İçeriğe atla

Ejderha Cüce Gökadası

Koordinat:Sky map 17sa 20d 12,4s; +57º 54' 55″
Cüce Ejderha
HUT tarafından elde edilen fotoğrafta Cüce ejderha gökadası'nın merkezi bölümü görünüyor
Kaynak: NASA / STScI / WikiSky
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızEjderha
Sağ açıklık (α)17sa 20d 12.4s[1]
Dik açıklık (δ)+57° 54′ 55″[1]
Galaksi sınıfıE pec[1]
Görünür büyüklük (V)10,9[1]
Görünür büyüklük (B)12,4[2]
Mutlak büyüklük (V)-8,6 mag.
Görünür boyut (V)35′.5 × 24′.5[1]
Özellikler
Grup veya kümeYerel Grup
Kırmızıya kayma (z)-0,000974[1]
Helyo dikey hız ()-292 km/sn[1]
Mesafe260 ± 30 kIy (80 ± 10 kpc)[3][4]
Yarı-ışık yarıçapı ()1500 Iy
Keşif
Albert Wilson (1954)
Katalog belirtmeleri
PGC 60095 • UGC 10822 • DDO 208 • Anon 1719+57
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Cüce Ejderha Gökadası Ejderha takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 260.000 ışık yılı[3][4] uzaklıkta bulunan bir cüce küremsi gökadadır. Lowell Gözlemevi'nden Albert Wilson tarafından 1954 yılında keşfedilmiştir.[5] Yerel Grup'un bir parçası ve Samanyolu'nun uydu gökadasıdır. Gökada düzleminin 34.6°[6] yukarısında yer almaktadır.

Özellikler

1964 yılında Paul W. Hodge, yıldız dağılımını inceledi ve elipsitesini 0,29 ± 0,04 olarak buldu.[6] Son yıllarda yapılan çalışmalar gökadanın potansiyel olarak karanlık maddeyi büyük miktarlarda tutabildiğini göstermiştir.[7] -8.6 mutlak parlaklığa sahip olan gökadanın aydınlatma gücü sadece 2×105 L dir.[8] Gökada içerisinde pek çok kırmızı dev (RGB) yıldız; beş karbon yıldızı ve dört muhtemel asimptotik dev (AGB) yıldız tespit edilmiştir.[8]

RR Lyrae

1961 yılında, Walter Baade ve Henrietta H. Swope gökada üzerinde çalışmalar yaptılar ve 138 kümenin merkezinde 260'tan fazla değişen yıldız tespit edildi, fakat bunların sadece beş tanesi RR Lyrae yıldızıdır.[9]

Metallik

Gökada içinde öncelikle yaşlı yıldızlar ve önemsiz miktarda yıldızlararası madde vardır.[8] %75 ile %90 oranında yıldızları 10 milyar yıldan fazla bir süre önce oluşmuş ve 2 ile 3 milyar yıl önce küçük bir patlamayla düşük bir oranda devam etmiştir.[10] Tek bir Gauss dağılımı ile ortalama metallik [Fe/H] = −1.74 dex, standart sapma (sigma/σ) ile 0.24 dex ve metal-zengin yıldızların oluşturduğu küçük bir kuyruğu bulunur.[8]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g "NASA/IPAC Extragalactic Database". Detailed Information for Object No. 13 (İngilizce). Erişim tarihi: 11 Mart 2011. 
  2. ^ "SIMBAD basic query result". NAME DRACO DWARF SPHEROIDAL GALAXY -- Galaxy (İngilizce). Centre de Données astronomiques de Strasbourg. 13 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2011. 
  3. ^ a b I. D. Karachentsev, V. E. Karachentseva, W. K. Hutchmeier, D. I. Makarov (2004), "A Catalog of Neighboring Galaxies", Astronomical Journal, cilt 127, ss. 2031-2068, doi:10.1086/382905, 12 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 11 Mart 2011. 
  4. ^ a b Karachentsev, I. D.; Kashibadze, O. G. (2006), "Masses of the local group and of the M81 group estimated from distortions in the local velocity field", Astrophysics, 49 (1), ss. 3-18, doi:10.1007/s10511-006-0002-6. 
  5. ^ Wilson, Albert George (Şubat 1955), "Sculptor-Type Systems in the Local Group of Galaxies", Publications of the Astronomical Society of the Pacific, 67 (394), ss. 27-29, doi:10.1086/126754, 6 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 11 Mart 2011 
  6. ^ a b Hodge, Paul W. (Aralık 1964), "Distribution of stars in the Draco dwarf galaxy", The Astronomical Journal, cilt 69, s. 853, doi:10.1086/109360 
  7. ^ Tyler, Craig (Temmuz 2002), "Particle dark matter constraints from the Draco dwarf galaxy", Physical Review D, 66 (2), s. 023509, doi:10.1103/PhysRevD.66.023509 
  8. ^ a b c d Faria, D.; Feltzing, S.; Lundström, I.; Gilmore, G.; Wahlgren, G. M.; Ardeberg, A.; Linde, P. (2 Nisan 2007), "The usage of Strömgren photometry in studies of local group dwarf spheroidal galaxies. Application to Draco: a new catalogue of Draco members and a study of the metallicity distribution function and radial gradients", Astronomy and Astrophysics, 465 (2), ss. 357-373, doi:10.1051/0004-6361:20065244 
  9. ^ Baade, Walter; Swope, Henrietta H. (Eylül 1961), "The Draco system, a dwarf galaxy", The Astronomical Journal, cilt 66, ss. 300-347, doi:10.1086/108431, 30 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 11 Mart 2011 
  10. ^ Aparicio, Antonio; Carrera, Ricardo; Martínez-Delgado, David (Kasım 2001), "The Star Formation History and Morphological Evolution of the Draco Dwarf Spheroidal Galaxy", The Astronomical Journal, 122 (5), ss. 2524-2537, doi:10.1086/323535 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ocak Cüce Gökadası</span> galaksi

