İçeriğe atla

Ei-ichi Negishi

Ei-ichi Negishi
Negishi, 2010
DoğumEi-ichi Negishi
14 Temmuz 1935 (89 yaşında)
Hsinking, Manchukuo (günümüz Changchun, Çin)
Ölüm6 Haziran 2021
Indianapolis, Indiana
VatandaşlıkJaponya
EğitimTokyo Üniversitesi
Pennsylvania Üniversitesi
Ödüller Nobel Kimya Ödülü (2010)
Kariyeri
DalıKimya
Çalıştığı kurumlarTeijin
Purdue Üniversitesi
Syracuse Üniversitesi
Hokkaido Üniversitesi
Doktora
danışmanı
Allan R. Day

Ei-ichi Negishi (根岸 英一, Negishi Eiichi, 14 Temmuz 1935) - ö. 6 Haziran 2021,Indianapolis, Indiana) Japon kimyager. 2010 yılında Japon kimyacı Suzuki Akira ve Amerikalı kimyager Richard F. Heck ile birlikte Nobel Kimya Ödülü'ne layık görülmüştür.

Yaşam öyküsü

1935 yılında doğan Negishi, Amerika Birleşik Devletleri'ne 1960 yılında Tokyo Üniversitesi'nden mezun olduktan sonra taşınmıştır. 1962 yılında Pennsylvania Üniversitesi'nde doktora eğitimi alırken Herbert Brown'ndan yardım almıştır. 1966 yılında West Lafayette'de post-doktora eğitimine başlamıştır. 1972-1976 yılları arasında Syracuse Üniversitesi'nde önce asistan profesör daha sonra 1976-1979 yılları arasında da yardımcı profesörlük yapmıştır. 1979 yılında Herbert Brown'ın Nobel ödülü aldığı yıl Purdue Üniversitesi'ne katılmıştır. Negishi kariyeri boyunca birçok ödül almış, çeşitli kitaplar yazmış ve bunlara ek olarak da 400'den fazla akademik makale yazmıştır.[1]

Bazı makaleleri

Yayımladığı akademik makalelerin bazıları;

  • Wang, C.; Tobrman, T.; Xu, E.; Negishi, E., Arylethyne Bromoboration-Negishi Coupling Route to E- or Z-Aryl-Substituted Trisubstituted Alkenes of ≥98% Isomeric Purity. New Horizon in the Highly Selective Synthesis of Trisubstituted Alkenes. Adv. Synth. Catal. 2010, 352, 627-631.
  • Negishi, E.; Wang, G.; Rao, H.; Xu, Z, Alkyne Elementometalation–Pd-Catalyzed Cross-Coupling. Towards Synthesis of Any Alkenes in High Yields, Efficiently, Selectively, Economically, and Safely–“Green” Way. J. Org. Chem 2010, 75, 3151-3182.
  • Pitsinos, E.; Athinaios, N.; Xu, Z.; Wang, G.; Negishi, E., Total Synthesis of (+)-Scyphostatin Featuring An Enantioselective and Highly Efficient Route to the Side-Chain via Zr-Catalyzed Asymmetric Carboalumination of Alkenes (ZACA). Chem. Commun. 2010, 46, 2200-2202.

Aldığı Ödüller

Nobel ödülü dışında aldığı bazı ödüller;[1]

  • American Academy of Arts & Sciences, 2011
  • Order of the Griffin, 2011
  • Sagamore of the Wabash, 2011
  • ACS ödülü Sentetik Organik Kimya, 2010
  • The Order of Culture, Japan, 2010
  • Sigma Xi Ödülü, Purdue Üniversitesi, 2003
  • American Chemical Society Ödülü, 1998

Dış bağlantılar

Otobiyografisi (İngilizce) 4 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "negishi". chem.purdue.edu. 18 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Kimyager, Üniversitelerin Fen Fakülteleri'nin Kimya Lisans Bölümlerinden mezun olan; organik kimya, anorganik kimya, analitik kimya, biyokimya, fizikokimya gibi kimya bilimi konularında ileri düzeyde eğitim alan kimya bilimcilerdir. Araştırma geliştirme, kalite kontrol, kalite güvence, üretim, teknik yönetim, sorumlu müdürlük başlıca çalışma sahalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Robert Grubbs</span>

Robert H. Grubbs Amerikalı kimyagerdir.

<span class="mw-page-title-main">Victor Grignard</span> Fransız kimyager (1871 – 1935)

Victor Grignard, Fransız kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Werner</span>

Alfred Werner, Zürih Üniversitesi'nde profesör olan İsviçreli kimyager. 1913 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. Werner, modern koordinasyon kimyasının temellerini atmıştır. Nobel Ödülü kazanan ilk inorganik kimya uzmanıdır ve 1973 yılına kadar Nobel Kimya Ödülü kazananlar arasındaki tek inorganik kimyager olmayı sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Yves Chauvin</span> Fransız kimyager (1930-2015)

Yves Chauvin Fransız kimyager. Fransız Petrol Enstitüsü'nün onursal başkanı ve Fransız Bilimler Akademisi üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hans von Euler-Chelpin</span>

Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin Alman asıllı İsveçli biyokimyacı. 1929 yılında, Arthur Harden ile birlikte, "şekerin fermantasyonu ve fermantatif enzimler üzerine araştırmaları için" Nobel Kimya Ödülü'ne nail olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kurt Alder</span> Alman kimyager

Kurt Alder Nobel Ödülü sahibi Alman kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Robert Robinson</span> İngiliz kimyager (1886-1975)

Robert Robinson OM, PRS İngiliz kimyager. 1947 yılında, "biyolojik önemi olan bitki ürünleri, bilhassa alkoloidler, üzerine araştırmaları için" Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">John Cornforth</span> Avustralyalı-İngiliz kimyager (1917 – 2013)

Sir John Warcup 'Kappa' Cornforth, AC, CBE, FRS, Avustralyalı kimyager. 1975 yılında, "enzim-katalize reaksiyonların stereokimyası üzerine çalışmaları için", Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. Gençlik yıllarından itibaren sağırdır.

