İçeriğe atla

Eel Nehri (Kaliforniya)

Eel Nehri
Dyerville, Kaliforniya yakınlarında Eel Nehri
Dyerville, Kaliforniya yakınlarında Eel Nehri
Konum
Ülke(ler)ABD, Meksika
Genel bilgiler
KaynakABD, Pacific Coast Ranges
AğızKaliforniya Körfezi
Uzunluk315 km
Eel Nehri ve kolları
Eel Nehri ve kolları

Eel Nehri (İngilizce Eel River, Katoca Taanchow[1]), ABD'nin Kaliforniya eyaletinde Pasifik Okyanusuna dökülen bir nehir. Uzunluğu 315 km dir.

Adlandırma

Eel River («Yılanbalığı Nehri») adı 1850 yılında Josiah Gregg ve keşif ekibi tarafından verilmiştir ve adın kaynağı, bölgedeki yerlilerin tavada kızarttıkları Lampetra cinsinden taşemen (ki İngilizcede "taşemen yılanbalığı" olarak adlandırılır ve yöre İngilizcesinde de kısaca "yılanbalığı" /eel/ olarak bilinir, fakat gerçek yılanbalığı değildir) balığını keşif ekibine sunmalarıdır.[2]

Yerli halk

Atabask Kızılderililerinden Pasifik Atabask dillerinin Kaliforniya Atabask dilleri bölümüne giren dil ve lehçeleri konuşan Eel Nehri Atabasklarının (Wailaki, Lassik, Nongatl, Sinkyone) Kızılderili rezervasyonuna kapatılmalarından önceleri geleneksel toprağıdır. Alfred L. Kroeber 'e göre 1770 yılında nüfusları 3.000 (1.000 kadarı Wailaki) kişidir.[3] Yöredeki ilk Beyaz yerleşimi Kaliforniya Altına Hücumu sırasından ve sonrasında olmuştur.

1861 yılında Horse Canyon Katliamı olarak bilinen katliamda, Beyaz yerleşimciler ve müttefiği Kızılderililer tarafından Horse Canyon'daki (Round Valley, Kaliforniya) bir Wailaki köyüne saldırı düzenlenmiş ve 240 Wailaki öldürülmüştür.[4]

Kolları

  • Middle Fork Eel River
  • North Fork Eel River
  • South Fork Eel River
  • Van Duzen River

Eel River Rangers

Eel Nehri Rencırları (Eel River Rangers), Yuki Soykırımı sırasında azılı Kızılderili katili Walter Jarboe'nin komutasındaki milis ranger grubudur ve Kaliforniya'nın beşinci valisi John B. Weller tarafından eyalet adına 6 Eylül 1859 tarihinde kiralanmıştır. Jarboe beş ay sonra valiye sunduğu raporda 283 Yuki Kızılderilisini öldürdüğünü ve 292 kişiyi de yakaladığını yazmıştır.[5]

Fauna

Entosphenus tridentatus taşemeni (Bölge İngilizcesinde "yılanbalığı" olarak adlandırılır)

Nehir, nadir ve tehlikedeki türler dahil balıkların göçü ve yumurtlaması için sıcak ve soğuk tatlısu habitatı sağlar.[6] Eel Nehrindeki balıklar içinde Oncorhynchus kisutch, Oncorhynchus tshawytscha, Oncorhynchus mykiss, Oncorhynchus clarkii, taşemenler (Entosphenus tridentatus, Lampetra ayresi), Catostomus occidentalis, Gasterosteus aculeatus, Leptocottus armatus, Cottus aleuticus Cottus asper sayılabilir.[7] Yerlisi olmayıp sonradan insan eliyle yöreye sokulan Ptychocheilus grandis balığı gençi sombalığı türleriyle beslenir.[8][9]

Sucul memeliler arasında Kuzey Amerika kunduzu, misk sıçanı, rakun, Kuzey Amerika su samuru ve Amerika vizonu sayılabilir.[7]

