İçeriğe atla

El-Ahdam

El-Ahdamlılar Yemen'de bulunan bir etnik gruptur. Çoğunlukla San'a, Aden, Ta'izz, Lahij, Abyan, Al Hudaydah ve Mukalla'da yaşarlar.

Kökenleri

El-Ahdamlıların kökenleri belirsizdir. Popüler bir inanış, bunların İslam öncesi dönemde Aksumite ordusuna Yemen'in işgali sırasında eşlik eden Nilotik Sudanlıların torunları olduklarına inanıyor . Habeş birlikleri Müslüman çağın başlangıcında nihayet sınır dışı edildikten sonra, Sudanlı göçmenlerin bir kısmının geride kaldığı ve Ahdam halkını doğurduğu söyleniyor. Ancak bu inanç, San'a Üniversitesi'nde sosyoloji profesörü olan Hamud al-Awdi tarafından reddedildi ve bir efsane olarak tanımlandı.[1]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Yemen's Al-Akhdam face brutal oppression". CNN İReport. 27 Ocak 2023. 30 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yemen</span> Orta Doğuda yer alan bir ülke

Yemen, resmî adıyla Yemen Cumhuriyeti, Orta Doğu'da yer alan bir ülke. Kuzeyinde Suudi Arabistan, kuzeydoğusunda Umman ile komşudur. Batısını Eritre ve Cibuti, güneybatısını Somali çevreler. Yemen; 555.000 km2 yüz ölçümüne sahiptir ve 1.200 km uzunluğunda sahil şeridiyle Arap Yarımadası'nın güney ucunda yer almaktadır. Güneyinde Hint Okyanusu'nun uzantısı Aden Körfezi, kuzeyinde Kızıldeniz, güneybatısında ise bu ikisini ayıran Babülmendep Boğazı bulunmaktadır. Yemen'in Umman Denizi ile Kızıldeniz'de en büyükleri Haniş ve Sokotra olmak üzere 200'e yakın adası bulunmaktadır. En büyük şehri ve başkenti San'a'dır. 2022 yılı itibarıyla Yemen'in nüfusunun yaklaşık 31 milyon olduğu tahmin edilmektedir. Yemen; Arap Birliği, Birleşmiş Milletler, Bağlantısızlar Hareketi ve İslam İşbirliği Teşkilatı üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yemen bayrağı</span> Ulusal bayrak

Yemen bayrağı, Kuzey ve Güney Yemen'in birleştiği gün olan 22 Mayıs 1990 tarihinde kabul edilmiş ve yeni devletin simgesi hâline getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">San'a</span> Yemenin başkenti

San'a, Yemen'in başkenti. 2005 yılında, şehir nüfusu 1.937.451'dir.

<span class="mw-page-title-main">Hicaz-Yemen Cephesi</span> Savaş cephesi

Hicaz-Yemen Cephesi, halk arasında Yemen Cephesi adıyla da anılır. I. Dünya Savaşı boyunca Osmanlı İmparatorluğu 4 Tümenlik bir kuvvetle Arabistan'daki kutsal İslam şehirlerini korumaya çalıştı. 7. Kolordu'nun birer tümeni Hicaz, Asir, San'a ve Hudeybe'de konuşlandırılmıştı. Uzaklık sebebiyle bu tümenlere yeni asker, malzeme ve silah desteği sağlanamıyordu. 1916 yılında İngilizlerin kışkırtmasıyla, Araplar kendilerini koruyan Osmanlı Kuvvetlerine karşı ayaklandı. Mekke Emiri Şerif Hüseyin, bağımsızlığını ilan ederek Hicaz'ı büyük oranda ele geçirdi. Buradaki Osmanlı direnişinin sembolü Medine müdafaası oldu. Yemen'de İmam Yahya Osmanlılara bağlı kalırken Asir'de Seyyid İdris de ayaklanmaya katıldı.

<span class="mw-page-title-main">San'a (il)</span>

San'a, Yemen'in 22 ilinden birisidir. San'a ili ülkenin batısında yer alır. Yönetim merkezi San'a şehridir. Bununla birlikte San'a ilin bir parçası olmamakla birlikte Emanet el-Asıme adında ayrı bir ildir. İlin yüzölçümü 15,052 km², 2011 yılı resmi nüfusu 2,409,000'dur. Nüfus olarak Yemen'in en büyük ilidir.

