Egon Schiele
Egon Schiele | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Doğum adı | Egon Leo Adolf Ludwig Schiele |
Doğum | 12 Haziran 1890 Tulln, Avusturya |
Ölüm | 31 Ekim 1918 (28 yaşında) Viyana, Avusturya |
Uyruk | Avusturyalı |
Evlilik(ler)i | Edith Harms |
Alanı | Resim |
Sanat eğitimi | Viyana Güzel Sanatlar Akademisi |
Katıldığı akımlar | Dışavurumculuk |
Etkilendikleri | Gustav Klimt |
Ünlü yapıtları | Kendi portresi (1912) Albert Paris von Gütersloh Portresi (1918 |
İmzası | |
Egon Leo Adolf Ludwig Schiele[1] (12 Haziran 1890 – 31 Ekim 1918), Avusturyalı dışavurumcu ressam.
Grafit, kurşun kalem ve suluboyayı kâğıt üzerine kullandığı çalışmalarında, genelde portreler üzerine çalışır. Figürler kırılgan, çoğu zaman hastalıklı, çoğu zaman fakir ve hüzünlüdürler. Buna rağmen çizgilerinde yüzen güçlü bir enerji, yer yer erotizme dönüşerek, yer yer yaşama sevgisi olarak karşımıza çıkar. Figürlerini gerek teknik sebeplerle, gerek sembolik olarak fondan, beyaz, suluboya bir çizgiyle ayırır. Gustav Klimt'ten yoğun olarak etkilenmiştir. 31 Ekim 1918 tarihinde Viyana'da İspanyol gribinden ölmüştür.
Hayatı
12 Haziran 1890'da Viyana, Avusturya'da doğdu. Annesi zengin bir banker ailenin kızı, babası ise bir demiryolu istasyonunun yöneticisiydi. Çizime olan ilgisi demiryolu istasyonunda lokomotifleri çizmesiyle başladı. Yaşadıkları küçük kasabada (Tulin) ilkokul bulunmadığı için, ilkokulu dayısının ve teyzelerinin yanında; önce Krems, sonra Klosterneuburg kentlerinde okudu. Yazları ziyaret ettiği ailesi arasında kız kardeşi Gertrude Schiele ile, çıplak resmetmesinden dolayı bazı biyografilerde ensest ilişki olarak yorumlanan, büyük bir yakınlık bulunmaktaydı. Egon 14 yaşındayken babası akli dengesini kaybetti ve ertesi yıl öldü. Ekonomik bir kriz yaşayan annesi, oğlunu Viyana'da yaşayan ağabeyinin yanına, bankerlik öğrenmesi için gönderdi. Yeni velisi olan amcası sanat kariyerini desteklemiyordu.
Yıllardır annesinin desteği ile resim yapmaya alışmış ve bunu seven Egon, dayısının tüm itirazlarına rağmen Gustav Klimt'in devam etmiş olduğu Vienna Güzel Sanatlar ve Zanaat Okuluna başvurdu. Buradan reddedilerek, daha geleneksel bir sanat eğitimi veren Güzel Sanatlar Akademisine refere edildi. Akademinin giriş sınavlarını başarıyla kazandı ve 1906 yılında, 16 yaşında, akademi öğrencisi oldu. Hemen ertesi yıl hayranı olduğu Klimt'i ziyaret ederek yaptığı eserleri gösterdi. Klimt, genç sanatçıdaki yeteneği görerek onu desteklemeye başladı. Desenlerini satın aldı, sponsorlarla tanıştırdı, evindeki toplantılara davet etti ve Sezession grubuna bağlı sanat atölyesi olan Wiener Werkstätte ile tanıştırdı. Schiele, kıyafet ve ayakkabı tasarımından kartpostala kadar çok çeşitte ürün çıkardıktan sonra 1908 yılında; Klosterneuberg'de ilk grup sergisini açtı.
1909 yılında 3. sınıfı bitirdikten sonra Akademi'yi bıraktı ve kendi stüdyosunu açtı. Bazı biyografilere göre bu dönemde pornografi kolleksiyoncuları için ürünler yaratarak geçimini sağladı. Atölyesine sık sık gelen küçük çocukların erotik olan ve olmayan resimlerini yaptı. Aile baskısı nedeniyle atölyesine sığınan bir genç kızı kaçırdığı iddiasıyla mahkemeye çıkarıldı.1912 yılında tutuklandı ve 24 gün hapis yattı.[2] Çizdiği resimler mahkeme tarafından "saldırgan" bulundu. Resimleri mahkemede yakılarak yok edildikten sonra serbest bırakıldı.[3]
1915 yılında Viyana'nın Galerie Arnot galerisinde açtığı ilk kişisel sergisi için hazırladığı posterde kendini Aziz Sebastian olarak resmetmiş olması ve resmediş şekli, narsizm, teşhircilik ve kınanma duygularıyla savaştığının, bu savaşı kaybetmeye başladığının işareti olarak gösterilir. 1915 yılında stüdyosunun karşısındaki evde oturan Edith ve Adele isimli iki kardeşle tanıştı. İkisi ile de yaşanan bir flört döneminden sonra, Edith ile, ailelerinin itirazına rağmen, evlendi. Evlendikten 4 gün sonra askere çağrıldı. Askerde iken esir düşen düşman askerlerini resmetti.
