İçeriğe atla

Edward Stettinius Jr.

Edward Stettinius Jr.
1. Amerika Birleşik Devletleri'nin Birleşmiş Milletler Daimî Temsilcisi
Görev süresi
17 Ocak 1946 - 3 Haziran 1946
Yerine geldiğiYeni Makam
Yerine gelenWarren Austin
Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Müşaviri
Görev süresi
4 Ekim 1943 - 30 Kasım 1944
Yerine geldiğiSumner Welles
Yerine gelenJoseph Grew
48. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı
Görev süresi
1 Aralık 1944 - 27 Haziran 1945
Yerine geldiğiCordell Hull
Yerine gelenJames F. Byrnes
Kişisel bilgiler
Doğum 22 Ekim 1900(1900-10-22)
Chicago, Illinois
Ölüm 31 Ekim 1949 (49 yaşında)
Greenwich, Connecticut
Partisi Demokratik
Evlilik(ler) Virginia Gordon
Çocuk(lar) 3

Edward Reilly Stettinius Jr (22 Ekim 1900 - 31 Ekim 1949), Franklin D. Roosevelt ve Harry S. Truman başkanlıkları zamanında Dışişleri Bakanlığı görevini 1944-1945 arasında yapmış ve 1945-1946 yılları arasında ABD'nin ilk Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliği görevini yürütmüş Amerikalı siyasetçi ve iş insanıdır.

Yaşamı

22 Ekim 1900'de, Edward R. Stettinius ve Judith Carrington'un ikinci oğlu ve dört çocuğunun üçüncüsü olarak Chicago, Illinois'de doğdu. Annesi, İngiliz kökenli bir Virginialıydı. Babası Alman asıllıydı ve St. Louis, Missouri'nin yerlisiydi.[1]

Genç Stettinius, Staten Adası'ndaki ailenin malikanesinde büyüdü ve 1920'de Pomfret Okulu'ndan mezun olduktan sonra 1924'te Virginia Üniversitesi'ne girdi. Parlak bir öğrencilik kariyeri yaşamadı. Bunun yerine zamanını fakir ailelere hayırsever yardımlar için harcadı. Gizli Seven Society'nin bir üyesi oldu.[2]

15 Mayıs 1926'da Stettinius, Richmond, Virginia'nın önde gelen ailelerinden birinin kızı olan Virginia Gordon Wallace ile evlendi. Üç çocukları oldu: Edward Reilly ve ikizler Wallace ile Joseph.

Kariyer

1926'da Stettinius, General Motors'da stok memuru olarak çalışmaya başladı, bağlantıları sayesinde hızlı ilerleme sağladı. Ailesinin bir arkadaşı olan John Lee Pratt'ın asistanı olduktan sonra 1931'de halkla ve endüstriyel ilişkilerden sorumlu başkan yardımcısı oldu. General Motors'ta işsizlik yardımı programları geliştirmek için çalıştı ve Franklin Roosevelt ile temasa geçti.

1930'larda, Stettinius'un özel sektördeki çalışmaları kamu hizmetiyle değişti. Ulusal Kurtarma İdaresi'nin Endüstriyel Danışma Kurulunda görev yaptı (1933), ancak 1934'te ülkenin en büyük şirketi olan US Steel'e katılarak özel sektöre döndü; sonunda 1938'de genel müdür oldu.[3]

Daha sonra, Savaş Kaynakları Kurulu başkanı (1939) ve Lend-Lease Programının yöneticisi (1941) olarak Ulusal Savunma Danışma Komisyonu'nda görev yapmak üzere kamu hizmetine döndü.[4] 1943'te Müsteşar olana kadar bu görevi sürdürdü. Dışişleri Bakanı Cordell Hull'ın sağlık durumu kötü olduğu için 1944'te Dumbarton Oaks Konferansı'na başkanlık etti ve Aralık 1944'te Dışişleri Bakanı olarak Hull'un yerini aldı. Stettinius, 1945 Yalta Konferansı'nın ABD delegasyonunun bir üyesiydi.[5]