Ocak Cüce Gökadası, Ocak takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 460.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve samanyolu'nun uydu gökadası olan bir cüce gökadadır. 1938 yılında Harlow Shapley tarafından, Güney Afrika'da 24 inçlik bir yansıtıcı teleskop kullanılarak fotoğraf plakaları uzerinde keşfedilmiştir. Shapley, bu keşiften kısa bir süre sonra da Heykeltıraş Cüce Gökadası'nı keşfetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yerel Grup</span> Samanyolunu da kapsayan ve 35in üzerinde üyesi bulunan gökadalar grubu

Yerel Grup, Samanyolu Gökadası'nı da barındıran bir gökada grubudur. Çapı yaklaşık olarak 3 milyon parsek (10 milyon ışık yılı; 9×1019 kilometre) ve toplam kütlesi ise 2×1012 güneş kütlesi (4×1042 kg) civarındadır. "Dambıl" şeklinde iki gökada topluluğundan oluşur. Samanyolu ve ona bağlı cüce gökadalar bir lobu, Andromeda Gökadası ve ona bağlı cüce gökadalar ise diğer lobu oluşturur. Bu iki topluluk birbirinden yaklaşık 800 kiloparsek (3×10^6 ly; 2×1019 km) uzaklıktadır ve birbirlerine doğru 123 km/s hızla hareket etmektedir. Yerel Grup, daha büyük olan Başak Süperkümesi'nin bir parçasıdır ve bu da Laniakea Süperkümesi'nin bir parçası olabilir. Samanyolu bazı gökadaları gizlediği için Yerel Grup'taki tam sayı bilinmemekle birlikte, en az 80 üyesi olduğu tahmin edilmektedir ve bunların çoğu cüce gökadalardır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 185</span> galaksi

NGC 185 Kraliçe takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak iki milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce küremsi galaksidir. Andromeda Galaksisi'nin bir uydusudur ve 30 Kasım 1787 tarihinde William Herschel tarafından keşfedilmiştir. Pek çok cüce eliptik galaksiden farklı olarak genç yıldızlardan oluşan kümeleri içerir. NGC 185, etkin (AGN) bir galaksi çekirdeğine sahiptir ve tip 2 Seyfert galaksisi olarak sınıflandırılır. Yapı bakımından NGC 205'e benzeyen galaksi, OB yıldızları, toz bulutları, H I bulutları ve genç mavi yıldızları içermektedir. NGC 185'te çok sayıda değişen yıldız bulunmuştur. Bunlardan 151 tanesi RR Lyrae ve beş tanesi de sefe türü değişen yıldızlardır.

<span class="mw-page-title-main">Yay Eliptik Cüce Galaksisi</span> galaksi

Yay Eliptik Cüce Galaksisi (SagDEG) Samanyolu galaksisinin uydusu olan bir cüce eliptik galaksidır. Ana küme, 1994 yılında keşfedilmiştir. Çapı yaklaşık 10.000 ışık yılı olan galaksi, Dünya'dan 70.000 ışık yılı uzaklıktadır ve Samanyolu çekirdeğine 50.000 ışık yılı uzaklıktaki bir yörüngede seyahat etmektedir. SagDEG, 3,4 milyon ışık yılı uzaklıktaki küçük bir galaksi olan Yay Düzensiz Cüce Galaksisi (SagDIG) ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Ayı Cüce Galaksisi</span> cüce galaksi

Küçük Ayı Cüce Galaksisi, Küçük Ayı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 200.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce eliptik galaksidir. Lowell Gözlemevi'nden Albert Wilson tarafından 1954 yılında keşfedilmiştir. Samanyolu'nun uydu galaksisidir. Galaksi, genellikle yaşlı yıldızlardan oluşur ve devam eden yıldız oluşumunun çok az olduğu görünür.

