İçeriğe atla

Elektrikle çalışan uzay aracı itki sistemi

Uzay araçları dışındaki elektriksel yöntemlerle ilerleyen araçlar için Elektrikli araç sayfasına bakınız.
6 kW gücündeki Hall iticisi (Hall thruster ), NASA Jet İtki sistemleri laboratuvarında çalışırken.

Elektrikle çalışan uzay aracı itki sistemi, uzay aracının hızını elektrik enerjisi kullanarak değiştirir. Bu Uzay aracı itki sistemi türündeki pek çok sistem, yakıtı (Tepki kütlesi-Reaction_mass) elektrik kullanarak yüksek hızlarda araçtan atmak suretiyle çalışır, ancak örneğin elektrodinamik kablolar (İng: electrodynamic tether) ise doğrudan gezegenin Manyetik alanıyla etkileşerek çalışırlar.[1]

Elektriksel iticiler genellikle kimyasal roketlere göre daha az yakıt kullanırlar çünkü daha yüksek gaz/madde çıkış hızına sahiptirler (daha yüksek bir Özgül itici kuvvet ile çalışırlar).[2] Sınırlı elektrik gücü sebebiyle itki miktarı kimyasal roketlere oranla daha zayıftır, ancak elektrik itki sistemi bu küçük itkiyi uzun bir süre sağlayabilir[3]. Elektriksel itki sistemi uzun sürelerde yüksek hızlara erişebilirler ve bu yüzden derin uzay görevlerinde kimyasal roketlere göre daha iyi çalışabilirler.[2]

Elektriksel itki sistemleri günümüzde artık olgunlaşmış ve uzay araçlarında yaygın bir biçimde kullanılmaya başlanmıştır. Rus yapımı uydularında elektriksel itki sistemleri yıllardır kullanılmaktadır.[4] 2013 yılı itibarıyla, güneş sisteminde görev yapan 200'den fazla uzay aracı, yörünge sabitleme (ing:Orbital station-keeping), yörünge yükseltme veya ana itki yöntemi olarak elektriksel itki sistemleri kullanmaktadırlar.[5] Gelecekte, en çok gelişmiş eletriksel iticiler, 100 km/s değerin bir Delta-v üretebileceklerdir, bu da uzay araçlarının (enerji kaynağı olarak Nükleer enerji kullanmak suretiyle) Güneş Sistemi'ndeki dış gezegenlere ulaşmasına olanak sağlayabilecektir, ancak yıldızlar arası yolculuk için yeterli olmayacaktır.[2][6] Ayrıca, (lazer yoluyla güneş panelleri üzerine iletilebilecek şekilde) bir dış güç kaynağına sahip bir elektro-roketin, kuramsal olarak yıldızlararası uçuş olasılığı bulunmaktadır.[7][8] Ancak elektrisel itki sistemi, yeteri kadar kuvvetli bir itkiyi üretemediği için, Dünya'nın yüzeyinden gerçekleştirilen fırlatmalar için uygun değildir.

Tarihçe

Uzay araçlarında elektrikli itki sistemi kullanılması fikri 1911 yılında, Konstantin Tsiolkovski isimli bilim adamının yayımladığı bir makaleye dayanır.[9] Daha öncesinde ise, Robert Goddard kişisel not defterinde böyle bir olasılıktan bahsetmiştir.[10]

Dünyada elektrikli itki sistemi ilk olarak 1929-1931 yılları arasında Leningrad şehrinde tasarlanmış ve test edilmiştir. 1950 tarihinde, S.P. Korolev, I.V. Kurchatov ve L.A. Artsimovich öncülüğünde, çeşitli elektrikli roket motoru türleri üzerine araştırma ve geliştirme programı benimsenmişti.

