İçeriğe atla

Elephas

Elephas
Asya fili (Elephas maximus)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Proboscidea
Familya:Elephantidae
Alt oymak:Elephantina
Cins:Elephas
Linnaeus, 1758
Türler
Metne bakınız

Elephas, hortumlular (Proboscidea) takımının günümüzde yaşayan iki fil cinsinden biridir. Cinsin soyu tükenmemiş tek türü ise Asya filidir Elephas maximus.[1]

Soyu tükenmiş türler arasında Elephas recki, Elephas antiquus ve cüce filler E. falconeri ile E. cypriotes sayılabilir. Bu cins, mamut cinsi Mammuthus ile yakın akrabadır.[2]

Taksonomi

Elephas hortumlular (Proboscidea) takımının Filgiller (Elephantidae) familyasında sınıflandırılır ve yaşayan is assigned to the Proboscidean family Elephantidae and comprises one living and 10 extinct species:[3]

Notlar

  1. ^ a b Shoshani, J. (2005). ""Order Proboscidea"". Wilson, D. E.; Reeder, D. M. (Ed.). Mammal Species of the World (3rd ed.). Johns Hopkins University Press. s. 90. ISBN 978-0-8018-8221-0. 
  2. ^ Fleischer, R. C.; Perry, E. A.; Muralidharan, K.; Stevens, E. E.; Wemmer, C. M. (2001). Phylogeography of the Asian Elephant (Elephas maximus) based on mitochondrial DNA 17 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Evolution 55(9): 1882–1892
  3. ^ a b Maglio, V.J. (1973). Origin and evolution of the Elephantidae. Transactions of the American Philosophical Society Philadelphia Volume 63. American Philosophical Society, Philadelphia. Pp. 149
  4. ^ Fernando, P., Vidya, T.N.C., Payne, J., Stuewe, M., Davison, G., et al. (2003). DNA Analysis Indicates That Asian Elephants Are Native to Borneo and Are Therefore a High Priority for Conservation 20 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. PLoS Biol 1 (1): e6
  5. ^ Von Königswald, G. H. R. (1956). Fossil mammals from the Philippines. National Research Council of the Philippines, Manila
  6. ^ Hooijer, D.A. (1949). Pleistocene Vertebrates from Celebes. IV. - Archidiskodon celebensis nov spec. 2 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Zoologische Mededelingen Museum Leiden, 30 (14): 205–226.
  7. ^ Busk, G. (1867). Description of the remains of three extinct species of elephant, collected by Capt. Spratt, C.B.R.N., in the ossiferous cavern of Zebbug, in the island of Malta. Transactions of the Zoological Society of London, 6: 227–306.
  8. ^ Falconer, H. Cautley, P. T. (1846). Fauna Antiqua Sivalensis, Being the Fossil Zoology of the Sewalik Hills 1 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Smith, Elder & Company, London. Pp. 64.
  9. ^ Hooijer, D. A. (1955). Fossil Proboscidea from the Malay Archipelago and the Punjab 2 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Zoologische Verhandelingen, 28 (1): 1–146.
  10. ^ Todd, N. E. (2001). African Elephas recki: Time, space and taxonomy 3 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. In: Cavarretta, G., Gioia, P., Mussi, M. and M. R. Palombo. The World of Elephants, Proceedings of the 1st International Congress. Consiglio Nazionale delle Ricerche, Rome, pp. 693–697.
  11. ^ Todd, N. E. (2005). Reanalysis of African Elephas recki: Implications for time, space and taxonomy. Quaternary International Volumes 126–128: 65–72.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fil</span> hortumlu bir memeli hayvan

