İçeriğe atla

El País

El País
El País Barcelona şubesi
TürGünlük gazete
FormatTabloid
SahibiGrupo PRISA
Baş editörJosé Ortega Spottorno
Jesús de Polanco
Juan Luis Cebrián
Kuruluş tarihi4 Mayıs 1976
Dilİspanyolca
Genel merkezMadrid
İspanya
Tirajartış 391.816
Resmî siteelpais.com

El País[a], İspanyolca yayın yapan İspanyol günlük gazete. 391.816 tirajla İspanya'daki günlük spor gazetelerinden sonra en çok tiraja sahip olan gazetedir. Gazetenin genel merkezi Madrid'dedir. Bunun yanında Barselona, Sevilla, Valensiya, Bilbao ve Santiago de Compostela'da merkezleri bulunmakta ve buralarda yerel baskılar yayınlanmaktadır. Ayrıca Latin Amerika için ayrı bir baskı da yapılmaktadır.[1]

Tarihçe

Kurucusu José Ortega Spottorno olan gazete diktatör Francisco Franco'nun ölümünden altı ay sonra 4 Mayıs 1976 tarihinde yayın hayatına başladı. Franco döneminden çıkış sırasında demokrasi çağrısı yapan gazetelerden oldu. Özellikle İspanya'da demokrasiye geçiş süreci sırasında çok etkili olmuştur. Albay Antonio Tejero tarafından 23 Şubat 1981 tarihinde gerçekleştirilen darbe sırasında darbe karşıtı cephede yer almış ve olay yaratan El País, con la Constitución[2][3] başlığını atmıştır. Darbenin başarısız olması ve İspanyol Sosyalist İşçi Partisi PSOE'nin iktidara gelmesiyle basın alanında muhafazakâr kanadın temsilcisi olan ABC gazetesinin karşısındaki önde gelen sosyal demokrat yayın olur.

El País gazetecilik kurallarına sıkı sıkıya bağlı kalması ve iç yapısında da sürekli denetim sağlamasıyla bilinir. Bu açıdan İspanyol basınında ilk kez okur lehine görev yapan ombudsman görevi yapan Defensor del lector uygulamasını başlatmıştır. Haberlerde sürekli olarak haber kaynağı referanslarla belirtilmektedir. Gazete Avrupa'daki diğer sosyal-demokrat gazetelerle de iş birliği yapmaktadır. 1989 yılında bu yönde bir adım atılarak İtalyan La Repubblica ve Fransız Le Monde ile iş birliği başlatmıştır. 1990'lı yıllarda PSOE hükûmeti hakkında ortaya çıkan yolsuzluk iddiaları ve iktidarın Halk Partisi lehine değişmesiyle beraber El País çeşitli suçlamalarla karşı karşıya kalmıştır. PSOE yanlısı haber yapma suçlamalarına maruz kalan gazete her şeye rağmen İspanya'da en çok satan günlük gazete olmaya devam etmiştir. José María Aznar hükûmetinin ardından başa gelen José Luis Rodríguez Zapatero liderliğindeki PSOE iktidarında ise gazete iktidara karşı eleştirel yaklaşımını sürdürmüştür.

Elektronik yayın

Darbenin yaşandığı 23 Şubat 1981 tarihli El Pais gazetesi. Gazetenin manşetindeki El Pais Anayasayı destekliyor sloganı darbeye karşı önemli bir direniş olmuştur

1990'lı yılların ortasına doğru El País, Katalanca yayın yapan Avui gazetesinin ardında elektronik yayına geçen ikinci İspanya gazetesi oldu. Ayrıca 18 Kasım 2002 tarihinde yürürlüğe giren uygulamayla makale ve haberle ücret karşılığı erişim verilmesini ilk başlatan gazete oldu. Bu uygulamanın ardında elektronik yayına ilgi gözle görülür oranda düşecek ve elektronik habercilikte ücret talep etmeyen El Mundo liderliği alacaktır. 3 Haziran 2005 tarihinde alınan kararla elektronik yayında ücretli dönem sona ermiş, çoğu makale ve habere erişim yeniden ücretsiz hale getirilmiştir.

İdeolojisi

Gazete ideolojik olarak Avrupa Birliği yanlısıdır. Merkez-sol siyasi eğilimde olarak, İspanya'daki demokrasi sürecini ve bu süreçte İspanya kralı I. Juan Carlos'un bu sürece katkısını destekler.

