Ekim 2007 Dağlıca saldırısı
Ekim 2007 Dağlıca saldırısı | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Hakkâri'nin idari haritası | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Türkiye | PKK | ||||||
Güçler | |||||||
50 piyade asker[1] | 150-200 PKK'lı[1] | ||||||
Kayıplar | |||||||
12 ölü, 6 rehine (Sonradan bırakıldı.) | 32 ölü |
21 Ekim 2007 Dağlıca saldırısı, 21 Ekim 2007 tarihinde saat 00.20'de PKK'nın Hakkâri ilinin Yüksekova ilçesine bağlı Dağlıca köyünde konuşlu Türk Silahlı Kuvvetleri Komando Taburuna karşı ağır silahlarla düzenlediği saldırıdır.
Çatışma
Devlete yakın kaynaklara göre Kuzey Irak'tan gelen[2] yaklaşık 150 kişilik[3] bir PKK grubu, sınıra 4 kilometre uzaklıkta olan Komando Taburuna ağır silahlarla saldırmıştır.
İlk iddialara göre 16 askerin öldüğü, 10 askerin de kayıp olduğu haberi gelse de bu sayı, Genelkurmay Başkanlığı tarafından 12 ölü ve 10 kayıp olarak açıklanmıştır.[4]
Devlete yakın kaynakların iddiasına göre Kuzey Irak'tan gece yarısı 23.30 sularında sınırı geçen PKK militanları Yeşiltaş Komando Taburu ve Dağlıca Komando Taburu arasındaki Avaşin Çayı'nın üzerinden geçen Şehri Köprüsü'nü 15 kilo C-4 ve A-4 tipi patlayıcılarla havaya uçurarak[5] iki tabur arasındaki ulaşımı engellemiştir. Saat 02.00 sıralarında da Dağlıca Komando Taburuna uzun namlulu silahlar ve roketatarlarla saldırmıştır.
Saldırı sonucunda 12 asker ölmüş 16 asker yaralanmış, 8 askere de ulaşılamamıştır. Genelkurmay Başkanlığının açıklamasına göre çatışmanın ardından yapılan takip operasyonlarında 34 PKK militanı etkisiz hâle getirilmiştir.[6][7]
Emekli Tümgeneral Armağan Kuloğlu yaptığı açıklamada Dağlıca'nın son derece sert ve zorlu bir arazi olduğunu belirtmiş; arazinin Cudi, Gabar ya da Küpeli'den farkı olmadığını söylemiştir.[8]
Genelkurmay Başkanlığı tarafından 4 Kasım 2007 tarihli basın açıklamasında, 21 Ekim 2007 tarihinden beri haber alınamayan sekiz Türk askerinin TSK bünyesine katıldığı açıklanmıştır.[9] Sekiz asker; 3 Kasım 2007 günü Kuzey Irak'a giden DTP milletvekilleri Aysel Tuğluk, Osman Özçelik ve Fatma Kurtulan'a 4 Kasım sabah erken saatlerde teslim edilmişlerdir.[10]
Toplum tepkisi
Protestoların bir parçası olarak kimi siyasi parti ve insan hakları kuruluşları saldırıya uğradı: Manavgat'ta Demokratik Toplum Partisi, Eskişehir'de Türkiye Komünist Partisi binaları ateşe verildi, 300 kişilik bir grup İstanbul Şirinevler'de DTP binasını taşladı. Mersin'de de DTP binasına yürümek isteyen 300 kişi polis tarafından engellendi. Samsun'da bir grup TKP binasını taşladı. Bursa'da Temel Haklar ve Özgürlükler Derneği binası 2000 kişinin ablukasına alınırken DTP binası ve Pembe Hayat Derneği Başkanı Öykü Evren saldırıya uğradı. DTP Fatih ve Ayvalık binalarında da yangın çıktı.[11][12]
Çatışmalara tepki olarak önceden zamanı belirlenmiş tüm eğlence programları ve konserler iptal edildi.[13] Birçok iş adamı saldırıya tepki gösterdi.[14]
Kimi sivil toplum kuruluşları 21.30'da bir dakikalığına dakikalığına ışık yakıp söndürme eylemini öngörürken birçok yerde halk siyah kurdeleler takmıştır.
