İçeriğe atla

Edwin McMillan

Edwin McMillan
Edwin Mattison McMillan'ın bir fotoğrafı
DoğumEdwin Mattison McMillan
18 Eylül 1907(1907-09-18)[1]
Redondo Beach Kaliforniya, ABD
Ölüm07 Eylül 1991 (83 yaşında)[1]
El Cerrito, Kalifornia ABD
Ölüm sebebiDiyabet kaynaklı rahatsızlıklardan[2]
VatandaşlıkAmerika Birleşik Devletleri ABD
EğitimCalifornia Institute of Technology[3]
Princeton Üniversitesi[4]
Ödüller Nobel Kimya Ödülü (1951)[5]
Kariyeri
DalıKimya
Fizik
Çalıştığı kurumlarUniversity of California, Berkeley[6]
Berkeley Radiation Laboratory[7]
Doktora
danışmanı
Edward Condon[8]
Ernest Lawrence[9]

Edwin McMillan (d. 18 Eylül 1907 - ö. 7 Eylül 1991) Nobel Kimya ödülü sahibi Amerikalı nükleer fizikçi. 93. element neptünyum'u keşfinden dolayı Glenn T. Seaborg ile birlikte 1951 yılında Nobel ödülü ile onurlandırılmıştır.[1]

Hayatı

McMillan'ın gelişimine katkı sunduğu Siklotron

18 Eylül 1907 yılında Redondo Beach Kaliforniya'da doğmuştur. Hekim olan babası Dr. Edwin Harbaugh McMillan İngiliz, annesi Anne Marie McMillan ise İskoç asılıydı. Çocukluk yıllarını Pasadena Kaliforniya'da geçirmiş ve eğitimini de yine orada almıştır.[10]

Lisans eğitimini California Institute of Technology'de 1928 yılında almıştır. Yine aynı üniversitede bir yıl sonra yüksek lisans yapmıştır. 1932 yılında Princeton Üniversitesi'nden doktora yapmaya başlamıştır. Aynı sene Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de de araştırma görevlisi olarak çalışmaya başlamıştır. 2 yıl sonra Profesör Ernest Lawrence'ın rehberliğinde radyasyon laboratuvarlarında nükleer tepkimeler ve bu tepkimelerin ürünleri konusunda araştırma yapmak üzere işe alınmıştır. Bu dönemde ayrıca siklotron tasarımı ve yapımı üzerinde de Berkeley fizik bölümünde çalışmıştır. 1936 yılında asistan profesör, 1946 yılında profesör olmuştur.[10]

II. Dünya Savaşı patlak verince önce 1940-1941 yılları arasında ulusal savunma araştırmalarında, 1941-1942 yılları arasında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü radyasyon laboratuvarlarında, daha sonra 1942-1945 yılları arasında ABD ulusal radyo ve ses laboratuvarlarında (San Diego) hizmet vermiştir.[10]

1951 yılında 1950 Research Corporation Scientific ödülünü almış, 1963 yılında da Atoms for Peace ödülünü profesör Veksler ile paylaşmıştır.[10] Berkeley'de fizik eğitimi alırken Elsie Walford Blumer (Emeritus profesör George Blumer'in kızı) ile evlenmiş ve bu evlilikten üç çocuk sahibi olmuştur.[10]

1954 yılında Kaliforniya radyasyon laboratuvarlarına yardımcı direktör olarak geri dönmüştür. Aynı yerde daha sonra direktör olmuştur. Kariyerinin sonuna kadar burada çalışmış 1973 yılında emekli olmuştur.[1] Emekli olduktan sonra Cern'de bir deneyde aktif görev almıştır. Ayrıca emekliliği süresince bilim tarihi hakkında birçok akademik makale yazmıştır. 7 Eylül 1991 yılında 83 yaşındayken ölmüştür.[11]

Bilimsel katkıları

Neptünyum Elektron kabuğu şeması

Nükleer fisyon üzerine çalışırken, Uranyum elementinin bozunma ürünü olan Neptünyum elementini keşfetmiştir. 1940 yılında Philip Abelson ile birlikte Neptünyum elementini izole etmeyi başarıp keşifini kanıtlamıştır.[12]

Neptünyum transuranium elementlerinden ilk keşif edilenidir. McMillan ve Abelson Uranyum-238'i nötronlar ile bombardımana tutarak 2,3 gün yarı ömrü olan Neptünyum-239'u yapay olarak üretmiştirler. Martin Klaproth'la başlayan yapay elementleri gezen isimleriyle adlandırma geleneğine uygun olarak bu element de adını bir diğer gezegen Neptün'den almıştır. Daha sonra Plütonyum elementini de keşif etmistir.[13]

II. dünya savaşı süresince radar ve sonar üzerine araştırma görevlerinde bulunmuş ayrıca Manhattan Projesinde görev almıştır.[14]