Truman, Stettinius'un komünizm konusunda çok yumuşak olduğunu ve Roosevelt'in Yalta'daki danışmanıyken Moskova'ya gereğinden fazla kazanç sağlattığını düşünüyordu. Truman'ın aklında Stettinius yerine eski bir Senato arkadaşı vardı, James F. Byrnes . Stettinius, Birleşik Devletler'in Birleşmiş Milletler'deki ilk Büyükelçisi olarak görev almak üzere Dışişleri Bakanlığından istifa etti. 25 Nisan - 26 Haziran 1945 tarihleri arasında San Francisco'da düzenlenen ve 50 Müttefik ülkeden delegeleri bir araya getiren Birleşmiş Milletler Uluslararası Organizasyon Konferansı'nın Birleşik Devletler delegasyonuna başkanlık etti. Stettinius, Truman'ın Sovyetler Birliği ile gerilimleri çözmek için BM'yi bir araç olarak kullanmayı reddettiği için eleştirilerde bulundu ardından Haziran 1946'da istifa etti.[6]

Sonraki Yaşamı

Özel hayata döndükten sonra üç yıl boyunca Virginia Üniversitesi'nde rektör olarak görev yaptı. 1947'de Stettinius ve Liberya başkanı arkadaşı William Tubman, Liberya hükûmeti ile Amerikalı finansçılar arasında Afrika ulusunun kalkınması için fon sağlamak üzere bir ortaklık olan Liberya Şirketi'nin (şimdiki Uluslararası Tescil Merkezleri) kurulmasına yardım etti. Stettinius emekliliği sırasında Rapidan Nehri üzerindeki The Horseshoe'da yaşadı.[7] 31 Ekim 1949'da Connecticut, Greenwich'teki kız kardeşinin evinde 49 yaşında koroner trombozdan öldü ve Locust Valley Mezarlığındaki aile arsasına gömüldü.

Arşiv

Stettinius'un 1.000'den fazla kutudan oluşan arşivi, Virginia Üniversitesi Albert ve Shirley Küçük Özel Koleksiyonlar Kütüphanesinde bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ The House of Morgan: An American Banking Dynasty and the Rise of Modern Finance. New York: Grove Press. 1990. ss. 188-189. ISBN 978-0-8021-3829-3. 
  2. ^ Johnson (15 Şubat 1965). "Seven Society's Secret Still Secret". Washington Post. ss. C8. 
  3. ^ Freedom's Forge: How American Business Produced Victory in World War II. New York, NY: Random House. 2012. ss. 80, 87-90. ISBN 978-1-4000-6964-4. 
  4. ^ Freedom's Forge: How American Business Produced Victory in World War II. New York, NY: Random House. 2012. ss. 70-1, 80, 87, 89, 125, 127, 150, 153, 155. ISBN 978-1-4000-6964-4. 
  5. ^ The American Age: United States Foreign Policy at Home and Abroad Since 1750. New York: W.W. Norton. 1989. ss. 417-418. ISBN 0-393-95611-3. 
  6. ^ Michael J. Devine and Nathan Giles. "Stettinius, Edward Reilly, Jr."
  7. ^ "Thomas & Talbot | Make the Virginia hunt country your own". www.thomasandtalbot.com. 8 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Devine, Michael J. ve Nathan Giles. "Stettinius, Edward Reilly, Jr."; American National Biography Online 2000 ; Erişim Tarihi: 06 Haziran 2017
  • "Edward Reilly Stettinius". Amerikan Biyografi Sözlüğü, Ek 4: 1946-1950 . Amerikan Öğrenilmiş Toplumlar Konseyi, 1974.
  • Hopkins, Michael F. "Başkan Harry Truman'ın Dışişleri Bakanı: Stettinius, Byrnes, Marshall ve Acheson." Transatlantik Araştırmalar Dergisi 6.3 (2008): 290-304.
  • Johnson, Walter. "Edward R. Stettinius, Jr.," Belirsiz Bir Gelenek: Yirminci Yüzyılda Amerikan Dışişleri Bakanları, ed. Norman A. Grabner (1961).
  • . Walker, Richard L. "ER Stettinius, Jr.", Amerikan Dışişleri Bakanları ve Diplomasi, cilt. 14 (1965)

Birincil kaynaklar

  • Edward Stettinius, Roosevelt ve Ruslar (New York, 1950) Yalta Konferansı anıları
  • Edward R. Stettinius, Jr.'ın Günlükleri, 1943-1946, ed. Thomas M. Campbell ve George C. Herring (1975)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">George Washington</span> Amerika Birleşik Devletlerinin ilk başkanı (1789–1797)

George Washington, subay, devlet adamı, Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nda Kıta Ordusu'nun başkomutanı ve Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">James Monroe</span> 5. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1817–1825)

