İçeriğe atla

El-Mehâsin ve'l-Mesâvi'

el-Mehâsin ve'l-Mesâvi' (Arapça: المحاسن و المساوئ), Arap edebiyatında kullanılan edebî bir terimdir. Bu terim, Arapçada "iyilikler ve kötülükler" anlamına gelmektedir. İslam'ın ilk yüzyılında, Arap-İslam medeniyetinden etkilenerek şekillenen edebî bir türdür. Arap edebiyatında iki farklı nesnenin iyi ve kötü cihetleriyle karşılaştırılarak işlendiği türlerden biridir. Bazı araştırmacılar, Arap edebiyatındaki bu türün, şâyest nâ-şâyest adındaki kadim İran modelinden ilham alındığını öne sürmüşlerdir, ama bu iddia doğru kabul edilmemektedir. Meşhur Arap edebiyatçısı el-Câhiz'in bu türde kaleme alınmış çeşitli kitapları bulunmaktadır. el-Câhiz bu eserlerinde, tacirlerle memurları, zencilerle beyazları, kızlarla oğlanları, Abdu Şems kabilesiyle Mahzûm kabilelerini birbirleriyle kıyaslamıştır.[1]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Esat Ayyıldız, Klasik Arap Şiirinde Emevî Dönemine Kadar Hiciv. Ankara: Gece Kitaplığı, 2020. s.135-137.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kureyş Suresi</span> Kuranın 106. suresi

Kureyş Suresi, Kur'an'ın 106. suresidir. Sure 4 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Arapça</span> Afroasya dilleri ailesinin Sami koluna mensup bir dil

Arapça, Afroasya dilleri ailesinin Sami koluna mensup bir dildir. Batıda Atlantik Okyanusu'ndan doğuda Umman Denizi'ne, kuzeyde Akdeniz'den güneydoğuda Afrika Boynuzu ve Hint Okyanusuna uzanan geniş bir coğrafyada konuşulmaktadır. Tüm lehçeleri ile birlikte 420 milyonu aşkın kişi tarafından konuşulduğu olduğu tahmin edilmektedir. Arap Birliği'ne üye 22 ülke ile Çad ve Mali dâhil olmak üzere 24 ülkede resmî dildir. Aynı zamanda kısmî olarak tanınan Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti, Somaliland ile Tanzanya'da (Zanzibar) resmî dil statüsündedir. Arap Birliği'nin ve Birleşmiş Milletler'in kabul edilen altı resmî dilinden biridir. Nijer, Senegal ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nde ulusal/azınlık dili olarak tanınmıştır. Arapça İran, İsrail, Pakistan, Filipinler ve Güney Afrika Cumhuriyeti anayasalarında özel dil statüsüne sahiptir.

İhtira "Yeni bir şey bulma, türetme, vücuda getirme, getirilme" manalarına gelen sözcük. Edebî bir terimdir. Edebiyatta daha önce hiçbir şair veya yazarın kullanmadığı (yeni) sözcük, deyim ve üslupları tanımlar.

Fahriye, Divan edebiyatında şairin övünmek için yazdığı şiir türü. Şairlerin kabileleriyle, soylarıyla, kendileriyle, kahramanlıkları ve cesaretleriyle övünmelerini içerir.

Mevlîd, İslâm edebiyatında Muhammed'in doğum gününde yapılan kutlama merasimlerine, bu merasimlerde okunmak üzere yazılan ve bestelenen manzum şeklindeki edebî metinlere verilen isim. Mevlîd, bunun yanında İslâm edebiyatında müstakil bir edebî türdür.

<span class="mw-page-title-main">Araplar</span> aslen Arap Yarımadasında yaşayan ve arapça konuşan etnik ve ulusal grup

Araplar, çoğunlukla Batı Asya ve Kuzey Afrika'da olmak üzere batıda Atlantik Okyanusu'ndan doğuda Umman Denizi'ne, kuzeyde Akdeniz'den, güneydoğuda Afrika Boynuzu ve Hint Okyanusu'na uzanan geniş Arap dünyası üzerinde yaşayıp yaklaşık 450 milyon nüfusa sahip halktır.

<span class="mw-page-title-main">Şafii</span> Şafi mezhebinin kurucusu ve imamı

Şafii, İslam hukuku bilgini. Şafii mezhebinin kurucusudur.