Altılık Cüce Galaksisi Altılık takımyıldızı yönünde bulunan ve Samanyolu'nun uydu galaksisi olan bir cüce küremsi galaksidir. Mike Irwin, M.T. Bridgeland, P.S. Bunclark ve R.G. McMahon tarafından 1990 yılında keşfedilmiştir. Galaksi, Güneş Sistemi'nden yaklaşık olarak 290.000 ışık yılı uzaklıktadır ve -8 mutlak parlaklık ile bilinen en zayıf galaksiler arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Karina Cüce Gökadası</span> galaksi

Karina Cüce Gökadası Karina takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 330.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve Samanyolu'nun uydu gökadası olan bir cüce gökadadır. R. D. Cannon ve diğer gök bilimcilerden oluşan bir ekip tarafından 1977 yılında keşfedilmiştir. Samayolu'nun diğer uydu gökadalarından birkaç milyar yıl sonra oluştuğu sanılmaktadır ve en genci 7 milyar yaşında olan yaşlı yıldızlardan oluşur. Gökadanın yaklaşık olarak 13,6 milyar yıl önce oluştuğu sanılmaktadır ve bu da Cüce Karina'yı, Samanyolu'na kıyasla görece olarak daha genç yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aslan II (cüce galaksi)</span> cüce galaksi

Aslan II Aslan takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 690.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce küremsi gökadadır. Robert G. Harrington ve Albert George Wilson tarafından 1950 yılında keşfedilmiştir. 2008 yılının Ekim ayı itibarıyla Samanyolu'nun bilinen 24 uydu gökadasından birisidir. 2007 yılına kadar olan çalışmalarla gökadanın çekirdek yarıçapının 178 ± 13 pc ve gelgit kuyruğu yarıçapının 632 ± 32 pc olduğu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aslan I (cüce galaksi)</span> cüce galaksi

Aslan I Aslan takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 820,000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce küremsi gökadadır. Yerel Grup'un bir üyesidir ve Samanyolu'nun en uzak uydu gökadalarından birisi olduğu düşünülmektedir. Albert Wilson tarafından 1950 yılında keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Andromeda IV</span>

Andromeda IV, Andromeda takımyıldızında yaklaşık olarak 20 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce düzensiz gökadadır. Sidney van den Bergh tarafından 1972 yılında Andromeda I, II ve III ile birlikte keşfedildi. Bulunduğu mesafe dikkate alındığında muhtemelen Andromeda Gökadası'nın uydusu değildir.

<span class="mw-page-title-main">Phoenix Cüce Galaksisi</span>

Phoenix Cüce Galaksisi veya Anka Cüce Gökadası, Anka takımyıldızı'nda bulunan bir düzensiz cüce galaksidir. Başlangıçta küresel bir yıldız kümesi olduğu zannedilen galaksi, 1976'da Hans-Emil Schuster ve Richard Martin West tarafından keşfedilmiştir. Phoenix Cüce Galaksisi, Dünya'dan 1,44 milyon ışık yılı uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">UGCA 86</span> macellansı sarmal gökada

UGCA 86, Zürafa takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 9,71 MIy (2,98 Mpc)uzaklıkta bulunan macellansı sarmal gökadadır. Önceleri yerel grubun bir parçası olduğu düşünülüyordu, fakat gökadadaki parlak yıldızlar gözlemlendikten sonra Maffei 1 Kümesi'nin bir üyesi olduğu anlaşıldı. UGCA 86'nın, IC 342'nin uydu gökadası olduğu düşünülmektedir, fakat iki gökada arasındaki ayrım, Samanyolu ve Macellan Bulutları arasındaki mesafeden %50 daha fazladır.

<span class="mw-page-title-main">Cüce küremsi galaksi</span> çok az toz ve çok yaşlı bir yıldız popülasyonu olan, küçük ve zayıf aydınlatma gücüne sahip gökadalar

Cüce küremsi gökada, çok az toza ve çok yaşlı bir yıldız popülasyonuna sahip, küçük ve zayıf aydınlatma gücündeki bir gökada türüdür. Çok düşük yüzey parlaklıklarından dolayı nispeten yeni keşfedilmişlerdir. Yerel Grup söz konusu olduğunda öncelikle Samanyolu ve M31'in yakınlarında bulunurlar. Görünüşü ve özellikleri bakımından cüce eliptik gökadalara benzeseler de, yaklaşık olarak küremsi şekilli ve genellikle daha düşük aydınlatma gücüne sahiptirler.