Ernest Lawrence'ın Siklotron'una önemli katkılarda bulunmuştur. Plütonyum ve Neptünyum elementlerini keşif ederken bu siklotrondan yaralanmıştır.[15]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Edwin-Mattison-McMillan". britannica.com. 22 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  2. ^ "448/000100148". nndb.com. 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  3. ^ "Nobel". caltech.edu. 10 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  4. ^ "Alumni". paw.princeton.edu. 15 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  5. ^ "laureates". nobelprize.org. 5 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  6. ^ "nobel". berkeley.edu. 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  7. ^ "nine-nobel-laureates". lbl.gov. 30 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  8. ^ "edward_condon". evi.com. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  9. ^ "lawrence-legacy". lbl.gov. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  10. ^ a b c d e "mcmillan". nobelprize.org. 21 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  11. ^ "McMillan". imglib.lbl.gov. 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  12. ^ "ele093". education.jlab.org. 15 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  13. ^ "neptunium". chemicool.com. 21 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  14. ^ "mcmillan". deadscientistoftheweek.blogspot.gr. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  15. ^ "lawrence/bomb". aip.org. 15 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Plütonyum</span> atom numarası 94 olan, neptünyumdan elde edilen radyoaktif bir element (simgesi Pu)

Plütonyum, 1940 yılında Glenn T. Seaborg, Edwin M. McMillan, J. W. Kennedy ve A. C. Wahlby tarafından 152 cm'lik siklotron içerisindeki uranyumun döteryum ile bombardımanı sonucunda elde edilmiştir.

Neptünyum (Np), uranyumun nötronlarla bombardımanından yapay olarak elde edilen, atom numarası 93, atom ağırlığı 239 olan, radyoaktif bir element.

<span class="mw-page-title-main">Ernest Lawrence</span>

Ernest Orlando Lawrence,, 1939 yılında icadı siklotron ile Nobel Fizik Ödülü kazanmış olan, Amerikalı nükleer fizikçi. Manhattan Projesi için yaptığı uranyum izotop ayırma üzerindeki çalışması, Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı ve Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı kuruluşundaki katkıları ile tanınmaktadır.

Lavrensiyum periyodik tabloda simgesi Lr olan 103 g/mol atom ağırlığı olan radyoaktif ve yapay bir elementtir. En kararlı izotopu 262Lr'dir ve yarılanma süresi yaklaşık 4 saattir. Lavrensiyum Kaliforniyum elementinden sentezlenir ve kullanım alanı yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Steven Chu</span>

Steven Chu St. Louis, Missouri doğumlu "atomları lazer ışığıyla soğutma ve hapsetme yöntemlerini geliştirdikleri için" William Daniel Phillips ve Claude Cohen-Tannoudji ile birlikte 1997 Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Çin kökenli Amerikalı fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Luis Alvarez</span> Amerikalı fizikçi

Luis Walter Alvarez Amerikalı deneysel fizikçi, mucit ve 1968 yılında Nobel Fizik Ödülü kazanmış profesördür. Amerikan Fizik Dergisi “Luis Alvarez yirminci yüzyılın en başarılı ve üretici deneysel fizikçilerinden biriydi” yorumunu yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Daniel McFadden</span> Amerikalı ekonomist

Daniel Little McFadden Amerikalı ekonometrist. 2000 yılında James Heckman ile birlikte Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. McFadden'in ödülü kazanma nedeni İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından "ayrık seçimlerin analizi için teori ve metotlar geliştirdiği için" diye açıklanmıştır. McFadden hâlen Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de ekonomi profesörü olarak görev yapmaktadır.

Howard Martin Temin, Amerikalı biyologdur. 1975 yılında kanser araştırmasında yaptığı keşifler için David Baltimore ve Renato Dulbecco ile beraber Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü aldı.

<span class="mw-page-title-main">George Smoot</span>

George Fitzgerald Smoot III, Amerikalı fizikçi, kozmolog, Nobel Fizik Ödülü sahibi ve "5. sınıf öğrencisinden daha zeki misiniz?" adlı Amerikan TV yarışmasının 1 milyon dolarlık ödülünün sahibi. Nobel Fizik Ödülü'nü 2006 yılında John C. Mather ile COBE üzerine yaptıkları çalışmalarından "Kozmik mikrodalga arka plan ışımasının kara cisim formunu ve barındırdığı anizotropisini bulmalarından dolayı" aldı. Çalışmaları Büyük Patlama teorisinin Kozmik mikrodalga arka plan ışıması'nı inceleyen uydu COBE kullanılarak daha rahat ispatlanmasına yardımcı oldu. Nobel Ödülü Komitesi'ne göre, "COBE projesi aynı zamanda hassas bir bilim olarak Kozmoloji'nin de başlangıcı olarak kabul edilebilir." Smoot Nobel Ödülü'nden kazandığı parayı bir yardım vakfının seyahat giderlerini azaltmak için onlara bağışlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Saul Perlmutter</span> Nobel Fizik ödüllü profesör

