Kudüs veya Yeruşalim, Orta Doğu'nun Kenan bölgesinde, Akdeniz ile Lut Gölü arasındaki Yehuda Dağları'ndaki bir plato üzerine kurulmuş eski bir şehirdir. Üç büyük İbrahimî din olan Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam için kutsal sayılan bir şehirdir. İsrail, başkentinin Kudüs olduğunu ilan etmiştir. Birleşmiş Milletler, bu kararı tanımadığını açıklamıştır. Aynı şekilde Filistin de tıpkı İsrail gibi kendi başkentinin Kudüs olduğunu ilan etmiştir. Günümüzde İsrail ve Filistin Kudüs'ü başkent olarak kabul eder fakat Uluslararası alanda bu kararlar tanınmamaktadır. Çoğu ülke İsrail'deki diplomatik misyonlarını ve Büyükelçiliklerini Tel Aviv'de bulundururken, Filistin'deki diplomatik misyonlar ve Büyükelçilikler ise Ramallah, Gazze Şehri, Kahire ve Şam gibi çeşitli yerlerde bulunmaktadır.
Ağlama Duvarı veya kısaca Kotel, Kudüs'ün Eski Şehrinde bulunan, kireçtaşından yapılmış tarihî duvar. Duvarın, mabedin batı tarafında bulunmasından dolayı Batı Duvarı da denmektedir. İslam ve Arap dünyasında ise daha çok Burak Duvarı olarak bilinir. Duvar, Büyük Hirodes'in İkinci Yahudi Tapınağı'nı genişletmek amacıyla başlattığı çalışmalar sonucu inşa edildi ve Yahudiler ve Hristiyanlar tarafından Tapınak Dağı olarak bilinen doğal ve dik bir tepenin en üstüne, düz bir platformun üzerini kaplayan devasa bir dikdörtgen yapıda dönüşmesiyle sonuçlandı. Böylece Tapınağın kendi ve yardımcı binaları, ibadet edenlerin ve ziyaretcilerin kalabalık olmasına karşın fazlaca alan yaratıldı.
Mescid-i Aksa, Müslümanlarca kutsal kabul edilen ve Müslümanların ilk kıblesi olduğuna inanılan 144 dönümlük alan.
Kubbetü's-Sahre, geçmişte Ömer camii olarak bilinen yapı, Kudüs'ün Eski Şehrindeki Tapınak Dağı'nda bulunan bir ibadethanedir. İlk olarak 691-692'de Emevî Halifesi Abdülmelik'in emriyle, MS 70'te Roma'nın Kudüs Kuşatması sırasında yıkılan İkinci Yahudi Tapınağı'nın bulunduğu yerde İkinci Fitne sırasında yapıldı. Orijinal kubbe 1015'te yıkılmış ve 1022-23'te yeniden inşa edilmiştir. Kubbetü's-Sahre, kubbe iç süslemelerinde İslam inancını yansıtan ilk tarihî eser ve İslam mimarisinin günümüze ulaşmış en eski eserlerinden biri kabul edilir.
Siyon Dağı, Kudüs'teki Eski Şehir'in duvarlarının hemen dışında yer alan bir tepe. Siyon Dağı terimi İbrani Kutsal Kitabı'ndan önce David Şehri için ve daha sonra Tapınak Tepesi için kullanılmıştır ancak Tapınak Tepesi için kullanılan isim günümüzde "antik Kudüs'ün batı tepesi"dir. Daha geniş anlamda bu terim, tüm İsrail toprakları için de kullanılır.
Müslüman Mahallesi Kudüs Eski Şehri'nin dört mahallesinden biridir. Eski şehrin kuzeydoğu bölümünde 31 hektarlık bir alan kapsamaktadır. Mahalle, dört mahalle içinde en büyük ve en kalabalık olanıdır ve doğudaki Aslanlı Kapı'dan, güneydeki Tapınak Tepesi'nin kuzey duvarı boyunca, batıdaki Şam Kapısı—Batı Duvarı rotasına kadar uzanır. Via Dolorosa bu mahalleden başlar.
Aşağıdaki liste, Tapınak Tepesi Kapıları hariç , Kudüs'ün Eski Şehrinin Kapılarını listeler. Kapılar, son 1500 yılda Kudüs'ün eski haritalarının çoğunda görülebilir.
El-Eşrefiye Medresesi, Kudüs'teki Harem el-Şerif 'in batı tarafında yer alan, Memlük sultanı Eşref Kayıtbay tarafından 1480-1482 yılları arasında inşa edilen bir İslam medresesidir. Orijinal yapının sadece bir kısmı bugün hala ayakta olmasına rağmen, Kudüs'teki Memlük mimarisinin önemli bir örneği olarak kabul edilir.
Miraç Kubbesi (Arapça: قبة المعراج Qubbat al-Miraj; İbranice: כִּיפָּת הַעֲלִיָּיה Kippat Ha'Aliyah, Kudüs'teki Tapınak Tepesi üzerindeki Kubbetü's-Sahre'nin hemen kuzeyinde yer alan ve Haçlılar tarafından inşa edilmiş küçük, bağımsız kubbeli bir yapıdır.
Süleyman'ın Ahırları, günümüzde Mervan Mescidi adıyla bir Müslüman ibadethanesi olarak kullanılan yer altı tonozlu bir alandır. Yaklaşık 500 metre kare alana sahip yapı, Mescid-i Aksa'dan aşağı inen merdivenlerin alt kısmında, Tapınak Tepesi'nin altında, Kudüs'teki Tapınak Tepesi'nin güney duvarının tabanında yer almaktadır. Aralık 1996 yılında vakıf, ışıklar ve yer karoları eklenerek bir dua salonuna alanı dönüştürüldü ve Mervan Mescidi adını aldı.
