İçeriğe atla

Elf (Orta Dünya)

Elfler, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde bir ırktır. Elfler, yazar J. R. R. Tolkien tarafından modern edebiyata kazandırılmış ve fantastik kurgunun en popüler öğelerinden biri haline gelmişlerdir.

Özellikler

Elfler, katledilmedikçe veya kederden solmadıkça ölmezler, hiçbir hastalığa yakalanmaz ve uzun yolculuklarda "lembas" adını verdikleri yolazığını kullanırlar. Elfler, insanların, cücelerin ve orkların aksine, ağaç kesmezler.

Yaşayış tarzı olarak doğa ile iç içe ve gelişimini doğa ile bir bütün olarak sağlayan bir halktır. Fëanor ve Galadriel gibi büyüyle uğraşanları da vardır. İlk elfler deniz kıyılarını, ormanları ve dağları mesken edinmişlerdir. Yaratıldıkları dönemde Orta-dünya henüz karanlık olduğu için yıldızlara hayranlık duyarlar. Her zaman içlerinde denize ve ötesine -Valinor'a- bir özlem vardır.

Tarih

Elflerin mitolojisine yakından baktığımızda onların da birçok mitolojidekine benzer bir şekilde Tolkien'in kurguladığı mitolojinin Tanrı'sı olan Eru'nun yarattığı tanrısal varlıklara yani Valar'a (tekil: Vala) isyan edip Valar'ın 'cennetvari' bir şekilde yarattıkları Valinor'dan kovulduğunu görebiliriz. Bu kovuluşun sebebi ise yetenekli elf Fëanor'un, Valar tarafından yaratılan İki Ağaç'ın eşsiz ışıklarının bir parçasını bir maddenin içine hapsederek ürettiği nadide mücevherler olan Silmarilleri bir takıntı haline getirmesidir. Oğulları dışında kimsenin onlara dokunmasını istemez ve Silmariller söz konusu olduğunda çok hırslanır. Melkor'un (Fëanor ona Morgoth adını takmıştır) Valar'ın Silmarilleri almak istediğini söyleyerek dolduruşa getirdiği Fëanor, bazı diğer elflerle birlikte Valar'a başkaldırmıştır. Bunun üzerine elfler Valar tarafından bu hırsları yüzünden lanetlenmiş; Doğu'ya, Orta-dünya topraklarına, Melkor'la savaşmaya gitmiş ve çok uzun süren mücadelelerine rağmen Silmarilleri ele geçirememişlerdir. Fingolfin, Fëanor ve oğulları, Turgon, Thingol gibi krallar Melkor'la yapılan savaşlarda can vermiştir. Earandil'in Batı'ya yolculuğuna kadar yeryüzünü hakimiyeti altına alan Melkor, Earendil'in Noldor (sürgün edilen elf halkı) adına af dilemesiyle Valar ve Batı'nın elfleri tarafından bozguna uğratılmış ve elfler huzura kavuşmuştur. Ancak bu huzur kalıcı olmamış; önceden, bir Vala olan Aule'ye hizmet edip de daha günlerin başlangıcında Melkor'a dönmüş olan Sauron, Melkor'un yenilişinden sonra sinsi planlar yapmaya devam etmiştir. Melkor'un yenilişinden sonra Sauron Valar'dan af dilemiştir ve Valar tarafından affedilmiştir. Sadece Mandos bu karardan memnun olmamış ama sesini çıkarmamıştır.