Saul Perlmutter, Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı'nda bir gökbilimci olup, UC Berkeley'de Fizik Bölümü profesörüdür. Brian Schmidt ve Adam Riess ile beraber 2011 Nobel Fizik Ödülünü kazanmıştır. Perlmutter, Amerikan Bilim ve Sanat akademisi'nin bir üyesidir ve 2003 yılında AAAS'ye seçilmiştir. Aynı zamanda Amerikan Millî Bilim Akademisi'nin fizik dalında üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Carol W. Greider</span>

Carolyn Widney "Carol" Greider, Amerikalı moleküler biyolog. Johns Hopkins Üniversitesi'nde profesör, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Direktörü. Elizabeth Blackburn'ün Kaliforniya Üniversitesi'nde yüksek lisans öğrencisi iken, 1984 yılında telomeraz enzimini keşfetti. Greider, kromozom uçlarındaki telomer yapısı ile ilgili araştırmalara öncülük etmiştir. Elizabeth Blackburn ve Jack W. Szostak ile birlikte telomer yapısının telomeraz enzimi ile ilerleyici kısalmalardan nasıl korunduğunu keşfetmesi sebebiyle 2009 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Geoffrey Wilkinson</span>

Geoffrey Wilkinson İngiliz kimyager ve Ernst Otto Fischer ile birlikte 1973 Nobel kimya ödülü sahibi akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Emilio Segrè</span> İtalyan fizikçi (1905 – 1989)

Emilio Gino Segrè, İtalyan fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Herbert L. Anderson</span> Amerikalı fizikçi (1914 – 1988)

Herbert Lawrence Anderson, Manhattan Projesi’ne katkı sağlayan Amerikalı nükleer fizikçidir. Ayrıca Amerika’da Kolumbiya Üniversitesi’nin Pupin binasının bodrumunda nükleer fizyonun ilk gösterimini yapan takımın da üyesiydi. Trinity kod adlı ilk atom bombası testinde yer aldı. İkinci dünya savaşı bittikten sonra 1982’ye kadar Chicago Üniversitesi’nde fizik profesörlüğü yaptı. Burada, Fermi’ye Enrico Fermi Enstitü’sünü kurmaya yardım etti ve 1958’den 1962’ye kadar yöneticiliğini yaptı. Kariyerinin ikincisi parçasında ise Los Alomos Ulusal Laboratuvar’ında kıdemli olarak çalıştı. Enrico Fermi Ödülü’nü de aldı. Anderson’ın soyundan Haham Meir Katzenellenbogen The Unbroken Chain’de detaylandırılmıştır.

Henry Seth Neddermeyer, Amerikalı fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">John Clauser</span> Amerikalı fizikçi

John Francis Clauser Amerikalı teorik ve deneysel fizikçi. Kuantum mekaniğinin temellerine, özellikle de Clauser-Horne-Shimony-Holt (CSHS) eşitsizliğine katkılarıyla bilinir. Clauser, Fransız Alain Aspect ve Avusturyalı Anton Zeilinger ile birlikte "dolanık fotonlarla ilgili deneyler, Bell eşitsizliklerinin bozulduğunun gösterilmesi ve kuantum enformasyon biliminde öncülük etmelerinden" dolayı 2022 Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.

Philip Hauge Abelson uranyum-238'den uranyum-235'i ayırabilmek için gaz yayınım yöntemini geliştiren ve ABD'li fizikçi Edwin McMillan ile birlikte neptünyum elementini bulan fiziksel kimyacı.

Yapay elementler Dünya’da doğal olarak bulunmayan veya eser miktarda bulunan, fakat nükleer laboratuvarlarda başka elementlerden elde edilebilen elementlerdir.

<span class="mw-page-title-main">David MacMillan</span> Britanyalı kimyager

David William Cross MacMillan İskoç organik kimyager ve bilim insanı. Asimetrik organokataliz alanını kavramsallaştırmasına dair çalışmaları ile tanınmaktadır. MacMillan, Alman kimyager Benjamin List ile birlikte 2021 Nobel Kimya Ödülünü kazandı. Nobel Komitesi yaptığı açıklamada "asimetrik organokataliz" olarak bilinen, molekülleri oluşturmak için geliştirdikleri yeni yönteme dair çalışmaları nedeniyle ödüle layık görüldüklerini açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Darleane C. Hoffman</span> Amerikalı nükleer kimyager

Darleane Christian Hoffman, 106 atom numaralı Seaborgiyum elementinin varlığını doğrulayan araştırmacılar arasında yer alan Amerikalı bir nükleer kimyagerdir. Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı'nın Nükleer Bilimler Bölümü'nde kıdemli bilim insanı ve Kaliforniya Üniversitesi'nde profesör olarak görev yapmaktadır. Bilim alanındaki başarılarının ardından 2002 yılında Discover dergisinin bilimdeki en önemli 50 kadın listesinde yer almıştır.