Kaynakça

  1. ^ "Basic Database Searching, cahtotext database". 20 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2012. 
  2. ^ Bright, William (1998). 1500 California Place Names: Their Origin and Meaning. University of California Press. s. 51. ISBN 0-520-21271-1. 23 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2013. 
  3. ^ Kroeber, A. L. 1925. Handbook of the Indians of California. Bureau of American Ethnology Bulletin No. 78. Washington, D.C., Volume 1, Page 142-158
  4. ^ Baumgardner 2006, sayfa: 204–206
  5. ^ Madley, Benjamin (2004). "Patterns of frontier genocide 1803–1910: the Aboriginal Tasmanians, the Yuki of California, and the Herero of Namibia." 26 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 'Journal of Genocide Research (2004), 6(2), June, 167–192
  6. ^ State of California Water Quality Control Plan North Coastal Basin 1B July 1975 p.13
  7. ^ a b Arthur C. Benke, Colbert E. Cushing (2005). Rivers of North America. Academic Press. s. 586. ISBN 978-0-12-088253-3. 23 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2010. 
  8. ^ "Ptychocheilus grandis (Sacramento pikeminnow)". NAS - Nonindingenous Aquatic Species. United States Geological Survey. 18 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2012. 
  9. ^ Yoshiyama, Ronald M. (1 Şubat 2012). "Historical Review Of Eel River Anadromous Salmonids, With Emphasis On Chinook Salmon, Coho Salmon And Steelhead Uc Davis, Center For Watershed Sciences Working Paper". University of California Davis. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hupalar</span> Amerika Kızılderili Topluluğu

Hupalar, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletinde yaşayan, avcı ve toplayıcı, animist ya da şamanist Kaliforniya Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı. Atabaskların Pasifik Atabaskları grubunun Kaliforniya Atabaskları alt grubunda yer alırlar. Diğer ABD Kızılderilileri gibi Hupalar da yasal olarak Kızılderili rezervasyonu adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar. Günümüzde çoğu Humboldt County, California'daki Cher-Ae Heights Indian Community of the Trinidad Rancheria rezervasyonunda, bazıları da Elk Valley Rancheria rezervasyonunda yaşarlar.

<span class="mw-page-title-main">Na-Dene dilleri</span>

Na-Dene dilleri, Kuzey Amerika'da Na-Dene Kızılderilileri tarafından, ABD, Kanada ve ufak bir kısmı da Meksika’da konuşulan diller ailesidir.

<span class="mw-page-title-main">Atabasklar</span>

Atabasklar, Atabask halkları, Atabask Kızılderilileri, Athabaskalar ya da Deneler, Kuzey Amerika'da Amerika Birleşik Devletleri ile Kanada'da yaşayan ve Na-Dene dillerinin Atabask dilleri grubundan dilleri konuşan, avcı ve toplayıcı, yarı göçebe, anasoylu, animist-şamanist Kızılderili halkları. Toplam nüfusları yaklaşık 200.000 kişidir ve çoğunluğu Navaholar oluşturur. En yakın akrabaları birlikte dilce bir üst grup oluşturan Eyaklar, en uzak akrabaları ise Eyak-Atabask dillerine paralel Na-Dene dillerinin diğer ana grubunu oluşturan Tlingitlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Koyukuk Nehri</span>

Koyukuk Nehri, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin orta kuzeyinde İç Alaska bölgesinde Yukon–Koyukuk Census Area sayım ilçesinde Alaska Atabasklarının coğrafyasında bulunan ve Brooks Sıradağlarının güneyinden çıkıp Yukon Nehrine kuzeyden dökülen bir nehir. Uzunluğu 805 km dir. Adı daha sonraları Alaska Atabasklarından Koyukon Kızılderililerine verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Balık kepçesi</span>

Balık kepçesi ya da akvaryum kepçesi, akvaryum, havuz ya da balık çiftliği gibi istihsal yerlerinde balıkları zarar vermeden canlı tutmak ya da sombalığı, turna balığı gibi balıkları avlayabilmek için kullanılan ağlı kepçe biçimli alet.

