İçeriğe atla

Elguca

Niyazi Ahmet Banoğlu'nun çevirisi Elguca-Kafkas Aşkı, 1964.

Elguca (Gürcüce: ელგუჯა), Gürcü yazar Aleksandre Kazbegi'nin romanı. Romanın başkişisi de aynı adı taşır. Elguca ilk kez 1881'de Droeba gazetesinde yayımlandı.

Roman üzerine

Aleksandre Kazbegi'nin diğer yapıtlarında olduğu gibi Elguca''da da çok derin bir iyimserlik egemendir. Kahramanlar çoğu zaman tehlikeli durumlarla karşılaşıp bozguna uğrasalar da umutsuzluğa düşmez, parlak bir geleceğe olan inançlarını yitirmezler. Yazarın kendisi gibi kahramanları da "güneşin bulutları dağıtacağı, herkesin yürekleneceği, kardeşin kardeşe yeniden kavuşacağı, ülkenin yeni bir yaşama başlayacağı zamanın geleceğine" inanırlar.

Romanın yayınlanması ve sansür

Elguca romanını önce Droeba gazetesinde yayınlatmış olan Aleksandre Kazbegi, bu romanın yayımlanması konusunda şunları söylemiştir: "Bu yapıtı istediğim biçimde yayınlatmayı başaramadım. Yakında daha eksiksiz ve düzetilmiş biçimiyle çıkacaktır." Bununla birlikte o dönemin okuru bu eksiksiz ve düzeltilmiş nüshayı okuma fırsatını bulamadı. Gerçekten de Kazbegi Elguca'yı 1884'te kitap halinde bastırmış, ama sansür dağıtımı engellenmiş ve bütün nüshaları imha edilmişti. Bu yapıtın yalnızca birkaç nüshası tesadüfen korunabilmişti. Kitabın metni Droeba gazetesinde yayımlanmış olan metinden oldukça farklıydı.

Türkçe çevirileri

Elguca romanı iki kez Türkçeye çevrildi. Niyazi Ahmet Banoğlu'nun çevirisi Bir Kafkas Romanı-Elguca (1941) ve Elguca-Kafkas Aşkı (1964), Ahmet Özkan Melaşvili'nin çevirisi Gürcü Yiğidi Elguca ile Çerkes Güzeli Mzağo (1973) adıyla yayımlandı.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Hamdi Tanpınar</span> Türk şair, romancı, deneme yazarı, edebiyat tarihçisi, siyasetçii

Ahmet Hamdi Tanpınar ; Türk şair, romancı, deneme yazarı, edebiyat tarihçisi, siyasetçi ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Altan</span> Türk yazar ve gazeteci

Ahmet Hüsrev Altan, Türk yazar ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Çetin Altan</span> Türk yazar, gazeteci, köşe yazarı, oyun yazarı, siyasetçi

Çetin Altan, Türk yazar, gazeteci, köşe yazarı, oyun yazarı, siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Fatma Aliye Topuz</span> Türk yazar, çevirmen ve feminist (1862–1936)

Fatma Aliye Topuz veya Fatma Aliye Hanım, Osmanlı Türkü yazar, çevirmen ve aktivist. Tanzimat'tan İkinci Meşrutiyet'e uzanan süreçte roman, felsefe, İslam, kadın hakları ve tarih üzerine eserler vermiştir. Zafer Hanım'ın 1877 yılında yayımladığı Aşk-ı Vatan adlı bir roman mevcut olsa da, yazarın tek romanı olduğu için Zafer Hanım değil, beş roman yayımlayan Fatma Aliye Hanım ilk kadın romancı unvanını aldı. 2009 yılında 50 Türk lirası'nın arkasında portresine yer verildi.

Yaşar Nabi Nayır, Türk şair, yazar ve yayıncıydı.

Tahsin Yücel,, Türk akademisyen, öykü ve roman yazarı, denemeci, eleştirmen ve çevirmendir.

<span class="mw-page-title-main">Çveneburi</span> Türkiye’de yaşayan muhacir Gürcülerin kendilerini tanımladığı sözcük

Çveneburi, ataları 93 Harbi sonrasında Artvin ve Batum yöresinden Osmanlı İmparatorluğu'nun iç kısımlarına göç etmiş, Türkiye Gürcüleri içindeki Müslüman muhacir topluluğun kendi aralarında kullandıkları bir öz tanımlamadır. Bu tanım, Türkiye Gürcüleri içerisindeki tarihi Tao-Klarceti bölgesinin yerlisi olan Gürcüleri ve Gürcü Katoliklerini kapsamamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandre Kazbegi</span>

Aleksandre Kazbegi, Gürcü roman ve oyun yazarı, şair, çevirmen ve tiyatro oyuncusu. Yazar olarak “Akaki Moçhubaridze”, tiyatroda “Moheve” takma adlarını kullanmıştır. 1882'de yayımlanan Baba Katili adlı yapıtıyla tanınır. Kitap, Kafkaslar'ın Robin Hood'u Koba'yı anlatır. Daha sonra Stalin olarak anılan İoseb Cugaşvili, Aleksandre Kazbegi'nin bu önemli yapıtının kahramanından esinlererek Koba takma adını almıştır. Yazarın birkaç öyküsü ve Elguca adlı romanı Türkçe yayımlanmıştır.