Kaynak olarak nükleer reaktörü kullanan bir "elektrikle çalışan itki sistemi" kavramı 1973 yılında Dr. Tony Martin tarafından yıldızlar arası seyahat amaçlı Daedalus Projesi için düşünülmüştü; ancak yeni ve özgün yöntem çok düşük itkisi olduğu için reddedilmiştir. Düşük itkinin sebebi ise nükleer enerjiyi elektriğe çevirmek için gereken aletlerin ağır olması ve dolayısıyla elde edilen ivmenin çok küçük kalmasıydı. Bu da istenilen hıza çıkmak için gereken sürenin yaklaşık yüzyıla civarı olmasına yol açıyordu.[11]

Elektrik itki sisteminin ispatı, SERT-1 (İng:Space Electric Rocket Test) uzay aracında taşınan iyon motoru (İng: ion engine) kullanılarak yapılmıştır[12],[13] uzay aracı 20 Temmuz 1964 tarihinde fırlatılmış ve iyon motoru 31 dakika boyunca çalışmıştır[12]. Bunun devamı olan görev ise 3 Şubat 1970 yılında yapılmış ve SERT-2 uzay aracı yörüngeye iki adet iyon motoru taşımıştır. Bunlardan birisi beş aydan fazla süre çalışmış diğeri ise neredeyse üç ay çalışmıştır[12][14][15]

2010'lara gelindiğinde, artık pek çok uydu üreticisi uydularında elektrik itki sistemi seçenekleri sunmaya başlamışlardı. Bu tür itki sistemleri genellikle uydunun yörüngede olduğu süre boyunca yönelim denetimi (İng: attitude control) amacıyla kullanılırken; bazı ticari iletişim uydusu işleticileri bu tür motorları, uyduları yer eşzamanlı yörüngeye yerleştirme amacıyla, geleneksel kimyasal roket motorlarının (İng: AKM) yerine kullanmaya başlamışlardır[16]

Türleri

İyon ve plazma sürücüleri

Ana madde: İyon iticisi

(İng: Ion thruster)

Bu türdeki bir roket-benzeri tepki motoru (ing: reaction engine) araçla birlikte taşınan yakıttan itki elde edebilmek için elektrik enerjisi kullanır. Roket motorlarının aksine, bu türden motorların roket motoru çıkışına (İng: rocket nozzle) sahip olmaları gerekmemektedir ve dolayısıyla pek bu şekildeki pek çok motor türü gerçek roket motoru olarak görülmezler.

Uzay araçlarındaki elektrik itki sistemlerinde kullanılan iticiler plazmanın iyonlarını hızlandırmakta kullandıkları kuvvetin çeşidine göre üç türe ayrılır:

Elektrostatik

Eğer ivmelenme Coulomb kuvveti (örneğin ivmelenmenin yönünde statik elektrik alanının uygulanması) yardımıyla gerçekleşiyorsa, aygıt elektrostatik olarak kabul edilir.

Elektrotermal

Elektrotermal ulamı (kategorisi) aygıtları, elektromanyetik alanların yakıtın büyük kısmını ısıtmak amacıyla, plazma üretiminde kullanılmasına göre gruplar. Yakıt olarak kullanılan gaza aktarılan termal enerji sonrasında gaz/tepki kütlesi çıkışı işlevi gören ve katı malzemeden yapılmış ya da manyetik alanlardan oluşan bir nozul (ing: nozzle) tarafından kinetik enerjiye dönüştürülür. Molekül ağırlıkları düşük olan hidrojen, helyum veya amonyak gibi gazlar bu tür sistemlerde yakıt olarak tercih edilmektedir.

Elektrotermal motor, gazın ısısını gazın moleküllerinin çizgisel hareketine dönüştürmek için bir püskürtme çıkışı (nozul, İng:nozzle) kullanıdığı için, ısıyı üreten enerji dış bir kaynaktan gelmesine rağmen, gerçek bir roket olarak kabul edilir.

