İçeriğe atla

Ege Seferi (1537)

Ege Seferi
1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşı

Barbaros Hayreddin Paşa
Tarih15 Eylül-Kasım 1537
Bölge
SebepOsmanlılar'ın Venedik'in Ege Denizi'ndeki mevcudiyetini ve korsanlık faaliyetlerini sonlandırmak istemesi
Sonuç Kesin Osmanlı İmparatorluğu zaferi
Coğrafi
Değişiklikler
Kiklad adaları ve Nakşa Dükalığı Osmanlılara bırakıldı.
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğuVenedik Cumhuriyeti Venedik Cumhuriyeti
Komutanlar ve liderler
Barbaros Hayreddin PaşaVenedik Cumhuriyeti Dük Giovanni II Crispo
Güçler
5-10.000 asker, 50-60 gemi
Kayıplar
Çok az 20.000 esir
Barbaros Hayreddin Paşa Venedik'e bağlı Nakşa Dükalığı'na Ahidnâme vererek Osmanlı Devleti'ne bağladı.

Ege Seferi, 1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre, Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Ege Denizi'nde Venedik'e ait adaları fethetmeye yönelik iki askerî harekâtından biri (diğeri müteakip yıl icra edildi).

Harekat öncesi

Osmanlı Devleti 1537 yılında Venedik'le savaşa girdiği gibi, öncesinde Kutsal Roma İmparatorluğu'yla da (1533'te akdedilen İstanbul Antlaşması'na rağmen) denizlerde savaş halindeydi. Bu savaşın tarafları da İspanya Krallığı ile bağlısı Napoli Krallığı idi.

Nakşa Dükalığı ve Venedikli fatihleri

Bu çerçevede, Kaptan-ı derya Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki (nakliye gemileri de dahil) 280 parçalık Osmanlı donanması 11 Mayıs 1537'de İstanbul'dan harekete geçerek 11 Temmuz'da Arnavutluk sahilindeki Avlonya'ya ulaştı. Ardından Otranto Boğazı'nı aşarak Napoli Krallığı'na bağlı Otranto ve Castro'yu fethetti. Ancak Venedik'le savaş başlayınca çekilerek 25 Ağustos'ta Korfu'yu kuşattıysa da 6 Eylül'de Kanuni Sultan Süleyman'ın emriyle kuşatma kaldırıldı. Padişahın Adalar Denizi'ndeki (Ege) Venedik topraklarının ele geçirilmesi emrine istinaden Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı donanması da buraya yöneldi.

Harekat

Çuha Kalesi
16. yüzyıl sonlarında İstendil adası

Osmanlı donanması'nın ilk hedefi Mora'nın güneyindeki Çuha Adası (Cerigo/Kithira) oldu. Paleo Hora kalesini zaptedip ada nüfusunu esir eden Donanma kuzeye yönelerek Atina'nın bulunduğu Saron Körfezi'ne girdi ve Egine adasını (hemen yakınındaki Angistri'yle birlikte) ele geçirdi.

Kitâb-ı Bahriye'de Yamurgi adası

Buradan ise Kiklad Adaları'na yöneldi ve sırasıyla Mürted (Kea), Termiye (Kithnos), Koyunluca (Serifos), Sire (Siros), Mukene (Mikonos), Delos, Bara (Paros), Küçük Bara'yı zaptetti ve bu adalara Venedik adına hakim olan Nakşa Dükalığı'nın merkezi Nakşa adasına yöneldi. Dük Giovanni II Crispo Barbaros Hayreddin Paşa'ya boyun eğerek Osmanlı egemenliğine girdiği kabul etti ve verilen ahidnâme uyarınca yıllık 5.000 düka altını haraç ödemeyi taahhüt etti (bu verginin ilki hemen o yıl peşinen tahsil edildi). Ada(lar) aynı zamanda İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi'ne bağlandı ve Nakşa Dükü adaya bir piskopos atanmasını kabul etti (1540 yılında ise Venedik'in adaya gönderdiği rahip ise Osmanlılarca tutuklandı).

Nakşa'dan sonra ileri harekâtını sürdüren Osmanlı donanması İstendil (Tinos), Eskinos (Sikinos), Şeytanlık (Giaros), Yamurgi (Amorgos), Batnaz (Patmos), İstanbulya (Astipalea), Anafi ve Aniye'yi (İos) de zaptetti.

Bu harekât sırasında Osmanlı donanması sadece Bara, Küçük Bara, İstendil ve Nakşa'da kısmen direnişle karşılaştıysa da bunları kolaylıkla etkisiz hale getirdi.

Harekatın sonrası

Kış mevsiminin yaklaşması nedeniyle Barbaros Hayreddin Paşa donanmasıyla Kasım sonlarına doğru İstanbul'a doğru yol almaya başladı. Beraberinde çok değerli ganimetler ve yaklaşık 20.000 esirle başkente girdi. 22 Kasım 1537'de Arnavutluk'tan başkente dönmüş Kanuni Sultan Süleyman'a ganimetleri zafer alayı halinde takdim etti.

