İçeriğe atla

Elektronik savaş

Fransız Deniz Kuvvetleri'ne bağlı bir elektronik harp gemisi görülüyor. Gemi üzerindeki geniş antenler savaşlarda radyo dalgaları ve elektromanyetik spektrumun kontrolünün önemine işaret eder nitelikte.
Amerikan Hava Kuvvetleri'ne ait AN/ALQ-184 elektronik saldırı podu teknisyen askerlerce periyodik bakımı yapılırken görülüyor.

Elektronik savaş veya elektronik harp, askerî terminolojiye radyo dalgalarının kullanımı ve bir ordunun taktik teknolojik üstünlüğünün savaşın sonucunda belirleyici rol oynamaya başlaması ile girmiş bir harp terimidir. Genel olarak, çeşitli tekniklerin kullanımı ile elektromanyetik tayfın düşman güçlerince kullanımını tamamen engellerken bir taraftan dost güçlerce kullanımını askerî amaçlara en uygun şekilde, azami yararı sağlayacak hale getirmeyi hedefler. Elektronik savaş kendi içinde üç ana bölümde incelenebilir; elektronik destek, elektronik saldırı ve elektronik savunma.

Elektronik destek

Elektronik destek, elektromanyetik tayfın pasif olarak kullanımı ile savaş bölgesindeki dost ve düşman ünitelerinin konumları, hareket yönleri, hızları, ateş güçleri, kendi aralarındaki haberleşmenin içeriği gibi taktik açıdan önemli, zaman-kritik istihbarat verilerinin, düşmanın yaydığı sinyallerin yakalanıp analiz edilmesi yolu ile edinilerek güvenli kanallardan ilgili komuta kontrol veya harp birimlerine aktarılmasından oluşur. Bu istihbarat karargâh veya siyasal düzeyinde makrostratejik kararların alınmasında rol olabileceği gibi, savaş alanında anlık taktik seçimlerde, saldırının yönü ve gücünün belirlenmesi, savunma kademelerinin organizasyonu ve derinliğinin kararlaştırılması gibi ünite düzeyinde de kullanılabilir.

Elektronik destek genellikle pasif olarak icra edildiği ve herhangi bir elektromanyetik iz yaratılmadığı için bu aktiviteler düşman güçleri tarafından da fark edilemez. Bu tip pasif elektronik istihbarat faaliyetleri hemen hemen tüm ülkeler tarafından, savaş olsun veya olmasın, komşuları ve potansiyel tehlikeler hakkında önceden bilgi sahibi olabilmek için sürekli olarak devam ettirilmektedir.

Elektronik saldırı

Elektronik saldırı, askerî güç ve teknolojik altyapı kullanılarak düşman güçlerinin radyo dalgaları ve radar frekans bandı başta olmak üzere, elektromanyetik tayf'ı kullanmalarının engellenmesi, bu suretle seyrüsefer, hedef tespit, takip, telekomünikasyon ve istihbarat paylaşım yeteneklerinin azaltılması, komuta zincirini oluşturan halkaların birbiri ile elektronik haberleşmesinin engellenmesidir. Elektronik saldırı aktif veya pasif olarak icra edilebilir.

  • Aktif elektronik saldırıya, yüksek güçte ve düşmanın da kullandığı frekans aralığını kapsayacak şekilde parazit radyo yayını yapılması suretiyle düşman telsiz haberleşmesinin karıştırılması, aynı frekans bandında elektronik veya beşeri dezenformasyona yönelik yayınlar yapılmasıyla düşman radyo/istihbarat operatörlerinin veya radar alıcıları, transponder istasyonu gibi elektronik aygıtların yanıltılması, özellikle hava araçlarında yaygın olarak kullanılmaya başlanan aktif dalga iptal yöntemleri ve elektromanyetik impuls bombası (EMP) kullanımı örnek verilebilir. Bunların haricinde, özellikle son yıllarda İnternet kullanımının yaygınlaşması ve askerî yönetim merkezleri ile veri tabanlarının İnternet erişimine açılmasını takiben dijital saldırı terimi doğmuş ve bilgisayar ağlarının yetkin bilgisayar korsanları ve saldırganlara hassasiyeti ve askerî konjektür itibarıyla bu durum da aktif elektronik saldırı kategorisinde değerlendirilmeye başlanmıştır.
  • Pasif elektronik saldırı olarak ise, özellikle savaş uçaklarından radarları şaşırtmak için bırakılan şaf, radar reflektörleri, Faraday kafesleri, kanatlı dekoy veya aldatıcılar ile stealth teknolojiler örnek gösterilebilir. Pasif elektronik saldırılar yapıları gereği herhangi bir elektromanyetik kirlilik oluşturmadıkları için düşman sensörleri tarafından kolayca fark edilmezler ve bazı durumlarda bu çok daha erken fark edilebilen aktif elektronik saldırıya kıyasla bir avantajdır.