<span class="mw-page-title-main">Yemen'in illeri</span>

Yemen'in illeri Yemen'in en büyük idari bölümleridir. 2004 yılında yapılan son idari düzenlemeye göre Yemen'in, 22 ili vardır. Bu 22 iller de 333 ilçeye ayrılır. Bu ilçeler, en küçük idari birim olan mahalle ve köyleri içinde barındırır.

<span class="mw-page-title-main">Davudi İsmaililik dâîleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Tâyyibî-Davûdîlik'teki Dâ'î el-Mutlak, Me'zûn (Mevâzin) ve Mûkasîr listesi

Yemen İsyanı, II. Selim döneminde 1567'de Yemen'de çıkan bir isyandır. Zeydiler'in İmam Mutahhar önderliğinde ayaklanmasıyla başlayan isyan sonucunda Osmanlı Devleti, Aden, Taiz, San'a ve bunlara bağlı bölgeleri kaybetmiş ve Yemen üzerindeki hakimiyetini hemen hemen kaybetmiştir. 31 Aralık 1567'de isyanı bastırmak için o dönem Şam Beylerbeyi Lala Mustafa Paşa vezir rütbesiyle sefer serdarı, Özdemiroğlu Osman Paşa ise San'a Beylerbeyi olarak atanmıştır. İki paşanın anlaşmazlığa düşmesi üzerine 15 Ağustos 1568'de serdarlıktan azledilerek yerine Koca Sinan Paşa atanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yemen Arap Cumhuriyeti</span> 1962-1990 yılları arasında Kuzey Yemende var olmuş devlet

Yemen Arap Cumhuriyeti veya bilindik ismiyle Kuzey Yemen, 1962 ile 1990 yılları arasında günümüz Yemen topraklarında var olmuş devlet.

<span class="mw-page-title-main">Husiler</span> Yemende faaliyet gösteren İran destekli Şii silahlı örgüt

Husiler ya da resmî adıyla Ensarullah, Yemen'de faaliyet gösteren Zeydi gruptur. Grup, ismini kurucusu Hüseyin Bedreddin el-Husi'den almıştır. İlk kez 2004 yılında silahlı ayaklanma başlatmışlardır. 2004 yılından beri İran tarafından malî ve askerî destek almaktadır. 2015 yılında gerçekleştirdikleri mücadele ile San'a ve parlamentoyu ele geçirmişlerdir. Grubun sloganı "Allah Büyüktür, İsrail'e ölüm, Amerika'ya ölüm, Siyonizm'e Lanet, İslam'a Zafer"dir. Bu slogan Husi bayraklarında yer alır. Örgütün 7.000-30.000 arası silahlı militanı, 450.000 kadar sivil destekçisi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Yemen İç Savaşı</span>

Yemen İç Savaşı, 2015 yılının Mart ayından beri ülkedeki pek çok grup arasında devam eden çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Yemen Mütevekkilî Krallığı</span> 1918 ve 1970 yılları arasında Arap Yarımadasında var olmuş bir krallık

Yemen Mütevekkilî Krallığı, ilk dönem adıyla Yemen Zeydi Emirliği veya bilindik isimleriyle Yemen Krallığı ve Kuzey Yemen, kısaca ise Yemen ; İmam Yahya önderliğindeki Zeydîlerce Osmanlı İmparatorluğu'nun Yemen'den çekilmesinden sonra 1918 yılında kurulan ve 1970'e dek varlığını sürdürmüş devlet. Orta Doğu'da yer alan Yemen Krallığı 195,000 km2 yüzölçümüne sahipti. Kuzeyinde Suudi Arabistan, güneyinde İngiliz hamiliğinde Güney Yemen yer alıyordu. Krallığın başkenti 1918'den 1948'e kadar günümüzde Yemen'in başkenti olan San'a, 1948'den 1962'ye kadar Taiz, para birimi ise Yemen riyaliydi.

<span class="mw-page-title-main">Nasır el-Vuheyşi</span>

Nasır Abdulkerim Abdullah el-Vuheyşi, diğer bilinen adlarıyla Ebu Beşir veya Ebu Beşir el-Yemeni, silahlı İslamcı örgüt Arap Yarımadası el-Kaidesi'nin kurucusu ve ilk lideri olan Yemenli İslamcı.

