük yankı uyandıranı, 1963 yılında yayınlanan ''Confessions of an Adversiting Man'' - ''Bir Reklamcının İtirafları'' kitabı, Haluk Mesci tarafından Türkçeye çevrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Reklamcılık Vakfı</span>

Reklamcılık Vakfı (RV), 1998 yılında İstanbul'da kurulan meslek örgütü.

<span class="mw-page-title-main">Süheyl Gürbaşkan</span>

Süheyl Gürbaşkan Türk reklamcı, gazeteci ve hukukçu.

Erdoğan Gönül, Türk iş insanı, Koç Holding'de uzun yıllar görev yapan üst düzey yönetici. Koç Holding'in kurucu ortakları arasındadır.