Kudüs veya Yeruşalim, Orta Doğu'nun Kenan bölgesinde, Akdeniz ile Lut Gölü arasındaki Yehuda Dağları'ndaki bir plato üzerine kurulmuş eski bir şehirdir. Üç büyük İbrahimî din olan Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam için kutsal sayılan bir şehirdir. İsrail, başkentinin Kudüs olduğunu ilan etmiştir. Birleşmiş Milletler, bu kararı tanımadığını açıklamıştır. Aynı şekilde Filistin de tıpkı İsrail gibi kendi başkentinin Kudüs olduğunu ilan etmiştir. Günümüzde İsrail ve Filistin Kudüs'ü başkent olarak kabul eder fakat Uluslararası alanda bu kararlar tanınmamaktadır. Çoğu ülke İsrail'deki diplomatik misyonlarını ve Büyükelçiliklerini Tel Aviv'de bulundururken, Filistin'deki diplomatik misyonlar ve Büyükelçilikler ise Ramallah, Gazze Şehri, Kahire ve Şam gibi çeşitli yerlerde bulunmaktadır.
Eyyûbîler, Eyyûbîler Devleti veya Eyyûbî Sultanlığı, Zengî Devleti'nin komutanı ve daha sonradan Fâtımî Devleti'nin veziri olan Selahaddin Eyyubi'nin 1171 yılında kurduğu Eyyûbî Hanedanı'nın Mısır ve Suriye'de egemen olduğu Sünni Müslüman bir devlettir. En güçlü olduğu dönemde Mısır, Suriye, Irak, Hicaz, Filistin, Libya, Yemen ve Levant bölgelerini egemenliği altında tutmuştur. 1171'de Selahaddin Eyyubi tarafından Mısır'daki Şii Fâtımî Hâlifeliği'nin ortadan kaldırılmasının ardından doğan bir iktidar boşluğuyla tarih sahnesine çıkan devlet, 1187'de Hıttin Muharebesi ile Kudüs'ü Hristiyanlardan geri almış ve Orta Doğu'da önemli bir güç hâline gelmiştir. Hanedanlık, bölgedeki hâkimiyetini 13. yüzyılın ortalarına kadar sürdürmüştür.
Kudüs Latin Krallığı veya Kudüs Haçlı Krallığı, 1099'da I. Haçlı Seferi'nden sonra Katolikler tarafından Kenan'da kurulmuştur. Batı Avrupa krallıklarıyla yakın bağlantıları vardı ama küçük bir krallıktı ve finansal ve askeri destekten yoksundu. En geniş sınırlarına ulaştığında Lübnan'dan Sina Yarımadası'na kadar uzanıyordu. Başlangıçta Müslümanlarda korku oluşturmuştu ama sonradan "Cihad" kavramının oluşmasıyla birlikte topraklarını kaybetmeye başlamıştır. Kudüs'ün 1187'de Selahaddin Eyyubi tarafından alınmasıyla toprakları Akdeniz kenarında küçük bir kıyı şeridine dönüşmüştür ve Memlüklerin Akka'yı 1291'de almasıyla tarihe karışmıştır.
Selahaddin Eyyubi, Eyyûbîler Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. 1187 yılında Kutsal Topraklar'ı Haçlılardan geri almak için bir ordu kurdu ve komutasındaki ordusuyla beraber 4 Temmuz 1187 tarihinde gerçekleşen Hıttin Muharebesi ile Kudüs Kralı Lüzinyanlı Guy'ın ordusunun büyük bir bölümünü yok etti. 2 Ekim 1187'de ise Kudüs'ü Haçlı kuvvetlerinden alarak bölgedeki 88 yıl süren Katolik egemenliğine son verdi ve kenti İslam dünyasına geri kazandırdı. Avrupalı Katolik Hristiyanlar yaşadıkları bu yenilgiden sonra, Kudüs'ü tekrar hâkimiyetlerine geçirebilmek amacıyla Üçüncü Haçlı Seferi'ni düzenlediler.
Lüzinyanlı Guy ya da Guy de Lusignan, Evlilik yoluyla bir Haçlı devleti olan Kudüs Krallığı'nın başına geçen, Selahaddin Eyyübi'nin ordularıyla yaptığı Hıttin Savaşı'nı kaybederek Kudüs'ün Haçlıların elinden çıkarak tekrar Eyyubilerin eline geçmesine neden olan bir Fransız Haçlı şövalyesidir.
I. Amalrik, 1162–1174 arasında Kudüs kralı.
Montgisard Muharebesi, Eyyubiler ile Kudüs Krallığı arasında 25 Kasım 1177 tarihinde yapılan savaşın adıdır. Cüzzam hastası olan 16 yaşındaki Kudüs kralı IV. Baudouin sayıca daha az olan Hristiyan Ordusu ile Selahattin Eyyubi'yi yenmiştir. Ağır bir yenilgi alan Müslüman ordusundan sadece çok az sayıda asker hayatta kalacaktır.
Raşidüddin Sinan (Arapça: رشيد الدين سنان ; Rašīd ad-Dīn Sinān) ; 1126'lı yıllarda Basra yakınlarında Vâsıt yolu üzerindeki Akrüssûdan Köyü'nde İmamiye Şiası'na mensup bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Nizari İsmailiyye'ce genellikle Sinan Râşidüddin diye anılır. Aynı zamanda "Dağın Yaşlısı" ve "Öğretmen" olarak da bilinir.
