İçeriğe atla

Ekstrapiramidal sistem

Medulla spinalis. (Ekstrapiramidal yollar sol altta kırmızı grup olarak etiketlenmiştir

Ekstrapiramidal sistem anatomide motor sisteminin bir parçasıdır ve daha önce öğrenilmiş hareketlerin düşünülmeden koordineli bir şekilde yapılmasını sağlar.[1] Bu sistemi oluşturan yapıların başında basal çekirdekler yer alır.

Bu sistem, medullanın piramitler (medulla oblongata piramidi) içinden geçerek hedeflerine ulaşan motor korteks yollarından ayırt etmek için "ekstrapiramidal" olarak adlandırılır. Piramidal yollar (kortikospinal yollar ve kortikobulber yollar) omurilik veya beyin sapındaki motor nöronlarını doğrudan innerve edebilirken, ekstrapiramidal sistem ön (ventral) boynuz hücrelerinin modülasyonu ve düzenlenmesine odaklanır (dolaylı kontrol).

Kaynakça

  1. ^ Yuan, Rui; Di, Xin; Taylor, Paul A.; Gohel, Suril; Tsai, Yuan-Hsiung; Biswal, Bharat B. (30 Nisan 2015). "Functional topography of the thalamocortical system in human". Brain Structure and Function. 221 (4). ss. 1971-1984. doi:10.1007/s00429-015-1018-7. PMC 6363530 $2. PMID 25924563. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Otomobil</span> yolcu veya yük taşımak üzere tasarlanmış, motorlu ve tekerlekli kara ulaşım aracı

Otomobil, yolcu veya yük taşımak üzere tasarlanmış, motorlu ve tekerlekli kara ulaşım aracı. Otomobil, yakıtla çalışan bir motor sayesinde hayvan gücü kullanılmadan, itmeden veya çekmeden hareket edebilen ve üzerindekileri de taşıyabilen bir taşıttır. Halk arasında -ve bundan sonra bu maddede de- "araba" olarak isimlendirilir ve bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Formula 1</span> Tek kişilik, açık tekerlekli otomobil yarışlarının en yüksek düzey organizasyonu

Formula 1 ; Uluslararası Otomobil Federasyonu (FIA) tarafından onaylanmış, tek koltuklu açık tekerlekli araba'lar için en yüksek uluslararası yarışlar dizisidir.

<span class="mw-page-title-main">Japon yeni</span> Japonya para birimi

Yen, Japonya para birimidir. 1 yen = 100 sen olup, artık sen birimi kullanılmamaktadır ve bu hala devam etmektedir. Günümüzde bu yen yani yeni olarak adlandırılır. Aynı zamanda Amerikan doları, Avro ve İngiliz Sterlini'nden sonra rezerv parası olarak geniş çapta kullanılır.

Bayerische Motoren Werke AG genellikle anılan kısaltmasıyla BMW, 1916 yılında kurulan Alman otomobil, motosiklet, motor ve bisiklet üreticisidir. BMW ayrıca, Mini ve Rolls-Royce, otomobil şirketlerinin sahibidir. Çalışan sayısı 120.726'dır. 2020 cirosu 98 milyar 998 milyon euro'dur, aynı yıl 2.494.451 araç üretmiştir. Bu üretimin 2.028.841 adedi BMW markası altındadır. Ayrıca aynı yıl motosiklet üretimi 169.272 adettir. Sadece motor sporlarına özel BMW M'i de bünyesinde bulundurur.

<span class="mw-page-title-main">Dizel motor</span> motor çeşiti

Dizel motor, içten yanmalı bir motor tipidir. Daha özel bir tanımla, dizel motor oksijen içeren bir gazın sıkıştırılarak yüksek basınç ve sıcaklığa ulaşması ve silindir içine püskürtülen yakıtın bu sayede alev alması ve patlaması prensibi ile çalışan bir motordur. Bu yüzden benzinli motorlardan farklı olarak ateşleme için bujiye ve yakıt oksijen karışımını oluşturmak için karbüratöre ihtiyaç yoktur.

<span class="mw-page-title-main">İçten yanmalı motor</span> yakıtın yanma odasında oksitleyici ile yandığı motor

İçten yanmalı motorlar, yakıt'ın motor içinde yanma odası adı verilen sınırlı bir alan içinde yakılması ile oluşan basıncın, piston denen parçayı hareket ettirmesi ile oluşan makinelerdir.

Antipsikotik ya da nöroleptik ilaçlar başta şizofreni olmak üzere psikozların tedavisinde kullanılan ilaçlardır.

<span class="mw-page-title-main">Dört tekerlekten çekiş</span>

4 tekerlekten çekiş veya 4x4, klasik sistemlerde otomobiller ya ön aks mili üzerinde bulunan 2 tekerlek veya arka aks mili üzerinde bulunan 2 tekerlek beraber tahrik olurken bu sistemde yolun koşullarına ve ihtiyaca bağlı olarak ön ve arka aks üzerinde bulunan 4 tekerlekte birlikte aynı anda ve çoğu kez aynı güç oranlarında harekete geçirilirler. Başka bir ifadeyle aracın motor gücü 4 tekere birden iletilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Denizaltı</span> Su altında bağımsız çalışabilen deniz taşıtları

Denizaltı, su altında ve su yüzeyinde hareket edebilen bir deniz aracıdır. Deniz Kuvvetlerinde görev yapan diğer tüm gemiler gibi denizaltılar da ön ada sahiptir.