Kasım Muhammed Mehdi er-Rimi, tanınan diğer adlarıyla Ebu Hüreyre veya Ebu Hüreyre el-Sanai, silahlı İslamcı örgüt Arap Yarımadası el-Kaidesi'nin lideri olan Yemenli İslamcı.

Fehd el-Kuso, bilinen diğer adlarıyla Ebu Huzeyfe veya Ebu Huzeyfe el-Yemeni, el-Kaide'ye bağlı olarak faaliyet gösteren Yemen el-Kaidesi ile daha sonrasında kurulan Arap Yarımadası el-Kaidesi'nin üst düzey yöneticilerinden olan Yemenli İslamcı. FBI'ın oluşturduğu Most Wanted Terrorists listesine de giren el-Kuso, 6 Mayıs 2012'de Yemen'in Şebve ilinde CIA tarafından insansız hava araçlarıyla düzenlenen hava saldırısında öldürüldü. Arap Yarımadası el-Kaidesi tarafından aynı gün yapılan açıklamayla da kendisinin ölümü doğrulandı.

<span class="mw-page-title-main">Vekiller Meclisi (Yemen)</span> Yemen yasama organının alt meclisi

Vekiller Meclisi, Yemen Parlamentosu'nun alt meclisidir. Yasama gücünü üst meclis olan Şura Konseyi ile paylaşır. Vekiller Meclisinin, tek sandalyeli seçim bölgelerinde altı yıllık bir dönem için seçilen 301 üyesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Baas Partisi - Yemen Bölgesi</span> Yemende bir siyasi parti

Arap Sosyalist Baas Partisi - Yemen Bölgesi, Arap Sosyalist Baas Partisi'nin Yemen'deki bölgesel şubesidir.

<span class="mw-page-title-main">Reşad el-Uleymi</span> Yemenli siyasetçi

Reşad Muhammed el-Uleymi d. 15 Ocak 1954), 7 Nisan 2022'den beri Cumhurbaşkanlığı Liderlik Konseyi başkanı olarak görev yapan Yemenli bir politikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yemen imamları</span> Yemeni yönetmiş Zeydi imamlar

Yemen imamları ve daha sonra Yemen kralları, Yemen'de Zeydi Şii İslam'ının kutsanmış dini ve siyasi liderleridir. Tarihçi İbn Haldun imamlardan başa gelmelerini sağlayan kabileden, Banu Rassi veya Rassiler, telaffuza göre Banu Ressî veya Ressîler olarak bahseder. Orijinal Arap kaynaklarında Rassi terimi pek kullanılmaz. El-Mansur el-Kasım bin Muhammed'in kurduğu Rassidilerin alt kolu olan Kasımîler olarak da bilinir. 897'den itibaren Yemen'in bazı bölgelerinde dini ve siyasi yönetimini ellerinde tuttular. Bazen yönetim gücü imamlara değil, Memlûklerin, Osmanlıların valilerine aitti. İmamların; dini ilimler konusunda bilgili olması, savaşlarda Yemen'in reisi olduğunu kanıtlaması gerekiyordu. İmamlık iddiasında bulunanlar İslam'a çağrıda bulunurlardı. Bazen aynı anda iki imam olabiliyordu fakat bu durum çok nadirdir. Birçok İmami'nin aksine, Zeydiler İmamlarına ilahi veya insanüstü nitelikler atfetmezler. Zeydîler’in, kendine özgü bir sosyokültürel yapısı olan Yemen bölgesine intikal edip devlet kurmalarından itibaren günümüze kadar devam eden varlığı, siyasî bakımdan dönem dönem muğlak ve istikrarsız bir seyir izleyerek kesintilere uğramıştır.

<span class="mw-page-title-main">Afro-Araplar</span> Arap Dünyasında Afrika kökenli ırksal veya etnik grup

Afro-Araplar Araplar, tam veya kısmi Siyah Afrika kökenli Araplardır. Bunlar arasında Filistin, Irak, Suriye ve Ürdün gibi Arap devletlerinde oldukça köklü topluluklara sahip Sudanlılar, Birleşik Arap Emirlikleri, Yemenliler, Suudiler, Ummanlılar, Sahraviler, Moritanyalılar, Cezayirliler, Mısırlılar ve Faslılar bulunmaktadır.