<span class="mw-page-title-main">Kraliçe Cüce Gökadası</span> cüce küremsi gökada

Kraliçe Cüce Gökadası (Andromeda VII olarak da bilinir), Kraliçe takımyıldızında yaklaşık olarak 2,45 Mly (0,75 Mpc) uzaklıkta bulunan bir cüce küremsi gökadadır. Kraliçe Cüce Gökadası, Yerel Grup'un bir parçası ve Andromeda Gökadası'nın (M31) bir uydu gökadasıdır. Gökyüzünde Samanyolu galaktik düzleminin arkasında görünür ve bu nedenle 0,194 kadir kırmızılaşmıştır. 1,8×107 L aydınlatma gücü ve 19,73×106 M yıldız kütlesiyle Andromeda Gökadası'nın cüce küremsi gökada uyduları arasında en parlak ve en büyük kütleye sahip olanıdır. Ayrıca hepsi arasında en yüksek metalliğe sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Balıklar Cüce Gökadası</span> Yerel Grupun bir parçası olan düzensiz cüce gökada

Balıklar Cüce Gökadası, Yerel Grup'un bir parçası olan düzensiz cüce gökadadır. Bu gökada ismini, bulunduğu takımyıldız olan Balıklar takımyıldızından alır ve Üçgen Gökadası'nın (M33) uydusu olduğu düşünülmektedir. Samanyolu'na doğru 287 km/s hızla yaklaşmakta olduğu için maviye kayma gösterir. Cüce küremsi ve cüce düzensiz gökadalar arasında bir geçiş sınıfı olabilir. Başka bir seçenek olarak, bu iki türden birinin nadir fakat istatistiksel olarak kabul edilebilir bir versiyonu da olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Yay Cüce Düzensiz Gökadası</span> Yay takımyıldızındaki cüce gökada

Yay Cüce Düzensiz Gökadası (SagDIG), Yay takımyıldızında yaklaşık olarak 3,4 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce gökadadır. Gökada, ESO (B) Atlası için 13 Haziran 1977'de ESO'nun 1 metrelik Schmidt teleskobu kullanılarak çekilen bir fotoğraf plakasında Cesarsky ve diğerleri tarafından keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aslan A (cüce gökada)</span> gökada

Aslan A (Leo A, aynı zamanda Leo III olarak da bilinir), Yerel Grup'un parçası olan bir düzensiz gökadadır. Dünya'dan 2,6 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alır ve 1942 yılında Fritz Zwicky tarafından keşfedilmiştir. Gökadanın tahmini kütlesi (8,0 ± 2,7) × 107 güneş kütlesidir ve en az %80'i karanlık maddeden oluşur. Yerel Grup'taki en izole gökadalardan biridir ve birkaç milyar yıl boyunca herhangi bir etkileşim veya birleşme belirtisi göstermez. Bununla birlikte Aslan A, yıldızlarının %90'ından fazlasının 8 milyar yıldan daha yakın bir süre önce oluşması nedeniyle düzensiz gökadalar arasında neredeyse benzersizdir ve bu da oldukça sıra dışı bir evrimsel geçmişe işaret eder. RR Lyrae değişenlerinin varlığı, gökadanın 10 milyar yıla kadar yaşlı bir yıldız popülasyonuna sahip olduğunu gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Tukan Cüce Gökadası</span> Tukan takımyıldızındaki cüce gökada

Tukan Cüce Gökadası, Tukan takımyıldızında yaklaşık olarak 2,8 milyon ışık yılı uzaklıkta, çok yaşlı yıldızlardan oluşmuş ve diğer gökadalardan oldukça izole bir cüce gökadadır. 1990 yılında Mount Stromlo Gözlemevi'nden R.J. Lavery tarafından keşfedildi. Samanyolu'nun ters tarafında ve diğer Yerel Grup gökadalarının tam karşısında konumlanması onu bilim insanları için önemli bir araştırma konusu haline getirir.

<span class="mw-page-title-main">Kanatlıat Cüce Düzensiz Gökadası</span> Kanatlıat takımyıldızı yönünde bulunan cüce düzensiz gökada

Kanatlıat Cüce Düzensiz Gökadası, Kanatlıat takımyıldızı yönünde bulunan bir cüce düzensiz gökadadır. 1950'lerde Albert George Wilson tarafından keşfedildi. Kanatlıat Cüce Düzensiz Gökadası, Yerel Grup içerisinde Andromeda Gökadası'nın yoldaşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Balina Cüce Gökadası</span> Balina takımyıldızındaki cüce küremsi gökada

Balina Cüce Gökadası, Balina takımyıldızı yönünde bulunan 'düşük yüzey parlaklığına sahip' bir cüce küremsi gökadadır. Dünya'dan yaklaşık olarak 2,46 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alan gökada, 1999 yılında Alan B. Whiting, George Hau ve Mike Irwin tarafından keşfedilmiş ve Yerel Grup'un bir üyesi olduğu anlaşılmıştır.