Renminbi (人民币) Çin'in resmi parası, birimi Yuan'dır kullanılmaktadır. İşaret: “¥”. Çin Halk Bankası tarafından basılır. 1948 yılından bu yana tedavüldedir. Seriler halinde basılmaktadır. Son Çin Renminbi ya da Çin Yuanı serisi 2005 yılında basılmıştır. Çin Yuanı uluslararası numarası 156 olarak kayıtlarda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yuan Hanedanı</span> Mogol hanlığı, Cengiz Hanın torunu Kübilay Han tarafından kuruldu

Yuan Hanedanı ya da Kubilay Hanlığı, 1280-1368 yılları arasında Çin'i egemenliği altına alan Moğollar tarafından kurulmuş hanedan.

<span class="mw-page-title-main">Motosiklet</span> Ulaşım aracı

Motosiklet, iki ya da üç tekerlekli, bisiklet benzeri, içten yanmalı motora sahip bir ya da iki kişilik ulaşım aracıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şanzıman</span> şanzıman veya vites kutusu, baskı balata (kavrama) yolu ile motordan aldığı hareketi istenilen tork değerinde şaft veya diferansiyele ileten aktarma organıdır

Şanzıman veya vites kutusu, baskı balata (kavrama) yolu ile motordan aldığı hareketi istenilen tork değerinde şaft veya diferansiyele ileten aktarma organıdır.

<span class="mw-page-title-main">Unreal Engine</span> video oyunu motoru

Unreal Engine, Epic Games tarafından geliştirilen ve ilk olarak 1998 yılında yayınlanan Unreal isimli birinci şahıs nişancı oyununda kullanılan oyun motoru. Esas olarak birinci şahıs nişancı oyunları için geliştirilmesine karşın, sonraları çeşitli türlerdeki oyunlarda kullanıldı. C++ ile yazılmış kodu sayesinde yüksek derecede taşınabilirliğe sahiptir ve günümüzde birçok oyun geliştirici tarafından kullanılan bir araç haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sıralı dört silindir motor</span> Dört silindirin de aynı çizgide yer aldığı içten yanmalı motor

Sıralı dört silindir motor, dört silindirin de aynı çizgi üzerinde yer aldığı bir içten yanmalı motor tipi. Sıralı dört silindir motorlarda tek silindir sırasında yan yana yer alan dört silindir, tek bir krank milini çevirir. Eğimli olarak monte edilen sıralı dört silindir motorlara "eğik dört silindir" de denir.

Motor sistem merkezi sinir sisteminin hareketini oluşan bir parçasıdır. Piramidal ve ekstrapiramidal sistemlerden oluşur.

Warp motoru, yıldızlararası uzaklıklara ışık hızının pozitif katlarında yolculuğa olanak veren varsayımsal teknoloji. Bilimkurgu yapımlarında ağırlıklı olarak işlenmektedir. Gerçek yaşamdaki warp motoruna en yakın tasarı, 1994'te kuramsal fizikçi Miguel Alcubierre tarafından genel görelilikten çıkarsanarak geliştirilen Alcubierre motorudur.

Kırmızı çekirdek, rostral mezensefalon'da bulunan motor koordinasyon ile ilişkili bir yapıdır. Taze kesitlerinde görülen kırmızımsı renk, içindeki damarlardan ve nöronların çoğunun sitoplazmasında bulunan demir içeren pigmentlerden dolayıdır. Bu yapı mezensefalonun tegmentumunda substantia nigra ve aquaductus cerebri arasında lokalizedir. Formatio retikülarisin bir parçası olarak kabul edilir. Colliculus superior'un kaudal seviyelerinden diensefalonun kaudal seviyelerine kadar uzanan nucleus ruber'in rostralde yer alan pars parvocelularis ve kaudalde yer alan pars magnocelularis olmak üzere iki bölümü vardır. Kırmızı çekirdek ve substantia nigra ekstrapiramidal motor sistemin subkortikal merkezleridir.

<span class="mw-page-title-main">Ölümcül uykusuzluk</span> Tedavi edilemez, ölümcül bir nörodejeneratif hastalık

Ölümcül uykusuzluk ya da Ailevi ölümcül uykusuzluk, ilerleyici ve ailesel özellikler gösteren, başlamasından birkaç ay sonra ölüme yol açan bir tablodur. Tablo, uykusuzluk ile başlamakta, stupor, otonomik disfonksiyon ve ekstrapiramidal sistem patolojileri ile sürmektedir. İlk olgular İtalya’da bir ailede bildirilmiştir. Sonraki yıllarda diğer ülkelerde de ölümcül ailesel uykusuzluk olguları olduğu bildirilmiştir. Genetik olarak otozomal dominant bir geçiş göstermektedir. Otopsi sonuçlarında talamustaki anterior ve dorsomedial çekirdeklerde dejenerasyon saptanmıştır. Başlama yaşı 40-50 arasında olup günümüze kadar tanı konmuş olguların tümü 7-18 ay içinde kaybedilmiştir. Bilinen tedavisi yoktur.

Ekstrapiramidal semptomlar, beynin serebral korteksinin ekstrapiramidal sistemi ile arketipsel olarak ilişkili semptomlardır. Bu tür semptomlara ilaçlar neden olduğunda, ekstrapiramidal yan etkiler olarak da bilinirler. Semptomlar akut veya kronik olabilir. Bunlar, distoni, akatizi, rijidite, bradikinezi, titreme ve tardif diskinezi gibi parkinsonizm karakteristik semptomları gibi hareket bozukluklarını içerir.