James Monroe, Amerikalı diplomat ve siyasetçi. Demokratik-Cumhuriyetçi Parti'den, 5. ABD başkanı seçilmiştir. 1817 - 1825 yılları arasında başkanlık yapmıştır. Monroe doktrini ile tanınır. 'Amerika Amerikalılarındır' deyişi ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Harry S. Truman</span> 33. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1945–1953)

Harry S. Truman, Amerika Birleşik Devletleri'nin 33. başkanıdır. Göreve 1945 yılında o zamanki başkan olan Franklin D. Roosevelt'in görev başında ölmesi sonucu başkan yardımcısı iken gelmiştir. Başkanlığa geldiğinde II. Dünya Savaşı'nın son ayları yaşanıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Franklin D. Roosevelt</span> 32. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1933–1945)

Franklin Delano Roosevelt, adının ve soyadının baş harfleri FDR ile de anılır, 1933'ten 1945'teki ölümüne kadar 32. Amerika Birleşik Devletleri başkanı olarak görev yapan Amerikalı siyasetçi. En uzun süre görev yapan ABD başkanı olan FDR, iki dönemden fazla görev yapan tek başkandır. İlk iki dönemi Büyük Buhran'la mücadeleye odaklanırken, üçüncü ve dördüncü dönemlerinde odağını Amerika'nın İkinci Dünya Savaşı'na katılmasına çevirdi.

<span class="mw-page-title-main">Henry Morgenthau</span> Amerikalı diplomat (1856 – 1946)

Henry Morgenthau, Amerikalı bir avukat, iş insanı ve Amerika Birleşik Devletleri büyükelçisiydi. En çok Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu'nun Amerikan büyükelçisi olarak ünlendi. Amerika Birleşik Devletleri'nin 27 Kasım 1913-Şubat 1916 tarihleri arasındaki Osmanlı İmparatorluğu büyükelçisi olarak görev yaptı. Amerikan siyasetçi Henry Morgenthau Jr.'ın babası, 1975-2009 yılları arası New York bölge savcısı olarak görev yapan Robert M. Morgenthau'nın dedesidir.

<span class="mw-page-title-main">Robert F. Kennedy</span> Amerikalı avukat ve siyasetçi (1925 – 1968)

Robert Francis Kennedy ya da kısaca RFK, Amerikalı siyasetçi ve avukattı. Ocak 1961'den Eylül 1964'e kadar 64. Amerika Birleşik Devletleri başsavcısı ve Ocak 1965'ten Haziran 1968'de Demokratların başkan adaylığı için yarıştığı sırada suikaste uğrayana kadar New York'tan ABD senatörü olarak görev yaptı. Kardeşleri John F. Kennedy ve Ted Kennedy gibi o da Demokrat Parti'nin önde gelen bir üyesiydi ve modern Amerikan liberalizminin bir simgesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Dean Acheson</span> Amerikalı siyasetçi ve avukat

Dean Gooderham Acheson, Amerikalı devlet adamı ve avukat; ABD dışişleri bakanı (1949-1953), ABD başkanlarından dördünün danışmanı. II. Dünya Savaşı'nı izleten Soğuk Savaş döneminde ABD'nin dış politikasının mimarlığını yapmış, Sovyetler Birliği ve öteki komünist ülkelere karşı Batı İttifakı'nın oluşturulmasında etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Nelson Rockefeller</span> New York valisi (1959-1973) ve ABDnin 41. başkan yardımcısı (1974-1977)

Nelson Aldrich Rockefeller, New York valisi (1959-1973) ve ABD'nin 41. başkan yardımcısı (1974-1977). Cumhuriyetçi Parti'nin ılımlı kanadının önderlerindendi.

<span class="mw-page-title-main">John Foster Dulles</span> Amerikalı siyasetçi (1953-1959)

John Foster Dulles, Amerikalı avukat ve siyasetçi. Başkan Dwight D. Eisenhower döneminde ABD dışişleri bakanı (1953-1959). II. Dünya Savaşı'nı izleyen soğuk savaş döneminde ABD'nin dış politikasının belirlenmesinde önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tahran Konferansı</span>

