İçeriğe atla

Efrenk Çayı

Efrenk Çayı
Konum
Ülke(ler)Türkiye
Genel bilgiler
KaynakBolkar Dağları
Kaynak rakımı1500 m
AğızAkdeniz
Ağız rakımı0 m
Uzunluk100 km
Havza alanı480 km²
Debi3.2 m³/s

Efrenk Çayı (Müftü Çayı), eskiden Suntras, Bolkar Dağları'ndan doğan, Mersin şehir merkezinden geçerek, limanın batısından Akdeniz'e dökülen akarsu.

Akarsu eski adı Efrenk olan Aslanköy sınırlarında yaklaşık 1.500 metre yükseklikten doğar. Buradaki adı Aslanköy Deresi'dir. Mersin şehir merkezinin kuzeyinde Müftü Deresi adını alır.[1]

Akdeniz ikliminin görüldüğü akarsu havzasında en fazla yağış kış aylarında görülür. Bu nedenle akarsunun rejimi düzensizdir. Yılda ortalama 100 hm³/yıl su taşımaktadır.[2]

Mersin'de çay üzerinde birisi Çukurova otoyolu üzerinde olmak üzere beş köprü bulunur. Mersin'deki ilk yerleşim yeri olan Yumuktepe höyüğü akarsunun kenarında bulunur. Müftü Çayı Mersin limanının batı kenarından, 36°47′06″K 34°37′16″D / 36.78500°K 34.62111°D / 36.78500; 34.62111 noktasından Akdenize ulaşır.

Çayın yukarı çığırında sulama amaçlı Aslanköy Göleti inşa edilmiştir. 1.33 hm³ depolama hacme sahip göletin alanı 0,19 km²'dir.

Kaynakça

  1. ^ "Efrenk Çayı (Müftü Deresi)" (PDF). MERSİN İLİ 2012 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU. 19 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2017. 
  2. ^ YALVAÇ, Mutlu; DEVECİ, Ece Ümmü. "Mezitli Deresinin yağışlı-yağışsız dönemde su kalitesindeki değişimin araştırılması" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kızılırmak</span> Türkiye topraklarından doğup Türkiye topraklarından denize dökülen en uzun akarsu

Kızılırmak, eskiden Halis veya Alis, Sivas'ın İmranlı ilçesindeki Kızıldağ eteklerinden doğan ve Samsun'un Bafra ilçesinde Karadeniz'e dökülen bir nehir. 1.355 km. uzunluğu ile Türkiye'nin kendi sınırları içerisinde doğup kendi sınırları içinde denize dökülen en uzun akarsuyu olma özelliğini taşır. Sivas, Kayseri, Nevşehir, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Çankırı, Çorum, Sinop ve Samsun illerinden geçen Kızılırmak, aralarında Delice Irmağı, Devrez ve Gökırmak gibi çok sayıda akarsu ve çayın sularını da toplayarak büyük bir kavis çizerek Bafra Burnu'ndan Karadeniz'e ulaşır.

<span class="mw-page-title-main">Simav Çayı Havzası</span> Türkiye de akarsu

Simav Çayı, kaynağını Simav yakınlarındaki Şaphane Dağları'ndan alır. Susurluk ovası'nda kuzeye yönelir ve en son Karacabey'den geçerek Marmara Denizi'ne dökülür. Marmara Denizine dökülen en büyük ırmaktır. Antik adı 'Makestos'dur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki akarsular listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'deki bütün nehir, dere, çay ve suların döküldükleri yerlere göre listesi;

<span class="mw-page-title-main">Melen Çayı</span> Düzcede bir akarsu

Melen Çayı, Düzce ilinin bir akarsuyudur. Havzasının %80'i Düzce ili sınırlarında kalır. Havza genişliği 2317 km²'dir. Aşağı kesimlerinde Düzce-Sakarya sınırını oluşturur. İsmini bulunduğu köyden alır.

<span class="mw-page-title-main">Köprüçay</span> Akdeniz Bölgesinde nehir

Köprüçay, eskiden Eurimedon, Isparta Sütçüler yakınlarında Toros dağlarından doğan, dar ve derin kanyonlardan geçerek Serik yakınlarında Akdeniz'e dökülün akarsu. Antik zamanlarda adı Eurymedon'dur. Köprü Çayı'n; havza alanı 2.357 km2, yıllık debisi 3065 hm³, uzunluğu 178 km, ağız yüksekliği 0 m (Akdeniz), kaynak rakımı 2.151 m'dir.