2011 yılında Şırnak'ın Silopi ilçesinde yakalanan ve Dağlıca saldırısına katıldığı belirlenen Cahit Sevim adlı PKK'lı hakkında Van 5'inci Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edilen iddianamede ölen 12 asker için 12 kez müebbet hapis cezası, diğer suçlarından ise 384 yıl hapis cezası istendi.[15]
Tepkiler
Türkiye: PKK'nın saldırısı Türkiye çapında organize olmayan birçok gösteriye sebep oldu.[16][17] İstanbul'da bayraklarla ve sloganlarla yürüyüş yapan halk Taksim Meydanı'nda toplanarak İstiklal Caddesi'nden Galatasaray Lisesi önüne kadar yürüyüş yapmıştır.[18] Anadolu Yakası'nda ise halk Bağdat Caddesi'nde araçlarla ve yürüyerek katılım göstermiş, Yoğurtçu Parkı'na kadar yapılan yürüyüş sonrasında Türk bayrakları ile slogan atılmıştır. Burada dağılan kalabalık Fenerbahçe semtindeki Fenerbahçe Orduevine yürümüş burada da İstiklal Marşı'nı okuduktan sonra dağılmıştır.
Bursa'da dört koldan Türk bayraklarıyla yürüyüşe geçen 10.000 kişilik grup Bursa Heykel Meydanı'nda buluşmuş, burada bir miting düzenlemiş ve tekrar dört kola ayrılarak yürüyüşlerine devam etmişlerdir. Muğla'da 5 bin kişi Aylin Kara Kavşağı'nda toplanarak Atatürk anıtına kadar yürümüştür. Edirne'de halk Atatürk anıtında toplanarak olayı protesto etmiştir. Ordu'da lise öğrencilerinin de arasında bulunduğu kalabalık Türk bayrakları ile Yeni Mahalle'de toplanmıştır. İskenderun'da Türk Haber-Sen ve Türk Büro-Sen'in de organize ettiği protestolar, Vergi Dairesi ve Sanayi PTT'si önünde yapılmıştır. Erzurum'da halk, Hükûmet Meydanı'nda toplanarak olayı protesto etmiştir. Düzce'de meslek lisesi öğrencilerinin de arasında bulunduğu kalabalık Anıtpark'ta asker selamı vererek saygı duruşunda bulunmuştur. Gaziantep'te lise öğrencilerinin de arada bulunduğu halk Demokrasi Meydanı'na ellerinde bayraklarla ve sloganlarla yürümüştür. Atatürk anıtı önünde bir dakika saygı duruşundan sonra İstiklal Marşı'nı okumuş ve vatandaşların desteğini almıştır.
İzmir'in Narlıdere ilçesinde toplanan halk "teröre lanet" mitingi düzenledi ve Narlıdere Şehitliği'nde son buldu. Bunun yanı sıra İzmir'deki taksiler olayı protesto etmek için araçlarına siyah kurdele ve Türk bayrağı asmıştır. Trabzon'da halk büyük bir kalabalıkla olayı Atatürk Meydanı'nda protesto etmiştir. Kayseri'de olaya tepki, öğrencilerin de katıldığı protesto eylemi ile Erciyes Üniversitesinde yaşanmıştır. Adana'da öğrencilerin de arasında bulunduğu grup, Türk bayraklarıyla İstasyon Meydanı'nda olayı protesto etmiştir. Giresun'da protestolar, Gazi Caddesi Debboy mevkiinde yaşanmıştır. Rize'de Atatürk Meydanı'nda toplanan kalabalık örgütü protesto etmiş; göstericilerden bir grup, Rize Askerlik Şubesine giderek gönüllük askerlik yapmak için dilekçe vermiştir. Sakarya'da Sakarya Üniversitesi Esentepe Kampüsü'nde "teröre tepki mitingi" düzenlenmiştir. Antalya'da Akdeniz Üniversitesinde protesto yürüyüşü yapılmıştır. Cumhuriyet Meydanı'nda protesto gösterisi düzenlenmiştir.