Savaş alanından ve savaşın yarattığı yokluklardan uzak geçen bir askerlik dönemi yaşayan sanatçı, savaşa rağmen, Avusturya'nın önemli ressamlarından biri olarak ün yapmaya devam etti. Avusturya'nın, savaştaki tarafsızlıklarını koruyan İskandinav ülkeleri önündeki imajını geliştirmek için devlet tarafından düzenlenen resim sergisinde eserlerini sergilemesi istendi. 1918 yılında gerçekleşen Sezession'un 49. sergisinde baş ressam olması önerildi. Duyuru posterinde kendisini son akşam yemeğini yiyen İsa olarak resmettiği sergi, savaşa rağmen büyük başarı kazandı. Schiele'nin desenlerinin fiyatı kat kat arttı ve sayısız portre komisyonu aldı. Edith ile birlikte daha lüks bir atölyeye taşındılar, ancak mutluluk kısa sürdü. 1918 sonbaharında İspanyol grip salgını Viyana'ya ulaştı. Altı aylık hamile olan karısı Edith, 28 Ekim 1918'de hastalığa yenik düştü. Egon Schiele de karısından sadece üç gün sonra öldü. Ölümleri arasındaki üç gün boyunca Egon karısı Edith'in birkaç çizimini yaptı. Birçok eleştirmene göre kendi özgün stilini tam olarak geliştiremeden, henüz 28 yaşındayken öldü.[4]
Resimler galerisi
Otoportreler
- Otoportre, 1910
- Otoportre grimacing, 1910
- Siyah kilden çanak ile otoportre, 1911
- Başı eğik otoportre, 1912
- Sevgilimin saadeti ve sanat için eziyete dayanacağım'. Otoportre hapishanede, 1912
- Sevgililer - Wally ile Otoportre, yak. 1914 – 1915
- Otoportre, 1914
- Otoportre, 1915
Figuratif eserler
- Kara Saçlı Kız 1910
- Reclining nude, 1910
- Kırmızı Dizbağlı Çıpalk Nü, 1911
- Uzanmış Yarıçıplak Kadın 1911
- Valerie Neuzil siyah coraplı, 1913
- Dostluk, 1913
- Nu Oturan Kadin, 1914.
- Frederike Beer, 1914
- Yeşil Çoraplı Sarışın Kız, 1914
- Yeşil Çorap, 1914
- İki Kadın
- İki çocuğu ile anne - 1915
- Çocuklar
- Kucaklaşan Çift, 1917
- Kadın 1917.
- İki koluna dayanan diz çökmüş kız 1917
- Dizi bükük oturan kadın, 1917
- Otoran kız, 1917
- Nü 1917
- Aile, 1918
Manzaralar
- Die kleine Stadt (Küçük Şehir) II, 1912–1913
- Ölü Şehir III, 1911
- Vier Bäume (Dört Ağaç), 1917
- Stein an der Donau (Tuna Üzerinde Kaya) II, 1913
- Die Brücke (Köprü), 1913
- Alte Mühle (Eski Değirmen), 1916
- Arduvaz Çatılı Ev, 1915
Kaynakça
- ^ "Even More Schiele". 10 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Egon Schiele: Tod und Mädchen". 26 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Egon Schiele: the artist who went to jail for drawing The Radical Nude". 24 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Frank Whitford, Expressionist Portraits. Abbeville Press. s. 46. ISBN 0-89659-780-6.
- Kallir, Jane (1990) Egon Schiele: The Complete Works New York, Harry N. Abrams, ISBN 0-8109-3802-2. Tüm eskiz, çizgi ve resim eserlerinin açıklamalı katalogu (İngilizce)
- Gaillemin, Jean-Louis (Fransizca'dan çeviri: Liz Nash) (2006) Egon Schiele: The Egoist (Egon Schiele: Narcisse échorché) ISBN 978-0-500-30121-0 ve ISBN 0-500-30121-2. (İngilizce)