İçeriğe atla

Edward Whymper

Edward Whymper (27 Nisan 1840) – 16 Eylül 1911), 1865 yılında Matterhorn'a ilk tırmanışıyla tanınan İngiliz dağcı, kaşif, illüstratör ve yazardı. İniş sırasında tırmanma ekibinin dört üyesi öldü.[1][2] Whymper ayrıca Mont Blanc masifinde ve Pennine Alpleri'nde, Güney Amerika'daki Chimborazo'da ve Kanada Rocky Dağları'nda önemli ilk yükselişlere imza attı. Grönland'ı keşfetmesi Arktik keşiflerine önemli bir ilerleme kattı. Whymper dağcılık üzerine Alpler Arasındaki Mücadeleler de dahil olmak üzere birçok kitap yazdı.

25 Nisan 1906'da 65 yaşında olan Whymper, Essex'teki (şimdiki Londra) Forest Gate'deki Emmanuel Kilisesi'nde 23 yaşındaki (1883 doğumlu) Edith Mary Lewin ile evlendi.[3] Törene, Matterhorn kazasından sonra dağcıya yardım eden Canon J. M'Cormick başkanlık etti.[3] Evlilikten Ethel adında bir kız çocuğu doğdu. Çift 1910'da ayrıldı.[3] Edith 1913'te yeniden evlendi ve ertesi yıl hamilelik komplikasyonları nedeniyle öldü.[4]

Whymper, Alplerdeki başka bir tırmanıştan Chamonix'e döndükten kısa bir süre sonra hastalandı, kendisini Grand Hotel Couttet'teki odasına kilitledi ve her türlü tıbbi tedaviyi reddetti.[5] Whymper, 16 Eylül 1911'de,[5] 71 yaşında tek başına öldü.[6] Dört gün sonra cenaze töreni düzenlendi Chamonix'teki İngiliz mezarlığına gömüldü.[5]

Kaynakça

  1. ^ Fleming, Fergus (3 Kasım 2000). "Cliffhanger at the top of the world". The Guardian. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2023. 
  2. ^ "Blueplaque commemorates Matterhorn climber Edward Whymper". The Guardian. 15 Eylül 2011. 30 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2023. 
  3. ^ a b c "Marriage to Edith Mary Lewin". Whymper.com. 12 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2013. 
  4. ^ Lewin, Greg. "Edith and the Mountaineer". Greg's Family History. 15 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2016. 
  5. ^ a b c "Death of Edward Whymper". Whymper.com. 12 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2013. 
  6. ^ "Whymper Expected End". The New York Times: 4. 18 Eylül 1911. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">J. R. R. Tolkien</span> İngiliz yazar ve filolog (1892-1973)

John Ronald Reuel Tolkien, İngiliz yazar, şair, filolog ve akademisyen. Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi gibi fantastik kurgu eserleriyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Everest Dağı</span> Himalayaların Mahalangur Himal alt aralığında bulunan, deniz seviyesinden Dünyanın en yüksek dağı

Everest Dağı, Himalayalar'ın Mahalangur Himal alt bölgesinde yer alan, Dünya'nın deniz seviyesinden en yüksek dağıdır. Çin-Nepal sınırı, zirve noktasından geçmektedir. 2020 yılında Çinli ve Nepalli yetkililer tarafından tespit edilen kar yüksekliği 8.848,86 m 'dir.

<span class="mw-page-title-main">Edmund Hillary</span>

Sir Edmund Percival Hillary,, Yeni Zelandalı bir dağcıydı. Bir Şerpa olan Nepalli dağcı Tenzing Norgay ile birlikte 29 Mayıs 1953 tarihinde dünyanın en yüksek dağı olan Everest Dağı'na ilk tırmanışı gerçekleştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Elizabeth</span> İngiltere ve İrlanda Kraliçesi (1558–1603)

I. Elizabeth, 17 Kasım 1558'den 1603'teki ölümüne kadar İngiltere ve İrlanda kraliçesi idi. Bakire Kraliçe olarak da bilinen Elizabeth, Tudor Hanedanı'nın beş hükümdarının sonuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">VIII. Edward</span> Birleşik Krallık Kralı ve Britanya Dominyonları ve Hindistan İmparatoru, 1936

