Deniz mağarası, kıyı mağarası veya diğer adıyla dalga oyukluğu, deniz ya da göllerdeki dalga hareketleri sonucunda sarp kayalıklarda oluşan mağaralar. Deniz mağaraları, dalgaların doğrudan kayalara çarparak kırıldığı kayalık uçlarında ya da kıyılarda görülürler. Yeraltı suyu, akışı sırasında daha az dirençle karşılaşacağı rotaları, kırık ve çatlaklı bölümleri tercih eder. Karbonik asit içeren yeraltı suyunun bu rotalardaki akışı sırasında devam eden çözünme, milimetre boyutunda başlayıp, zamanla kilometrelerce uzunluğa sahip yeraltı akım kanallarının ve mağaraların oluşmasına neden olur.
Ajanta Mağaraları, Hindistan'ın Maharashtra eyaleti, Aurangabad bölgesinde yer alır. Mağaralar, M.Ö. 2. yüzyıldan M.S. 480 ya da 650 yılına kadar tarihlendirilmektedir. Bölgede yaklaşık 30 Budist kaya mezarı yer almaktadır. Mağaralar, antik Hint sanatının en iyi örneklerindendir. Bölgede, jest ve mimiklerin kullanıldığı çizimler ve oymalar bulunmaktadır. UNESCO'ya göre, bunlar Budist dini sanatının başyapıtlarıdır ve Hint sanatını etkilemiştir. Mağaralar iki aşamalı olarak inşa edilmiştir, ilk grup M.Ö. 2. yüzyıldan başlamaktadır, ikinci mağara grubu ise eski hesaplara göre M.S. 400-650 ya da Walter M. Spink'e göre 460-480 gibi kısa bir aralıkta inşa edilmiştir. Site, Hindistan Arkeolojik Araştırması tarafından korunan bir anıt olup, 1983'ten beri UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almaktadır.
Ellora, dünyanın en büyük kaya-oyma-manastır-tapınak mağaraları komplekslerinden biridir ve Hindistan'ın Maharashtra kentinde yer alan bir UNESCO Dünya Mirası'dır. Sit alanı M.S. 600-1000 dönemine ait Budizm, Hinduizm ve Jainizm anıtlarını ve kaya resimlerini barındırmaktadır. Ellora'daki 16 numaralı mağara, dünyadaki en büyük monolitik kaya kazısı özelliğini göstermektedir. Buradaki Kailaşa Tapınağı, Şiva'ya adanmış araba biçimli bir anıt özelliğindedir. Kailasha Tapınağı kazısında iki büyük Hint destanı olan Vaishnavizm, Shaktizm destanlarını özetleyen tanrı, tanrıçalar ve mitolojik çizimleri de barındırmaktadır.
Apokalipsis Mağarası, Yunanistan'a ait On İki Ada arasında en kuzeyde yer alan Batnaz (Patmos) adasındaki tarihî merkez olan Hora köyü ve Skala köyü arasındaki yolun kenarında bulunan ve dini önemi bulunan mağaradır.
Domica Mağarası, Güney Slovakya'daki Košice Bölgesi'ndeki Rožňava ilçsindeki Plesivec'in 10 km güneydoğusundaki Silicka planina Platosu'nun güneybatı sınırında yer alır ve Baradla Mağarası'yla birlikte Macaristan'da Aggtelek Ulusal Parkı ile devam eden Aggtelek Karst ve Slovak Karst sınır ötesi mağara ağının en önemli bölümünü oluşturmaktadır. [1]
Baradla Domica mağara sistemi, Macaristan'da yer alır ve mağara çökelleri nedeniyle ziyaret edilmiş en uzun mağaradır. Aggtelek Karstik Bölgesi'nin bir parçası olarak, mağara sistemi 25.5 km uzunluğundadır ve 5.3 km'lik Domica Mağarası'nı içerir. Mağara, köyün kenarına bakan yüksek beyaz bir uçurumun eteğindeki Aggtelek'de doğal bir girişe sahiptir. Mağaranın önemli bir bölümünde, sarkıtların eşsiz manzarasını sunan çeşitli renk ve şekiller bulunmaktadır. Yeraltı nehri suları, sel olduğunda mağaranın ana kolundan geçer. Mağaraya doğal girişler antik zamanlardan beri açıktır ve mağara içinde Neolitik yerleşim izleri vardır.
Gombasek Mağarası, Gombasecká jaskyňa (Slovakça) veya Gombaszögi-barlang (Macarca), Slovakya'nın Slovak Karst bölgesinde bulunan bir sarkıt ve dikit mağarasıdır. Adını, Slavec köyüne ait olan Gombasek yerleşiminden almıştır. Rožňava'nın yaklaşık 15 km güneyinde, Slaná nehri vadisinde, Slovak Karst Ulusal Parkı içinde yer almaktadır. Mağara 21 Kasım 1951'de gönüllü mağaracılar tarafından keşfedildi. 1955 yılında, 300 metresi halka açıldı. 2017 itibarıyla, ziyaretçiler için olan güzergâh 530 metre uzunluğundadır ve yaklaşık 30 dakika sürmektedir.
Dobšinská Buz Mağarası ya da Dobšinská Úadová jaskyňa (Slovakça), Slovakya'da, Slovak Paradise Dağlarında yer alan Dobšiná madencilik kasabasının yakınlarında yer alan bir buz mağarasıdır.
