İçeriğe atla

El Salvador Köylü Ayaklanması

El Salvador Köylü Ayaklanması

Ayaklanmanın meydana geldiği bölgeler
Tarih22 Ocak 1932 - 11 Temmuz 1932
Bölge
Sonuç Devrimcilerin yenilgisi
Taraflar
Komünist köylüler El Salvador
Komutanlar ve liderler
Feliciano Ama
Francisco Sánchez
Maximiliano Hernández Martínez
José Tomás Calderón
Osmín Aguirre Salinas
Salvador Ochoa
Saturnino Cortez
Kayıplar
25.000 ölü [1]

El Salvador Köylü Ayaklanması, El Salvador'un batı kısmında meydana gelen ayaklanmadır. Komünistlerin liderliğindeki köylüler tarafından başlatılan ayaklanmayı darbe yapan askerler katliamlar ile kısa bir süre içinde bastırdı.

Arka plan

1920'lerden 1930'lu yıllara büyüyerek devam eden siyasi sınıf (arazi sahipleri ve köylüler) ve geniş toplumsal eşitsizliğin neden ekonomik dar boğaz köylülerin durumunu güçleştirmişti. Ekonomik kiriz özellikle de kahve ürtetimine vurmuştu. Bu eşitsizliğin üzerine 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı eklenince var olan kötü ekonomik koşullar ayyuka çıkmıştı.

Darbe

1931 yılına gelince durum daha da kötüleşmişti. Huzursuzluk sadece halkta değil subaylar arasında yaygındı. Aralık 1931 yılında kahve fiyatlarının çöküşü ile, ordunun memnuniyetsizliği zirve yaptı. Başkan Yardımcısı Maximiliano Hernández Martínez liderliğindeki bir grup genç subay darbe yaptı. Başkan Araujo ülkeden kaçtı ve Martínez iktidara geldi.

Ayaklanma

Martínez, hükûmeti devirmiş olsa da, halktaki hoşnutsuzluk devam etti. Birkaç hafta sonra, komünistler, Martínez'e karşı ülkede köylü isyanı için hazırlıklarda bulundu. Ancak devlet komünistler'in bu hazırlıklarda bulunduğunu öğrendi ve elebaşlarının çoğu tutuklandı.

Her ne kadar ayaklanma hazırlığında bulunanlar tutuklansada 1932 yılında komünistler Farabundo Martí í'nin çalışmaları sonucunda Pipil ve Kızılderililerin yoğun olduğu El Salvador'un batı kesiminde ayaklanma çıkarmayı başardı. Üç gün içinde, pek çok kentte kontrolü alarak ülkenin kasaba ve köylerde birçok ikmal hatlarına ve askeri garnizona saldırılar başlatmışlardır. Ancak El Salvador'a bağlı askerler, üstün eğitim ve teknoloji ile, isyancıları yenmek için sadece birkaç gün yeterli gibi gözüküyordu. Ancak öyle olmadı. İsyancılar askerlere büyük bir güçle karşılık verdi. Bunun üzeriene devlet 10.000 ila 40.000 köylüyü misilleme amacıyla öldürdü. Bu olaylar direnişçilerin direncini kırıdı.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vendée Savaşı</span> Fransız İhtilali sonrasında, Vendee bölgesinde meydana gelen ayaklanma

Vendée İsyanı, Fransız İhtilali sonrasında, Vendée bölgesinde meydana gelen ayaklanmadır. İhtilal ile kurulan hükûmet, çıkarılan bir yasaya dayanarak o bölge halkını katletmişti.

<span class="mw-page-title-main">Rus İç Savaşı</span> 1917den 1922ye kadar süren bir iç savaş

Rus İç Savaşı, 1917 Ekim Devrimi'nden sonra 1918-1922 yılları arasında Bolşeviklerle muhalifleri arasında yaşanan savaştır. Savaş Beyaz Ordu birliklerinin 1918 baharında Beyaz Terör saldırılarıyla başladı. Ana muharebe Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Bolşevik Kızıl Ordusuyla komünizm karşıtlarının Beyaz Ordusu arasında geçti. Ancak savaşa Beyaz Ordu'ya finansal destek ile silah ve asker yardımında bulunan ABD, İngiltere, Fransa, Polonya ve Japonya da müdahil oldu. 1921 yılında Bolşevikler Beyaz Terör'ü ve destekçilerini yenerek tüm ülkeye hâkim oldular. 1922 yılında da Sovyetler Birliği kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Komünist Partisi</span> Sovyetler Birliğini yöneten parti

Sovyetler Birliği Komünist Partisi, Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin Bolşevik kanadınca kurulan ve 1917 Büyük Ekim Sosyalist Devrimi'nden sonra 1991 yılına dek Sovyetler Birliği'ni yöneten parti. Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi olarak iktidara gelen parti 1918 yılında Komünist Parti adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Francisco Franco</span> İspanya diktatörü (1939–1975)