Özgül itici kuvvet (Isp) bağlamında, elektrotermal sistemlerin verimi biraz mütevazıdir (500 - ~1000 saniye), ancak bu değer, soğuk gazlı iticilerin (İng: cold gas thruster),Tek-yakıtlı roketlerin (İng: monopropellant rocket) ve hatta çift-yakıtlı roketlerin çoğunun veriminlerini aşmaktadır. SSCB'de, elektrotermal motorlar 1971 yılından beridir kullanılmaktadaydı; Sovyet yapımı "Meteor-3" (İng: Meteor-3), "Meteor-Priroda", "Resurs-O" uydu aileleri ve Rus yapımı "Elektro" uydusu elektrotermal motorlarla donatılmışlardır.[17] Aerojet (İng: Aerojet) tarafından geliştirilmiş olan elektrotermal sistemler (MR-510); Lockheed Martin yapımı olan, hidrazin yakıtlı A2100 uydularda kullanılmaktadır.

Elektromanyetik

Ana madde: Plazma itki motoru

(İng: Plasma propulsion engine)

Eğer iyonlar, Lorentz kuvveti ya da elektrik alanının ivmelenmeden farklı yönde olduğu elektromanyetik alanların etkisiyle, araç elektromanyetik olarak kabul edilir.

İyon kullanmayan sürücüler

Fotonik

Fotonik sürücü (motor), tepki itkisi için madde fırlatmaz, sadece fotonları fırlatır. Bkz: Lazer itki sistemi (İng:Laser propulsion), Fotonik Lazer iticisi (İng:Photonic Laser Thruster), Foton roketi (İng: Photon rocket).

Elektrodinamik kablo

Ana madde: elektrodinamik kablo

(İng: electrodynamic tether) Elektrodinamik kablolar, Kablo uydu (İng: tether satellite) örneğinde olduğu üzere, uzun iletken tellerden oluşmaktadır. Elektromanyetik yasaları çerçevesinde, kinetik enerjilerini elektrik enerjisine dönüştürerek üreteç olarak ya da kinteik enerjilerini kinetik enerjiye elektrik motoru olarak kullanılırlar.[18] İletken bir kablo üzerinde, kablonun Dünya'nın manyetik alanındaki hareketinden dolayı elektrik potansiyeli oluşur. Elektrodinamik kabloda kullanılacak olan metal iletkenin seçiminde çeşitli faktörler rol oynar. Ana faktörler genellikle yüksek oranda iletkenliliği ve düşük yoğunluğu içerir. İkincil faktörler, uygulamaya göre değişmekle birlikte, maliyet, kuvvet/dayanıklılık ve erime noktasını içerir.

Alışılmışın dışında yöntemler

Teorikte kalmış bu aletlerin asıl hareket ilkeleri, şu anda fizik yasalarının anlaşıldığı haliyle yeterince açıklanamamaktadır,[19]

Düzenli - düzensiz

Elektrikli itki sistemleri düzenli (İng:"Steady", belirlenmiş bir süre boyunca aralıksız ateşleme sağlayabilen) ya da düzensiz (İng:"unsteady", aralıklı/atımlı ateşlemelerle toplamda hedeflenen bir itme değerine erişebilen) olarak ikiye ayrılabilirler. Ancak bu sınıflandırmalar elektrikli itki sistemlerine özgü olmamakla birlikte tüm itki sistemlerine uygulanabilir.

