İçeriğe atla

Ekim

EylülEkimKasım
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031 

Ekim, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 10. ayı olup 31 gün çeker.

Türkiye'de, Atatürk devrimine değin Sümer-Babil-İbrani-Süryani-Arami ad Tişri den gelme Teşrin-i Evvel olan ayın adı Cumhuriyet'ten sonra da İlk Teşrin, İlkteşrin ya da Birinci Teşrin, Birinciteşrin olarak kullanıldı, 10 Ocak 1945'te kabul edilen 15 Ocak 1945'te yürürlüğe giren ve dört ayın adlarını değiştiren yasa ile ayın adı ekim yapıldı. Türkçe "ekme" eyleminden türemiş olup tarlaların sürülüp ekildiği ay anlamındadır. Anadolu'da bu ay için "Gazel ayı" dendiği de olur, "gazel" "kuru yaprak" anlamına gelir. Bu ay için "Avara" diyenler de vardır. Gagauzca gibi Türkçenin kimi lehçelerinde bu aya "kasım" denir. Bu fark; Julien yöntemi Güneş takvimi ile Gregorien yöntemi Güneş takviminin bu yüzyıl (20. yüzyıl) için 13 gün farkı olması yüzündendir. "Kasım" adı "Yahya" peygamberin takma adı olduğundan, Gagauzlar bu iki Güneş takviminin gün farkından dolayı, "kasım" adını bu aya daha yakın görmüşlerdir.

Ekim adının İngilizce karşılığı olan "October", Latince 8 anlamına gelen "octo" dan gelir. Aylara bölünmemiş kış süreci, Ocak ve Şubat arasında bölünene kadar eski Roma takviminde Ekim ayı 8. ay idi.


İlgili Araştırma Makaleleri

Şubat ya da küçük ay, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 2. ayı. Artık yıllarda 29, diğer yıllarda 28 çeker.

Ocak ayı Gregoryen ve Jülyen takvimlerinde yılın ilk ayıdır.

Eylül, Jülyen ve Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 9. ayı olup 30 gün çeker.

Kasım, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 11. ayı olup 30 gün çeker. Bir de erkek adıdır.

Aralık, Gregoryen takvime göre yılın 12. ve son ayı olup 31 gün çeker.

<span class="mw-page-title-main">Miladi takvim</span> Güneş yılı esasına dayanan ve uluslararası alanda en çok kabul gören takvim

Miladi takvim ya da Gregoryen takvimi, Roma İmparatoru Jül Sezar tarafından kabul edilen Jülyen takviminin yerine, Papa XIII. Gregorius tarafından yaptırılan bir takvimdir. İsa'nın doğduğu yılı milat olarak alan bu takvim, Dünya'nın Güneş etrafındaki dönüş süresi olan 365 gün, 6 saatlik zamanı "1 yıl" olarak kabul eder. Günümüzde dünyada en yaygın olarak kullanılan takvimdir.

<span class="mw-page-title-main">Hicrî takvim</span> Müslümanlar tarafından dinî günleri belirlemek için kullanılan Ay takvimi

Hicrî takvim, İslami, Müslüman ya da Arap takvimi, 1 yılı 354 ya da 355 gün olan ve 12 kameri aydan oluşan, İslam peygamberi Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicretini başlangıç yılı kabul eden ve Ay'ın Dünya çevresinde dolanımını esas alan bir takvim sistemidir. Resmi olarak Afganistan ve İran tarafından kullanılmaktadır. Hicretin, Muharrem ayı yani takvimin başlangıç günü ya da ayıyla bir ilgisi yoktur.

Jülyen takvimi, Jül Sezar tarafından MÖ 46 yılında kabul edilen ve Batı dünyasında 16. yüzyıla kadar kullanılan takvim. Artık yıl hesaplamasındaki ufak bir fark sonucu yaklaşık her 128 yılda bir günlük bir kayma oluşturduğu için, 1582 yılında yerini Gregoryen takvimi almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ay (zaman)</span> takvim yılını bölen düzensiz zaman birimi

Ay (zaman):Yılda 12 tane bulunan zaman birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Ramazan Bayramı</span> Ay takvimine göre şevval ayının ilk üç gününde kutlanan dinî bayram, Şeker Bayramı

Ramazan Bayramı, Şeker Bayramı ya da İftar Bayramı, İslam âleminde oruç tutma ayı olan Ramazan ayının ardından üç gün boyunca kutlanan dinî bir bayramdır. Hicrî takvime göre onuncu ay olan Şevval ayının ilk üç gününde kutlanır. Bayramdan bir önceki gün Ramazan ayının son günü olan arifedir.

