İçeriğe atla

Ege ve Batı Türkiye’nin sklerofil ve karışık ormanları

Coğrafya
Ülke(ler)
KonumGüney Avrupa
Özellikler
Durumkritik, tehdit altında
Koruma alanı23,189 km² (18)[1]
İklimAkdeniz iklimi
Biyocoğrafik bölgePalearktik
SıradağlarSpil Dağı
AkarsuVardar Nehri, Struma Nehri
Su kütlesiEge Denizi
Wikimedia Commons

Ege ve Batı Türkiye'nin sklerofil ve karışık ormanları (EBO),[2] Ege Denizi çevresindeki topraklarda bulunan bir ekolojik bölge. Ekolojik bölge Yunanistan anakarasının büyük çoğunluğunu, Ege Adaları'nı (Girit hariç), Türkiye'nin batı kıyısını, Kuzey Makedonya'daki güney Vardar ve Struma akarsu vadilerini ve Bulgaristan'ın güneybatı ucunu kapsamaktadır.[3]

Ekolojik bölge Akdeniz iklimine sahiptir ve Akdeniz ormanları biyomunda yer alır.

Flora

Ekobölgedeki baskın bitki toplulukları maki, çalılıklar ve çam ormanlarıdır.

Maki kısa ağaçlar, çalılar ve otsu bitkilerle karakterize edilen bir odunsu çalılık türüdür. Maki türleri arasında çilek ağacı (Arbutus unedo), Arbutus andrachne, Akdeniz defnesi (Laurus nobilis), zeytin (Olea europaea), keçiboynuzu (Ceratonia siliqua), Erica arborea ve Spartium junceum bulunur. Maki birçok aromatik bitkiyi, özellikle nane familyasındaki türleri (Lamiaceae) içerir.[4]

Türkçe garig, Yunanca phrygana olarak bilinen kısa çalılıklar, Euphorbia acanthothamnos, Thymus capitatus ve Ballota, Cistus, Helichrysum, Phlomis ve Salvia türleri de dahil olmak üzere küçük aromatik çalılar ve otlar ile karakterizedir. Phrygana kireçtaşı (kalkerli) topraklarda ve sık sık yangınlara ve ağır otlamaya maruz kalan alanlarda yaygındır.[5][6]

Kermes meşesi (Quercus coccifera) ve pırnal meşesi (Quercus ilex) maki bölgeleri içinde bulunurlar, ayrıca meşe ormanları da oluşturabilirler.

Anadolu'da Kızılçam (Pinus brutia), Yunanistan'ın orta kesiminde ve Mora Yarımadası'nda Halep çamı (Pinus halepensis) ormanları bulunur.

Korunan alanlar

2017 yılı itibarıyla ekobölgenin 23.189 km²'si veya %18'i koruma altındadır.[7] Korunan alanlar arasında Yunanistan'daki Otea, Parnassus, Parnitha ve Sounion milli parkları ile Türkiye'deki Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası, Marmaris ve Spil Dağı milli parkları bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Eric Dinerstein, David Olson, et al. (2017). An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm, BioScience, Volume 67, Issue 6, June 2017, Pages 534–545; Supplemental material 2 table S1b. [1] 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ "Türkiye'deki kuş türü zenginliğinin coğrafi varyasyon deseni" (PDF). Lider Sinav. Hacettepe Üniversitesi. 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  3. ^ "Ecoregions of Bulgaria". 6 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2015. 
  4. ^ "Southeastern Europe: Along the coastline of Greece and Turkey, stretching into Macedonia". World Wildlife Fund (İngilizce). 1 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020. 
  5. ^ Filippi, Olivier (2019). Bringing the Mediterranean into your Garden". Filbert Press, 2019.
  6. ^ "F7.3 Eastern Mediterranean spiny heath (phrygana)" European Red List of Habitats - Heathland Habitat Group, 05/01/2016.
  7. ^ Eric Dinerstein, David Olson, et al. (2017). An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm, BioScience, Volume 67, Issue 6, June 2017, Pages 534–545; Supplemental material 2 table S1b.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Halep çamı</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Halep çamı, Pinaceae (çamgiller) familyasından Akdeniz bölgesine özgü bir çam türü.

<span class="mw-page-title-main">Orta Afrika Cumhuriyeti</span> Orta Afrikada bulunan bir ülke

Orta Afrika Cumhuriyeti ya da yaygın kullanımı ile Orta Afrika, Afrika kıtasının orta bölümünde yer alan, denize kıyısı bulunmayan bir kara ülkesidir. Ülkenin sınır komşularını Çad, Sudan, Güney Sudan, Kongo DC, Kongo Cumhuriyeti ve Kamerun oluşturmaktadır. Ubangi-Chari ismi ile geçmişte Fransa sömürgesi olan ülke, 1960 yılında bağımsızlığına kavuşmuştur. Ülkenin başkenti Bangui'dir.