Devingen özellikler

Daha fazla bilgi: Tepki motoru § Enerji kullanımı

Energy use Elektrikle çalışan roket motorları, kimyasal roket motorlarına göre, birkaç 10 kat (orders of magnitude) daha az itki sağlamaktadır, bunun sebebi uzayaracında sağlanan kısıtlı elektrik gücüdür.[3] Kimyasal bir roket yanma sonucu oluşan ürünlere doğrudan enerji aktarır, diğer taraftan elektriksel bir sistem birkaç adım gerektirmektedir. Ancak, yüksek hız ve aynı itme/itki miktarı için harcanan daha az tepki kütlesi (İng: reaction mass) miktarı, elektrikli roketlerin uzun bir süre çalışabilmesine olanak verir. Bu kimyasal yöntemlerle güç verilen uzay araçlarında farklılık göstermektedir. Bu durumda motorlar kısa zaman aralıklarında çalışırken uzay aracı genellikle süredurum doğrultusunu (İng: inertial trajectory) takip eder. Bir gezegenin yakınındayken, düşük-itkili sistemler gezegenin yerçekimsel etkisini dengeleyemeyebilirler. Elektrikle çalışan bir roket motoru, aracın gezegenin yüzeyinden fırlatılmasına yetecek kadar itki üretemezler, ancak uzun bir süre boyunca uygulanmış olan itki sayesinde uzayaracı bir gezegenin yakınında manevra yapabilir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Michel Van Pelt Space Tethers and Space Elevators Springer, 2009 ISBN 0387765565, page 24
  2. ^ a b c Choueiri, Edgar Y. (2009) New dawn of electric rocket Scientific American 300, 58–65 DOI:10.1038/scientificamerican0209-58
  3. ^ a b "Electric versus Chemical Propulsion". Electric Spacecraft Propulsion. ESA. 23 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2007. 
  4. ^ "Electric Propulsion Research at Institute of Fundamental Technological Research". 16 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2011. 
  5. ^ W. Andrew Hoskins et al. "30 Years of Electric Propulsion Flight Experience at Aerojet Rocketdyne", Paper IEPC-2013-439, 33rd International Electric Propulsion Conference, Washington DC, October 2013. http://www.iepc2013.org/get?id=439 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ "Choueiri, Edgar Y. (2009). New dawn of electric rocket" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Haziran 2016. 
  7. ^ "Laser-Powered Interstellar Probe G Landis - APS Bulletin, 1991". 17 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2016. 
  8. ^ Geoffrey A. Landis. Laser-powered Interstellar Probe 22 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. on the Geoffrey A. Landis: Science. papers available on the web 15 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  9. ^ Palaszewski, Bryan. "Electric Propulsion for Future Space Missions (PowerPoint)". Electric Propulsion for Future Space Missions. NASA Glenn Research Center. 9 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2011. 
  10. ^ Choueiri, Edgar Y. (2004). "A Critical History of Electric Propulsion: The First 50 Years (1906–1956)". Journal of Propulsion and Power. 20 (2). ss. 193-203. doi:10.2514/1.9245. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2016. 
  11. ^ "PROJECT DAEDALUS: THE PROPULSION SYSTEM Part 1; Theoretical considerations and calculations. 2. REVIEW OF ADVANCED PROPULSION SYSTEMS". 28 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2016. 
  12. ^ a b c "NASA Glenn Contributions to Deep Space 1". 10 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2016. 
  13. ^ Ronald J. Cybulski, Daniel M. Shellhammer, Robert R. LoveII, Edward J. Domino, and Joseph T. Kotnik, RESULTS FROM SERT I ION ROCKET FLIGHT TEST 4 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., NASA Technical Note D2718 (1965).
  14. ^ .NASA Glenn, "SPACE ELECTRIC ROCKET TEST II (SERT II)" 27 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Accessed 1 July 2010)
  15. ^ SERT 25 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. page at Astronautix (Accessed 1 July 2010)
  16. ^ de Selding, Peter B. (20 Haziran 2013). "Electric-propulsion Satellites Are All the Rage". SpaceNews. Erişim tarihi: 6 Şubat 2015. 
  17. ^ "Native Electric Propulsion Engines Today" (Rusça). Novosti Kosmonavtiki. 1999. 6 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ NASA, Tethers In Space Handbook 9 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., edited by M.L. Cosmo and E.C. Lorenzini, Third Edition December 1997 (accessed 20 October 2010); see also version at NASA MSFC 27 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; available on scribd 21 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  19. ^ "Neden Shawyer'ın 'elektromanyetik görelilik sürücüsü' sahtedir" (PDF). 25 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016. 
  • Aerospace America, AIAA yayını, Aralık 2005, İtki ve Enerji (Propulsion and Energy) bölümü, syf 54–55, Mitchell Walker tarafından yazılmıştır.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Roket</span> itiş için kullanılan pirokinetik motor; yanıcı silah için bkz. Q2037215