Francisco Franco Bahamonde,, 1936'da İkinci Cumhuriyet'in demokratik hükûmetine karşı gerçekleştirilen askerî darbenin liderlerinden biri olan İspanyol asker ve diktatördü. 1 Ekim 1936'da isyancı tarafın başkomutanı olarak atandı, taraftarları tarafından el caudillo (önder) ilan edildi ve çatışmanın sona ermesinden ölümüne kadar 1975'e kadar devlet başkanı olarak görev yaptı. Ayrıca 1938'den 1973'e kadar hükûmet başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Kronstadt Ayaklanması</span>

Kronstadt Ayaklanması, Sovyet denizcilerinin ve askerlerinin Stepan Petriçenko önderliğinde Bolşevik iktidarına karşı başkaldırısıdır. Mart 1921'de başlayan ayaklanma başarısız olacak ve kanlı bir şekilde bastırılacaktır. İsyan, Finlandiya Körfezindeki Rus Baltık Deniz Filosu'nun üssü olan Kronstadt'ta patlak vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Maximiliano Hernández Martínez</span>

Maximiliano Hernández Martínez, 1931'den 1944'e kadar yönetimde kalmış El Salvador cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Eylül Ayaklanması</span>

Eylül Ayaklanması, 9 Haziran 1923 tarihinde meydana gelen darbenin ardından kurulan Aleksandar Tsankov hükûmetine karşı Bulgar Komünist Partisi öncülüğünde gerçekleşmiş ayaklanmadır. komünistler Komintern'in teşviki, Anarşistler'in ve Köylülerin desteğini alarak "işçi ve köylü bir hükümetin kurulmasını" amaçlamışlardır. Ayaklanma 14 Eylül günü Maglizh bölgesinde başladı. Burada 2 köy ele geçiren komünistler Stara Zagora bölgesinde ayaklandı. Bunu Nova Zagora, yakınındaki köy olan Chirpan ve Burgas şehri de takip etti. Ancak buradaki ayaklanmalar bastırıldı. En sert çatışmalar ise Maglizh, Enina ve Shipka bölgesinde gerçekleşiyordu.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl siyasi üs</span>

Kızıl siyasi üs, Mao Zedong'un ortaya attığı, şehir merkezlerine uzak kırsal bölgelerde köylüleri örgütleme yoluyla kurulan komün köylerin genel kapitalist rejime baskısını ifade eden terimdir. 1949 yılında gerçekleşen Çin Komünist Devrimi'nin ardından Marksist literatüre girmiştir. "Kızıl" ifadesi sosyalizmi sembolize etmesinden ileri gelir.

<span class="mw-page-title-main">Restorasyon (İspanya)</span> 1874 yılında darbe ile lağvedilen Birinci İspanya Cumhuriyetinin yerine kurulan yapı

Restorasyon ya da Bourbon Restorasyonu, Martínez-Campos'un 29 Aralık 1874 yılında yaptığı darbe ile lağvettiği Birinci İspanya Cumhuriyeti'nin yerine kurulan yapı. Kurulan bu yapı XIII. Alfonso döneminde 14 Nisan 1931 yılında İkinci İspanya Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla yıkıldı.

<span class="mw-page-title-main">Devrimler ve ayaklanmalar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu listede tarih boyunca gerçekleşmiş devrimler ve isyanlar yer almaktadır.

Havran Dürzi İsyanı, Suriye'nin Havran bölgesinde yaşayan Dürzilerin 1909'da Osmanlı otoritesine karşı gerçekleştirdiği güçlü bir isyandır. Dürzi kabilesi olan el-Atras'ın bağımsızlık isteği üzerine çıkan ayaklanma sadece bu kabileyi etkilemedi. Bölgede yaşayan birçok Dürzî, sürgün edildi. Ayrıca önde gelen birçok Dürzi liderleri idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">1963 Suriye askerî darbesi</span> Baas Partisini Suriyede iktidara getiren askeri darbe

1963 Suriye askeri darbesi ya da Suriye hükûmetinin adlandırmasıyla 8 Mart Devrimi, Arap Sosyalist Baas Partisi'nin Suriye Bölgesel Şubesi Askerî Komitesi tarafından 8 Mart 1963'te gerçekleştirilen askerî bir darbeydi. Planlamada ve bu planın uygulanmasında, partinin Irak Bölgesel Şubesinin Şubat 1963'te gerçekleştirdiği askerî darbeden esinlenilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Dirgen Ayaklanması</span>

Dirgen ayaklanması veya Kara Kartal İsyanı, günümüzde Tataristan'ın doğusu ve Başkurdistan'ın batısında kalan bölgede savaş komünizmi politikasına karşı Yeşil Ordu grupları tarafından gerçekleşen ayaklanma.

<span class="mw-page-title-main">Cafer Numeyri</span> Sudanlı asker, siyasetçi (1928-2009)

Cafer Muhammed en-Numeyri, 1969'dan 1985'e kadar Sudan Devlet Başkanı olarak görev yapmış Sudanlı politikacı.