<span class="mw-page-title-main">Orman</span> büyük bir alandaki yoğun ağaç topluluğu

Orman, belirli yükseklikteki ve büyüklükteki çeşitli ağaçlar, çalılar, otsu bitkiler, mantarlar, mikroorganizmalar, böcekler ve hayvanlar bütününü içeren, topraklı alanda genellikle doğal yollardan oluşmuş bir kara ekosistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye florası</span>

2000 yılı itibarıyla Türkiye'de yaklaşık 9.300 damarlı bitki türünün yetiştiği bilinmektedir. Bütün Avrupa Kıtası, Türkiye'ye kıyasla 13 kat daha büyük alan kaplamasına rağmen Türkiye'den yalnızca %24 daha fazla (11.500) bitki türü içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Armutalan, Marmaris</span>

Armutalan, Marmaris Körfezi'nin kuzeyinde Beldibi ve İçmeler mahallelerini kapsayan düzlükte yer alan ve Muğla'ya 49 km, Dalaman'a 92 km ve Datça'ya 66 km uzaklıkta, Muğla Marmaris'e bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Biyom</span> Bir çevre ile ilişkili organizmalar topluluğu

Biyom, bulundukları fiziksel çevreye ve ortak bir bölgesel iklime tepki olarak oluşmuş biyolojik bir topluluktan oluşan biyocoğrafik bir birimdir. Bir diğer tanıma göre, biyosferin aynı iklim koşullarında ve aynı bitki örtüsünün egemen olduğu çok geniş bölümlerini belirten çevrebilim terimidir. Yeryüzündeki birbirine bitişik, benzer yayılmış yaşam alanları olarak da tanımlanabilir. Biyomlar birden fazla kıtaya yayılabilir. Biyom, habitattan daha geniş bir terimdir ve çeşitli habitatları içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Sultan Dağları</span>

Sultan Dağları, Türkiye'de Akdeniz bölgesinin Göller Yöresi'nde bulunan batı Toros Dağları'nın uzantısı olan yaklaşık olarak 100 kilometre uzunluğunda genç sıradağlardır.

<span class="mw-page-title-main">Pırnal meşe</span>

Pırnal meşe, kayıngiller (Fagaceae) familyasından 20 metreye kadar boylanabilen ağaçtır.

<span class="mw-page-title-main">Trans-Baykal iğne yapraklı ormanları</span>

Trans-Baykal kozalaklı ormanlar ekolojik bölgesi, Rusya'nın Güney Sibirya bölgesindeki Baykal Gölü kıyılarından doğuya ve güneye uzanan ve kuzey Moğolistan'ın bir bölümünü içeren 1.000 km x 1.000 km'lik bir dağlık güney tayga bölgesini kapsayan ekolojik bölgedir. Tarihsel olarak bu bölgeye "Dauria" veya Transbaykal adı verilmiştir. Palearktik biyocoğrafik bölgesinde yer alır ve çoğunlukla subarktik, nemli bir iklime sahip boreal ormanlar/tayga biyomundadır. 200.465 km2 (77.400 sq mi) alan kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Ussuri geniş yapraklı ve karma ormanları</span>

Ussuri geniş yapraklı ve karma ormanları ekolojik bölgesi, Rus Uzak Doğusu'ndaki Primorsky Krayı'nda, Ussuri Nehri ve Amur Nehri üzerindeki dağlık alanları kaplamaktadır. Ekolojik bölge, nemli kıtasal bir iklime sahip Palearktik biyocoğrafik bölgesinde yer almaktadır. 187.357 km2 (72.339 sq mi) alan kaplamaktaadır.