Elektronik saldırı yöntemlerine yönelik birçok ayrıntı askerî veya devlet sırrı olarak saklanır.

Elektronik savunma

Elektronik savunma, dost ve müttefik güçlerin elektronik teçhizat, araç, haberleşme, altyapı, ateş gücü ve karargahlarının düşman unsurların elektronik saldırılarından korumasıdır. Elektronik savunma ayrıca dost kuvvetlerin kendi elektronik saldırı metotlarından korunması için de icra edilir. Aktif elektronik savunma teknikleri arasında frekans atlamalı geniş spektrum askerî telsizler gibi bazı ekipmanın değişen elektronik harp koşullarına göre teknik modifikasyonu örnek verilebilir. Pasif elektronik savunma biçimleri arasında ise özellikle operatör personelin günün koşullarına ve düşmanın kullanabileceği olası yöntemlere karşı eğitimi başrol oynamaktadır. Elektronik karşı tedbir ekipmanı elektronik savunma kategorisinde değerlendirilir.

Dış bağlantılar

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

Elektromanyetik tayf veya elektromanyetik spektrum (EMS), evrenin herhangi bir yerinde fizik kurallarınca mümkün kılınan tüm elektromanyetik radyasyonu ve farklı ışınım türevlerinin dalga boyları veya frekanslarına göre bu tayftaki rölatif yerlerini ifade eden ölçüt. Herhangi bir cismin elektromanyetik tayfı veya spektrumu, o cisim tarafından çevresine yayılan karakteristik net elektromanyetik radyasyonu tabir eder.

<span class="mw-page-title-main">Telekomünikasyon</span> İki ya da daha fazla kişinin teknolojiyi kullanarak bilgi alışverişinde bulunması

Telekomünikasyon, iki ya da daha fazla kişinin teknolojiyi kullanarak bilgi alışverişinde bulunmasına denir. Haberleşme teknolojisi kanalları kullanarak ve fiziksel yollarla ya da elektromanyetik dalgaların bir formu olarak bilgileri iletir. Elektrik sinyalleri buna örnek olarak verilebilir. Telekomünikasyon topluluk adı olarak isimlendirilebilir çünkü birçok farklı teknolojiyi içinde barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Füze</span> çeşitli güdüm sistemleri ile hedefe yönelen karmaşık silah sistemi

Füze, genellikle bir sevk maddesi, jet motoru veya roket motoruyla desteklenen, kendi kendine hareket edebilen, havada giden menzilli bir silahtır.

<span class="mw-page-title-main">Mazer</span>

Mazer ya da maser, atomların, dışarıdan uyarılması neticesinde dışarıya salınan radyasyon yardımı ile elde edilen, genliği yükseltilmiş elektromanyetik dalga. Mazer, önceleri ilk mazerin mikrodalga frekansında çalışması sebebiyle İngilizce cümlesindeki kelimelerin baş harflerinin alınmasından türetilmiştir. Bugünse işitme frekansından itibaren, görünen ve morötesi frekanslı elektromanyetik bölgelerde dahi aynı prensip tatbik edildiğinden mazer, Molecular amplification by Stimulated Emission of Radiation olarak tarif edilmektedir. Mazer, uyarılmış radyasyon yayılımıyla mikrodalga veya moleküler dalga kuvvetlendirilmesi demektir. Cihaz, hassas olarak tayin edilmiş frekansta mikrodalga osilasyonları (titreşimleri) ve düşük gürültü seviyeli amplifikasyon (kuvvetlendirme) elde etmeyi sağlar. Bu maksatla atomların ve moleküllerin iç enerjisinden faydalanan bir amplifikatör ve osilatör grubu kullanılır. Aletin çalışmasının temel prensibi olan uyarılmış emisyon, uyarılmış haldeki bir atoma, dışarıdan eşit enerjili bir fotonun çarpması sonucu atomun aynı özellikli bir foton yayması şeklinde meydana gelir. Böylece atoma çarpan foton veya dalgalar çarptıkları uyarılmış atomlar tarafından yayılan fotonlarla kuvvetlenir. Bir mazer, gaz veya katı halde aktif bir ortamdan ibarettir. Sistem çeşitli frekanslar halinde elektromanyetik bir radyasyona maruz bırakılır. İçerideki atomların çoğu bu tesirle yüksek enerjili (uyarılmış) hale gelir. Böylece uyarılmış bir frekans meydana gelir. Aktif ortam, rezonans sağlayan bir boşlukla çevrili olduğundan, tek bir çıkış frekansına eşdeğer osilasyon modlu paralel dalgalar meydana gelir. Çok fazla çeşitli, koherent ve tek renk ışık elde etmek amacıyla oluşturulan optik düzenekler mazerdir. Bunların optik frekanslarda çalışanlarına optik mazer veya lazer adı verilir. Birkaç milimetreden daha uzun dalga boyları için rezonatör olarak metal bir kutu kullanılır.Bu kutunun boyutu titreşim modlarından yalnızca biri atomların yaymış oldukları ışınımların frekanslarıyla çalışacak biçimde belirlenir, kutuda yalnızca bir ses frekansında rezonansa uğramış gibi belirli bir mikro dalga frekansında rezonansa gelir.