Pasifik Atabask dilleri ya da Pasifik Kıyısı Atabask dilleri, Kuzey Amerika'nın batısında Pasifik kıyılarında, Amerika Birleşik Devletlerinin Kaliforniya ve Oregon eyaletlerinde yaşayan Pasifik Atabaskları tarafından konuşulan ve 7 dilden oluşan Atabask dillerinin bir alt grubudur. Konuşanları yaklaşık 50-100 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Kolumbiya Nehri</span>

Kolumbiya Nehri ya da Columbia Nehri, Kuzey Amerika'da Pasifik Kuzeybatısı'nın en büyük nehridir ve uzunluğu 2,000 km'dir. ABD'nin dördüncü en büyük nehridir. Kanada'nın Britanya Kolumbiyası eyaletindeki Rocky Dağlarında doğan nehir, Amerika Birleşik Devletleri'nin Washington eyaletine geçer ve Oregon eyaletiyle sınır oluşturduktan sonra Büyük Okyanus'a dökülür. Drenaj havzası kabaca Fransa büyüklüğündedir ve Amerika Birleşik Devletleri'nin yedi eyaletine ve bir Kanada eyaletine kadar uzanır. Hacim bakımından Amerika Birleşik Devletleri'nin dördüncü büyük nehri olan Kolumbiya, Pasifik'e dökülen Kuzey Amerika nehirleri arasında en büyük debiye sahip olanıdır. Kolumbiya, dünyadaki nehirler arasında 36. en büyük debiye sahiptir.

Kaliforniya Kızılderilileri, Kuzey Amerika'nın güneybatısında Amerika Birleşik Devletleri'nde kuzey Kaliforniya eyaletinde Kuzey Amerika yerlileri kültür bölgesinden yerli kültürü oluşturan Kızılderililer. Kuzeyde Pasifik Kuzeybatısı Kızılderilileri ile Plato Kızılderilileri, doğuda Büyük Havza Kızılderilileri, güney ve güneybatıda Güneybatı Kızılderilileri kültür gruplarıyla komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Çumaşlar</span>

Çumaşlar, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletinin orta ve güney kıyılarında yaşayan, avcı ve toplayıcı, Kaliforniya Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı. Ana besinlerini balık, deniz yumuşakçaları, deniz memelileri ve kuşlardır. Renkli kaya resimleriyle ünlüdürler. Diğer ABD Kızılderilileri gibi Çumaşlar da yasal olarak Kızılderili rezervasyonu adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Eel Nehri Atabaskları</span>

Eel Nehri Atabaskları, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde Eel Nehri civarında yaşayan ve adlarını da buradan alan, avcı ve toplayıcı, animist ya da şamanist Kaliforniya Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı. Atabaskların Pasifik Atabaskları grubunun Kaliforniya Atabaskları alt grubunda yer alırlar. Diğer ABD Kızılderilileri gibi Eel Nehri Atabaskları da yasal olarak Kızılderili rezervasyonu adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Katolar</span>

Katolar, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde yaşayan, avcı ve toplayıcı, animist ya da şamanist Kaliforniya Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı. Atabaskların Pasifik Atabaskları grubunun Kaliforniya Atabaskları alt grubunda yer alırlar. Diğer ABD Kızılderilileri gibi Katolar da yasal olarak Kızılderili rezervasyonu adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar.

Eel Nehri Atabaskçası, ABD'de kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde Eel Nehri civarında yaşayan Eel Nehri Atabaskları tarafından konuşulan Atabask dillerinden bir Kızılderili dilidir. Pasifik Atabask dillerinin Kaliforniya Atabask dilleri alt grubunda sınıflandırılan Eel Nehri Atabaskçasının en yakın akrabası Katoca ile Mattolecedir.