Mart 1949 Suriye askerî darbesi, Suriye'de 30 Mart 1949'da gerçekleşen kansız bir darbeydi ve modern Suriye tarihinde ülkenin demokratik olarak seçilmiş hükûmetini deviren ilk askeri darbeydi. 11 Nisan 1949'da Suriye devlet başkanı olacak olan Suriye Ordusu Genelkurmay Başkanı Hüsnü Zaim tarafından gerçekletirildi. Zaim'in yönetimi ele geçirilmesine yardım eden subaylar arasında, her ikisi de daha sonra sırasıyla ülkenin askeri liderleri olacak olan Sami el-Hinnavi ve Edib Çiçekli de vardı. Devlet Başkanı Şükri el-Kuvvetli, Suriye Ordusu için düşük kaliteli silahlar satın almak ve zayıf liderlikle suçlandı. Kısa bir süre hapsedildi, ancak daha sonra Mısır'a sürgüne gönderildi. Daha sonra Temsilciler Meclisi olarak adlandırılan Suriye Parlamentosu feshedildi. Zaim, cumhuriyeti devirmek için komplo kurmakla suçladığı Münir el-Eclani gibi birçok siyasi lideri de hapse attı.

Vargas dönemi, Brezilya tarihinde Getúlio Vargas'ın devlet başkanı olduğu 1930 ve 1945 arası dönemi kapsayan dönemdir. 1930'dan 1937'ye kadar olan dönem, İkinci Brezilya Cumhuriyeti olarak bilinir ve 1937'den 1946'ya kadar olan Vargas Dönemi'nin diğer kısmı, Üçüncü Brezilya Cumhuriyeti olarak bilinir. Getúlio Vargas, ülkede yansımaya başlayan uluslararası jeopolitik belirsizlik anında Brezilya'nın başkanı oldu. Demokratik temsili siyasi partiler hiçbir zaman Brezilya DNA'sının bir parçası olmadılar ve bu 1930'larda bir kez daha kanıtlandı. Avrupa'da artan kutuplaşmayı yansıtan Brezilya'nın siyasi süreci, biri Komünist Parti'den büyük ölçüde etkilenen ve tenentes şöhretinin karizmatik Luís Carlos Prestes'i - Ulusal Kurtuluş İttifakı (ANL) tarafından yönetilen iki karşıt gruba ayrıldı. Sağ, Plínio Salgado adında havalı bir figürün önderlik ettiği, faşistten ilham alan bir hareket olan Integralizm'de vücut buldu. Bu iyi örgütlenmiş ve finanse edilmiş gruplar 1930 Liberal İttifak'ın kalıntılarını hızla bastırdı ve sokaklara hakim olmaya başladı. Getúlio kendi elementindeydi. Birbirlerini dikkatlice birbirine düşürdü ve ortalama Brezilya vatandaşı arasında açık, rekabetçi siyasetin hem lüks hem de tehlikeli olduğu izlenimini yarattı.

<span class="mw-page-title-main">Sudan Demokratik Cumhuriyeti</span> Sudanın 1969-1985 arası tarihi

Sudan Demokratik Cumhuriyeti, 1969'dan 1985'e kadar Sudan'da hâkim olan devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Irak Cumhuriyeti (1958-1968)</span> Irak tarihinin dönemi

Irak Cumhuriyeti, halk arasında Birinci Irak Cumhuriyeti olarak da bilinen, 1958'de Cumhurbaşkanı Muhammed Necib er-Rubai ve Başbakan Abdülkerim Kasım'ın yönetimi altında kurulan bir devletti. Rubai ve Kasım ilk olarak Irak Krallığı'nın Haşimi monarşisinin devrildiği 14 Temmuz Devrimi ile iktidara geldi. Sonuç olarak, Krallık ve Arap Federasyonu feshedildi ve Irak Cumhuriyeti kuruldu. Dönem, 1968'de Baasçıların iktidara gelmesiyle sona erdi.

1918 Hetman Karşıtı Ayaklanma, Aralık 1918'de Ukrayna Halk Cumhuriyeti Başkanlığının liderliğinde Ukrayna Hetmanı Pavlo Petrovich Skoropadsky'e karşı başlattığı ve başarıyla sonuçlanan ayaklanmadır.

<span class="mw-page-title-main">Casim Elvan</span> Suriyeli asker (1928-2018)

Casim Elvan, özellikle Şam yakınlarındaki Katana Üssü'nün komutanlığını yaptığı Birleşik Arap Cumhuriyeti (BAC) döneminde (1958-1961) Suriye Ordusunun önde gelen yarbaylardan biriydi. BAC Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır'ın sadık bir destekçisi olan Elvan, Suriye'nin 1961'de birlikten ayrılmasına karşı çıktı ve 1962'de ayrılıkçı hükûmeti devirmek için iki başarısız darbe girişimine liderlik etti.