350'si kadın toplam 4.500 kişi, PKK'ya karşı savaşmak için gönüllü olarak orduya başvurmuştur. Bu 4.500 kişiden 1.200'ü zorunlu askerlik hizmeti daha önce tamamlamış kişilerden oluşmaktadır.[19]
Türk Hükûmetinin tepkisi sert olmuş, Irak Hükûmetine derhâl PKK unsurlarına müdahale etmesini söylemiştir.[]
Irak: Türkiye'nin Kuzey Irak'a olası bir müdahalesine karşı bölge liderleri sınıra daha fazla peşmerge yerleştirmiştir.[20]
Talabani ve Barzani, PKK'nın silahlı çatışmaya devam etmek niyetinde olması durumunda Irak'ı terk etmesi gerektiğini söylemişlerdir. Ayrıca Barzani, "Biz hiçbir Kürt'ü, Türkiye’ye teslim etmeyiz, hatta bir kediyi bile. PKK liderleri Kürdistan’ın engebeli dağlarında. Türk ordusu; bütün kudretine, son teknolojisine rağmen onları yok edemedi veya yakalayamadı. Şimdi biz onları nasıl yakalayıp Türkiye’ye verelim?" demiştir.[21] Başka bir açıklamasında Barzani, PKK'yı terörist olarak kabul etmediklerini belirtmiştir.[22] Irak Cumhurbaşkanı Talabani, PKK'nın silah bırakacağını açıklamıştır.[23] Condoleezza Rice'dan gelen bir telefon sonrasında Barzani de PKK'nın ateşkes ilan edeceğini açıklamıştır.[24] Bu açıklamalara rağmen PKK silah bırakmayacağını bildirmiştir.[25] Irak Başbakanı Nuri El Maliki, PKK bürolarının kapatılacağını ve PKK'nın saldırıları için Irak toprağını kullanmasının engelleneceğini söylemiştir.[26]
İran: İran Dışişleri Bakanı Muttaki görüşmelerde bulunduğu Ali Babacan'a "Adı PJAK ya da PKK, ne olursa olsun fark etmez, terör örgütü terör örgütüdür." diyerek PKK saldırılarını kınadı.[27]
ABD: ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, saldırılara karşı tepkilerini gösterebilmeleri için Türkiye'den birkaç gün süre istedi.[28][29] ABD Başkanı George W. Bush, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ü arayarak Türkiye'nin PKK terörüne karşı savaşında yanında olduklarını belirtti. Ayrıca Iraklılara PKK'ya karşı harekete geçmek konusunda baskı uygulayacağını söyledi.[30]
ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ve İngiltere Dışişleri Bakanı David Miliband yaptıkları ortak açıklamada "PKK terör örgütünün Türkiye ve vatandaşlarına karşı yaptıkları saldırıyı kınadıklarını" bildirdiler. Bildiride "Irak ve Kürt Bölgesel Hükûmeti otoritelerinin PKK'nın Irak topraklarından saldırılarının engellenmesi için harekete geçmesi gerektiğini" vurguladılar.[31][32]
Birleşik Krallık: Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ile beraber yaptıkları basın açıklamasında İngiltere Başbakanı Gordon Brown, "mutlak olarak ve su götürmez biçimde PKK'nın terörist şiddetini kınadıklarını" belirtti ve Türkiye ile stratejik ortaklık antlaşması imzalamakta olduklarını söyledi.[33][34]
Avrupa Birliği: Avrupa Parlamentosu Başkanı Hans-Gert Pöttering yaptığı açıklamada "PKK tarafından Türkiye topraklarında düzenlenen terörist şiddeti, özellikle bu hafta sonunda yaşanan olayları tümüyle kınadıklarını" belirtti. Bu bildiriye daha sonra yapılan eklemede "Uluslararası camia, özellikle bölgedeki oyuncular, Türkiye'nin halkını korumak ve terörizmle savaşmak sonusundaki çabalarını desteklemelidirler." dendi.[35] Avrupa Komisyonu Başkanı José Manuel Barroso, Türkiye'nin kendini savunma hakkı olduğunu söyledi. Daha sonra yaptığı eklemede PKK'nın saldırısını kınadığını belirtti.[36]
NATO: Genel Sekreter Jaap de Hoop Scheffer PKK tarafından yapılan son saldırıları NATO ülkeleri adına "açıkça kınadı".[37]
Dünya basınında çatışma
Çatışma Dünya'da birçok basın kuruluşunun gündemine oturmuştur:
- Reuters, Recep Tayyip Erdoğan'ın üzerindeki baskının daha arttığını söylerken Associated Press, Irak tarafındaki köylerin tedbir için boşaltıldığını duyurmuştur.