VIII. Edward, sonradan Windsor Dükü Prens Edward veya doğum adıyla Edward Albert Christian George Andrew Patrick David, 20 Ocak 1936'dan 11 Aralık 1936'da tahttan çekilmesine kadar Birleşik Krallık, İngiliz İmparatorluğu dominyonlarının kralı ve Britanya Hindistanı'nın imparatoru. Amerikalı Wallis Warferd Simpson ile evlenebilmek için tahttan çekilmiş ve böylece kendi isteğiyle tahtı bırakan ilk Birleşik Krallık Kralı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">VIII. Henry</span> 1509dan 1547ye kadar İngiltere Kralı

VIII. Henry, 22 Nisan 1509'dan 1547'deki ölümüne kadar İngiltere kralıydı. Henry, yaptığı ilk evlilik olan Aragonlu Catherine ile yaptığı evliliği iptal ettirme çabalarıyla tanınır. Papa VII. Clemens ile böyle bir fesih konusunda yaşadığı anlaşmazlık, Henry'nin İngiliz Reformasyonu'nu başlatmasına ve İngiltere Kilisesi'ni papalık otoritesinden ayırmasına yol açtı. Kendisini İngiltere Kilisesi'nin Yüce Başkanı olarak atadı ve papa tarafından aforoz edildiği manastırları feshetti.

<span class="mw-page-title-main">I. Mary</span> İngiltere ve İrlanda Kraliçesi

I. Mary İngiltere'nin ilk hükümdar kraliçesidir. Tahta geçtiğinde İngiltere Protestanlığın etkisi altındaydı lakin İngilizler hâlâ büyük ölçüde Katolik idi. Kraliçe katı kurallar uygulayarak protestanları idam ettirdi hatta canlı canlı yaktırdı ve koyu katolik olan İspanya kralı II. Felipe ile evlendi, hiç çocuğu olmadı. II. Felipe ile evlenerek Habsburg ve Tudor hanedanları birleşmiştir ve I. Mary ve II. Felipe şu unvanları kullanmışlardır: "Philip ve Mary, Tanrının lütfuyla, İngiltere, İspanya, Fransa, Napoli, Kudüs, İrlanda ve Sicilya Kralı ve Kraliçesi, inancın Savunucuları, Avusturya Arşidük ve Arşidüşesi, Burgunya, Milano ve Brabant Dükü ve Düşesi, Habsburg, Flandre ve Tirol Kontu ve Kontesi". Protestanları idam ettirmesinden ve Protestan propagandasından dolayı Kanlı Mary olarak anılır. I. Elizabeth döneminde geliştirilen birçok yeniliğin temeli, Mary'nin hükümdarlığında başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Serhan Poçan</span>

Serhan Poçan (d.1970) Türk dağcı, Everest Dağı zirvesine çıkan ilk Türk takımının lideri.

<span class="mw-page-title-main">Matterhorn</span> İsviçre Alplerinde bir dağ

Matterhorn (Almanca), Cervino (İtalyanca), Cervin (Fransızca), İsviçre Alpleri'nde bulunan bir dağdır. Pennine Alpleri'nin geniş Monte Rosa bölgesinde, 4.478 metre (14.692 ft) yüksekliktedir. Alpler ve Avrupa'nın en yüksek zirvelerinden biri yapan büyük, neredeyse simetrik piramidal bir zirvedir. Çevredeki buzulların üzerinde yükselen dört dik yüz, dört pusula noktasına bakar ve Hörnli, Furggen, Leone/Lion ve Zmutt sırtları tarafından bölünür. Dağ, kuzeydoğudaki Valais kantonundaki İsviçre kasabası Zermatt'a ve güneydeki Aosta Vadisi'ndeki İtalyan kasabası Breuil-Cervinia'ya bakmaktadır. Matterhorn'un hemen doğusunda, kuzey ve güney tarafındaki iki vadi arasındaki ana geçit olan ve Roma Dönemi'nden beri ticaret yolu olan Theodul Geçidi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Edith Evans</span> İngiliz oyuncu (1888-1976)