Tartışmalı gündemler

Gazete Arjantinli ve Kübalı devrimci Ernesto Che Guevara'yı ve devrimci mücadelesini eleştirmiştir.[4] Gazete, Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez'e karşı düzenlenen 2002 Venezuela darbe girişimini sahiplenmiş ve bir diktatöre karşı yapıldığını iddia ettiği eylemi desteklemiştir.[5] Gazete ayrıca Latin Amerika'daki solcu iktidarlar tarafından yönetilen Küba, Venezuela, Ekvador, Nikaragua ve Bolivya hükûmetlerini yoğun olarak eleştirmektedir.[6]

El País, 2003 yılında başta ABD olmak üzere Birleşik Krallık ve NATO ülkeleri tarafından desteklenen Irak Savaşı ile ilgili bir belgeyi 26 Temmuz 2007 tarihinde yayınlamıştır. ABD Başkanı George W. Bush ile İspanya Başbakanı Aznar arasındaki gizli görüşmeler oldukça ilgi çekmiş ve savaşın çıkma sebeplerinin sorgulanmasına yol açmıştır.[7][8]

Notlar

  1. ^ Türkçe anlamı ülke şeklindedir

Kaynakça

  1. ^ Şirket bilgileri 5 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca), 15 Temmuz 2010 tarihinde erişilmiştir
  2. ^ El País, Anayasanın yanında
  3. ^ Olay günü yaşananlara dair El Pais yazı işleri müdürünün anlatımı 8 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 23 Şubat 2011 tarihli El Pais haberi (İspanyolca) 23 Şubat 2011 tarihinde erişilmiştir
  4. ^ 10 Ekim 2007 tarihli başyazıda Che, terörist olarak değerlendirilmiş ve sadece idam edildiği tarihin kutlandığı iddia edilmiştir. Yazı özellikle Latin Amerika’da tepkiyle karşılanacaktır 10 Ekim 2007 tarihli başyazı 10 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca), 17 Temmuz 2010 tarihinde erişilmiştir
  5. ^ 13 Nisan 2002 tarihli başyazı (İspanyolca), 17 Temmuz 2010 tarihinde erişilmiştir
  6. ^ Venezuela hükûmeti tarafından yapılan araştırma[] (İspanyolca), 17 Temmuz 2010 tarihinde erişilmiştir
  7. ^ Bakınız: Bush-Aznar gizli görüşmesi
  8. ^ İlgili makale[] (İngilizce), 17 Temmuz 2010 tarihinde erişilmiştir

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hugo Chávez</span> 47. Venezuela devlet başkanı

Hugo Rafael Chávez Frías, Venezuelalı politikacı ve 1998'den ölümüne kadar ülkenin devlet başkanıydı. 2007 yılında Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi'nin (PSUV) lideri olan Chávez, 1997'de kuruluşundan itibaren Beşinci Cumhuriyet Hareketi'nin de liderliğini yapmıştır. Politik ideolojisi 21. yüzyıl sosyalizmi ve Bolivarcılık idi. Ülkede Bolivarcı Devrimin sosyalist reformların uygulanmasına odaklandı.

<span class="mw-page-title-main">José Sócrates</span> 116. Portekiz başbakanı

José Sócrates Carvalho Pinto de Sousa, Portekizli siyasetçi. Sosyalist Parti'nin eski genel sekreteridir. 12 Mart 2005 ile 6 Haziran 2011 tarihleri arasında Portekiz başbakanlığı yaptı.

<span class="mw-page-title-main">I. Juan Carlos</span> İspanya kralı (1975–2014)

I. Juan Carlos, Kasım 1975'ten Haziran 2014'teki feragâtına kadar İspanya kralı olarak hüküm sürmüş olan İspanya kraliyet ailesinin bir üyesi.

<i>Tan</i> (gazete, 1935) 1935-1945 arasında İstanbulda yayımlanan günlük gazete

Tan, 1926-1935 yılları arasında Milliyet ve 1935-1945 yılları arasında Tan adıyla Türkiye'nin İstanbul ilinde yayımlanan, sloganı "Günlük Siyasi Halk Gazetesi" olan sol eğilimli günlük gazete.