- New York Times, çatışmayı "en kötü saldırı" olarak tanımlarken BBC, Hükûmetin kamu ve askerlerin baskıları altında olduğunu anlatmıştır.
- Die Welt, "Irak sınırında kanlı savaşlar" başlığında sunarken Handesblatt, "Türk-Irak sınırında çatışma" olarak tanımlamıştır.
- Independent gazetesi, "Türkiye'nin müttefiklerine çağrı yapma hakkı var." derken Figaro, "Türkiye savaş yolunda." olarak çatışmayı duyurmuştur.
- Financial Times, olay üzerine "Türkiye yanıtını planlıyor." derken El Pais, "Sınırdaki durum çok karmaşıklaştı." demiştir.
- Liberation, haberi "Türkiye'de gerilim artıyor." sunarken El Mundo ise Condoleezza Rice'ın birkaç gün saldırılmamasını istediğini yazdı.
Sonuçları
16 Aralık operasyonu
Türk Hava Kuvvetlerinin düzenlediği ilk gece yarısı hava operasyonudur.[38] 16 Aralık 2007 gecesi Türkiye'nin saat 01.00 sularında Diyarbakır Hava Üssü'nden kalkan F-16'ların PKK'nın kamplarının bulunduğu Zap, Avaşin, Hakurk ve Kandil'i bombalaması ile sonuçlanmıştır. Operasyonda 200 PKK militanı öldürülmüştür.[39] Operasyonda TSK tarafından 50 tane savaş ve ikmal uçağı kullanılmış ve operasyon 1,5 saat sürmüştür.[40]
Tepkiler
ABD
Operasyona destek verdiğini ve bunun Türkiye'nin hakkı olduğunu belirtmiştir. ABD Büyükelçiliği Sözcüsü Kathy Schalow, "PKK ile mücadele konusunda Türkiye ile çok yoğun çalışmalar yapıyoruz." demiştir.
Kuzey Irak'a kara harekatı
Türk Silahlı Kuvvetleri, hava destekli kara birlikleriyle Kuzey Irak'ta barınan PKK unsurlarını etkisiz hâle getirmek amacıyla 21 Şubat 2008 tarihinde Irak topraklarına girmiştir.
Ayrıca bakınız
- Ekim 2008 Aktütün saldırısı
Kaynakça
- ^ a b Jenkins, Gareth (24 Ekim 2007). "PKK Changes Battlefield Tactics to Force Turkey into Negotiations". 1 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2012.
- ^ "Yüksekova'da askerlerimize saldırı: 16 şehit", Milliyet Gazetesi. 21 Ekim 2007. 11 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. URL erişim tarihi: 23 Ekim 2007.
- ^ "Yaralı asker çatışmayı anlattı". Hürriyet. 24 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "21 Ekim 2007, BA-23/07 numaralı Genelkurmay Basın Açıklaması". 23 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "Dağlıca'daki köprüyü uçurmak için 15 kilo patlayıcı kullanıldı". Hürriyet. 23 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2007.
- ^ "21 Ekim 2007, BA-24/07 numaralı Genelkurmay Basın Açıklaması". 22 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "22 Ekim 2007, BA-25/07 numaralı Genelkurmay Basın Açıklaması". 23 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "NTVMSNBC:Dünyanın gündemindeki Dağlıca neresi?". 23 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "4 Kasım 2007, BA-30/07 numaralı Genelkurmay basın açıklaması". 5 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2007.