<span class="mw-page-title-main">Rumi takvim</span> Osmanlıda ve Türkiyede resmen kullanılmış, hicreti temel alan güneş yılı takvimi

Rûmî takvim, Hicret'i başlangıç kabul eden güneş yılı esasına dayalı bir takvim. Dünya'nın Güneş etrafında dolanımını esas alan şemsî takvim düzeninde, 13 Mart 1840'ta uygulanmaya başladı. Kamerî takvim sisteminde bir yıl, 354 gün; şemsî takvim sisteminde ise Dünya'nın Güneş etrafında dolanımı esas alındığından bir yıl, 365 gün olarak hesaplanır.

<span class="mw-page-title-main">Yılbaşı</span> yeni yılın ilk günü

Yılbaşı, Miladi takvim kullanan ülkelerde 31 Aralık'ı 1 Ocak'a bağlayan geceye denmektedir. Yılbaşı, Jülyen takvimine göre Hristiyanlık öncesi Roma'da, Ocak ayının da adının verildiği geçit ve başlangıç tanrısı Janus'a adanmıştı. Hristiyan aleminin Miladi takviminde bir tarih olarak, hâlen Anglikan ve Lutheran kiliselerinde İsa'nın Adlandırma ve Sünnet Bayramı olarak törenlerle kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">İbrani takvimi</span>

İbrani takvimi veya Yahudi takvimi, günümüzde ağırlıklı olarak Yahudi dini mekânlarında kullanılan bir lunisolar takvimidir. Yahudi bayramlarının tarihlerini ve Tora bölümlerini, yahrzeitleri ve günlük Mezmur okumalarını, birçok tören kullanımı arasında uygun şekilde okur. İsrail'de yalnızca dini amaçlar için kullanılır, resmî olarak kullanılmaz.

Ermeni takvimi , Ermenilerin geleneksel takvimidir. Antik Mısır takviminde olduğu gibi "güneş takvimi" esasına dayalıdır.

Geleneksel Kore takvimi diğer Doğu Asya ülkelerinin takvimlerine benzer biçimde Çin takvimine dayanan bir ay-güneş takvimidir. Tarihler, Kore'nin meridyenleri esas alınarak hesaplanır.

<span class="mw-page-title-main">Tibet takvimi</span> ay-güneş takvimi

Tibet takvimi bir yılın 12 ya da 13 aydan oluştuğu ve her ayın yeniayla başladığı bir ay-güneş takvimidir. Her üç yılda bir eklenen onüçüncü ayla birlikte bir Tibet yılının güneş yılına denk düşmesi sağlanmaktadır. Ayların belirli adları yoktur. Tibet yeni yıl kutlamasına Losar adı verilir.

Enterkalasyon, bazı takvim yıllarına fazladan bir gün, hafta veya ay ekleyerek, takvimin mevsimler ve ayın dönemlerini izlemesini sağlamaktır. Ay-gün takvimleri hem gün ve ayların eklenmesini gerektirebilir.

<span class="mw-page-title-main">Takvim</span>

Takvim, zamanın yüzyıl, yıl, ay, hafta ve gün gibi parçalara bölünüp düzenli bir sırayla gösterildiği çizelgedir.

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya takvimi</span>

Etiyopya takvimi , Etiyopya'da kullanılan temel takvimdir. Etiyopya Hristiyanları için de dini takvim olma özelliği taşır. Mısır takvimi gibi güneş temelli olup Jülyen takvimi gibi her 4 yılda bir artık gün eklenmektedir. Yılbaşı Jülyen takvime göre 29 veya 30 Ağustos'dur. Miladi takvim ve Etiyopya takvimi arasında oluşan 7-8 yıllık fark İsa'nın müjdelenmesinin hesabında olan farklılıklardan oluşur.

Budist takvimi, Ay ve Güneş takvimlerini kullanan ve özellikle Hindiçin ülkeleri Kamboçya, Laos, Myanmar ve Tayland ile Sri Lanka'da dini/resmî amaçlarla kullanılan takvim. Bu takvimler ortak bir geçmişe sahip olsalar da, aralarında ayların adlandırılması, döngüler gibi çeşitli konularda farklılıklar vardır.