Sauron'un ihaneti ve sinsiliği ise şöyle anlatılır: Noldor'un Orta Dünya'daki krallığı Eriagon'lu demirci elflere dostça yaklaşır. Onlara bilmedikleri birçok şey öğretir ve onlardan büyülü yüzük yapım sanatını öğrenir. Daha sonra her zaman planladığı gibi onlara ihanet ederek diğer yüzüklerin ve yüzükleri kullananların üzerinde hakimiyet kurmasını sağlayan Tek Yüzük'ü yapar. Tek Yüzük'ün yapılışından sonra çıkan savaş, elflerle insanların ittifakı sayesinde Sauron'un yenilgisiyle sonuçlanır. Yine de Yüzük yok edilmez. Elflerin çoğu tekrar Valinor şehrine deniz üzerinden göç etmeye başlarlar. Az bir kısmı ise Kuytuorman, Ayrıkvadi ve Mithlond'da kalmaya devam eder. Tek Yüzük'ün çok sonraları tekrar ortaya çıkmasından sonra bir savaş daha yapılır. Yüzük, yüzük taşıyıcısı Frodo Baggins tarafından yok edilir ve kalan elfler de Batı'ya, Valinor'a, göç ederler. Artık insanların çağı başlamıştır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Melkor</span> J.R.R. Tolkienin evreninde kötü bir karakter

Melkor veya elflerin ona taktığı isimle Morgoth, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde kuvvetçe en güçlü Vala olmakla birlikte Sauron'un efendisi ve en kötü varlıktır. Orklar, troller ve ejderhalar başta olmak üzere Orta Dünya'da çoğu kötücül varlığın yaratıcısıdır. "Melkor" ismi, Quenya dilinde türetilmiş bir kelimedir ve "Güç içinde yükselen" anlamına gelir. Sindarin dilinde, düşmanları tarafından Morgoth Bauglir olarak anılırdı. Melkor'un Valar arasında bilinen orijinal adı ise hiçbir zaman Orta Dünya halkları tarafından öğrenilemedi.

Maia, J. R. R. Tolkien'in kurgusal evreninde bir ırktır.

<span class="mw-page-title-main">Galadriel</span> Kurgusal karakter

Galadriel, Tolkien'in Yüzüklerin Efendisi adlı eserinde bir karakterdir. Orta Dünya'da bir Elf soylusudur. Lord Celeborn ile beraber Lothlórien'in yöneticisidir. Kendisine Lórien Hanımı, Galadhrim Hanımı, Işığın Hanımı veya Ormanın Hanımı olarak hitap edilir. Lothlórien'de ise, sadece Galadriel Hanım veya Hanım olarak bilinir. Kraliçe değildir, fakat kraliyet soyundan gelir.

Fëanor, J.R.R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde bir kahramandır. Yüce Noldor Kralı Finwë'nin ilk oğlu ve Míriel'den olma tek çocuğudur. Fëanor, Valinor'un İki Ağacının ışığını içlerinde saklayan mücevherler olan Silmarillerin, gören taşlar Palantír'in ve Elf alfabesi olan Tengwar'ın yaratıcısıdır. Melkor'u lanetleyip ona Morgoth ismini veren baş düşmanıdır.

Silmaril, J.R.R. Tolkien evreninde kurgusal nesne.

Gil-Galad, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde hayali kahraman ve üç elf soyundan biri olan Noldor'un Orta Dünya'daki son kralıdır. Adı, Yüzüklerin Efendisi'nde hobbit Sam Gamgee'nin onun hakkındaki bir şiiri okuduğu bölümde ve Silmarillon'da geçer. Elflerin ve İnsanların Son İttifakında Gil-galad ve Elendil, Karanlıklar Efendisi Sauron'un kalesi Barad-dûr'u kuşatıp Tek Yüzük için onunla birebir savaştılar. Burada hem Elendil hem de Gil-galad öldürüldüler; Elendil'in oğlu İsildur ise Sauron'u alt etmeyi başardı fakat Tek Yüzük'ü kendisi için aldı.

J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde Noldor soyundan bir elf beyi. Finwë oğlu Finarfin'in oğludur. Galadriel'in ağabeyidir. Doğum adı Finrod'dur. Nargothrond'a yerleşip mağaralar oyduğu için cüceler tarafından Felagund adı verildi, bilgeliğinden dolayı insanlar tarafından Nom adı verildi. Nargothrond'da krallığını kurmadan önce Sirion nehri üzerindeki bir adacıkta ilk Minas Tirith'i kurmuştu. Amarie adlı bir Vanya'yı sevdi ama Amarie onunla Orta-Dünya'ya gitmeyi reddetmesinden dolayı kalbini mühürledi. Akrabakıyımı'nda hiçbir katkısı olmadı. Noldor prenslerinin en güzeli ve zarifidir.