<span class="mw-page-title-main">Limonlu Çayı</span> Mersince bir nehir

Limonlu Çayı, Toroslardan kaynağını alan, Mersin ili sınırlarında bulunan çay. Karaaydin yöresinde Yüğlük Dağından kaynağını alır, Aksıfat Deresi ile birleşir Limonlu'da Akdenizi dökülür. Halk arasındaki adı Lamas Çayı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Afrin Çayı</span> Çay

Afrin Çayı, Kilis'in kuzeyinden doğar, Suriye'ye geçer, Hatay'dan yeniden Türkiye topraklarına giren akarsu. Kilis'in batı kısmının sularını Akdeniz'e boşaltır.

<span class="mw-page-title-main">Anamur Çayı</span> Mersinde akarsu

Anamur Çayı , Mersin ili, Anamur ilçesinde bulunan akarsu. Toros Dağları'ndan yeraltı akarsuyu olarak doğar, 35 km sonra Anamur merkezden Akdeniz'e dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Mezitli Çayı</span> Akdenize dökülen antik çay

Mezitli Deresi Toros Dağları'ndan doğup, Mersin, Mezitli şehir merkezinden Akdeniz'e dökülen akarsu. Antik adı Liparis Çayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Göksun Çayı</span> Ceyhan Nehrinin kolu

Göksun Çayı, Kahramanmaraş ili sınırlarındaki akarsu. Ceyhan Nehri'nin koludur. Göksun'un kuzeyinden gelen Mehmetbey karstik kaynağının oluşturduğu Törbüzek Deresi ile Binboğa Dağları'ndan doğan Kömürsuyu Deresi birleşmesiyle oluşur. Uzunluğu 115 km olan çay Yazıdere köyü yakınlarında Ceyhan Nehri'ne dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Mersin Su Müzesi</span>

Mersin Su Müzesi kentin hizmet dışı kalmış su dağıtım merkezinde kurulmuş olan bir müzedir. 2016 yılında Türkiye Tarihi Kentler Birliği ödülüne layık görülmüştür.

Deliçay Mersin ilinde bir akarsudur. Geçmişte Serince, Selinti ve Anhiyaleos gibi adlarla da bilinmiştir. Deliçay genellikle düzensiz debisi olan akarsulara verilen ortak bir isim olmakla birlikte Mersin'de özel isim olarak kullanılmıştır.

Sini Çayı Mersin ilindeki düzensiz rejimli akarsulardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Karacaoğlan Çayı</span> Karacaoğlan çayının kaynakları Toros dağlarında merkez Mezitli ilçesine bağlı Tepeköy beldesi dolaylarındadır

Karacaoğlan Çayı Mersin ilinde bir akarsudur.

<span class="mw-page-title-main">Tece Çayı</span> Mersinde düzensiz rejimli bir çay

Tece Çayı Mersin'in batısında düzensiz rejimli bir çaydır.

Kaledran Çayı Mersin ili Anamur ilçesinde yer alan bir çaydır. Çayın adı Toros Dağları üzerindeki Kaleduran adındaki bir kale öreninden gelmektedir. Bölgedeki yazın kuruyan birçok çayın aksine her mevsim belli bir debiye sahip olan çay 36°06′01″K 32°33′46″D koordinatlarında Akdeniz'e dökülür. Çayın kaynağı Toros Dağlarında Anamur'a bağlı Güngören köyü kuzeyindedir. Güneye doğru akan çay Akdeniz'e dökülmeden önce Mersin ili batı sınırını çizer. Çayın batısı Antalya ili Gazipaşa ilçesi, doğusu ise Anamur ilçesidir. Eskiden bu bölgede bulunan ve çayla aynı isme sahip olan köyün bazı kısımları çayın batısında kalmıştı. Bu sebepten köy ikiye ayrıldı ve doğudaki köy Anıtlı batıdaki köy de Yakacık adını aldı. Ancak halk arasında her iki kısım da hala Kaledran adıyla anılır.

Alata Çayı Mersin ili Erdemli ilçesinde bir çaydır. Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü adını bu çaydan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Karakız Göleti</span>

Karakız Göleti Mersin ili Erdemli ilçesi kırsal alanında yer alan yapay bir gölettir. 36°51′K 34°23′D koordinatlarındaki gölet Tömük Çayı üst çığırındadır.

Tömük Çayı Mersin ili Erdemli ilçesi kırsalında düzensiz rejimli bir akarsudur.

<span class="mw-page-title-main">Müftü Camii (Mersin)</span> Mersin kent merkezinde bulunan tarihî camii

Müftü Camisi Mersin kent merkezinde bulunan eski bir camidir. Cami Efrenk Çayının doğusunda ve 36°47′18″K 34°36′57″D koordinatlarında yer alır. Bu sebepten çaya bazen de Müftü Çayı denilir.