<span class="mw-page-title-main">Akira Suzuki</span> Japon kimyager

Akira Suzuki, Japon kimyager ve 2010 Nobel Kimya Ödülü sahibi. Suzuki reaksiyonunu bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Heinrich Wieland</span> Nobel Kimya Ödülü sahibi Alman kimyager

Heinrich Otto Wieland, Alman kimyager. Safra asitleri üzerine yaptığı araştırmalarla 1927 yılında Nobel Kimya Ödülünü kazandı. 1901 yılında Wieland, Münih Üniversitesi'nde doktorasını aldı. 1904 senesinde ders verme hakkını kazandı ve ders vermeye başladı. 1907 senesinde Boehringer-Ingelheim'in danışmanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Elias James Corey</span> Amerikalı kimyager

Elias James "E.J." Corey (12 Temmuz 1928) Amerikalı organik kimyacı. 1990 yılında "organik sentez üzerine geliştirdiği teori ve metodolojilerden dolayı Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. Yaşayan en büyük kimyagerlerden biridir. Çok sayıda sentetik reaktifler, metodolojiler geliştirmiş ve organik sentez biliminin gelişmesine katkıda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Richard Heck</span> Amerikalı kimyager (1931 – 2015)

Richard Fred Heck, Amerikan kimyacı. 2010 yılı Nobel Kimya Ödülünü Japon kimyacılar Ei-ichi Negishi ve Suzuki Akira ile paylaşmaya layık görülmüştür. Bu ödülü kazanmasında organik molekül oluşturulmasında paladyumu katalizör olarak kullandığı çalışmalarının etkisi olmuştur.

Georg Wittig Alman kimyager. Wittig reaksiyonunda fosfonyum ilürleri olarak adlandırılan bileşikler kullanılarak aldehit ve ketonlardan alkenlerin sentezi için bir yöntem bulmuştur. 1979 yılında Herbert C. Brown ile birlikte Nobel Kimya Ödülü'nü paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Robert Woodward</span> Amerikalı kimyager (1917 – 1979)

Robert Burns Woodward Amerikalı organik kimyager. Birçok kişi tarafından yirminci yüzyılın önde gelen organik kimyageri olarak kabul edilir. Özellikle karmaşık doğal ürünlerin sentezi ve moleküler yapılarının belirlenmesinde çok önemli katkılarda bulunmuştur. Sentezlediği organik bileşiklerin arasında kolesterol ve kortizon (1951), striknin (1954) ve B12 vitamini'de (1971) bulunur. Aynı zamanda kimyasal reaksiyonların teorik çalışmaları üzerine Roald Hoffmann ile yakın çalışmıştır. Woodward 1965 yılında "organik sentez ile ilgili başarıları için" Nobel Kimya Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Albert Eschenmoser</span> İsviçreli organik kimyager

Albert Eschenmoser (5 Ağustos 1925, Erstfeld - 14 Temmuz 2023), karmaşık heterosikilik doğal bileşiklerin, en önemlisi B12 vitamininin, sentezi üstüne çalışmaları ile tanınan İsviçreli organik kimyager. Organik sentez alanına yaptığı önemli katkıların yanı sıra, Eschenmoser'in yapay nükleik asitlerin sentetik yolları üstüne çalışmalarıyla Hayatın Kaynağı üstüne öncü çalışmaları vardır. 2009'da emekli olmadan önce ETH Zürih ve La Jolla, Kaliforniya'daki Scripps Araştırma Enstitüsü'ne bağlı Skaggs Kimyasal Biyoloji Enstitüsü'nde profesörlükleri vardı. Ayrıca Chicago Üniversitesi, Cambridge Üniversitesi ve Harvard Üniversitesi'nde misafir profesör olarak çalıştı.

Samuel J. Danishefsky, hem Columbia Üniversitesi'nde hem de New York'taki Memorial Sloan-Kettering Kanser Merkezi'nde profesör olarak çalışan Amerikalı kimyager.

Sharpless asimetrik dihidroksilasyonu ya da Sharpless bishidroksilasyonu, bir kiral kinin ligandının varlığında bir visinal diol oluşturmak için bir alkenin osmiyum tetroksit ile girdiği kimyasal reaksiyonudur. Reaksiyon, hemen hemen her ikamenin alkenlerine uygulanmıştır ve genellikle yüksek enantiyo seçicilikler gerçekleşmiştir. Asimetrik dihidroksilasyon reaksiyonları aynı zamanda yüksek düzeyde bölge seçicidir ve substrattaki elektron açısından en zengin çift bağın reaksiyonundan elde edilen ürünler sağlar.

Organik kimyadaki çapraz bağlama reaksiyonu, iki fragmanın bir metal katalizör yardımıyla birleştirildiği bir reaksiyondur. Çapraz bağlanma reaksiyonu, birleştirme reaksiyonlarının bir alt kümesidir. Genellikle arilasyonlarda kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Morten Meldal</span> Danimarkalı kimyager

Morten Peter Meldal Danimarkalı bir kimyager ve Nobel Kimya Ödülü sahibi bilim insanı. Kopenhag, Danimarka'daki Kopenhag Üniversitesi'nde kimya profesörüdür. En çok Valery V. Fokin ve K. Barry Sharpless ile aynı anda ancak onlardan bağımsız olarak çalıştığı CuAAC-click reaksiyonunu geliştirmesiyle tanınmaktadır.