Tahran Konferansı, 28 Kasım - 1 Aralık 1943 tarihleri arasında, Müttefik liderler, Joseph Stalin, Franklin D. Roosevelt ve Winston Churchill katılımıyla, SSCB'nin Tahran Büyükelçiliği'nde gerçekleşen ve o ana dek ilk kez tüm Müttefik liderlerin katıldığı bir strateji toplantısı idi. 22-26 Kasım 1943 tarihlerinde yapılan Kahire Konferansı'ndan hemen sonra yapılan bu liderler zirvesini, 1945 yılında yapılan Yalta Konferansı ve Potsdam Konferansları takip etti. Üç lider, toplantıya ajandalarındaki farklı gündemlerle başlamış olmakla birlikte, Nazi Almanyası'na karşı yeni bir cephe açılması konusunda oy birliği ile aldıkları bir kararla toplantıyı sonlandırdılar. Müttefiklerin Türkiye ve İran'la olan ilişkileri, Yugoslavya'daki operasyon, Japonya'nın durumu ve savaştan sonra yapılacaklar, Konferans'ta ele alınan diğer konulardı. İran'ın bağımsızlığının, müttefiklerin üç büyük üyesince tanındığına dair ayrı bir protokol de imza altına alındı.

<span class="mw-page-title-main">William D. Leahy</span> Amerikalı filo amirali

Filo Amirali William Daniel Leahy, II. Dünya Savaşı sırasında aktif görevde en üst düzey ABD askeri subayı olarak görev yapan Amerikan deniz subayı idi. Birden fazla unvan aldı ve ABD'nin II. Dünya Savaşı'nda aldığı tüm önemli askeri kararların merkezinde yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">George J. Mead</span>

George Jackson Mead Amerikalı bir uçak mühendisiydi. En çok Pratt & Whitney Aircraft'tan Frederick Rentschler ile birlikte baş kurucu ekip üyelerinden biri olarak tanınır. Mead ve Rentschler, kendi havacılık ile ilgili işlerini başlatma planıyla Wright Aeronautical'dan ayrıldı; Temmuz 1925'te Pratt & Whitney Aircraft'ı kurdular. İlk projeleri, Mead'in tasarımına sahip yeni, büyük, hava soğutmalı, radyal bir uçak motoru inşa etmekti, bu model kısa süre sonra Wasp adını aldı. İlk Wasp modeli R-1340 idi ve bunu büyük bir Wasp modeli ve Hornet modeli serisi takip etti. Mead, Mühendislikten Sorumlu Başkan Yardımcısı olarak, 1925'ten 1935'e kadar Pratt & Whitney'in mühendislik başkanıydı. Daha sonra Pratt & Whitney ve onun ana şirketi United Aircraft'tan ayrıldı. ABD Ulusal Havacılık Danışma Komitesi'nin (NACA) başkanı olarak görev yaptı ve II. Dünya Savaşı sırasında Ulusal Savunma Danışma Komisyonu'nun havacılık bölümü başkanı olarak ABD hükûmetinin savaş malzemesi üretim çalışmalarında bir yönetici olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">James F. Byrnes</span> Amerikalı siyasetçi (1882 – 1972)

James Francis Byrnes, Güney Karolina eyaletinden Amerikalı yargıç ve politikacıdır. Demokrat Parti'nin bir üyesi olan Byrnes, Amerika Birleşik Devletleri Kongresinde, yürütme kolunda ve Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesinde görev yaptı. Aynı zamanda Güney Carolina'nın 104. valisi idi ve onu Amerikan federal hükûmetinin her üç şubesinin en üst kademelerinde görev yaparken aynı zamanda eyalet hükûmetinde de faal olan çok az sayıda politikacıdan biri yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Henry Morgenthau Jr.</span> Amerikalı siyasetçi (1891 – 1967)

Henry Morgenthau Jr. Franklin D. Roosevelt'in ABD Başkanı olduğu dönem boyunca Amerika Birleşik Devletleri hazine bakanı görevinde bulunmuş olan devlet adamı. Roosevelt dönemindeki New Deal programının mimarlarındandır. ABD'nin II. Dünya Savaşı'na katılımının ekonomik arka planını örmüştür. Savaş sırasında uyguladığı Lend-Lease programıyla bilinir. Ayrıca savaşın ardından Nazi Almanyası'nın savunma sanayii alanındaki altyapısının tamamen tasfiye edilmesini savunan Morgenthau Planı'nın mimarıdır. Roosevelt'in ölümünün ardından ABD Başkanı olan Harry S. Truman görevden alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Potsdam Anlaşması</span> 1945 yılında 3 büyük Müttefik arasında İkinci Dünya Savaşının sona ermesine ilişkin anlaşma