Fil, hortumlular takımının filgiller (Elephantidae) familyasını oluşturan memeli bir hayvandır. Geleneksel olarak Asya fili ve Afrika fili olmak üzere iki türü tanınır; ancak bazı kanıtlara dayanarak Afrika savan fili ile Afrika orman filinin de iki ayrı tür olduğu öne sürülür. Filler, Sahra altı Afrika ile Güney ve Güneydoğu Asya'da bulunur. İçinde mamutlar ve mastodonlar gibi soyu tükenmiş türleri de barındıran hortumlular takımından günümüzde soyunu sürdüren bir tek filler kalmıştır. Karada yaşayan en büyük hayvan olan Afrika filinin erkeği 4 m boya ve 7.000 kg ağırlığa ulaşabilir. Fillerin dikkat çekici ve ayırt edici özellikleri arasında, nesneleri yakalamak gibi çeşitli amaçlar için kullanılan uzun hortumları başta gelir. Uzun ve sivri olan kesici dişlerini nesneleri taşımak, yeri kazmak için kullanırlar. Fildişinin kaynağı olan bu kesici dişler aynı zamanda dövüşürken silah olarak da kullanılır. Filin büyük ve geniş kulakları vücut ısısını kontrol etmeye yarar. Afrika fillerinin kulakları daha büyük olur ve sırtları içbükeydir. Asya fillerinin ise kulakları daha küçük olur ve sırtları dışbükey ya da düzdür.

<span class="mw-page-title-main">Asya fili</span>

Asya fili, yaşayan iki fil türünden biri, Elephas cinsinin yaşayan tek üyesidir. Aynı zamanda Asya'da yaşayan en iri hayvandır. Bu tür genelde Bangladeş, Hindistan, Sri Lanka, Çinhindi ve Endonezya'nın bazı yerlerinde görülür. Bu türün nesli tehlikededir, dünyada yalnızca 25.600 ila 32.750 arasında yabani Asya fili kaldığı düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hortumlular</span>

Hortumlular, en çok dikkati çeken özellikleri olan hortumları ile adlandırılmış bir memeli takımı. Günümüzde tek yaşayan temsilcileri fillerdir.

<span class="mw-page-title-main">Afrika fili</span>

Loxodonta veya Afrika fili, Elephantidae familyasına bağlı, nesli tükenmemiş iki türü olan Loxodonta cinsi fildir. Asya fili ile birlikte Elephantidae familyasının var olan iki cinsinden biridir. Loxodonta cinsine ait fosiller sadece Afrika'da bulunmuştur ve burada da orta Pliyosen çağda gelişmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Seylan fili</span>

Seylan fili Asya filinin kabul edilmiş üç alt türünden biridir ve Sri Lanka'ya özgüdür. 1986 yılından beri Elephas maximus Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından son üç kuşaktır popülasyonu en az %50 azaldığı için soyunun tükenme riski çok yüksek olan tehlikedeki türler arasında listelenir. Türün karşısındaki en önemli tehditler yaşam alanı yokolması ve yaşam alanı parçalanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sumatra fili</span>

Sumatra fili Asya filinin kabul edilmiş üç alt türünden biridir ve Endonezya'nın Sumatra adasına özgüdür. 2011 yılından beri Sumatra fili Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından son üç kuşaktır popülasyonu en az %80 azaldığı için soyunun tükenme riski had safhada olan kritik tehlikedeki türler arasında listelenir. Türün karşısındaki en önemli tehditler yaşam alanı yokolması ve yaşam alanı parçalanmasıdır ve Sumatra filinin doğal yaşam alanının %69'u son 25 yılda yok olmuştur. Geriye kalan orman örtüsü 250 km²'den küçük bloklar hâlindedir ve sağlıklı bir fil popülasyonunu devam ettirebilmek için yeterli değildir.