Dame Edith Mary Evans, DBE İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusudur. Özellikle İngiltere'deki sahne performansları ile tanınmaktadır. Bunun yanı sıra pek çok filmde rol almış, üç kez Akademi Ödülleri'nde aday gösterilmiş ve birer kez BAFTA ve Altın Küre Ödülleri'nin sahibi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Edward Weston</span> Amerikalı fotoğrafçı (1886 – 1958)

Edward Henry Weston bir 20. yüzyıl Amerikan fotoğrafçısı. Weston, Amerika'nın en etkili ve yenilikçi fotoğrafçılarından biri ve 20. Yuzyilin fotograf ustalarindan biri olarak anılmaktadır. Kırk yıllık kariyeri boyunca Weston; manzara, natürmort, portre, tarz sahnelerini fotoğraflandı. Söylenir ki onun kadrajinda Batı Amerika'nın insanları ve mekanlarinin bulunmasiyla o modern fotoğrafçılığa özünde Amerikan hatta Kaliforniyalı bir yaklaşım getirmiştir. 1937 yılında Weston, Guggenheim Bursunu alan ilk fotoğrafçı oldu ve iki yıl içinde 8x10 görüşlü fotograf makinesiyle 1,400 civarında negatif uretmistir. Onun en ünlü fotoğraflarından bazıları uzun yıllar yaşadığı yere yakın olan Point Lobos, Kaliforniya'daki, ağaçlar ve kayaların fotoğraflaridir.

<span class="mw-page-title-main">III. Philippe</span>

III. Philippe, lakabı Cesur Philippe, 1270-1285 yılları arasında Fransa kralı. Dış politikada ve askeri alanda büyük ölçüde başarısızlığa uğramasına karşın krallık yönetiminin otoritesini pekiştirmiş ve ülke topraklarını genişletmiştir.

<i>Everest</i> (film)

Everest, yönetmenliğini Baltasar Kormákur'un yaptığı 2015 tarihli, İngiliz-Amerikan-İzlanda yapımı uzun metrajlı bir sinema filmidir. Film, 1996 yılı Mayıs ayında Everest Dağı tırmanışı sırasında meydana gelen faciayı ve facia öncesinde gerçekleşen olayları konu alıyor. Hikâye, biri Rob Hall, diğeri Scott Fischer liderliğindeki iki keşif grubunun hayatta kalma girişimlerine odaklanıyor. Gerçek bir hikâyenin anlatıldığı filmin senaryosu, William Nicholson ve Simon Beaufoy tarafından yazıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ueli Steck</span> İsviçreli dağcı ve tırmanış sporcusu (1976-2017)

Ueli Steck ,İsviçreli dağcı ve tırmanış sporcusu. Dağcılık sporu alanındaki başarılarıyla 2009 ve 2014 yıllarında iki defa Piolet d'Or ödülünü kazandı. Ayrıca, Alpler'deki Alplerin Büyük Kuzey yüzeylerindeki hız kayıtları ile ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Hansjörg Auer</span> Avusturyalı dağcı

Hansjörg Auer, Avusturyalı dağcı ve kaya tırmanıcısı.

<span class="mw-page-title-main">Jess Roskelley</span>

Jess Roskelley, Amerikalı dağcıdır.

<span class="mw-page-title-main">David Lama</span>

David Lama, Avusturyalı dağcı ve serbest kaya tırmanıcısı.

<span class="mw-page-title-main">Free solo</span>

Free solo; halat ya da tırmanış takımı gibi koruyucu malzemelerin kullanılmadığı kaya tırmanışı tekniğidir. Tırmanış yükseklikleri bouldering tekniğinden fazla olan free solo'da düşmeler ciddi yaralanmalar ya da ölümle sonuçlanabilmektedir. John Bachar, Derek Hersey, Dwight Bishop ve Jimmy Jewell free solo yaparken ölen tırmanışçılar arasında bulunmaktadır.

Andreas "Anderl" Heckmair Alman dağcı ve rehber. 1938 yılı Temmuz ayında Eiger Dağı Kuzey duvarına ilk kez başarılı şekilde çıkan ekip içinde yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Anna Czerwińska</span>

Anna Czerwińska, Polonyalı kadın dağcı. Everest Dağı'nın 50 yaşlarındayken zirvesine tırmanan en yaşlı kadın dağcı olarak bilinir. Ayrıca dağcılık hakkında bazı kitapları kaleme almıştır.