İçeriğe atla

Edward Makuka Nkoloso

Edward Makuka Nkoloso(1919 - 4 Mart 1989) Zambiyalı fen bilgisi öğretmeni, gazi, vizyoner, avukat ve Lusaka Belediye başkan adayı. Nkoloso ayrıca Zambiya'nın bağımsızlığı esnasında yapmaya çalıştığı resmi olmayan uzay programı sayesinde tanınmıştır.[1][2][3][4][5]

Uzay Programı

Nkoloso, 1960'lı yıllarda kendi hazırladığı bu programdaki bir roket sayesinde, Mars'a 10 astronot ve 17 yaşındaki bir kız ile onun iki kedisini göndermek için çalışmalar yapıyordu. Bunun için o esnalarda Amerika Birleşik Devletleri ve Sovyetler Birliği arasında hızlanan Uzay Yarışının kötü geçmesini umut ediyordu. Ancak 2012 yılı itibarıyla, ne Amerika Birleşik Devletleri ne de Sovyetler Birliği henüz Mars'a insanlı bir uçuşu gerçekleştirebilmiş değildir.

Astronot eğitimi için Nkoloso'nun Lusaka yakınlarındaki çok gizli merkezine eğitim için gelen kursiyerler, eğitimlerinde İngiliz askeri miğferi ile tek parça tulum giyiyorlardı. Nkoloso hazırlamak istediği roketi alüminyum ve bakırdan 10 metreye 6 metre büyüklüğünde yapmak istiyordu.[6]

Tüm bu çabalarını anlatmak amacıyla bir gazeteye yazı yazdı.[7] Yazısında gerçekleştireceği bu uzay programını Mars'lıları Hristiyanlaştırmak için istediğini ve bunun için UNESCO'dan kendisine 7.000.000 sterlinlik ödenek hibe edilmesi gerektiğini belirtti. Ayrıca roket ile uçuşu 1964 yılında Zambiya'nın bağımsızlık gününde başlatacaklarını da söyledi

Uzay Programının Faydaları[8]

1) Uzay Programı bir okul işlevi gördü.

2) Uzay Programı aynı zamanda komşu ülkelerde savaşan direniş savaşçılarına bir sığınak ve bir gizli üs görevi gördü.

3) Afrikalı astronot anlamına gelen Afronot deyimi bu program sayesinde oturmuştur.

4) Nkoloso ve uzay programı birçok sanatsal çalışmaya ilham kaynağı olmuştur.

Sonrasında

Nkoloso'nun uzay programı UNESCO'dan hibe gelmemesi nedeniyle gerçekleşemedi. Ayrıca uzay programında "uzay kızı" olacak olan astronot da hamile kalmıştı. Bunların yanı sıra Nkoloso'nun programının gerçekleşmesi için Zambiya hükûmeti de yardım etmemiş ve çaba göstermemiştir.[9]

Proje yıllar sonra bilimsel olmasa bile sanatsal açıdan ciddi bir etki bırakmıştır. İspanyol fotoğrafçı Cristina De Middel, Daniel Siim ve birçok sanatçı tarafından bir foto projelere dönüştürülmüştür.[10] Nkoloso çalışmalarında esinlenerek yapılan Afronauts filmi Frances Bodomo tarafından çekilmiş ve 2014'te Sundance Film Festival'inde galası yapılmıştır.[11] Ayrıca birçok belgesel çalışmasında ve edebiyat eserinde yer almıştır.[5][12]

Nkoloso daha sonra Ndola'da bulunan Gaziler derneğinde başkanlık görevini yürütmüştür.

Konuyla ilgili yayınlar

  • Patrick Moore, (1972), siz Venüs'çe konuşabiliyor musunuz? Bağımsız düşünürler için bir rehber. David ve Charles

