İçeriğe atla

Edremit Körfezi

Edremit Körfezi
Türkiye üzerinde Edremit Körfezi
Edremit Körfezi
Edremit Körfezi
Havza
KonumMarmara Bölgesi, Türkiye
Koordinatlar39°28′36″K 26°41′35″D / 39.47667°K 26.69306°D / 39.47667; 26.69306
Genel bilgiler
Aktığı yerEge Denizi
TürKörfez
Wikimedia Commons
Harita
Edremit Körfezi, 2003.

Edremit Körfezi, Anadolu'nun Ege Denizindeki en kuzey körfezi ve aynı zamanda körfez kıyısını oluşturan Kaz Dağı ve Madra Dağları arasında kalan bölgeye verilen isim. Papalina avcılığı ve zeytinyağı üretimiyle bilinir. Kıyı şeridi yazlık tipi konutlarla çevrilmiştir. Adını, bölgenin en büyük yerleşim yeri olan Edremit'ten alır.

Coğrafya

Uzaydan Edremit Körfezi ve Kuzeydoğu Ege Denizi
Tarihi Biga Yarımadası ile Güneyindeki Edremit Körfezi

Sınırlar

Körfez, Biga Yarımadasında yer alan Kazdağı, Midilli Adası ve Madra Dağları arasındadır. Ege Denizine batıda Müsellim Boğazı[1] ve güneyde Dikili Boğazı[2](veya Midilli Boğazı) ile bağlıdır. Karada sınırları Baba Burnu ile başlar, güneyde Ayvalık, Sarımsaklı ile biter.

Bölge Balıkesir ve Çanakkale illeri arasındadır. Küçükkuyu-Altınoluk arasındaki, Mıhlı çayı iki il arasındaki sınırdır. Çanakkalede Ayvacık, Balıkesir'de ise Edremit, Burhaniye, Gömeç, Ayvalık ve iç kısımdaki Havran ilçeleri körfez bölgesini oluşturur. Çanakkale ve Balıkesir illerinin merkezleri Marmara Bölgesinde iken, Edremit Körfezi tamamen Ege Bölgesinin, Kıyı Ege Bölümünde yer alır. Körfezin Çanakkale kıyıları, coğrafî bölge ayırımlarında Ege Bölgesine sınırını oluşturur. Kuzeydeki Kaz Dağları tarafında rakım artıkça Marmara Bölgesine girilir.

Yeryüzü şekilleri

  • Baba Burnu, Asya'nın en batı ucu ve Edremit Körfezinin başlangıcı
  • Sivrice Koyu, Sivrice Köyü yakınları
  • Sivrice Burnu
  • Kadırga Koyu, Behramkale Köyü yakınları
  • Karaburun
  • Bağlar Burnu(Kum Burnu), Pelitköy Beldesi
  • Gemi Yatağı Koyu
  • Bozburun, Karaağaç Beldesi, Artur tatil sitesi
  • Ayvalık Adaları

Yerleşim yerleri

Merkezi deniz kıyısındaki ya da zamanla deniz kıyısına kaymış, önemli yerleşim yerleri

Tarih

Antik dönem önemli yer adları
Piri Reisin haritasında Edremit Körfezi, Çandarlı Körfezi ve Midilli

Edremit Körfezi, antik olarak Troas, Misya ve Aiolis bölgelerinin kesişimindedir. Bölgedeki en eski kalıntıda Havran ilçesinde İnboğazı Mağarasındadır, yaklaşık MÖ 50.000 yılına tarihlendiriliyor. Thebai ve Lyrnessos körfezin en eski ve önemli şehirleridir. Bu yüzden bölge için Thebai ovası adı da kullanılır. Bu iki şehir, İlyada da çok sık karşımıza çıkar. Şehirler, Troya savaşına giden Akhalar tarafından yağmalanır. Hektor'un eşi Thebai kralı Eeiton'un kızıdır. Aşilin uğruna savaşı bıraktığı kızda bölgedeki bir Apollon rahibinin kızıdır. Bölge daha sonra önce Midilliden gelen Aioller tarafından kolonileştirilir. Sonra sırasıyla Lydialılar, Persler, İskender İmparatorluğu, Bergama Krallığı ve Romaya bağlanır. Roma ve Bizans zamanında özellikle Adramytteion kenti öne çıkar. Burada bir piskoposluk merkezi bile kurulur. Bizanstan sonra da Selçuklu, Karesi Beyliği ve Osmanlılar bölgeye egemen olur. Kurtuluş Savaşında körfezin kuzeyi boğazlar bölgesine ait tarafsız kısımda yer alırken güneyi Yunanlara vadedilmiş.