Nakşa Dükalığı'nın Osmanlılara bağlanmasıyla Venedik'in Ege Denizi'nde IV. Haçlı Seferi'nden (1204) beri süren mevcudiyeti ağır darbe aldı. Barbaros Hayreddin Paşa 1537 sefer mevsiminde zaptetemediği diğer Ege adalarına yönelik planladığı harekat için 1537-1538 kışında gerekli hazırlıkları yapmaya başladı.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Barbaros Hayreddin Paşa</span> Osmanlı denizcisi ve kaptan-ı deryâsı (1478–1546)

Hızır Reis veya bilinen adıyla Barbaros Hayreddin Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk kaptan paşası ve 25. kaptan-ı deryâsı olan denizci ve askerdir. 16. yüzyılın ilk yarısında gerçekleştirdiği askerî seferlerle Akdeniz'de Osmanlı egemenliğini pekiştirdi. Ayrıca Osmanlı Devleti'nin deniz politikasına ve Tersane-i Amire'ye nizam verdi.

<span class="mw-page-title-main">Preveze Deniz Muharebesi</span> Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal İttifak arasında meydana gelen deniz savaşı

Preveze Deniz Muharebesi, 28 Eylül 1538 tarihinde Yunanistan'ın kuzeybatısındaki Preveze'de Osmanlı Donanması ve Papa III. Paulus'ün çabalarıyla bir araya gelen Haçlı donanması arasında gerçekleşen deniz muharebesi. Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması, Amiral Andrea Doria komutasındaki Haçlı Donanması'nı imha etti. Bu deniz muharebesi sonucunda Akdeniz'de Osmanlı Donanması'na karşı koyabilecek bir donanma kalmadı ve Türk hakimiyeti başlamış oldu.

<span class="mw-page-title-main">Korfu Kuşatması (1537)</span>

Korfu Kuşatması veya İtalya Seferi, Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman'ın 1537 yazında Korfu adasına yaptığı kuşatma. Bu sefer Avrupa'da büyük bir yankı oluşturdu. Seferin ilk amacı Otranto'yla beraber tüm İtalya'yı Osmanlı topraklarına katmaktı. Lakin Venedik'in ihaneti üzerine seferin yönü Venedik'in elinde olan Korfu Adası'na çevrildi. Sultan Süleyman'ın eğer başarılı olursa tüm İtalya'yı fethedeceği konuşuluyordu. Seferin ana güzergâhı Edirne, Filibe, Üsküp, Elbasan, Avlonya olarak hazırlandı. Sultan Süleyman Edirne'de bir müddet kalıp ardından gelen askerleri bekledi. 2 ay içerisinde Avlonya'ya ulaşıp İtalya sahillerine taarruz edildi. Sefer öncesi Venedik doçunun Osmanlı aleyhine bir hareketi yoktu. Ayas Mehmed Paşa sefer öncesi Venedik'in asla Osmanlı karşısında yer almayacağını bildirdi. Fakat buna Lütfi Paşa şiddetle karşı çıktı. Mustafa Paşa İstanbul muhafızı olarak, Bosna Valisi Gazi Hüsrev Bey Avusturya, Anadolu Beylerbeyi Mehmed Paşa da İran'dan gelecek tehditlere karşı tedbirlerini aldılar. Hızır Hayreddin Paşa ordu Avlonya'ya varmadan sahillerde emniyeti sağladı. Sefer başlangıcında Venedik donanmasında hareket başladı. Lütfi Paşa Otranto, Castro ve birkaç ufak kaleyi fethetti. Ancak sefer sırasında selam vermedi bahanesiyle bir Osmanlı nakliye gemisi Venedik donanması tarafından batırılınca Osmanlı-Venedik dostluğu bozuldu ve ayrıca vadedilen Fransız donanması da gelmedi. Bu olaylara kızan Sultan Süleyman seferin yönünü Venedik'e çevirdi. Fransua da 1522 yılında Şarlken'e kaptırdığı toprakları tekrar almak amacıyla kuzeyden Milano'ya girdi. Osmanlı tabyalarından atılan toplar Korfu Kalesi bedeninde gedikler açtı. Ama hendeklere yaklaşıp doldurulamadığı için surlara yaklaşılamadı. Bunda, adaya sürekli gelen ikmal ve yardımlar büyük bir etken olmuştur. Mevsimin değişmesi ve kuşatmanın uzaması üzerine Ayas Mehmed Paşa kuşatmanın sona ermesini istedi. Lakin Barbaros Hayreddin Paşa buna şiddetle karşı çıktı. Tam 19 gün Angelokastro kuşatması devam etti fakat kale alınamadı. Sefer sırasında Korfu adası ve diğer adalar alınmaya çalışılmış, Korfu adası alınamamıştır. Kış mevsiminin yaklaşması sebebiyle Sultan Süleyman'ın emriyle kuşatma kaldırıldı ve payitahta dönüldü. Şira, Patmos, Naksos adaları ise Barbaros Hayreddin Paşa tarafından fethedildi.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal İttifak (1538)</span>

Kutsal İttifak (1538), Papa III. Paulus tarafından oluşturulan ve Venedik Cumhuriyeti, İspanyol İmparatorluğu, Papalık Devleti, Ceneviz Cumhuriyeti ve Malta Şövalyeleri'nin asker ile gemilerinin yer aldığı ittifak. Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması ile yaptığı Preveze Deniz Muharebesi'nde, yenilgiye uğramıştır.