Kaynakça

  1. ^ "Zambia: Tomorrow the Moon". time.com. 3 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2012. .(İngilizce)
  2. ^ "Zambia: Tomorrow the Moon". time.com. 3 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2012. .(Türkçe)
  3. ^ "Zambiya'nın unutulmuş uzay projesi!". cnnturk.com. 23 Nisan 2012. 2 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2012. .(Türkçe)
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2020. 
  5. ^ a b AFRİKALILAR UZAYA Gitmeyi Denerse - Zambiya'nın UNUTULMUŞ UZAY PROGRAMI https://www.youtube.com/watch?v=cN_XzEAKvDM
  6. ^ "ZAMBIA: ZAMBIAN ASTRONAUTS TRAIN FOR MOON TRIP". itnsource.com. 5 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2012. .(İngilizce)
  7. ^ "We're going to Mars!". bootsnall.com. 11 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2012. .(İngilizce)
  8. ^ "Afrika'nın İlk Uzay Programı - Zambia Uzay Programı". Dipnot X (İngilizce). 1 Haziran 2020. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020. 
  9. ^ "Teknoloji Bakanlığının Mektubu". tripod.com. 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2012. .(İngilizce)
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2020. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2020. 
  12. ^ "Zambiya'nın unutulmuş uzay projesi! Galeri". cnnturk.com. 2 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2012. .(Türkçe)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NASA</span> ABDde uzay programı çalışmalarından sorumlu kurum

NASA, Amerika Birleşik Devletleri'nin uzay programı çalışmalarından sorumlu olan kurum. 29 Temmuz 1958 tarihinde ABD Başkanı Dwight Eisenhower tarafından kurulmuştur. Daire, 1 Ekim 1958 tarihinden itibaren askerî amaçlardan ziyade sivil alanda barışçıl bir şekilde faaliyet göstermeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zambiya</span> Güney Afrikada bulunan bir ülke

Zambiya ya da resmî adıyla Zambiya Cumhuriyeti, Afrika kıtasının güney bölümünde denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Ülke Zambiya ismi ile bağımsızlığını kazanmadan önce Kuzey Rodezya adı ile 1924'ten 1964 yılına kadar Birleşik Krallık sömürgesi olmuş ve bu tarihten sonra da Birleşik Krallık'ın himayesi altına girmiştir. Ülkenin Angola, Kongo DC, Tanzanya, Malavi, Mozambik, Zimbabve, Namibya ve Botsvana'ya sınırı bulunmaktadır. Ülkenin ismi Zambezi nehrinden oluşturulmuştur. Zambiya, 24 Ekim 1964 tarihinde Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazanmıştır. Ülkenin başkenti Lusaka'dır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Uzay Ajansı</span> AB ülkelerinin uzay kuruluşu

Avrupa Uzay Ajansı veya yaygın İngilizce kısaltmasıyla ESA, 1975 yılında, uzayın keşfini amaçlayan, hükûmetlerarası bir organizasyon olarak kurulmuştur. Şu an 22 üyesi olan ajansın merkezi Fransa'nın başkenti Paris'tedir. 2021 yılı itibarıyla 4,55 milyar Euro'luk bütçeye ve yaklaşık 2200 çalışana sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Uzay Yarışı</span> Soğuk Savaş sırasında, ABD ve SSCB arasında yaşanan uzay rekabeti (1955–1975)

Uzay Yarışı, Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği arasında 20. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşen resmî olmayan uzay rekabetidir. Kökeni, II. Dünya Savaşı'ndan sonra iki ülke arasında balistik füze temelli nükleer silahlanma yarışına dayanmaktadır. Uzaya uydu, roket ve sonda yollamak, insan göndermek; Ay'a insan indirmek gibi çabalar içermektedir. Bu yarış, aynı zamanda ABD ile SSCB arasındaki Soğuk Savaş'ın (1947–1991) bir parçasıdır. Uzay Yarışı, yapay uyduların öncü fırlatmalarını, Ay'a, Venüs'e ve Mars'a yollanan robotik uzay sondalarını ve alçak Dünya yörüngesinde ve nihayetinde Ay'da insanlı uzay uçuşunu getirmiştir.

<i>Hükmedenler</i> (film)

Hükmedenler, 1978 ABD - İngiltere ortak yapımı bilimkurgu gerilim filmidir. Özgün adı Capricorn One olan film Türkiye'de sinemalarda Aralık 1979'da gösterilmiştir. Capricorn astronomide Oğlak Takımyıldızı, astrolojide de oğlak burcu anlamlarına gelmektedir. Capricorn One ise filmde Mars'a gidecek uzay aracının kod adıdır.

<span class="mw-page-title-main">SpaceX</span> Amerikan özel havacılık şirketi

SpaceX, merkezi ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki Hawthorne şehrinde bulunan bir Amerikalı uzay taşımacılığı şirketidir. SpaceX; Falcon 9, Falcon Heavy, Starlink, Dragon Kargo, Starship gibi uzay misyonu araçlarını bünyesinde bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lusaka Bölgesi</span> Zambiya bölgesi

Lusaka, Afrika ülkesi Zambiya'nın toplamda var olan on bölgesinden bir tanesidir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Bölgesi (Zambiya)</span> Zambiya idarî bölgesi

Güney, Afrika ülkesi Zambiya'nın on bölgesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Bölgesi (Zambiya)</span> Zambiya idarî bölgesi

Doğu, Afrika ülkesi Zambiya'nın toplamda var olan on bölgesinden bir tanesidir.