Roket bir uzay aracı, hava aracı, araç, atkı veya bombadır. Roket, roket motorundan itme gücü elde eder. Roket motoru egzozu tamamen roket içinde taşınan roket itici yakıtından oluşur. Roket motorları etki ve tepki ile çalışır ve sadece egzozlarını yüksek hızda ters yönde dışarı atarak roketleri ileri doğru iter ve bu nedenle uzay boşluğunda çalışabilir. Etimolojik kökeni İtalyancada "bobin" anlamına gelen rocchetto olup, silindirik şekil benzerliğinden ötürü modern anlamında sahiplenilen kelimenin kullanımı 20. yüzyıl başlarında savaş gemilerinin öz itmeli ateşleme mermilerine dayanmaktadır. Türk Dil Kurumuna göre Türkçeye Fransızca roquette kelimesinden geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Uzay aracı</span> araştırma yapmak üzere uzaya gönderilen insanlı veya insansız araçların ortak adı

Uzay aracı ya da uzay gemisi, Dünya'nın atmosferi dışında, özellikle dış uzayda çalışmak üzere tasarlanmış araç ya da makinedir. Uzay araçları insanlı ya da insansız olabilir. Bir uzay aracı telekomünikasyon, Dünya'nın gözlemlenmesi, meteoroloji, yolbul, uzay kolonizasyonu, gezegen keşfi, uzay turizmi, uzay savaşımı, uzay ortamında insan ve kargo taşınması gibi görevler için yapılmış olabilir. Bu tanım aynı zamanda yapay uyduları da kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Plazma</span> gaz haldeki maddelerin manyetik kutuplaştırmaya bağlı doğrusal noktalarda oluşan fiziksel ve kimyasal reaksiyonun kontrollü etkileşim süreci

Plazma, gaz hâldeki maddelerin manyetik kutuplaştırmaya bağlı doğrusal noktalarda oluşan fiziksel ve kimyasal tepkimenin kontrollü etkileşim sürecine verilen genel ad. Daha kolay bir tanımla; atomun elektronlardan arınmış hâlidir.

<span class="mw-page-title-main">Roket motoru</span>

Roket motoru, genellikle yüksek sıcaklıktaki gaz olan yüksek hızlı itici bir sıvı jeti oluşturmak için tepkime kütlesi olarak depolanmış roket itici gazlarını kullanır. Roket motorları, Newton'un üçüncü yasasına göre kütleyi geriye doğru fırlatarak itme üreten tepki motorlarıdır. Çoğu roket motoru, gerekli enerjiyi sağlamak için reaktif kimyasalların yanmasını kullanır, ancak soğuk gaz iticileri ve nükleer termal roketler gibi yanmayan biçimleri de mevcuttur. Roket motorları tarafından tahrik edilen araçlara genellikle roket denir. Roket araçları, çoğu yanmalı motorun aksine kendi yükseltgen taşır, bu nedenle roket motorları, uzay aracını ve balistik füzeleri itmek için bir boşlukta kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Merlin (roket motoru ailesi)</span>

Merlin, SpaceX tarafından Falcon 1 ve Falcon 9 fırlatma araçlarında kullanılmak üzere geliştirilmiş olan bir roket motorları ailesidir. SpaceX, Merlin motorlarını ayrıca Falcon Heavy fırlatma aracında da kullanmayı planlamaktadır. Merlin motorları gaz-üreteci güç döngüsü içinde roket yakıtı olarak RP-1 ve Sıvı oksijen kullanır. Merlin motoru en başta denizden kurtar(ıl)ma ve tekrar kullanım için tasarlanmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Draco (roket motoru ailesi)</span>

Draco, SpaceX tarafından fırlatma araçlarında ve uzay kapsüllerinde kullanılmak üzere tasarlanmış olan Hipergolik sıvı yakıtlı roket motoru ailesidir. Şimdiye kadar iki çeşidi üretilmiştir : Draco ve SuperDraco.