Mersiye, şiirin temel konularından biridir. Ölülerin ardından, onların kaybı nedeniyle duyulan derin üzüntüyü ifade etmek için yazılan ağıt şiirlerini adlandırmak için kullanılan edebî bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Kureyş</span> Muhammedin de mensubu olduğu Arap kabilesi

Kureyş, rivayet kültüründe İslam peygamberi Muhammed'in mensup olduğu Arap kabilesidir.

Cahiliye Dönemi, İslamî literatürde Arap toplumunun İslam öncesi dönemine verilen ad. Cahiliye terimi, gerek Kur'an'da gerekse hadislerde Arapların İslam'dan önceki inanç, tutum ve davranışlarını İslam döneminkinden ayırt etmek veya benimsemek için kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Basra</span>

Basra, Irak'ın güneyinde bir kent; Irak'ın ikinci büyük şehri ve en önemli limanı. Hamar Gölünün güneydoğu ucunda, Şattül Arap su yolunun batı kıyısında, Basra Körfezi'ne 55, Bağdat'a ise 545 kilometre uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Samarra</span> Irak; Bağdatta bir şehir

Samarra, Irak'ta Bağdat'ta bir şehir. Bağdat'ın 125 kilometre kuzeyinde, Selahaddin Eyaleti'nde Dicle Nehri'nin doğu kıyısında yer alır. Modern Samarra şehri 836 yılında Abbasi halifesi el-Mu'tasım tarafından yeni bir idari başkent ve askeri üs olarak kurulmuştur. Irak İç Savaşı sırasında Samarra direnişin "Sünni Üçgeni" içindeydi.

Arap Edebiyatı, anadili Arapça olan ulusların ortaya koymuş oldukları edebiyat eserlerini kapsar. Arapça Arap Yarımadası'nda ilkçağlardan beri kullanılan bir dildir. İslam dininin ortaya çıkışından sonra yayılarak İspanya'dan Endonezya'ya kadar uzanan bir alanda 600 yıl boyunca kültür dili durumuna gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan edebiyatı</span>

Azerbaycan edebiyatı Azerbaycan dilinde yazılan edebiyatı veya Azerbaycanlı yazarların, şairlerin veya Azerbaycanlı muhacirlerin yazdığı edebiyatı ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Hiciv</span> bir kişi, bir olay ya da durumun, iğneleyici sözlerle, alaylı ifadelerle eleştirildiği bir tür

Hiciv, hicviye ya da yergi, edebiyat ve sanatta, bir kişi, bir olay ya da durumun, iğneleyici sözlerle, alaylı ifadelerle eleştirildiği bir türdür..

<span class="mw-page-title-main">Cahiz</span> Basra doğumlu Arap bilim insanı

Cahiz veya el-Cahız gerçek ismi ve tam künyesi Ebu Osman Amr bin Bahr el-Kinani el-Fukaimi el-Basri olan, Basra doğumlu Afro-Arap yazar ve bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Arap dünyasındaki Yahudilerin tarihi</span>

Arap Yahudileri Arap dünyasında doğan Yahudileri veya onların torunlarını ifade eder. Salim Tamari'ye göre, dünyanın birçok yerinde "Arap Yahudisi" terimi bir oksimorondur.

Ka'b bin Eşref, Arap-Yahudi şair. Klasik kaynaklarda Ka'b'ın kentin hahamlarından birisi olduğu kaydedilmektedir. İslam öncesinde söylediği şiirlerden beş beyitlik bir parça günümüze ulaşmıştır.

el-Farazdak, Emevî döneminin en meşhur Arap şairlerinden biridir. Nazmettiği nakâ'id şiirleri geniş bir tanınırlığa ulaşmıştır. Öyle ki bu dönemde nakâ'id türünün daha ziyade el-Ahtal, Cerîr ve el-Farazdak ile özdeşleştirildiğini söylemek mümkündür.

Ebu Muhammed el-Hasan ibn Ahmed ibn Yakub el-Hemdani, batı 'Amran, Yemen'deki Banu Hamdan kabilesinden gelen Arap coğrafyacı, kimyager, şair, filolog, tarihçi ve gökbilimciydi.