Ekonomi

Tarım

Bölgenin ekonomisi zeytincilik ve turizme dayanır. Türkiye'deki zeytin ağaçlarının yaklaşık %10 bu bölgededir. Bu ağaçlardan üretilen 260.000 ton zeytinin %15-20 sofralık olarak, kalanında zeytin yağına dönüştürülerek kullanılır. Bu 45.000 ton zeytin yağı demektir, yani Türkiye'nin zeytinyağ üretiminin %28'ine denk gelir.[3]

Madencilik

Altın bölgedeki önemli madenlerin başında gelir. Havran da altın madenciliği, Roma ve daha eski dönemlere kadar uzanır. İsmi de altından gelir. Modern altın madenciliği bu ilçenin Büyükdere ve Küçükdere köylerinde kapılmıştır. 2010 yılında son verilen madencilik faaliyetleri sonrasında bölge rehabilite edilmiştir.[4] Günümüzdeki altın arama çalışmaları Kaz Dağı'nda sürmektedir. Ayrıca Ayvalık'ın güneyindeki Tuzla'da tuz çıkarma işlemleri yapılmaktadır.

Bölgenin rezerv açısından önemli bir madeni de demirdir. Edremit-Eymir bölgesinde bulunur. Bunun dışında, Ayvacık'taki uranyum, Edremit'teki gümüş rezervleri bölgenin diğer madenleri olarak sıralanabilir.

Turizm

Bölgenin türistik yerleri; Hasanboğuldu mesire yeri, Sutüven Çağlayanı Şahindere kanyonu, Kazdağı Millî Parkı, Kazdağı Zirvesi, Assos antik kenti, Antandros antik kenti, Şeytan Sofrası, Mıhlı Çayı Şelalesi, Tahtakuşlar Etnografya Müzesi, Babakale köyü-Osmanlı Kalesi, Adatepe köyü-Zeus Sunağı ve Alibey (Cunda) adası sayılabilir. Turizm açısından bölgede daha çok yerli turist bulunur. Ama son zamanlarda Midilli ve Ayvalık arasındaki düzenli feribot seferleri ile başta Ayvalık olmak üzere bölgede Yunan turist de görülebilir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Geographical Names 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Müsselim Boğazı
  2. ^ Geographical Names 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Dikili Boğazı
  3. ^ "www.cellotin.com". 7 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2008. 
  4. ^ Koza Altın İşletmesi 30 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (15.07.2013)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ayvalık</span> Balıkesir ilçesi

Ayvalık, Türkiye'nin Balıkesir ilinin bir ilçesidir. Balıkesir'in en batısında, Ege Denizi kıyısında bulunan ilçe, Türkiye'nin en önemli turizm merkezlerinden biridir. Ayvalık kış mevsimlerinde büyük bir kasaba nüfusuna sahip olmakla birlikte, yaz mevsimlerinde turizmin de etkisiyle dönemsel nüfus artışı yaşamaktadır. Tarihte çeşitli uygarlıklara ev sahipliği yapmış olan Ayvalık, 2017'den beri UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ege Bölgesi</span> Türkiyenin Ege Denizi kıyısındaki coğrafi bölgesi