Raptor (Türkçe: Yırtıcı Kuş),SpaceX tarafından geliştirilen, Kriyojenik metan-yakıtlı roket motorları ailesinin ilk üyesidir. Özel olarak, SpaceX süper-ağır fırlatma araçlarının yüksek verimli aşağı ve yukarı aşamalarında kullanılması hedeflenmektedir. Merlin 1C & D motorlarına sahip daha önceki tüm Falcon 9 roketlerinde kullanılmış olan RP-1 kerosen ve LOX karışımı yerine; Raptor motoru yakıt olarak sıvı metan ve sıvı oksijen (LOX), kullanacaktır. Başlangıç tasarımlarında Raptor motorunun metan'dan ziyade sıvı hidrojen (LH2) kullanması öngörülüyordu.

<span class="mw-page-title-main">Falcon Heavy</span>

Falcon Heavy, SpaceX tarafından tasarlanmış ve üretilmiş, kısmen yeniden kullanılabilen bir ağır yük fırlatma aracıdır. Falcon Heavy, Falcon 9 fırlatma aracının bir uyarlamasıdır ve Falcon 9 roket çekirdeğinin yanı sıra, Falcon 9 ilk aşamasından türetilmiş olan, fazladan iki adet sonradan eklenen roketten oluşmaktadır. Bu yapılandırma Alçak Dünya yörüngesine (ADY) çıkarılabilen görev yükü miktarını yaklaşık 54 tona yükseltecektir, bununla karşılaştırılacak olursa Falcon 9 v1.1 aracı 13 ton'a kadar görev yükünü ADY'ye çıkarabilmektedir. Falcon Heavy için ilk fırlatma 6 Şubat 2018 tarihinde başarılı olarak gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Evrilmiş Harcanabilir Fırlatma Aracı</span>

Evrilmiş Harcanabilir Fırlatma Aracı - EHFA, ABD Hava Kuvvetleri (USAF) bünyesindeki bir harcanabilir fırlatma sistemi programıdır, ABD Savunma Bakanlığına ve ABD Hükümetine ait diğer görev-yüklerinin uzaya erişimini sağlama amacı gütmektedir. 1990'larda hükûmetin uzaya fırlatışlarını daha ucuz ve güvenilir hale getirme amacıyla başlatılan bu programın sonucunda Delta IV ve Atlas V isimli iki adet fırlatma sistemi geliştirilmiştir. Bu iki fırlatma sistemi, ABD askeri uydularının fırlatılmasında kullanılan asıl yöntemlerdir. ABD Hava Kuvvetleri, EHFA ailesindeki fırlatma araçlarını, en azından, 2030 sonlarına kadar kullanmayı planlamaktadır. Ayrıca geliştirme süreci devamında oluşan (Follow-on) teknolojiler üzerinde duruluyor, bunlardan birisi aslen, iptal edilene kadar, Tekrar-kullanılabilir Hızlandırıcı Sistemiydi.

<span class="mw-page-title-main">Fırlatma aracı</span> uzaya bir obje taşımayı sağlayan roket

Uzay yolculuğu alanında fırlatma aracı ya da taşıyıcı roket bir görev-yükünü Dünya'nın yüzeyinden uzaya taşımak için kullanılan bir rokettir. Bir fırlatma sistemi fırlatma aracından, fırlatma rampasından ve diğer çeşitli altyapı bileşeninden oluşmaktadır. Genelde taşıyıcı roketler yörüngeye yapay uydu yerleştirmek için kullanılırken, araştırma roketi gibi bazı uzay uçuşları Yörünge-altı uzay uçuşu olarak sınıflandırılır. Bazı roketler ise bir uzay aracının Dünya'nın yörüngesinden tamamen kurtulamasını sağlarlar.

<span class="mw-page-title-main">Uzay aracı itki sistemi</span> Uzay aracını ivmelendirmeye yarayan her türlü yönteme verilen ad

Uzay aracı itki sistemi ya da Uzay aracı sevk sistemi, uzay aracını ve uyduları ivmelendirmekte kullanılan her türlü yönteme verilen addır. Pek çok farklı yöntem bulunmaktadır. Her yöntemin bazı sakıncaları ve üstün tarafı vardır ve uzay aracı sevki etkin bir araştırma alanıdır. Ancak, günümüzdeki pek çok uzay aracı, aracın arkasından/geri tarafından bir gazı roket motoru çıkışı yüksek hızda geçirmek suretiyle itki/sevk üretir. Bu çeşit bir motora roket motoru denmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Füzyon roketi</span>