- ^ 8 asker serbest
- ^ Birgün, 22.10.2007, http://www.birgun.net/bolum-56-haber-51609.html 25 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ NTV, 23.10.2007, http://www.ntv.com.tr/news/423882.asp 24 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Hürriyet:Tüm konserler iptal, 22 Ekim 2007". 22 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "Hürriyet:İş dünyasından teröre tepki yağdı, 22 Ekim 2007". 22 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2012.
- ^ "Turkey vows to defeat PKK rebels". BBC. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "Türkiye ayakta". Hürriyet. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "Turchia-Iraq: in migliaia manifestano a Istanbul contro Pkk" (İtalyanca). Corriere del Ticino. 27 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "350 Türk kadını asker kuyruğunda". Hürriyet. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "Peşmerge sınırda, Kuzey Irak'ta endişe". Hürriyet. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "PKK savaşacaksa Irak'ı terk etmeli". Hürriyet. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "Barzani: PKK terör örgütü değil". Hürriyet. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "Talabani: PKK silah bırakacak". Hürriyet. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "Barzani'den PKK'ya 'ateşkes' çağrısı". Hürriyet. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "PKK: Silah bırakmadık". Hürriyet. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "'PKK büroları kapatılacak, Irak toprakları kullandırılmayacak'". Hürriyet. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "İran sınır ötesine soğuk". Hürriyet. Erişim tarihi: 30 Ekim 2007.[]
- ^ "Bize birkaç gün müsaade edin". Hürriyet. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2007.
- ^ "ABD ortak yapalım diyor". Hürriyet. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007.
- ^ "PKK'ya karşı savaşınızda birlikteyiz". Hürriyet. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007.
- ^ "Joint Statement by Secretary of State Condoleezza Rice and David Miliband, M.P., Secretary of State for Foreign and Commonwealth Affairs of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland". United States Department of State. 14 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007.
- ^ "MILIBAND CONDEMNS ATTACKS ON TURKEY-IRAQ BORDER (21/10/07)". Secretary of State for Foreign and Commonwealth Affairs. 7 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007.
- ^ "Gordon Brown and Recep Erdogan's press conference". Youtube. 8 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007.
- ^ "PM welcomes Turkey restraint on PKK". Prime Minister of the United Kingdom. 20 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007.
- ^ "Presidency declaration on the terrorist attacks of the PKK in Turkey over the weekend". Avrupa Birliği. 12 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007.
- ^ "Barroso: 'Türkiye'nin kendisini savunma hakkı var'". Hürriyet. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007.
- ^ "NATO news: NATO Secretary General condemns attacks in Turkey - 21 Oct 2007". North Atlantic Treaty Organization. 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007.
- ^ "Gece operasyonuyla tarihe geçtik". Haberden.com. 18 Aralık 2007. 11 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2012.
- ^ "Turk Iraq raids 'killed hundreds'". BBC News Europe. 25 Aralık 2007. 11 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2012.
- ^ ""Kandil Dağı bombalandı"". CNNTürk. 16 Aralık 2007. 14 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2012.
Dış bağlantılar
- Dağlıca Baskınında Tabur Komutanı Onur Dirik tarafından kurulan blog 2 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Milliyet Gazetesi - Yüksekova'da askerlerimize saldırı11 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Genelkurmay resmi açıklaması
- Genelkurmay 2. resmi açıklaması
- Genelkurmay 3. resmi açıklaması
- Hürriyet Gazetesi - Türkiye şehitler için sokakta
- Milliyet Gazetesi - Tüm Türkiye Ayakta! 24 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Gazeteport - Teröre tepki çığ gibi 24 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- NTVMSNBC - Dünyanın gündemindeki Dağlıca neresi? 23 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Vatan Gazetesi - Dünya, hain pusuyu konuştu!
- Erciyes Gazetesi - Teröre lânet yağdı