<span class="mw-page-title-main">Hint fili</span>

Hint fili Asya filinin kabul edilmiş üç alt türünden biridir ve Asya anakarasına özgüdür. 1986 yılından beri Elephas maximus Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından son üç kuşaktır popülasyonu en az %50 azaldığı için soyunun tükenme riski çok yüksek olan tehlikedeki türler arasında listelenir. Türün karşısındaki en önemli tehditler yaşam alanı yokolması ve yaşam alanı parçalanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Borneo fili</span>

Borneo fili ya da Borneo pigme fili Borneo'nun kuzeydoğusunda yaşar. Taksonomik sınıflandırması hâlâ tartışmalıdır. Elephas maximus borneensis alt türü olarak sınıflandırılabilmek için geniş çaplı morfometrik ve genetik çalışmaların sonuçlanmasını beklemektedir.1986 yılından beri Elephas maximus Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından son üç kuşaktır popülasyonu en az %50 azaldığı için soyunun tükenme riski çok yüksek olan tehlikedeki türler arasında listelenir. Türün karşısındaki en önemli tehditler yaşam alanı yokolması ve yaşam alanı parçalanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fil türleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Filgiller familyasında sınıflandırılan, yaşayan ve soyu tükenmiş (†) fil türleri listesi.

<span class="mw-page-title-main">Suriye fili</span> Asya filinin (Elephas maximus) en batıda yaşamış olan ve antik zamanlarda soyu tükenmiş olan popülasyonu

Suriye fili Asya filinin en batıda yaşamış olan ve antik zamanlarda soyu tükenmiş olan popülasyonu için önerilen isimdir. Yaklaşık MÖ 3 milyon yıl ile MÖ 100 yılları arasında tarihlendirilen E. m. asurus filine ait kemik kalıntılarına Orta Doğu'da rastlanmıştır.

<i>Paenungulata</i> memeli kladı

Paenungulata, içinde günümüzde yaşayan üç memeli takımını barındıran bir kladdır: Proboscidea, Sirenia ve Hyracoidea (Kırsıçanımsılar). Embrithopoda ve Desmostylia adlı en az iki takım daha fosil kalıntılarından bilinir. Bu her iki soyu tükenmiş takım da, yaşayan takımlar kadar kendilerine özgü özellikleri taşımaktaydı. Embrithopodlar gergedan benzeri ve tabanlarına basarak yürüyen otçul hayvanlardı. Desmostylianlar ise su aygırı benzeri amfibi hayvanlardı. Yürüme biçimleri ve beslenmeleri spekülasyon konusu olsa da dişlerindeki aşınmalar kara bitkileriyle beslendiklerini ve diğer toynaklı büyük memelilerle benzer duruşa sahip olduklarını gösterir.

<i>Numidotherium</i>

Numidotherium Kuzey Afrika'da yaklaşık 46 milyon yıl önce Eosen'in ortalarında yaşamış olan ve fosil kalıntıları 1984'te bulunan, hortumlular takımından soyu tükenmiş bir cinstir.

Elephas celebensis ya da Sulawesi cüce fili filgiller familyasından Elephas cinsinde sınıflandırılan soyu tükenmiş bir fil türüdür.

<i>Palaeoloxodon falconeri</i>

Palaeoloxodon falconeri filgiller familyasından, Asya fili ile yakın akraba olan Sicilya ve Malta'da yaşamış soyu tükenmiş bir fil türüdür. 1867 yılında George Busk, ilk olarak Hugh Falconer tarafından Palaeoloxodon melitensis türünü tanımlamak için kullanılan fosillerin içinden birçok küçük azı dişine dayanarak Elephas falconeri türünü önermiştir. Adalarda yaşayan bu fil türü yalnızca 90 cm.'lik boyuyla ada cüceleşmesinin bir örneğidir. P. falconeri' türünün ataları muhtemelen Buzul Çağı sırasında deniz seviyesinin azalması sonucunda Akdeniz adalarına gelmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Cüce fil</span>

Cüce filler, hortumlular takımının, adalarda allopatrik türleşme sürecinin sonucunda yakın atalarıyla kıyaslandığında daha küçük boylara evrimleşmiş tarihöncesi dönemde yaşamış ve soyu tükenmiş üyeleridir. Cüce filler, karada yaşayan büyük omurgalıların kaynak az olan çevrelere uyum sağlayabilmek için erken ergenleşen ve üreyebilen bireylerin seçildiği ve dolayısıyla da cüce formlara evrimleştiği ada cüceleşmesinin de bir örneğidir. Asya fillerinin adalarda yaşayan bazı popülasyonları da kısmen boylarının azaldığı bir süreçten geçmiş ve ortaya pigme fil popülasyonları çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Filgiller</span> memeli familyası