Füzyon roketi, verimlilik ve büyük kütleli yakıtlar taşıma gereksinimi olmaksızın uzayda uzun vadeli ivme sağlayabilecek füzyon enerjisi ile çalışan kuramsal bir roket tasarımıdır. Tasarım füzyon enerjisi teknolojisindeki gelişimin bugünkü sınırların ötesinde ve uzay araçlarının yapımının günümüzdekinden daha büyük ve daha karmaşık olmasına dayanır. Daha küçük ve daha hafif füzyon reaktörleri manyetik hapsetme ve plazma kararsızlığının engellemesi için daha karmaşık yöntemlerin keşfi ile gelecekte mümkün olabilir. Füzyon enerjisi daha hafif ve daha yoğunlaştırılmış alternatifler sağlayabilir.

<span class="mw-page-title-main">Antimadde roketi</span>

Antimadde roketi, güç kaynağı olarak antimadde kullanması önerilen bir roket sınıfıdır. Bu hedefi gerçekleştirmeye kalkışan birçok tasarım vardır. Bu tür roketlerin yararı madde-antimadde karışımının değişmez kütlesinin büyük bir kısmının antimadde roketlerinin diğer önerilen roket sınıflarından çok daha fazla enerji yoğunluğunun ve özgül itici kuvvetinin olmasını sağlayan enerjiye dönüşebilmesidir.

<span class="mw-page-title-main">İyon motoru</span> Uzay aracı itki sistemi veya uzayda aracın elektrik enerjisi ile gitmesini sağlayan teknoloji

İyon motoru, uzay aracı itki sistemi için kullanılan bir elektrikli itki sistemidir. İyon motoru elektrik iyonlarını hızlandırarak itme oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Hibrit yakıtlı roket</span>

Hibrit-yakıtlı roket, roket motorunda birbirinden farklı fazdaki farklı roket yakıtları kullanan bir rokettir. Bu yakıtlardan biri katı halde ve diğeri ise gaz ya da sıvı haldedir. Hibrit roketinin ortaya çıkışı 75 yıl öncesine kadar takip edilebilir.

Tek-yakıtlı roket, itici yakıt olarak tek bir kimyasal madde kullanan roket türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Electron (roket)</span> Roket

Electron, Yeni Zelanda havacılık şirketi Rocket Lab tarafından geliştirilen ve ticari küçük uydu başlatma segmentini (CubeSats) kapsayan iki aşamalı bir fırlatma aracıdır. Aracın Rutherford motorları, yörünge roketine güç sağlayan ilk elektrikli pompa besleme motorudur.

<span class="mw-page-title-main">Rejeneratif frenleme</span> Bir enerji geri kazanım mekanizması

Rejeneratif frenleme, hareket eden bir aracı veya nesneyi kinetik enerjisini hemen kullanılabilecek veya potansiyel enerjisini anında kullanılabilecek veya ihtiyaç duyulana kadar depolanabilecek gerek duyulana kadar saklanabilecek hale dönüştürerek yavaşlatan bir enerji geri kazanım mekanizmasıdır.

Pratt & Whitney Rocketdyne (PWR), sıvı yakıt kullanan roket motorları tasarlayan ve üreten bir Amerikan şirketidir. United Technologies Corporation'ın tamamen sahip olduğu bir yan kuruluş olan Pratt & Whitney'in bir bölümüdür. Merkezi Kaliforniya'da, Los Angeles'teki Canoga Park'tadır. 2013 yılında şirket GenCorp'a satıldı ve Aerojet Rocketdyne'in bir parçası haline geldi.

<i>Deep Space 1</i>

Deep Space 1 (DS1), bir asteroit ve bir kuyruklu yıldızın yakınından uçuş gerçekleştiren NASA'nın teknoloji kanıtlama amaçlı bir uzay aracıydı. Gelişmiş teknolojileri test etmek için tahsis edilmiş Yeni Binyıl Programı'nın bir parçasıydı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.