Denizaltılar, hem su altında aletli seyir gerçekleştirdiğinden, hem de gizliliği önemli olduğundan seyrüsefer sistemleri gelişmiş araçlar olmak zorundadırlar. Denizaltının seyrüseferini ve dost/düşman diğer araçları görmesini ve tanımasını sağlayan araçlara denizaltı alıcıları denir.

Sonar, ses dalgalarını kullanarak cismin boyut, uzaklık ve diğer verileri görmemize yarayan alet. Sesin su altında yayılmasını kullanarak su altında/ üstünde gezmeyi, haberleşmeyi ve diğer cisimleri tespit etmeyi sağlayan bir tekniktir.

Sinyal boğucu, bir alıcı-vericı sistemde aradaki iletişim ortamını bozmaya yarayan alete denir. Genellikle alıcıyı (çoğunlukla radyo) hedefleyen kuvvetli bir vericidir.

<i>Blitzkrieg</i> piyade ve hava desteğinin hızlı, ezici bir kuvvet yoğunluğunu kullanarak düşmanı kırmak, yerinden oynatmak ve dengesini bozmak için sürpriz saldırısı

Blitzkrieg ya da yıldırım harbi, II. Dünya Savaşı sırasında Almanların temel savaş doktrinidir. Doktrinin amacı hızlı ve ani saldırılarla, düşmanın düzenli bir savunma kurmasını engelleyip sonra da hızlı bir şekilde yok etmektir. I. Dünya Savaşı'nda uygulanan siper savaşı yöntemine karşı geliştirilmiştir. Tankların, uçakların ve zehirli gazların gelişmesiyle siper savaşları terk edilmeye başlanmış, daha çok hareketli savunmaya geçilmiştir. Almanların bütün savaş araçları bu doktrin üzerine üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Radyo dalgaları</span> Radyo Dalgaları (Radio Waves)

Radyo dalgaları, radyo frekansı ile gerçekleşen elektromanyetik dalgalardır. Tel gibi somut bağlantılar kullanmadan, atmosfer içerisinde veri taşınmasına olanak tanırlar. Radyo dalgalarını diğer elektromanyetik dalgalardan ayıran özellikleri görece uzun dalgaboylarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Özel kuvvetler</span>

Özel kuvvetler ya da özel harekât kuvvetleri, düşmanın güvenlik güçlerine ve silahlı birliklerine keşif harekâtı, gözetleme, düşman birliklerinin durumu, sayısı gibi özel taktik beceri gerektiren görevleri üstlenen; çok yönlü ve çevik bir silahlı birliktir. Özel operasyonlar ve karşı saldırı yapmak için eğitilirler.

<span class="mw-page-title-main">Pasif radar</span>

Pasif radar sistemleri herhangi bir ışıma yaymadan hedef tespiti yapabilen radar sistemlerine verilen genel isimdir.

Askerî Elektronik Sanayi ya da kısaca ASELSAN, Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı tarafından Türk Silahlı Kuvvetleri'nin askerî haberleşme ihtiyaçlarını karşılanması amacıyla 1975 yılında kurulan Ankara merkezli savunma sanayisi şirketi.