Tolkien evreninde, Yüksek Noldor Kralı Fëanor'un yedi oğlu, Beleriand'ın kuzeydoğusunda krallıklar kurmak için halklarıyla birlikte Valinor'u terk ettiler. Bu yedi oğlun isimleri şöyledir:

J. R. R. Tolkien'in eserlerine konu ettiği hayalî Orta Dünya evreninin tarihi, gerçek Dünya tarihinin kadim kökeni olarak kurgulanmıştır. Tolkien evreninde, Birinci Çağ ya da tam adıyla Ilúvatar'ın Çocukları'nın Birinci Çağı, Silmarillion'da anlatılan ve kronolojisi tam olarak belirli ilk zaman dilimidir. Ağaçların dev örümcek Ungoliant ve kötü Melkor tarafından zehirlenerek söndürülmesi üzerine tüm Arda karanlığa bürünmüştür. Daha sonra Valar, iki ağaçtan birisi olan Laurelin'in ışığıyla Güneş'i yaratarak, Güneş'in Yılları'nı başlattı. Arda'nın bundan sonraki yıllarının uzunluğu ile gerçek dünyadaki güneş yılı uzunluğu aynıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fingolfin</span> J. R. R. Tolkienin legendariumundaki kurgusal karakter

Fingolfin, J.R.R. Tolkien'in Silmarillion kitabında yer alan bir karakterdir. Finwe'nin ikinci oğlu, Feanor'un üvey, Finarfin'in öz kardeşidir. Annesi bir Vanya olan Indis'tir. Valar önünde verdiği söz yüzünden Feanor'un peşinden Orta Dünya'ya gelmiştir. Feanor, Teleri'den gemileri güzellikle alamayınca onlara savaş açmıştır. Fingolfin savaşın ne için olduğunu anlamadan, savaşa son anda yetişip zaferin Noldor'un olmasını sağlamıştır.Bu sebeple de istemeden de olsa Akraba Kıyımına karışmış ve Mandos'un lanetine o da ortak olmuştur. Feanor'dan sonra Yüksek Noldor Kralı olmuş, Morgoth ile düello etmiştir. Morgoth ile düelloya giderken atı Rochallor üstünde o kadar öfkeliymiş ki onu gören Eldar onu Orome sanıp korkarak yolundan çekilmiştir. Morgoth'u yedi derin yara ile yaralamıştır. Ama yorgun düşüp tökezlemiş, Morgoth tokmağı Grond ile üç kez kalkanına yüklenmiş, kalkanı parçalanmıştır, son bir hamleyle Morgoth'un ayağına kılıcı Ringil ile derin bir yara açmıştır ve o günden sonra Morgoth topallamaya başlamıştır. Morgoth onu ayağıyla ezmiş, bedenini elleriyle belinden ikiye katlamış, kurtlarına atacakken kartalların efendisi Thorondor gelmiş Morgoth'un yüzünü pençeleriyle yaralayarak Fingolfin'in ölü bedenini almıştır ve Saklı Kent Gondolin'i çevreleyen dağların zirvesine bırakmıştır. Gondolin'in yıkılışına kadar bir daha hiçbir Morgoth hizmetkarı Fingolfin'in yattığı yeri geçmeye cesaret edememiştir. Eski günlerin Elf kralları arasında en güçlüsü, en gururlusu ve en cesurudur.

Celegorm, J. R. R. Tolkien'in Orta Dünya efsanelerinde yer alan hayali karakter. Silmarillion'da bahsedilir.