Yusuf Kubbesi, Kubbetü's-Sahre terasının güney ucunda yer alan Tapınak Dağı'nda bulunan kubbeli bir yapıdır. 12. yüzyılın sonlarında Selahaddin Eyyübi tarafından yaptırılmış ve birkaç kez yenilenmiştir. İçinde 12. ve 17. yüzyıllara ait kitabeler bulunmaktadır: bunlardan biri Selahaddin adına 1191 tarihli, diğeri ise Kudüs Valisi ya da Osmanlı sarayından olduğu düşünülen Hadım Yusuf Ağa adına 1681 tarihlidir.
Aelia Capitolina, MS 70 kuşatmasından sonra neredeyse tamamen yerle bir edilen Kudüs'te,İmparator Hadrian'ın MS 129/130'da Yahuda'ya yaptığı yolculuk sırasında onun tarafından kurulan bir Roma kolonisiydi. Aelia Capitolina'nın kuruluşu ve eski Yahudi tapınağının bulunduğu yere Jüpiter Tapınağının inşası MS 132'de Bar Kokhba isyanının patlak vermesinin nedenlerinden biri olabilir. Aelia Capitolina, Geç Antik Dönem'e kadar koloninin resmi adı olarak kullanıldı ve Arap egemenliği döneminde de ismin "İliya" ya çevrilen Aelia kısmı da Emevi Halifeliği tarafından kullanıldı.
Robinson Kemeri, bir zamanlar Tapınak Tepesi'nin güneybatı köşesinde duran, alışılmışın dışında geniş bir taş kemerin taşıdığı abidevî merdivenin adıdır. MÖ 1. yüzyılın sonunda Hirodes tarafından başlatılan İkinci Tapınağın genişletilmesi çalışmaları kapsamında inşa edilmiştir. Son bulgulara göre ölümünden 20 yıl sonrasına kadar tamamlanmamış olduğuna işaret etmektedir. Büyük taş açıklığı, Tapınak Tepesi'nin istinat duvarları ile birlikte inşa edilmiştir. Antik Kudüs'ün Aşağı Pazar bölgesinden ve Tyropoeon caddesi üzerinden dağın kordonundaki Kraliyet Stoa kompleksine olan ulaşımı sağlamıştır. Üst geçit, tamamlanmasından yaklaşık 10-20 yıl sonra, ilk Yahudi-Romalı isyanı sırasında yıkıldı.
Dung Kapısı veya Silwan Kapısı, Meğaribe Kapısı olarak da bilinir, Kudüs'ün Eski Şehir Kapılarından birisidir. 16. yüzyılda Osmanlılar tarafından küçük bir kapı olarak inşa edilmiş, 1952'de Ürdünlüler tarafından ve 1985'te İsrail yetkilileri tarafından araç trafiği için genişletilmiştir.
Silsile Kapısı Minaresi, 1329'da Suriye Memlük valisi Tenkiz, üçüncü bir minarenin inşa edilmesini emretmiştir, Zincirli Kapı Minaresi, Mescid-i Aksa'nın batı sınırında, Silsile Kapısı yakınında yer almaktadır. Minare, Osmanlılar döneminde mahkeme olarak hizmet veren Tenkiziye Medresesi'nin yakınında bulunduğu için Mahkeme Minaresi olarak da bilinir.
Hıtta Kapısı ya da Babü'l-Hitta', Mescid-i Aksa'nın kapılarından biri. Kelime anlamı itibarıyla Af Kapısı anlamına gelmektedir. Kuzey kapılarından biri olarak, Abwab Mihrab Mariam'ın karşısında ve Kerimiye Medrese ile Evhadiye Türbesi arasında yer almaktadır. Kuzey Duvarı'nın doğu köşesine yakın bir yerde bulunmaktadır. Al-Ratrout'un (2002) araştırmasına göre, kapının adı tarih boyunca değişmiştir. Bu değişikliğin yıllar içinde yapılan restorasyonlardan kaynaklandığına inanılır ve Le Strange bu kapıya antik Esbat Kapısı adını verir. Hıtta Kapısı; günümüzde sabah, akşam ve yatsı namazları için açık olan üç kapıdan biridir.
Hz Ömer Camii Mescid-i Aksa'da yaptırılmış olan cami.
Nisan 2023'te Kudüs'teki El Aksa Camii yerleşkesinde Filistinliler ve İsrail polisi arasında bir dizi şiddetli çatışma meydana geldi. Ramazan akşam namazından sonra Filistinliler, Yahudilerin burada bir keçi kurban etmeyi planladıkları yönündeki haberler üzerine caminin içinde barikat kurdular. Bunun üzerine İsrail polisi çevik kuvvet teçhizatıyla camiye baskın düzenleyerek 50 kişiyi yaraladı ve 400 kişiyi tutukladı.
Mescid-i Aksa, aynı zamanda Kıble Camii veya Kıble Mescidi olarak da bilinir,, Kudüs'ün Eski Şehir bölgesinde bulunan Mescid-i Aksa kompleksindeki ana cemaat camisi veya namazgahıdır. Bazı kaynaklarda binaya el-Mescid-i Aksa da denmektedir, ancak bu isim esas olarak binanın bulunduğu ve kendisi de "El-Aksa Camii" olarak bilinen tüm yapı için geçerlidir. Daha geniş kompleks, Mescid-i Aksa cami kompleksi olarak bilinir, ayrıca Harem-i Şerif olarak da bilinir.