<span class="mw-page-title-main">İspanya'da demokrasiye geçiş süreci</span> İspanya’nın Francisco Franco diktatörlüğünden liberal demokratik yönetime geçişi

İspanya’da demokrasiye geçiş süreci, İspanya’nın Francisco Franco diktatörlüğünden liberal demokratik yönetime geçişini kapsar. Geçiş süreci Franco’nun 20 Kasım 1975 günü ölmesiyle başlar, sürecin tamamlanması ise 1978 yılında kabul edilen Anayasa ile tamamlayan tarihçiler olmakla beraber, 23 Şubat 1981 günü Antonio Tejero’nun başarısız darbe girişimini veya 28 Ekim 1982 günü İspanyol Sosyalist İşçi Partisi PSOE’nin seçim zaferini sürecin tamamlandığı olay olarak kabul eden tarihçiler de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Antonio Tejero</span>

Antonio Tejero Molina İspanyol yarbay, 23 Şubat 1981 günü gerçekleştirdiği başarısız darbe girişimiyle bilinir.

<span class="mw-page-title-main">GAL</span>

GAL, Grupos Antiterroristas de Liberación İspanyol hükûmetince Euskadi Ta Askatasuna ETA örgütüne karşı savaşmak için yasa dışı olarak kurulmuş ölüm timleridir. GAL, İspanyol Sosyalist İşçi Partisi hükûmeti dönemi olan 1983-87 yılları arasında aktif olmuştur. Mahkemelerde açılan dava sonuçlarına göre GAL örgütünün İspanya İçişleri Bakanlığınca finansmanının sağlandığı ve desteklendiği ispat edilmiştir. İspanyol günlük gazetesi El Mundo'nun GAL örgütünün bağlarının açığa çıkartılmasında büyük payı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">2009 Honduras darbesi</span>

2009 Honduras Darbesi, 28 Haziran 2009 günü Devlet Başkanı Manuel Zelaya'nın 2010 yılı Mart ayında yeni bir anayasa yazılması konusundaki halk oylaması kararını almasıyla başlayan ve iktidardan alaşağı edilmesiyle sonuçlanan siyasi süreç.

<span class="mw-page-title-main">2002 Venezuela askerî darbe girişimi</span>

2002 Venezuela darbe girişimi, 11 Nisan 2002 günü Bolivarcı Venezuela Cumhuriyetinin anayasal Devlet Başkanı Hugo Chávez'i devirmek için yapılan ve başarısız olan eylemlerin tamamını anlatır.

<span class="mw-page-title-main">Abimael Guzmán</span> Devrimci

Manuel Rubén Abimael Guzmán Reynoso, takma adı Başkan Gonzalo, eski felsefe profesörü, Peru'daki Aydınlık Yol devrimci hareketinin lideri.

<span class="mw-page-title-main">Bush-Aznar gizli görüşmesi</span>

Bush – Aznar gizli görüşmesi, dönemin ABD Başkanı George W. Bush ile dönemin İspanya Başbakanı José María Aznar arasında 22 Şubat 2003 tarihinde Crawford Teksas ABD'de gerçekleşen görüşme ve bu görüşmenin içeriğidir. Görüşmeye iki liderin yanı sıra dönemin devlet yetkilileri katılmıştır; Ulusal Güvenlik Danışmanı Condoleezza Rice, Daniel Fried, Alberto Carnero ve İspanya'nın ABD Büyükelçisi Javier Rupérez. Görüşmeye ayrıca dönemin İngiltere Başbakanı Tony Blair ile İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi telefonla katılmıştır. Kamuoyunun görüşmeden ancak yıllar sonra İspanyol El País gazetesinin haberi sayesinde bilgisi olmuştur. Gizli görüşmeye katılan Rupérez gazeteye detaylı aktarımda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Çok Uluslu Güç - Irak</span>

Çokuluslu Güç (Irak) Irak Savaşı’nın ardından Irak’ın işgal edilmesinde görev alan ve komutasının ABD’de olduğu silahlı kuvvet. Kuvvet, 15 Mayıs 2004 tarihinde ülkedeki işgalin denetimini Combined Joint Task Force 7 adlı yapıdan almış ve 1 Ocak 2010 tarihinde de ABD Silahlı Kuvvetlerine teslim etmiştir.

<i>ABC</i> (gazete)

ABC İspanya'da yayımlanan günlük gazete. Merkez bürosu Madrid'de bulunmaktadır. Gazete, siyasal olarak muhafazakâr ve monarşist yönlere eğilimlidir.