Global 200, küresel koruma organizasyonu olan WWF tarafından korumanın öncelikleri olarak tanımlanan ekolojik bölgelerin listesidir. WWF'ye göre, bir ekolojik bölge "tür dinamiklerinin ve çevresel koşulların büyük çoğunluğunu paylaşan karakteristik bir doğal topluluklar kümesini içeren nispeten büyük bir arazi veya su birimi" olarak tanımlanmaktadır. Örneğin, endemizm düzeylerine bağlı olarak Madagaskar listede birden fazla kez listelenir, eski Baykal Gölü bir kez listelenir ve Kuzey Amerika Büyük Gölleri hiç listelenmez.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya karma ormanları</span>

Kafkasya karma ormanları, Kafkas Dağları, Küçük Kafkas sıradağları ve Karadeniz'in doğu ucundaki Kuzey Anadolu Dağları'nda konumlanmış geniş yapraklı karma ormanlardan oluşan ekolojik bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Euxine-Kolşik yaprak döken ormanlar</span>

Euxine-Kolşik yaprak döken ormanlar, Karadeniz'in güney kıyısında yer alan ılıman geniş yapraklı ve karma ormanlar ekolojik bölgesidir. Ekolojik bölge, batıda Bulgaristan'ın güneydoğu köşesinden Türkiye'nin kuzey kıyısına, doğuda Karadeniz'in doğu ucunu saran Gürcistan'a kadar uzanan ince kıyı şeridi boyunca uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Anadolu yaprak döken ormanları</span>

Doğu Anadolu yaprak döken ormanları, Türkiye'nin doğusundaki dağlarda yer alan bir ekolojik bölgedir. Ilıman geniş yapraklı ve karma ormanlar biyomunda bir Palearktik biyocoğrafik bölgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ilıman geniş yapraklı ve karma ormanlar</span>

Ilıman geniş yapraklı ve karma ormanlar, geniş yapraklı ağaç ekolojik bölgeleri ve kozalaklı ve geniş yapraklı ağaç karma iğne yapraklı orman ekolojik bölgeleri ile Dünya Doğayı Koruma Vakfı tarafından tanımlanan ılıman iklim karasal habitat türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kosova'nın biyoçeşitliliği</span>

Kosova jeoloji ve hidroloji ile birlikte iklim tarafından belirlenen çeşitli biyoçeşitlilik ve çeşitli ekosistemlerin ve habitatların bolluğu ile karakterizedir. Ağırlıklı olarak dağlık alanlardan oluşur. Batıda Karadağ, kuzeyde ve doğuda Sırbistan, güneydoğuda Kuzey Makedonya ve güneybatıda Arnavutluk ile sınırlanır ve Balkan Yarımadası'nın merkezinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Orta Avrupa karma ormanları</span>

Orta Avrupa karma ormanlar ekolojik bölgesi, Almanya'dan Rusya'ya kadar kuzeydoğu Avrupa'nın çoğunu kapsayan ılıman bir sert ağaç ormanıdır. Alanın, tarım faaliyetlerinin baskısıyla meydana gelen geleneksel otlaklar, çayırlar ve sulak alanlardan oluşan üçte ikilik alandan ve üçte biri oranda ormanlık alandan oluşmaktadır. Ekolojik bölge ılıman geniş yapraklı ve karışık orman biyomunda ve Nemli Kıta iklimi ile Palearktik biyocoğrafik bölgesindedir. 731.154 kilometrekare (282.300 sq mi) kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan coğrafyası</span>

Bulgaristan coğrafyası, Bulgaristan'nın coğrafi özelliklerini tanımlar. Bulgaristan, Tuna Nehrinin güneyinde tamamı Balkan Yarımadasında bulunan ve Karadeniz'e kıyısı olan bir Güneydoğu Avrupa devletidir. Kuzey'de Romanya ile 605 km'lik sınırı vardır. Bu sınırın büyük bölümünü Tuna Nehri oluşturur. Batı'da Sırbistan (344 km) ve Kuzey Makedonya (162 km) ile sınır komşusudur. Güney'de Yunanistan (472 km) ikinci en uzun sınır komşudur. Güneydoğu'da Türkiye (223 km) ile ve Doğu'da Karadeniz ile çevrilidir. Tarihsel olarak Mezya, Trakya ve Makedonya bölgelerini kapsar. Günümüzde Doğu-Batı doğrultusunda uzanan Balkan Dağları, ülkeyi Kuzey Bulgaristan ve Güney Bulgaristan olmak üzere 2'ye böler.

<span class="mw-page-title-main">Dadia-Lefkimi-Soufli Ormanı Millî Parkı</span>

Dadia (Çamköy) - Lefkimi (Kavacık) - Soufli (Sofulu) Milli Parkı, Yunanistan'ın kuzeydoğu kesiminde Doğu Makedonya ve Trakya bölgesindeki Evros (Meriç) ilinde yer alan bir milli park.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Anadolu kozalaklı ve yaprak döken ormanları</span>

Kuzey Anadolu kozalaklı ve yaprak döken ormanları, Türkiye'nin Kuzey Anadolu bölgesinde yer alan ılıman iğne yapraklı ormanlar ekolojik bölgesidir.