<span class="mw-page-title-main">Hava savaşı</span>

Hava savaşı, askerî saldırıların hava kuvvetleri ve/veya diğer kuvvetlere âit hava silahları kullanılarak gerçekleşen savaş türüdür. Bu tür saldırı türünün belli başlı iki türü vardır:

<span class="mw-page-title-main">Northrop Grumman EA-6B Prowler</span>

EA-6B Prowler, Grumman firması tarafından ABD Deniz Kuvvetleri ve ABD Deniz Piyadeleri için geliştirilen bir elektronik harp ve istihbarat uçağıdır. A-6 Intruder saldırı uçağı temel alınarak geliştirilen Prowler, 1971 yılında hizmete girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">AGM-88 HARM</span>

AGM-88 HARM Amerikan Raytheon firması tarafından üretilen bir havadan karaya taktik saldırı füzesidir. İlk olarak Texas Instruments tarafından geliştirilen HARM füzesi, radar sistemlerinden yayılan sinyallere odaklanabilmekte ve böylelikle özellikle düşman uçaksavar sistemlerine karşı doğrudan saldırı gerçekleştirilmesine olanak sağlamaktadır. Daha önce aynı amaçla geliştirilmiş olan AGM-45 Shrike ve AGM-78 Standard füzelerinin yerine geçen HARM füzesi, Texas Instruments firmasının silah sistemleri departmanının Raytheon tarafından satın alınmasını takiben bu firma tarafından geliştirilip üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Transponder (havacılık)</span>

Transponder, hava araçlarında bulunan, radar sorgulamasına cevap vermek için tasarlanmış; hava aracının yer, hız gibi temel bilgilerini radyo frekanslarına yanıt olarak trafik kontrolörlerine ileten, uçağın en önemli iletişim sistemini oluşturan elektronik cihazdır. Bir hava aracının transponderi devre dışı olduğu zaman o hava aracına dair hiçbir bilgi alınamaz ve iletişim kurulamaz. Bazı kaynaklarda XPDR, XPNDR, TPDR veya TP şeklinde kısaltılır. Hava aracındaki transponder yerdeki ikincil radarlarla ve diğer uçaklardaki çarpışmayı önleyici sistemlerle sinyaller vasıtasıyla haberleşir. Mode C ve Mode S transponderler basınç altimetresinden aldıkları irtifa bilgisini de yayınlayabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Casus uydu</span> askerî ve/veya istihbarat donanım ve uygulamaları içeren bir yapay uydu türü

Casus uydu veya diğer adıyla keşif uydusu, yer gözlem uydusu veya iletişim uydusu gibi geliştirilmiş ve askerî ve/veya istihbarat donanım ve uygulamaları içeren bir yapay uydu türüdür. Esasen uzay teleskopları gibi fakat farklı bir görüntü mekanizmasıyla uzaya doğru değil yeryüzüne doğru görüş alanına sahiptir. İlk nesil casus uyduları uzay yarışı ile 60'ların teknolojisiyle geliştirilen, sadece fotoğraf çekebilen uydulardı. Fotografik film malzemesi yeryüzüne indirilerek keşif görüntüleri elde edilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Stealth teknolojisi</span>

Düşük gözlemlenebilir teknoloji olarak da adlandırılan stealth teknoloji, askerî taktikler, pasif ve aktif elektronik karşı önlemlerin bir alt disiplinidir. Personeli, uçakları, gemileri, denizaltıları, füzeleri, uyduları ve kara araçlarını radar, kızılötesi, sonar ve diğer tespit yöntemlerine göre daha az görünür yapmak için kullanılan bir dizi askerî teknoloji yöntemidir. Elektromanyetik spektrumun bu kısımları için askerî kamuflaj'a karşılık gelir. Bu teknoloji ile hayalet uçaklar, hayalet helikopterler, hayalet gemiler, hayalet araçlar geliştirildi.

Kooperatif Katılım Yeteneği, CEC donanımlı birimlerdeki birden fazla muharebe kuvveti hava arama sensöründen gelen verileri tek bir gerçek zamanlı olarak birleştirerek muharebe kuvveti hava ve füze savunma yeteneklerini önemli ölçüde geliştirmeyi amaçlayan entegre atış kontrol kabiliyetine sahip bir sensör ağıdır. Bu, elektronik karıştırmayı daha zor hale getirerek ve savaş grubu bazında savunma füzeleri tahsis ederek filo hava savunmasını büyük ölçüde artıracaktır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.