Jasovská Mağarası Slovakya'daki Slovak Karstik Bölgesi'nde bir mağara çökeli kireçtaşı mağarası ve arkeolojik alanıdır. Košice şehrinden yaklaşık 25 km uzaklıkta, Jasov köyü yakınlarında yer almaktadır.
Ochtinská Aragonit Mağarası, güney Slovakya'nın, Rožňava kasabasında bulunan eşsiz bir aragonit mağarasıdır. Sadece 300 m uzunluğa rağmen, nadir aragonit dolgusu ile ünlüdür.
Krásnohorská Mağarası Slovakya'daki Rožňava'nın 6.5 km güneydoğusunda, Slovak Karstik Bölgesi'nde bulunan Silická planina Ovası'nın kuzey bölümlerinde yer alan bir karstik mağaradır. Guinness Rekorlar Kitabı'nda şu anda var olan en büyük dikitleri ihtiva eden mağaradır; bu dikitler yaklaşık 12 metre çapında ve 32.7 metre yüksekliğindedir.
Hohlenstein-Stadel, Almanya'daki Svabya Alpleri'ndeki Lonetal'in güney kenarındaki Hohlenstein kayalıklarında bulunan bir mağaradır. Kazılar 19. yy'ın ikinci yarısından sonra başlamış olsa da mağaranın önemi 1969 yılına kadar anlaşılamadı. En önemli bulgu, bugüne kadar bulunmuş olan en eski simgesel sanat eserlerinden biri olan Löwenmensch adlı küçük bir fildişi heykeldir.
Fell Mağarası, güney Patagonya'da yer alan bir doğal mağara ve arkeolojik bir bölgedir. Fell Mağarası, önemli bir arkeolojik alan olan Pali Aike Krateri'ne yakın bir konumdadır. Yakınlardaki Pali Aike Siti ile birlikte Dünya Mirası'na aday olarak gösterilmiştir.
Abrakurrie Mağarası, Batı Avustralya'daki Nullarbor Düzlüğü'nde bulunan bir mağaradır. Eucla'nın yaklaşık 48 kilometre (30 mi) kuzey batısında yer alır ve Güney Yarımküre'deki en büyük tek mağara odasına sahip olduğu ve mağaradaki modellerin Avustralya'daki herhangi bir mağara sistemi içindeki Aborijin sanatının en derin etkiye sahip olduğu bildirilmektedir.
Bu liste, önce kıtalara daha sonra ülkelere göre sıralanmış, dünyanın mağaralarının bir listesidir. Bir ülkenin kendisinin bulunduğu kıtadan farklı bir kıtada yer alan mağaralar, bölgenin kıtası ve adına göre sıralanmıştır.
Mermer Mağarası veya Gadime Mağarası, Kosova'daki Liplan belediyesindeki Gadime e Ulët köyünde yer alan bir karst kireç taşı mağarasıdır. Mağaranın büyük bir kısmı 2020 itibarıyla keşfedilmemiş durumdadır. Mağara 1966 yılında bahçesinde çalışan bir köylü olan Ahmet Asllani tarafından keşfedildi.
Creswell Crags, Derbyshire ve Nottinghamshire arasındaki sınırda, Creswell ve Whitwell köylerinin yakınında, kapalı bir kireç taşı geçididir. Dağ geçidindeki uçurumlar, son buzul çağında yaklaşık 43.000 ila 10.000 yıl önce mesken tutulmuş birkaç mağara içermektedir. Mağaralar, Avrupa'nın en kuzeyindeki mağara sanatı örneklerini içermektedir. Binlerce yıl boyunca biriken zengin çökeltiler dizisinde bulunan yerleşim kanıtı, tarih öncesi insanların Geç Pleistosen döneminde topraklarının en kuzey sınırlarında nasıl yaşamayı başardığını göstermede uluslararası alanda benzersiz olarak kabul edilmektedir.
Magura Mağarası, Bulgaristan'ın Vidin ilinde yer alan bir mağaradır. Magura'nın tarih öncesi duvar resimleri, olağanüstü ifade ve sanatsal derinliğe sahip olan ve Avrupa Post-Paleolitik dönemin en önemli sanat eserleri olarak kabul edilen İtalya'daki Grotta dei Cervi resimleriyle büyük benzerlik göstermektedir.
Mladečské Mağaraları, Çek Cumhuriyeti'ndeki Mladeč belediyesinde yer alan bir mağara kompleksidir. Litovelské Pomoraví Korumalı Peyzaj Alanı içindeki Třesín Ulusal Doğa Anıtı içinde yer almaktadır.
Kailaşa veya Kailaşanatha Tapınağı, Hindistan'ın Maharaştra eyaletindeki Çhatrapati Sambhacinagar bölgesi yakınlarındaki Ellora Mağaraları'nda bulunan, bir zamanlar Şiva'ya adanmış olan ve daha sonra Budist yöneticiler tarafından değiştirilen en büyük kaya oyma tapınaktır. Bir megalit yüzeyinden oyulmuş bu devasa yapı, boyutu, mimarisi ve heykeltıraşlık detayları nedeniyle dünyanın en dikkat çekici mağara tapınaklarından biri olarak kabul edilir. "Hint mimarisinin kaya oyma döneminin zirvesi" olarak adlandırılmıştır.