Vizeden muaf ülkeler veya ülke birinden gelinmediği sürece Zambiya ziyaretçileri, Zambiya'nın diplomatik temsilciliklerinden vize almaları gerekmektedir. 2014 yılının Mayıs ayında Zambiya ve Zimbabwe ortak bir vize rejimi uygulamaya karar verdiler.

<span class="mw-page-title-main">Gemini 12</span>

Gemini 12, NASA Gemini Projesi'nin 1966 yılındaki mürettebatlı bir uzay uçuşuydu. Bu, 10. ve son mürettebatlı Gemini uçuşu, 18. mürettebatlı Amerikan uzay uçuşu ve tüm zamanların 26. uzay uçuşuydu. Gemini 7 ile uzayda kalma rekoruna ulaşan kıdemli James A. Lovell görevin komutanlığına atandı. Ona uzaydaki ilk deneyimiyle astronot Edwin "Buzz" Aldrin eşlik etti.

<span class="mw-page-title-main">Mars to Stay</span>

Mars to Stay misyonları, Mars'a ilk defa gönderilecek olan astronotların orada kalmayı planlamasını teklif eder. İlk öncüler, Mars'ın kullanılmayan âcil dönüş araçlarını geri dönüştürerek yerleşim birimlerinin yapımında kullanılır. Mars to Stay misyonları hem masrafları düşürmek, hem de Mars'ta kalıcı yerleşimi kesinleştirmek için savunulur. Mars to Stay'i savunan dikkate değer kişilerden Buzz Aldrin özellikle açık sözlü olmuş, sayısız forumlarda "Forget the Moon, Let’s Head to Mars!" ve 13 Haziran 2013'te "Mars'ın Çağrısı"nda Aldrin, "Mars'ı iskânıyla iki gezegenli tür olmak"tan bahseder. Mars Underground, Mars Homestead Foundation, Mars One ve Mars Artists Community destekleme gruplar ve iş organizasyonları da Mars to Stay politika girişimlerini desteklemişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Takımyıldız Programı</span> NASA’nın 2005-2009 yılları arasında geliştirmiş olduğu bir insanlı uzay yolculuğu programı

Takımyıldız Programı, Amerika Birleşik Devletleri uzay ajansı NASA'nın 2005-2009 yılları arasında geliştirmiş olduğu bir insanlı uzay yolculuğu programıydı. Programın büyük hedefleri arasında Uluslararası Uzay İstasyonu'nun bitirilmesi ve "2020 yılına kadar Ay'a geri dönüş" vardı. En büyük hedefi ise Mars'a ilk insanlı uçuşu gerçekleştirmekti. Bu programın logosu hedeflenen 3 önemli görevi temsil eder: Dünya, Ay ve son olarak Mars. Mars görevinde kullanılacak itici roketlere Ares ismi verilmiştir. Bu programın teknolojik hedefleri, alçak Dünya yörüngesi ötesinde astronotların tecrübe edinmesi ve diğer gezegenlerde sürekli insan varlığını sağlamak için gerekli teknolojilerin geliştirilmesini içeriyordu.

<span class="mw-page-title-main">Çin'in uzay programı</span>

Çin Halk Cumhuriyeti'nin uzay programı, Çin Halk Cumhuriyeti'nin yürüttüğü ve yönettiği uzay daki faaliyetleri konu alır. Çin uzay programının kökleri, yeni yeni müttefik olan Sovyetler Birliği'nin yardımıyla Çin'in, algılanan Amerikan tehditlerine yanıt olarak ilk balistik füze ve roket programlarını geliştirmeye başladığı 1950'lere kadar uzanır. Sovyet Sputnik 1 ve American Explorer 1 uydularının sırasıyla 1957 ve 1958'de fırlatılmasındaki başarılardan hareketle, Çin, ilk uydusu Dong Fang Hong I'i Nisan 1970'te Long March 1 roketiyle fırlatmış ve bu da onu yörüngeye uydu yerleştiren beşinci ülke yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nin uzay programı</span> 1930lu yıllardan dağılıncaya kadar SSCB tarafından yürütülen roket ve uzay keşif programları