<span class="mw-page-title-main">Şoşoniler</span> Kızılderili kabilesi

Şoşoniler ya da Şoşonlar, Amerika Birleşik Devletleri'nin Idaho, Kaliforniya, Nevada, Oregon, Utah ve Wyoming eyaletlerinde yaşayan, Büyük Havza Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı.

<span class="mw-page-title-main">Pasifik Atabaskları</span>

Pasifik Atabaskları, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya, Oregon ve Washington eyaletlerinde yaşayan, Na-Dene dillerinin Atabask dilleri grubunun 11 dilden oluşan Pasifik Atabask dilleri alt grubundan dilleri konuşan Atabasklardan, avcı ve toplayıcı, yarı göçebe, anasoylu, animist ya da şamanist Kaliforniya Kızılderilileri kültür gruplarından Kızılderili halkları. Kimileri Washington eyaletindeki Kwalhioqua–Tlatskanai dilini konuşanları Kuzey Atabaskları arasına katarlar.

<span class="mw-page-title-main">Kızılderili soykırımları</span> Kuzey Amerika, Orta Amerika, Güney Amerika ve Karayiplerdeki Kızılderili halklarının soykırımı

Kızılderili soykırımları, Kristof Kolomb'un 1492'de Amerika Kıtası'na ulaşmasından sonraki beş asır boyunca Avrupalılar tarafından kıtanın yerlileri olan Kızılderililere karşı yapılan soykırımlardır.

<span class="mw-page-title-main">Yukiler</span>

Yukiler, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde yaşayan, avcı ve toplayıcı, Kaliforniya Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı. En yakın akrabaları dilce Yuki-Vapo dilleri ailesini oluşturan Vapolardır. Diğer ABD Kızılderilileri gibi Yukiler de da yasal olarak Kızılderili rezervasyonu adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar. Diğer kabilelerle birlikte bugün Round Valley Indian Tribes of the Round Valley Reservation adlı rezervasyonda yaşaşarlar. Soykırıma uğrayan Yukilerin dilleri de 20. yüzyılda tükenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yuki Soykırımı</span>

Yuki Soykırımı, Kuzeybatı Kaliforniya'da Round Valley vadisinde yaşayan Kaliforniya Kızılderililerinden avcı ve toplayıcı Yukilere karşı 1851–1910 yıllarında valilerin direktifleri doğrultusunda Beyaz Amerikalılar tarafından uygulanan Kızılderili soykırımı. 19. yüzyılın ikinci yarısında Kaliforniya'daki Avrupalı-Amerikalılar tarafından kendi özel çıkarlarını korumak ve geliştirmek için demokratik süreçleri ve mekanizmaları kullanarak yerli Kaliforniya Kızılderililerine karşı cinayet, tecavüz ve binlerce yerli Kızılderilinin köleleştirilmesi gibi araçlar kullanılarak kitlesel soykırım uygulamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yuki-Vapo dilleri</span>

Yuki-Vapo dilleri ya da Yuki dilleri, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde yaşayan Yukiler ve Vapolar tarafından konuşulmuş Amerind Kızılderili dil ailesi. Her ikisi de 20. yüzyılda tükenen iki dilden oluşur: Yukice ile Vapoca.

Yukice ya da Yuki dili, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde yaşayan Yukiler tarafından konuşulmuş Yuki-Vapo ailesinden Amerind Kızılderili dili. Konuşanları Yuki Soykırımında katledildiği için 20. yüzyılda tükenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vapolar</span>

Vapolar, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde yaşayan, avcı ve toplayıcı, Kaliforniya Kızılderilileri kültür grubundan soyları tükenmek üzere olan Kızılderili halkı. En yakın akrabaları dilce Yuki-Vapo dilleri ailesini oluşturan Yukilerdir. Diğer ABD Kızılderilileri gibi Yukiler de da yasal olarak Kızılderili rezervasyonu ya da rancheria adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar.