İçeriğe atla

Ekim 1992 sınır ötesi harekatı

Ekim 1992 sınır ötesi harekâtı
PKK saldırıları (1990'lar)
Tarih12 Ekim 1992 - 1 Kasım 1992
Bölge
Kuzey Irak, Irak
Sonuç

PKK ağır zayiat verdi

  • Haftanin Kampı ele geçirildi
  • Birçok PKK militanı etkisiz hale getirildi
Taraflar

Türkiye Türkiye

Destekleyenler:
Peşmerge[1]
PKK
Komutanlar ve liderler
Türkiye Süleyman Demirel
Türkiye Doğan Güreş
Türkiye Eşref Bitlis
Türkiye Muhittin Fisunoğlu
Türkiye Halis Burhan
Abdullah Öcalan
Cemil Bayık
Kani Yılmaz
Cemil Bayık
Ali Haydar Kaytan
Zübeyir Aydar
Sakine Cansız
Güçler
Birçok F-4 Phantom uçağı, tank ve helikopter destekli 15.000 asker[]
Kayıplar
12 ölü (2 asker operasyonda öldü)
7 yaralı
Toplam 1452 PKK mensubu ölü veya yaralı

Ekim 1992 sınırötesi harekâtı, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından dokuzuncu kez Kuzey Irak'taki PKK kamplarına yönelik gerçekleştirilen sınır ötesi harekât.

Harekât 12 Ekim 1992 sabahı başlamış ve 1 Kasım 1992 tarihinde bitirilmiş, Türk Silahlı Kuvvetleri, Türk Kara Kuvvetleri ile Kara ve Türk Hava Kuvvetleri tarafından eş zamanlı gerçekleştirilmiş en büyük sınır ötesi operasyonlardandır.[2] Harekâtın ardından Genelkurmay Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada 1452 PKK mensubunun ölü veya yaralı olarak ele geçirildiği duyurulmuş, Türk askeri tarafından Hantur Dağı çembere alınmış ve PKK'ya ait Haftanin Kampı düşmüştür.[3]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Namık Durukan (13 Ekim 1992). "Peşmergeler mevzide". Milliyet. 5 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2016. 
  2. ^ İhsan Dörtkardeş (20 Ekim 2011). "Irak'a yapılan en büyük kara harekatı". Doğan Haber Ajansı. 7 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2016. 
  3. ^ Fatih Çekirge (11 Temmuz 2010). "Öfkenin doldurduğu şarjör". Hürriyet. 23 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türk Silahlı Kuvvetleri</span> Türkiye Cumhuriyetinin askerî gücü

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), yurt dışından gelecek tehdit ve tehlikelere karşı Türk vatanını savunmakla görevli askerî kuvvettir. Görevi caydırıcılık sağlayacak şekilde askerî gücün muhafazasını ve güçlendirilmesini sağlamak, Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla yurt dışında verilen görevleri yapmak ve uluslararası barışın sağlanmasına yardımcı olmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Doğan Güreş</span> Türk asker ve siyasetçi

Doğan Güreş Türk asker ve siyasetçi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 21. Genelkurmay Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Osman Pamukoğlu</span> Türk asker, yazar, siyasetçi

Osman Pamukoğlu, Türk asker, yazar ve siyasetçidir. Hak ve Eşitlik Partisi'nin (HEPAR) kurucusu ve ilk genel başkanıdır.

Çelik Harekâtı, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin PKK'ya karşı yaptığı askerî harekâtın adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aralık 2007 Kuzey Irak Operasyonları</span> Türkiyenin terör örgütü PKKya düzenlediği bir operasyon

Aralık 2007 Kuzey Irak Operasyonları, Türk Hava Kuvvetleri tarafından 16, 19, 22, 26 Aralık 2007 tarihlerinde PKK'ya karşı düzenlenen bir dizi hava harekâtıdır. 16 Aralık 2007 gecesi Türk Hava Kuvvetleri'ne bağlı savaş uçaklarının Irak'ın kuzeyinde bulunan Zap, Avaşin, Hakurk ve Kandil'i bombalamasıyla başlayan, Türkiye tarihinin ilk gece harekâtıdır. Operasyon 1.5 saat sürdü ve operasyona 50'ye yakın savaş ve ikmal uçağı katıldı. Bombardıman nokta atışlarıyla havadan yapıldı ve görüntüler anında Türk genelkurmayı karargâhına izletildi.

<span class="mw-page-title-main">Güneş Harekâtı</span> Askerî harekât

Güneş Harekâtı, Türk Silahlı Kuvvetlerinin 21 Şubat 2008'de yerel saatle 19.00'da Kuzey Irak'a yönelik başlattığı Türk Hava Kuvvetleri destekli sınır ötesi kara harekâtı. Harekât 29 Şubat 2008 tarihinde, Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı birliklerinin Türkiye sınırları içine dönmesiyle son bulmuş, harekâtın sonlandığı Genelkurmay Başkanlığı tarafından da doğrulanmıştır.

Mustafa Muhittin Fisunoğlu Türk asker, iş insanı ve müzisyen. Eski Türk Kara Kuvvetleri Komutanı.

Çekiç Harekâtı, 1997 yılının Mayıs ayında başlayan ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin PKK'ya yönelik gerçekleştirdiği askerî operasyondur. TSK'nın Kuzey Irak'a yaptığı 200.000 asker ve korucunun katıldığı en kapsamlı operasyonlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">2. Komando Tugayı</span>

2. Komando Tugayı, Türk Kara Kuvvetlerindeki komando tugaylarından biridir. 4. Kolordu komutası altında olup karargâhı Bolu'dadır. 1974 Kıbrıs Harekâtı'nda görev aldı. Suriye'ye harekât için bir taburu Hatay'da konuşlandırılmıştır.