Potsdam Anlaşması,, Ağustos 1945'te İkinci Dünya Savaşı'nın galibi üç büyük Müttefik devlet olan Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri ve Sovyetler Birliği arasında yapılan anlaşmadır. Potsdam Konferansı'nın bir sonucu olan bu anlaşma, Almanya'nın sınırlarının ve Alman işgalinden kurtarılan bölgede sınırların belirlenmesi ve yeniden inşası ile ilgiliydi. Ayrıca Almanya'nın silahsızlandırılması ve ödeyeceği savaş tazminatları, savaş suçlularının yargılanması ve etnik Almanların Avrupa'nın çeşitli bölgelerinden toplu olarak sınır dışı edilmesi konularını da ele almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Washington Konferansı (1943)</span>

Üçüncü Washington Konferansı, 12 Mayıs-25 Mayıs 1943 tarihleri arasında Washington, D.C'de düzenlendi. Bu bir İkinci Dünya Savaşı Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri hükûmet başkanları arasındaki stratejik toplantı. Bu, 20. yüzyılın üçüncü konferansıydı, ancak ABD'nin İkinci Dünya Savaşı'na katılımı sırasında gerçekleşen ikinci konferanstı. Heyetlere sırasıyla Winston Churchill ve Franklin D. Roosevelt başkanlık etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bermuda Konferansı</span>

Bermuda Konferansı, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri arasında 19-30 Nisan 1943 tarihleri arasında Hamilton, Bermuda'da düzenlenen uluslararası bir konferanstı. Tartışma konusu, Müttefik kuvvetler tarafından kurtarılan ve hala Nazi işgali altındaki Avrupa'da kalan Yahudi mülteciler sorunuydu. Varılan tek anlaşma savaşın Nazilere karşı kazanılması gerektiğiydi. ABD göçmen kotaları artırılmadı ve Yahudi mültecilerin İngliliz mandası altındaki Filistin'e sığınmalarına yönelik İngiliz yasağı kaldırılmadı.

<span class="mw-page-title-main">Dört Polis</span>

"Dört Polis", ABD Başkanı Franklin Roosevelt'in dünya barışının garantörü olarak Büyük Dörtlü ile kurduğu savaş sonrası bir konseydi. Üyeleri 2. Dünya Savaşı sırasında Dört Güç olarak adlandırıldı ve 2. Dünya Savaşı'nın dört büyük müttefikini oluşturdular: Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri, Sovyetler Birliği ve Çin. Roosevelt, 1942'den itibaren "Dört Polis" terimini defalarca kullandı.

<span class="mw-page-title-main">Harry Hopkins</span>

Harry Lloyd Hopkins Amerikalı bir devlet adamı, kamu yöneticisi ve başkanlık danışmanıydı. Başkan Franklin Delano Roosevelt'in güvenilir bir yardımcısı olan Hopkins, 1938'den 1940'a kadar 8. Amerika Birleşik Devletleri Ticaret Bakanı olarak ve II Hopkins, kariyeri boyunca Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en büyük işveren haline getirdiği New York Geçici Acil Durum Yardım İdaresi, Federal Acil Durum Yardım İdaresi, İnşaat İşleri İdaresi ve İş İlerleme İdaresi'ni denetledi. Daha sonra Müttefiklere yönelik 50 milyar dolarlık Lend-Lease askeri yardım programını denetledi ve Roosevelt'in kişisel elçisi olarak ABD ile Birleşik Krallık arasındaki ittifakın şekillenmesinde çok önemli bir rol oynadı

<span class="mw-page-title-main">Malta Zirvesi</span>

Malta Zirvesi, Berlin Duvarı'nın yıkılmasından sadece birkaç hafta sonra, 2-3 Aralık 1989'da Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George HW Bush ile Sovyet Genel Sekreteri Mikhail Gorbaçov arasında yapılan bir toplantıydı. Bu, Aralık 1988'de New York'ta Ronald Reagan'ın da dahil olduğu bir toplantının ardından geldi. Zirve sırasında Bush ve Gorbaçov Soğuk Savaş'ın sona erdiğini ilan ettiler, ancak bunun gerçekten böyle olup olmadığı tartışma konusu. Dönemin haberlerinde, Britanya başbakanı Winston Churchill, Sovyet Genel Sekreteri Joseph Stalin ve ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt'in Avrupa için savaş sonrası bir plan üzerinde anlaşmaya vardığı Yalta Konferansı'ndan sonra Malta Zirvesi'nin II. Dünya Savaşı'ndan bu yana en önemli zirvelerden biri olduğu belirtiliyordu.