İçeriğe atla

Efkâri

Adem Şentürk sanatçı adıyla Efkâri (1900-1980), Türk halk ozanı.

1900 yılında Ardanuç'un Basa (şimdiki adıyla Yolüstü) köyünde doğan Efkâri, bir süre medresede eğitim gördükten sonra 10 yaşında Merzifon'a yerleşerek burada yatılı okula devam etti.[1]

I. Dünya Savaşı'nda askerliğe alındı,[2] Türk Kurtuluş Savaşı da dâhil olmak üzere toplamda 7 yıl 9 ay askerlik yaptı. Kazım Karabekir'in komutasında muharebelere katıldıktan sonra, 1922 yılında terhis oldu, aşıklığa başladı.[1]

Aşıklığı süresince Anadolu'nun farklı bölgelerini dolaştı, Huzuri, Müdami, Seyrani'nin aralarında bulunduğu aşıklarla atışmalarda yer aldı. Özellikle doğaçlama söylediği şiirleriyle tanınan Efkâri, 11 halk hikâyesini Ardanuç Rivayetleri olarak anlatıp yazıya geçmesine vesile oldu. 1966'da Konya Aşıklar Bayramında birincilik aldı, sonraki yıllarda aşıklar bayramlarında seçici kurullara katıldı. Vatan sevgisini işleyen şiirleri de vardır.[1][2]

1980 yılında Bursa'da öldü.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Ardanuçlu Efkari, 1900-1980". edebiyatvesanatakademisi.com. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020. 
  2. ^ a b "Efkâri". Büyük Larousse. 7. Milliyet Gazetesi Yayınları. s. 3534. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Keskin, Özgen (2006). Türk Saz Şairliği ve Ardanuçlu Efkari. Bursa: Melih Offset Matbaası. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Adil Özder</span>

Mustafa Adil Özder, Türk folklor araştırmacısı, yazar ve şair.

Türklerin Anadolu'ya geldikten sonra edebiyatları iki gruba ayrılmıştır. Arapça ve Farsçayı çok iyi bilen aydınların oluşturduğu "Yüksek Zümre Edebiyatı" ve İslam öncesinden gelen sözlü bir "Halk Edebiyatı". Anadolu'ya göç eden Türkler arasında aynı ayrım devam etti. Medrese eğitimi gören aydın kesim Arap ve Fars edebiyatlarının tesirini devam ettirirken, halk yine saz şairleri aracılığıyla halk edebiyatını devam ettirdi. Dolayısı ile Anadolu Türk Edebiyatı iki grupta incelenmektedir. Bu gruplardan biri halk edebiyatıdır.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Şinâsî</span> Türk gazeteci, yazar ve şair

İbrahim Şinasi Efendi, Türk gazeteci, yayımcı, şair ve oyun yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Fakir Baykurt</span> Toplumcu gerçekçi Türk yazar

Fakir Baykurt, Türk yazar ve sendikacı.

Âşık halk edebiyatı, halk diliyle ve hece vezniyle meydana getirilen, saz eşliğinde söylenen şiirlerden oluşan geleneksel Türk edebiyatı dalıdır. âşıkların oluşturduğu eserlerin bütününe verilen isimdir.Halk edebiyatı içerisinde yer alır. Anonim ürünlerin dışında kalan şiirlerin oluşturduğu edebi ürünler toplamıdır. Kimi âşıkların başından geçen ve yaygınlaşıp ünlenen hikâyeler de âşık edebiyatı içinde incelenir.

<span class="mw-page-title-main">Murat Çobanoğlu</span> Halk ozanı

Murat Çobanoğlu, Türk halk ozanı.

<span class="mw-page-title-main">Âşık Veysel</span> Türk halk ozanı (1894-1973)

Âşık Veysel, gerçek adıyla Veysel Şatıroğlu, Türk halk ozanı ve şair. Afşar boyunun Şatırlı obasına mensup olan Veysel Şatıroğlu, Gülizar ve Ahmet Şatıroğlu çiftinin çocuklarından biri olarak 25 Ekim 1894'te Sivas Vilayeti'nin Tenos kazasında doğdu. Çocukken görme yetisini kaybetmesine rağmen şiirlerinde hoşgörü, sevgi, birlik ve beraberlik, vatanseverlik ve tabiat konularını işleyen Âşık Veysel; "Uzun İnce Bir Yoldayım", "Dostlar Beni Hatırlasın", "Kara Toprak" ve "Güzelliğin On Para Etmez" gibi birçok eser bıraktı. Türkiye'de âşıklık geleneğinin en önemli temsilcilerinden birisi olarak kabul gören Veysel, Türkçeyi en yalın ve güçlü şekilde kullanan isimlerden birisi olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Davut Sulari</span>

Davut Sularî, gerçek adıyla Davut Ağbaba,, Türk halk müziği sanatçısı ve âşık.

<span class="mw-page-title-main">Türk edebiyatı</span> Türkçe yazılmış edebî eserler

Türk edebiyatı, Türk yazını veya Türk literatürü; Türkçe olarak üretilmiş sözlü ve yazılı metinlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Aşıklar, Ardanuç</span> Ardanuça bağlı bir köy

Aşıklar, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Yolüstü, Ardanuç</span>

Yolüstü, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.

Âşık, Anadolu, Güney Kafkasya ve İran'da sürdürülen, genellikle bağlama veya başka bir telli müzik aleti eşliğinde söylenen sözlü halk müziği geleneğini icra eden kişidir. Aşıklık geleneği, Türk kökenli ve Türkler arasında yaygın olan Anadolu, Ortadoğu ve Orta Asya'ya özgü bir halk şairliği türüdür. Türkçe "Ozan" kavramı ile de ifade edilir.

Şeref Taşlıova Türk halk ozanı, Devlet Sanatçısı.

Aşık Sabit Müdami (1914-1968) Türk halk ozanı.

Âşık Ummani, doğum adıyla Kurşun Saraç Türk halk ozanı.

Maksut Koca veya tanınan adıyla Aşık Maksut Feryadi, Türk halk ozanı saz virtüözüdür.

Yaşar Yılmaz, aşık olarak Aşık Reyhani, Türk Halk ozanı.

<span class="mw-page-title-main">Kızılhisar, Kuluncak</span>

Kızılhisar, Malatya ilinin Kuluncak ilçesine bağlı bir mahalledir.

Âşık Esrari, doğum adı Osman, Türk halk ozanı.

Bekir Umut ya da bilinen adıyla Âşık Mesleki, Türk halk ozanı.