Ege Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. İsmini kıyısında olduğu Ege Denizi'nden alır. Ege ve İç Batı Anadolu olmak üzere iki bölüme ayrılır. Kuzeyde Marmara, doğuda İç Anadolu, güneyde Akdeniz bölgeleriyle ve batıda Ege Denizi'yle çevrilidir. Türkiye'nin en uzun kıyı şeridine sahip bölgesidir. Tarihi mekanlar çoktur. Efes Antik Kenti, Laodikya Antik Kenti, Sardis Antik Kenti, Stratonikenia Antik Kenti, Tralleis Antik Kenti, Blaundus Antik Kenti, Aizanoi Antik Kenti gibi birçok tarihi mekan vardır. Ege Bölgesi'nin iklimi Akdeniz İklimi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Midilli (ada)</span> Ege Denizinin kuzeydoğusunda bulunan dağlık bir Yunan adası

Midilli, Ege Denizi'nin kuzeydoğusunda bulunan, dağlık bir Yunan adasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Burhaniye</span> Balıkesirin ilçesi

Burhaniye, Balıkesir ilinin Ege Denizi kıyısında bulunan bir ilçesidir. Kuzey Ege olarak tanımlanan bölge coğrafyası içindedir. Ağırlıklı olarak zeytinyağı üretimine yönelik zeytincilik ve iç turizm merkezidir. Çanakkale-İzmir Karayolu (E87) ilçe merkezinden geçer.

<span class="mw-page-title-main">Gömeç</span> Balıkesir ilçesi

Gömeç, Balıkesir ilinin Ege Denizi kıyısındaki bir ilçesi. Yüzölçümü ile Balıkesir'in en küçük ilçesi konumundadır. Kuzeyinde ve batısında Burhaniye, kuzeybatısında Edremit Körfezi, güneyinde Ayvalık, güneydoğusunda ise İzmir'in Bergama ilçesi ile sınırı bulunmaktadır. 2023 nüfus istatistiklerine göre toplam nüfusu 17.556 olan ilçe; Marmara, Balya ve Savaştepe'nin ardından en az nüfuslu dördüncü ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Havran</span> Balıkesir ilçesi

Havran, Balıkesir ilinin Körfez bölgesinde bir ilçesidir. Höşmerim, Leblebisi ve Çanakkale kahramanı Koca Seyit ile tanınır. Deniz'e kıyısı yoktur. Bu açıdan turizm komşu ilçelerle kıyaslandığında fazla gelişmemiştir. Zeytincilik başlıca ekonomik faaliyettir. Ayrıca narenciye olarak mandalina ve süt sektörü gelişmiştir. İlk dönemlerden beri altın madenciliği yapılan bölgede, hâlen bu madencilik faaliyeti sürmektedir. Tarihsel olarak da konaklarıyla meşhurdur. Bir dönem adı baraj inşaatından etkilenen 20.000 nüfuslu yarasa kolonisiyle anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cunda</span> Balıkesirin Ayvalık ilçesine bağlı ada

Cunda ya da Alibey Adası, idari bakımdan Balıkesir'in Ayvalık ilçesine bağlı bir ada. Ayvalık koyundaki Ayvalık Adaları olarak adlandırılan irili ufaklı 22 adanın içerisinde yerleşime açık tek ada Alibey'dir. Türkiye'nin Ege Denizi'nde bulunan sırasıyla Gökçeada, Bozcaada ve Uzunada'dan sonra 4. büyük adasıdır. Konumu gereği Batı Anadolu'da deniz yollarının kesişme noktasında bulunan bir adadır.

<span class="mw-page-title-main">Edremit, Balıkesir</span> Balıkesirde bir ilçe

Edremit, Balıkesir ilinin batısında, Ege Denizi kıyısındaki ilçedir. Edremit, Balıkesir ilinin üçüncü en büyük ilçesi olup zeytincilik tarımı ve Kazdağları ile bilinir. İç turizmin ilk önemli merkezlerinden olan Altınoluk ve Akçay bu ilçededir.