Finwe, Yüce Noldor Krallarının ilkidir. Fëanor, Fingolfin ve Finarfin'in babasıdır. Orta Dünya'da Cuivienen gölü çevresinde diğerleriyle birlikte uyanan ilk Elflerdendir. Valar'ın çağrısıyla, Noldor'un temsilcisi olarak Valinor'a gitmiş, ağaçların ışığını görmüştür. Orta Dünya'ya dönünce halkını Valinor'a göçmeye teşvik etmiş ve Büyük Yolculuk'ta onlara önderlik etmiştir. Valinor'da ilk eşi Miriel'den ilk çocuğu Fëanor doğmuştur. Ama Miriel, Fëanor'u doğurduktan kısa bir süre sonra ölmüştür. Bu Finwe'yi çok üzmüş ve onu, daha önce Elfler arasında görülmemiş bir şey olan ikinci bir eş arayışına sokmuştur. Finwë bunun üzerine yakın arkadaşı Vanyar kralı İngwë'nin kız kardeşi olan Indis ile evlenmiş ve Fingolfin ve Finarfin adlı iki oğlu olmuştur.

Valar Ağaçları, Valar tarafından yaratılan, Valar'ın yaptığı en büyük işlerden biri olan; Valinor'u ve tüm Aman'ı aydınlatan Gümüş Telperion ve Altın Laurelin adlı ağaçlardır.

J. R. R. Tolkien’in -kurguladığı Orta Dünya evreninde yaşanan hayalî olayları anlattığı- efsanevî öykülerinde birçok yer ismi geçmektedir. Tolkien, hikâyelerinde gerçek “Dünya”ya karşılık olarak Arda isminde kısmen farklı bir “Dünya” kurguladı. Bu kurgusal “Dünya”daki çeşitli sunî ve doğal mekanlardan bir kısmı yaşanan olayların merkezinde yer alırken, bazı diğer mekanlar ikinci planda yer alır ve pek bahsedilmez. Aşağıdaki listede, bu görece ikinci planda kalan mekanlar hakkında bilgiler yer almaktadır.

Eönwë, J.R.R. Tolkien efsanesinde yardımcı bir karakterdir. Eönwë karakteri 1977 yılında, orijinal basımından önce uzun zamandır var olmasına rağmen ilk kez J.R.R. Tolkien'in ölümünden sonra yayımlanan Silmarillion kitabında görülür.

J.R.R. Tolkien'in Orta Dünya evreninde birçok farklı ırk ve halk bulunmaktadır. Bu halklar genel olarak, özgür halklar ve köleleştirilmiş halklar olarak iki ana grup içinde yer alırlar.

Thingol, ilk doğan elflerdendir. Asıl adı Elwe'dir. Lakap olarak ise Singollo yani 'Gri Pelerin' lakabı takılmıştır.

Maedhros, J. R. R. Tolkien'in oluşturduğu Orta Dünya evreninde yer alan bir kurgusal karakterdir. Fëanor'un yedi oğlundan en büyüğüdür. Uzun boylu olduğu söylenir. Babası ile beraber büyük yemini ederek Orta Dünya'ya gelir. Fëanor'un ölümünden hemen sonra Morgoth tarafından esir alınır. Thangorodrim tepelerinden birine sağ elinden halatla bağlanır.

Celebrimbor, JRR Tolkien'in Legendarium kitabındaki kurgusal bir karakterdir. Celebrimbor, bir Ñoldorin prensiydi ve Orta Dünya'da yaşamış Fëanor Hanesi'nin soy ağacının son sırasında yer alıyordu. İkinci Çağ'da Eregion hükümdarı ve usta bir demirciydi. Öncelikli olarak üç büyük Elf Güç Yüzüğü'nü yaratması ile tanınır: Vilya, Narya ve Nenya.

J.R.R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde Elfler, ya da Quendi bölünmüş (ayrılmış) bir halktır. Orta Dünya kıtasındaki Cuiviénen'de uyandıklarında üç kavme bölünmüşlerdi: Minyar (Birinciler), Tatyar (İkinciler) ve Nelyar (Üçüncüler). Bir zaman sonra Valar'la birlikte Aman'daki Valinor'da yaşamak için Oromë tarafından çağrıldılar. Bu çağrı ve bunu takip eden Büyük Yolculuk, Elfleri iki ana gruba böldü ve gruplar bir daha asla tam olarak birleşmedi.