Sovyetler Birliği'nin uzay programı, 1930'lu yıllardan 1991'de dağılıncaya kadar eski Sovyetler Birliği (SSCB) tarafından yürütülen roket ve uzay keşif programlarından oluşuyordu. Altmış yıllık geçmişi boyunca, bu öncelikle sınıflandırılmış askeri program, uzay uçuşlarında bir takım öncü başarılar göstermişti, bunlar; ilk kıtalararası balistik füze (R-7), ilk uydu, Dünya yörüngesine ilk canlı taşıma görevi, uzayda ve Dünya yörüngesinde ilk insan, uzayda ve yörüngedeki ilk kadın, ilk uzay yürüyüşü, Ay'la ilk çarpışma, Ay'ın karanlık tarafının ilk görüntüsü ve insansız olarak Ay'a yumuşak iniş, ilk uzay gezgincisi, otomatik olarak ayıklanan ve Ay'dan Dünya'ya getirilen ilk Ay örneği ve ilk uzay istasyonundan oluşmaktadır. İlk gezegenler arası sondalar, kayda değer başka kayıtlar içeriyordu: Venera 1 ve Mars 1, sırasıyla Venüs ve Mars'a uçmuş, Venera 3 ve Mars 2, ilgili gezegen yüzeyi ile çarpışmış ve Venera 7 ve Mars 3 bu gezegenlere yumuşak iniş yapmıştır.

Rungano Nyoni, Zambiya asıllı Gallerli yönetmen, senarist ve oyuncudur. 2017 çıkışlı Ben Cadı Değilim filmi ile tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Artemis Programı</span> Ay ve Marsta insan keşfine olanak sağlayacak üç aşamadan oluşan uzay programı

Artemis Programı ya da Artemis görevi, Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) liderliğinde, Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Japonya Uzay Araştırma Ajansı (JAXA) ve Kanada Uzay Ajansı (CSA) gibi uluslararası ortaklar tarafından yönetilen bir robotik ve insanlı Ay keşif programıdır. Projenin amacı "ilk kadın ve sıradaki erkeği" Ay'ın güney kutbuna indirmek olarak ifade ediliyor. Projenin ismini aldığı Artemis, Yunan mitolojisinde tanrı Apollon'un ikiz kız kardeşi ve ay tanrıçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Katherine Johnson</span> Amerikalı matematikçi (1918 – 2020)

Creole Katherine Johnson, Amerikalı kadın astrofizikçi, uzay bilimci ve matematikçi. Bir NASA çalışanı olarak yörünge mekaniği hesaplamaları, ilk ve sonraki ABD mürettebatlı uzay uçuşlarının başarısı için kritik öneme sahip Amerikalı bir matematikçiydi. NASA ve selefindeki 33 yıllık kariyeri boyunca, karmaşık manuel hesaplamalarda ustalaşmakla ün kazandı ve görevleri yerine getirmek için bilgisayar kullanımına öncülük etti. Uzay ajansı, "NASA bilim insanı olarak çalışan ilk Afrikalı-Amerikalı kadınlardan biri olarak tarihsel rolüne" dikkat çekti.

<span class="mw-page-title-main">Uzay Çağı</span> 1957de başlayıp günümüze kadar devam eden, uzay araştırmaları ve uzay teknolojisinin zirve yaptığı tarihî süreç

Uzay Çağı; Uzay Yarışı, uzay araştırmaları, uzay teknolojisi ile ilgili etkinler ile çalışmaları ve bunların etkilediği/tetiklediği kültürel gelişmeleri içeren dönemdir. Uzay Çağı'nın genel olarak 1957 yılında Sputnik 1 uydusunun fırlatılmasıyla başladığı ve günümüzde de devam ettiği kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Barotseland</span> Güney Afrikada bir bölge

Barotseland, Namibya, Angola, Botswana, Zimbabwe arasında, Zambiya'nın doğu ve kuzey eyaletlerinin yarısı ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Katanga Eyaleti'nin tamamı dahil bir krallıktır. Orijinal kolları Luyi (Maluyi) olan ve aynı zamanda Güney Sotho kabilesini asimile eden, akrabalık yoluyla birbirine bağlı 46'dan fazla bireysel, önceden farklı kabileden oluşan birleşik bir grup olan Lozi halkının veya Barotse veya Malozi'nin anavatanıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.