İbelinli Balian, 12 yüzyılda Haçlı devleti Kudüs Krallığı'nda önemli bir Fransız soylu. 1170-1193 yılları arasında İbelin'in efendisiydi. 1187'de Kudüs Kuşatması sırasında şehrin savunmasının lideri olarak 2 Ekim 1187'de Kudüs'ü Selahaddin Eyyubi'ye teslim etti.
Eski Şehir, modern Kudüs şehri içerisinde 0.9 kilometrelik surlarla çevrili bir alandır. 1860'ta Yahudi mahallesi Mishkenot Sha'ananim kurulana kadar kentin tamamını kaplayan alandır. Eski şehir Müslümanlar için Kubbetü's-Sahre ve Mescid-i Aksa, Yahudiler için Tapınak Tepesi ve Ağlama Duvarı ve Hristiyanlar için Kutsal Kabir Kilisesi gibi çeşitli dinlere ait kutsal mekanlara ev sahipliği yapmaktadır. 1981'de UNESCO tarafından Dünya Mirası listesine eklenmiştir.
Kudüs'ün Fethi veya Kudüs Kuşatması, 20 Eylül 1187'de Selahaddin Eyyubi'nin başlatmış olduğu kuşatmadır. Şehri savunan Kudüs komutanı İbelinli Balian'ın 2 Ekim 1187'de şehri teslim etmesiyle sona ermiştir. Kudüs'te yaşayan Hristiyan toplumun şehrin teslim edilmesi ile diğer Hristiyan topraklara göç etmiştir. Selahaddin'in Kudüs'ü almasıyla birlikte Kudüs Krallığı'nın başkenti Sur oldu. Avrupa'nın Üçüncü Haçlı seferinde Aslan Yürekli Richard, II. Philip Augustus ve Frederick Barbarossa tarafından Kudüs'ü kurtarmak için 1189'da yanıt geldi. Ancak bir sonuç çıkmadı ve Kudüs, Eyyubiler'in elinde kaldı.
Batı Kudüs veya Batı Yeruşalim, Kudüs'ün 1948 Arap-İsrail Savaşı'ndan sonra, Yeşil Hat'ın ayırdığı Ürdün kontrolünde kalmış şehrin doğu kısmının aksine, İsrail kontrolünde kalmış batı kısmını ifade eder. İngiltere gibi bazı batı ülkeleri fiilen İsrail otoritesini kabul etmekle birlikte, Kudüs'ün yasal olarak İsrail toprağı olduğunu tanımamaktadır. İsrail'in Batı Kudüs üzerindeki egemenlik iddiası Doğu Kudüs üzerindeki iddiasından daha geniş kabul görmektedir.
Haç Manastırı, Kudüs'ün Nayot mahallesi yakınlarındaki bir Doğu Ortodoks manastırıdır. İsrail Müzesi ve Knesset'in altında, Haç Vadisi'nde yer almaktadır.
Müslüman Mahallesi Kudüs Eski Şehri'nin dört mahallesinden biridir. Eski şehrin kuzeydoğu bölümünde 31 hektarlık bir alan kapsamaktadır. Mahalle, dört mahalle içinde en büyük ve en kalabalık olanıdır ve doğudaki Aslanlı Kapı'dan, güneydeki Tapınak Tepesi'nin kuzey duvarı boyunca, batıdaki Şam Kapısı—Batı Duvarı rotasına kadar uzanır. Via Dolorosa bu mahalleden başlar.
El-Eşrefiye Medresesi, Kudüs'teki Harem el-Şerif 'in batı tarafında yer alan, Memlük sultanı Eşref Kayıtbay tarafından 1480-1482 yılları arasında inşa edilen bir İslam medresesidir. Orijinal yapının sadece bir kısmı bugün hala ayakta olmasına rağmen, Kudüs'teki Memlük mimarisinin önemli bir örneği olarak kabul edilir.
Aelia Capitolina, MS 70 kuşatmasından sonra neredeyse tamamen yerle bir edilen Kudüs'te,İmparator Hadrian'ın MS 129/130'da Yahuda'ya yaptığı yolculuk sırasında onun tarafından kurulan bir Roma kolonisiydi. Aelia Capitolina'nın kuruluşu ve eski Yahudi tapınağının bulunduğu yere Jüpiter Tapınağının inşası MS 132'de Bar Kokhba isyanının patlak vermesinin nedenlerinden biri olabilir. Aelia Capitolina, Geç Antik Dönem'e kadar koloninin resmi adı olarak kullanıldı ve Arap egemenliği döneminde de ismin "İliya" ya çevrilen Aelia kısmı da Emevi Halifeliği tarafından kullanıldı.
Siyon Kapısı, Arapça Bab Harat'ül Yehud veya Bab en-Nebi Davud olarak da bilinir, Kudüs'teki yedi tarihi kapıdan birisidir.
Altın Kapı veya Merhamet Kapısı, Tapınak Tepesi'nin doğuya açılan tek ve Kudüs'ün Eski Şehri'ne doğu kısımdan erişim sağlayan iki kapıdan birisidir.
Siloam Havuzu bazı arkeologlar tarafından Kudüs'ün orijinal bölgesi olarak kabul edilen Wadi Hilweh'in güney yamacında, güneydoğuda Eski Şehir duvarlarının dışında yer alan bir dizi kayaya oyulmuş havuzu ifade eder. Havuzlar, Siloam Tüneli ile buraya taşınan Gihon Pınarı suları ile besleniyordu.