Koba,, Gürcü yazar Aleksandre Kazbegi'nin romanı Baba Katili'nin kahramanlarından biridir. 1882 yılında yayımlanan ve Gürcistan'ın 19. yüzyıldaki politik ve toplumsal ortamını ele alan romandaki Koba karakteri, fakirlerin yanında yer alır ve otoriteye karşı savaşır. Şiddete de başvurarak zenginlerin mallarına el koyar ve fakirlere dağıtır.

Tercümân-ı Hakîkat, Osmanlı İmparatorluğu döneminde, İstanbul'da 1878-1921 yılları arasında yayınlanan günlük gazete.

<span class="mw-page-title-main">Yiğit Bener</span>

Eşref Yiğit Bener, Türk yazar ve çevirmendir.

<span class="mw-page-title-main">Fahrettin Çiloğlu</span> Türk yazar

Fahrettin Çiloğlu, Türkiye'ye göç etmiş Gürcü bir aileden gelen yazardır. İki dilde yazan yazar, Gürcüce yazar adı olarak önce ფარნა ჭილაძე, sonra ფარნა-ბექა ჩილაშვილი ve bazı Türkçe çevirilerde Parna-Beka Çiladze ile Parna-Beka Çilaşvili adlarını kullanmıştır. Tanrı'nın Sıcak Eli adı öykü kitabında Parna-Beka Çiladze adını kullanmıştır.

Baba Katili, Gürcü yazar Aleksandre Kazbegi'nin romanı. İlk kez 1882'de yayımlandı. Romanın konusu bir aşk hikâyesi üzerine kurulu olmakla birlikte, eserde Gürcistan'ın 19. yüzyıldaki politik ve toplumsal ortamı da ele alınmıştır. Baba Katili, Gürcü edebiyatında eleştirel gerçekçiliğin önemli eserlerinden biri sayılır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandre Roinaşvili</span>

Aleksandre Roinaşvili, ilk Gürcü fotoğrafçı. Özellikle Kafkasya’nın doğası ve çağdaşı ünlü Gürcü aydınların fotoğraflarıyla tanınmıştır. Uzun zaman diliminde topladığı Gürcü, Kafkas, Doğu ve Avrupa kültürlerine özgü objelerle Kafkasya’da ilk bir “seyyar müze” kuran Roinaşvili, bu müzenin objelerini “Kafkasya Seyyar Müzesi Küçük Kataloğu”nda kayıtlara geçirmiştir.

<i>Kaplan Postlu Şövalye</i> şiir

Kaplan Postlu Şövalye, Gürcistan'ın ulusal şairi Şota Rustaveli tarafından 12. yüzyılda yazılan Orta çağ epik şiiridir. Gürcistan'ın Altın Çağı'nın karakteristik bir çalışması olan şiir, 1.600'den fazla kafiyeli dörtlükten meydana gelir ve Gürcü edebiyatının başyapıtı kabul edilir. Şiirin bir kopyası, 20. yüzyılın başına kadar gelinlerin çeyizine konurdu.

<span class="mw-page-title-main">Niyazi Ahmet Banoğlu</span>

Niyazi Ahmet Banoğlu, tarihi araştırma kitaplarıyla tanınan gazeteci ve yazar. Gürcü edebiyatından Türkçeye ilk çevirileri yapan kişi olarak da bilinir.

Ahmet Özkan Melaşvili, çevirmen ve Türkçe yayımlanan Gürcü kültürü yayın organı Çveneburi dergisinin yayıncılarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Hayri Hayrioğlu</span>

Hayri Hayrioğlu, Vahtang Hinkiladze ve Vahtang Malakmadze olarak da bilinir, Gürcüceden yaptığı çevirilerle tanınır. Niyazi Ahmet Banoğlu'ndan sonra bu dilden Türkçeye çeviri yapan ikinci kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcü edebiyatı</span>

Gürcü edebiyatı, 4. yüzyılda Hristiyanlığın benimsenmesinden sonra dinsel kitapların ana dile çevrilmesine duyulan gereksinme sonucunda ortaya çıktı. Dinsel kitapların çevirilerini azizlerin yaşamlarını anlatan ürünler izledi.

Aleksandr Frenkel, tam adı Aleksandr Samoyloviç Frenkel, Rus hukukçu, gazeteci ve yazar. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nı izleyen dönemde Batum ve Çürüksu (Kobuleti) bölgelerinde Müslüman Gürcülerin içinde bulunduğu koşulları ve Gürcü göçünü anlatan günlükleriyle tanınır.