Tarık Eyyub Olayı, Irak’ın işgali sırasında 8 Nisan 2003 tarihinde başkent Bağdat’taki El Cezire televizyonu merkezine ABD Hava Kuvvetleri tarafından düzenlenen hava saldırısını anlatır. Saldırı sonucu Filistinli gazeteci Tarık Eyyub hayatını kaybedecektir. El Cezire televizyonunun yeri ABD Silahlı Kuvvetleri tarafından bilinmekte olduğu için olay bir kazadan çok muhalif bir basın kurumuna saldırı olarak tanımlanmaktadır.

2010 Ekvador darbe girişimi, Ekvador'da 30 Eylül günü polis memurlarının ulusal ölçekte iş bırakarak, kamu görevlilerinin ek ödemelerinin kesilmesine yönelik çıkan yasasını protestolarıyla başlayan, sonrasında Devlet Başkanı Rafael Correa'ya fiziksel saldırı düzenlenmesiyle tırmanan olayları kapsar. Polislerle görüşmeye giden Correa, saldırı sonucu yaralanmış, isyancı polislerin denetiminde hastaneye götürülmüş ve derdest edilmiştir. Olağanüstü hâl ilan eden hükûmete sadık kalan özel harekât birliklerinin operasyonuyla kurtarılan Correa'ya ateş açılsa da Devlet Başkanı sağ salim kurtarılmıştır.

Julian Assange önderliğindeki WikiLeaks organizasyonu, ABD Dışişleri Bakanlığı ve dünya genelindeki ABD büyükelçilikleri arasındaki ayrıntılı yazışmalardan oluşan 251.287 gizli belgenin bir önbelleğini elde etti ve belgeleri yayınladı. Belgeleri beş büyük gazetenin desteği altında dağıttı ve ilk 220 diplomatik belge 28 Kasım 2010 tarihinde yayımlandı. Belgelerin yaklaşık 100 bini "hizmete özel" (confidential), 15 bini "gizli" (secret) olarak sınıflandırılırken, "çok gizli" sıfatını taşıyan hiçbir belge yayınlanmadı. ABD Dışişleri Bakanlığı'nın toplam 270 büyükelçilik ve konsolosluklarla günlük yazışmalarına dayanan belgeler içinde Washington'dan sonra 7918 belge ile en fazla belge ABD Ankara büyükelçiliği tarafından hazırlananlardan oluşmaktadır. Belgelerin çoğu, ABD ile Orta Doğu ülkeleri arasındaki diplomatik ilişkilere dayanmaktadır. WikiLeaks, birkaç ay içinde aşamalı olarak belgelerin tamamını yayımlamayı planlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mariano Rajoy</span>

Mariano Rajoy Brey, 2011'den 2018'e kadar İspanya Başbakanı olarak görev yapan ve güvensizlik oylamasıyla hükûmeti düşürülen İspanyol siyasetçidir. 5 Haziran 2018'de Halk Partisi liderliğinden istifa ettiğini açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Pedro Sánchez</span> İspanya başbakanı

Pedro Sánchez Pérez-Castejon, Haziran 2018'den bu yana İspanya Başbakanı olan İspanyol siyasetçidir. Aynı zamanda Haziran 2017'den bu yana İspanyol Sosyalist İşçi Partisi'nin (PSOE) Genel Sekreteri olan Sánchez, daha önce bu görevi 2014-2016 yılları arasında yürüttü. Ayrıca Sánchez, Kasım 2022'de seçilen Sosyalist Enternasyonal'in mevcut başkanıdır.

Jorge Isaac Anaya Arjantinli asker ve devlet adamı. 1976-1983 döneminde ülkede iktidar olan cunta rejiminde 1981-1982 yılları arasında Leopoldo Galtieri ve Basilio Lami Dozo ile birlikte görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Yeniden Yapılanma Süreci</span>

Ulusal Yeniden Yapılanma Süreci 1976-1983 dönemi arasında Arjantin devletini yöneten askerî diktatörlük dönemini anlatır. Rejimin temeli 24 Mart 1976 tarihinde Devlet Başkanı Isabel Martínez de Perón'a karşı düzenlenen başarılı darbeyle atılır. İktidarı alan cunta, Kirli Savaş adı verilen ve sivil halka karşı çok çeşitli suçların işlendiği bir süreç başlatmıştır. Rejim 1982 yılında İngiltere'ye karşı başlattığı Falkland Savaşı'nda yenilince toplumsal muhalefet yükselişe geçmiş ve cuntacılar 1983 yılında iktidarı bırakmak durumunda kalmıştır. Takip eden demokrasi döneminde hayatta kalmış olan önde gelen darbecilerin çoğu mahkeme önüne çıkmış ve hapis cezaları almıştır.