<span class="mw-page-title-main">1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik Cumhuriyeti arasında 1537-1540 yılları Adriyatik Denizi’nde arasında yapılmış savaş

1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşı veya Üçüncü Osmanlı-Venedik Savaşı, I. Süleyman döneminde yapılan ilk Osmanlı-Venedik Savaşı'dır. Savaş, Osmanlıların deniz üstünlüğünün kabul ettirmesi ve Akdeniz'in başat deniz gücü haline geldiğini göstermesi açısından dikkate değerdir. Bu savaş dönemi içinde 28 Eylül 1538 tarihli Preveze Deniz Muharebesi ile Türk Denizcilik tarihinin en önemli zaferlerinden biri kazanılmıştır. Osmanlı Devleti'ne karşı oluşturulan Kutsal İttifak da dağılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Eğriboz Kuşatması (1470)</span>

Eğriboz Kuşatması, 1463-1479 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın önemli bir evresi olup, 1470 yılında Fatih Sultan Mehmet komutasındaki Türk ordusunun donanmanın da yardımıyla Venedik'in en önemli denizaşırı topraklardan Negroponte'nin kuşatılıp fethedilmesi ve tüm Eğriboz Adası'nın Osmanlı topraklarına katılmasıyla sonuçlanan seferdir.

<span class="mw-page-title-main">Nakşa Dükalığı</span> Ege Denizinde Venedik çıkarlarını korumak üzere kurulmuş eski bir takımada devleti

Nakşa Dükalığı ya da Nakşa Düklüğü ya da Takımada Düklüğü İtalyanca: Ducato dell'arcipelago, Yunanca: Δουκάτο του Αρχιπελάγους), IV. Haçlı Seferi'nin ardından Ege Denizi'nde Kiklad Adaları üzerinde kurulmuş Venedik çıkarlarını koruyan eski takımada devleti. Nakşa merkezli kurulmuş bu devlet, Mikonos ve Tinos haricindeki tüm Kiklad Adalarına egemendi. 1537'de Osmanlı Devleti tarafından haraca bağlanan dükalık, 1579'da Osmanlı tarafından ilhak edildi.

Mora Seferi, 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

(İkinci) Çanakkale Deniz Muharebesi, Kaptan-ı Derya Zurnazen Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması'nın 21 Haziran 1655'te Venedik Cumhuriyeti Donanması ile Çanakkale Boğazı önlerinde yaptığı deniz muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın bir evresi.

<span class="mw-page-title-main">Kastelnovo Kuşatması</span>

Kastelnovo Kuşatması, 1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre, Osmanlı Devleti'nin bir yıl önce Kutsal İttifak bünyesindeki İspanya Krallığı'nın eline geçmiş olan kaleyi 1539 yılında Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Türk donanmasının kuşatması sonucunda geri aldığı askeri çarpışma.

<span class="mw-page-title-main">Ege Seferi (1538)</span> 1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşında evre, Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Ege Denizinde Venedike ait adaları fethetmeye yönelik iki askerî harekâtından ikincisi (diğeri bir yıl önce)

Ege Seferi, 1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre, Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Ege Denizi'nde Venedik'e ait adaları fethetmeye yönelik iki askerî harekâtından ikincisi.

<span class="mw-page-title-main">1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı</span>

1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile İspanyol İmparatorluğu'nun 16. yüzyılda Akdeniz hakimiyeti için yürüttükleri büyük çaplı savaş.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz Seferi (1572)</span>

Akdeniz Seferi, 1570-1573 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Andıra Deniz Muharebesi (1697)</span>

Andıra Deniz Muharebesi, 1684-1699 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Pulya Seferi (1537)</span>

Pulya Seferi, 1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Pulya Seferi (1573)</span>

Pulya Seferi, 1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Kefalonya Seferi</span>

Kefalonya Seferi, Gedik Ahmed Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının 1479 yılında Ayamavra, Kefalonya ve Zante'yi ele geçirerek Kefalonya Kontluğu'nu ortadan kaldırdığı askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">Nakşa Seferi</span>

Nakşa Seferi, Piyale Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının 1566 yılında Ege Denizi'ndeki Nakşa Dükalığı üzerine düzenlediği ve Kiklad Adaları'nı doğrudan Osmanlı yönetimine kattığı askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">İstendil Kuşatması</span>

İstendil Kuşatması, 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz Seferi (1552)</span>

Akdeniz Seferi, 1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı ve İtalya Savaşı'nda (1551-1559) evre.