Filgiller (Elephantidae), fillerin yanı sıra, mamutlar gibi soyu tükenmiş akrabalarından oluşan bir taksonomik familyadır. Bu hayvanlar, hortumları ve dişleri olan, büyük karasal memelilerdir. Familyanın çoğu cinsleri ve türlerinin soyu tükenmiştir. Günümüzde sadece iki cinsi, Afrika fili (Loxodonta) ve Asya fili (Elephas), yaşamaktadır.

<i>Palaeoloxodon</i> tarih öncesi filgil

Palaeoloxodon, Pleyistosen boyunca Avrasya ve Afrika'da yaşamış tüm zamanların en büyük kara memelisi olan, hortumlular (Proboscidea) takımına mensup memeli cinsi. İlk olarak 1924 yılında Matsumoto tarafından tanımlandı, ancak cins tanımlanmadı. Bir kısım görüş bu canlının Elephas cinsi bünyesinde olmasını savunurken; çene ve kafatası üzerine yapılan modern çalışmalar sonucu Palaeoloxodon cinsi kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Anancus</span>

Anancus, 8.5 milyon yıl önce ile yok oldukları 2 milyon yıl önce arasında yaşamış olan Afrika ve Avrasya'ya özgü Elephantoid hortumluların (Proboscidea) soyu tükenmiş bir cinsidir.

<i>Palaeoloxodon cypriotes</i>

Palaeoloxodon cypriotes, Geç Pleistosen döneminde Kıbrıs adasında yaşayan soyu tükenmiş bir cüce fil türüdür. Kalıntılar, adanın kuzeyinde bulunan 44 azı dişinden, güneydoğuda bulunan 7 azı dişinden, ölçülebilen tek bir uyluk kemiğinden ve çok seyrek ek kemik ve diş parçaları arasındaki tek bir savunma dişinden oluşuyor. Azı dişleri, büyük düz dişli filden (Palaeoloxodon antiquus) türediği düşüncesini destekler. Tür muhtemelen geç Orta Pleistosen yaşlı daha eski, daha büyük olan P. xylophagou'dan türemiştir; bu tür, belki düşük deniz seviyelerinin Kıbrıs ve Küçük Asya arasında düşük olasılıklı bir deniz geçişine müsaade ettiği Pleistosen buzul maksimumu sırasında adaya ulaşmıştı. Sonraki izolasyon dönemlerinde popülasyon, var olan azı dişi fosil dizisinin bir dereceye kadar doğruladığı, ada cüceliğinin evrim mekanizmaları dahilinde uyum sağladı. Tam gelişmiş Palaeoloxodon cypriotes'in ağırlığı 200 kg'dan fazla değildi ve yaklaşık 1 metre yüksekliğe sahipti. Türün soyu yaklaşık 12.000 yıl önce, insanların Kıbrıs'ta ilk kolonileştiği sıralarda tükenmişti.

Sör Proby Thomas Cautley, KCB, İngiliz mühendis ve paleontolog. Stratford St Mary, Suffolk'ta doğdu, genellikle Doğu Hindistan Şirketi yönetimi sırasında Ganj kanalının inşasını tasarlaması ve denetlemesiyle tanınır. Kanal, Haridwar'daki başlangıç noktası ile Aligarh yakınlarında çatallandıktan sonra Kanpur'daki Ganj nehri ana kolu ve Etawah'daki Yamuna nehri ile birleştiği yer arasında yaklaşık 350 mil uzanmaktadır. Tamamlandığı tarihte dünyadaki sulama kanalları arasında en büyük deşarja sahip olan kanaldı.