<span class="mw-page-title-main">Tahtacılar</span> ağaç işçiliğiyle uğraşan Alevî Türkmenler

Tahtacılar, genel olarak Ege ve Akdeniz bölgelerinin ormanlık yörelerinde yaşayan, Osmanlı İmparatorluğu döneminde ve kısmen günümüzde ağaç işçiliğiyle uğraşan Alevî Türkmenlerdir. Kızılbaş inancına sahiptirler. Bektaşîlik ve Anadolu Aleviliği ile Tahtacı inancının belli başlı farkları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Marmara Bölgesi</span> Türkiyenin Marmara Denizi çevresindeki coğrafi bölgesi

Marmara Bölgesi, Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Biga Yarımadası</span> Türkiye de yarımada

Biga Yarımadası, antik ismiyle Troas ya da Troad, Çanakkale Boğazı'nın ikiye böldüğü Anadolu ve Rumeli bağlantısının doğu kısmıdır. Boğazın kuzeyinde Gelibolu Yarımadası, güneyinde ise Biga Yarımadası yer alır. Bugün Çanakkale ilinin topraklarının bütünü Biga Yarımadası'nı oluşturur. Bölge adını Cumhuriyet Dönemi'nde önce bölge merkezi olan fakat günümüzde Çanakkale'nin ilçesi olan Biga'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Adatepe, Ayvacık</span> Türkiyede köy

Adatepe, Çanakkale ilinin Ayvacık ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Madra Dağları</span>

Madra Dağları ya da Madra Dağı, Ege Bölgesi’nin Asıl Ege Bölümü ile Marmara Bölgesi’nin Güney Marmara Bölümü’nün sınırlarında yer alır. Madra Dağı, Balıkesir ilinin İvrindi, Havran, Burhaniye, Gömeç ve Ayvalık ilçeleri ile İzmir ilinin Bergama ilçesi topraklarında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pelitköy, Burhaniye</span>

Pelitköy, Burhaniye'nin en güneyinde İzmir-Çanakkale karayolunun 2 km içerisinde yer alan mahalledir. Edremit Körfezi yer alan belde, zeytin ve zeytinyağı üretimine ilave olarak yazlık tipi ikincil konutların bulunduğu sahil kesimiyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Kaz Dağı</span>

Kaz Dağı ya da İda Dağı, Edremit Körfezi'nin kuzeyinde Çanakkale ve Balıkesir illeri arasında yer alan bir dağ.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki deniz fenerleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste Türkiye'deki fenerler listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Thebai (Kilikya)</span>

"Tebai/Thebai" ya da "Theb/Thebe",Havran sınırları içinde yer alan antik kent. Antik kent bu ilçeye bağlı Tepeoba köyü yakınlarındadır, dönem olarak Anadoluda Hellen İstilasından öncesine kadar dayanır. Kent adının kökeni Luvi dilinde "düzlük, düz yer, düz nesne" dir.

<span class="mw-page-title-main">Behram, Ayvacık</span>

Behram ya da Behramkale, Çanakkale ilinin Ayvacık ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Balıkesir Koca Seyit Havalimanı</span> HAVA ALANI

Balıkesir Koca Seyit Havalimanı veya Balıkesir Edremit Koca Seyit Havalimanı, 1997 yılında Balıkesir'in Edremit ilçesinde hizmete açılan bir havaalanıdır. Sivil kategoride bulunan havaalanı, DHMİ tarafından işletilmektedir. Edremit ilçe merkezine 4 km mesafededir. 3000x45 metre boyutlarında piste sahip olan meydanın, iç hat terminali 1678 m² boyutlarındadır. Toplam kullanım alanı ise 23.600 m²'dir

Asıl Ege Bölümü, Ege Bölgesinin deniz kıyısında bulunan batı kısmıdır. Hakim görünüm doğu batı doğrultusunda uzanan dağlar ve aralarındaki graben ovalarıdır. Dağların doğu uçlarını birleştiren hat bölümün sınırını oluşturur. İzmir ve Aydın illerinin tamamı, Çanakkale ve Balıkesir illerinin Edremit Körfezi kıyısındaki ilçeleri ile Manisa, Denizli ve Muğla illerinin merkezleri ve ilçelerinin çoğu bu bölümde yer alır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.