Bu sayfada 1992 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Hulusi Akar</span> Türk asker ve siyasetçi

Hulusi Akar, Türk asker ve siyasetçi. Türkiye 52. Millî Savunma Bakanı. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 29. Genelkurmay Başkanı. 28. Dönem Kayseri Milletvekili ve TBMM Millî Savunma Komisyonu Başkanı.

Şafak Harekâtı, 1997 yılının Eylül ayında başlayan ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin PKK'ya ve yöneticilerine yönelik gerçekleştirdiği operasyonlardır. TSK'nın Kuzey Irak'a yaptığı, yaklaşık 15.000 asker ve korucunun katıldığı operasyonlardan biridir.

Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Kuzey Irak'ta yaptığı operasyonlar listesi, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), Türkiye'ye karşı artan saldırılara karşı ilk sınır ötesi operasyonunu 1983'te Irak'ta dönemin Baas rejimiyle yapılan anlaşmayla gerçekleştirilmiş, operasyonda Kuzey Irak'taki Kürt peşmergeler ve sınırın beş kilometre ötesindeki PKK'ya ait kamplar hedef alındı. PKK'nın güvenlik güçleri ve sivilleri ait doksanlı yıllarda artan saldırılarına karşılık Kandil Dağları'nda bulunan yöneticileri ve örgüt militanlarını hedef alan askerî ve hava hareketleri gerçekleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Süpürge Harekâtı</span>

Süpürge Harekâtı, 4 Ağustos 1991 tarihinde 100-150 kişilik PKK'lı grubun Şemdinli'deki Samanlı Jandarma Karakolu'na silah ve roketatarla düzenlediği saldırıda 10 er hayatını kaybetmiş, 7 er kaçırılmış ve 9'u da yaralanmış, ertesi gün Anavatan Partisi Merkez Karar ve Yönetim Kurulu toplantısının ardından dönemin Türkiye Başbakanı Mesut Yılmaz; 5 Ağustos 1991 gecesi Kuzey Irak'taki PKK unsurlarına karşı Hava Kuvvetleri Komutanlığı destekli karadan sınır ötesi harekâtının başladığını, Irak sınırından içeri 19 km ilerlendiğini ve Kuzey Irak'taki kamplarda Abdullah Öcalan'ın kardeşi Mehmet Öcalan'ın da olduğunu duyurmuştur. Türk Silahlı Kuvvetleri bölgedeki PKK unsurlarını yok etmek ve PKK'ya ait kamp ve mühimmatı ele geçirmek için düzenlediği bu operasyona temizlik anlamına yakın "süpürge harekâtı" demiş, kamuoyunda "temizlik" olarak da telaffuz edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hakurk Operasyonu</span>

Ekim 1992 sınır ötesi operasyonu ya da Hakurk Operasyonu olarak bilinen Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yönetim kadrosu Kuzey Irak'ta bulunan PKK'nın Türkiye sınırları içindeki kurtarılmış bölge oluşturma girişimine karşı başlatılan büyük çaplı sınır ötesi operasyon. Hakurk Kampı'nın da ele geçirileceği öngörülen operasyonlar, bazı devlet yetkililerine göre tam anlamıyla amacına ulaşamamıştır.

Dicle Kalkanı Harekâtı ya da Kararlılık Harekâtı, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından PKK'ya karşı Kuzey Irak'ta yürütülmüş sınır ötesi bir operasyondur. Yüksekova 3'üncü Piyade Tümeni tarafından gerçekleştirilmiştir ve Hakurk büyük ölçüde kontrol edildikten sonra aynı bölgeye Pençe Operasyonları başlatılmıştır. Türk ordusu, bu harekâtla birlikte Hakurk'un belli bölgelerine askeri üs kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pençe operasyonları</span> Kuzey Irakta Türk askeri operasyonları

Pençe operasyonları, Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) Irak'a bağlı Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde PKK'ya karşı başlattığı sınır ötesi harekât olan Kararlılık Harekâtı'nın devamı olan operasyonlardır. Pençe Operasyonu, Pençe-2 Operasyonu, Pençe-3 Operasyonu ve Pençe-Kaplan Operasyonu olarak dört aşamada devam etmiştir. Pençe-Kartal Operasyonu ile Mahmur'un ve Sincar'ın da vurulduğu bir hava taarruzu düzenlenmiştir. Operasyonlar süresince TSK Kuzey Irak'ta Hakurk, Sinat-Haftanin bölgelerine askerî üs kurarak ilerlemekte ve bölgeye yerleşmektedir. Türk yapımı balistik füze olan Bora da ilk kez bu operasyonlar süresinde denenmiştir.

Suriye İç Savaşı'na Türkiye'nin müdahalesi veya Suriye İç Savaşında Türkiye, 2011 yılından bu yana devam eden Suriye İç Savaşına kara bağlantısı olmamasına karşın müdahale eden Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya ile birlikte güneyde en uzun kara sınırına sahip Türkiye'nin sınırları içerisinde iç savaş ile direkt bağlantılı olarak olayların meydana gelmesi ve bölgesel huzurun bozulması ile buna gerekçe olarak Türk Silahlı Kuvvetleri'nin doğrudan müdahalesi ile devam eden bir dizi askerî kara ve hava harekâtı anlamına gelmektedir. NATO'nun bir üyesi olarak Türkiye sınırlarını koruma hakkına doğrudan sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Kış Kartalı Hava Harekâtı</span>

Kış Kartalı Hava Harekâtı, 2 Şubat 2022 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri birimleri tarafından Irak ve Suriye kuzeyinde bulunan ve örgüt militanları tarafından üs olarak kullanılan Derik, Sincar ve Karacak bölgelerindeki örgüt yuvalarına karşı başlatılan sınır ötesi askerî harekâttır.