İçeriğe atla

Edith M. Flanigen

Edith Marie Flanigen
Edith Flanigen, 20 Kasım 2014'te ABD Başkanı Barack Obama'dan Ulusal Teknoloji Madalyasını aldı.
DoğumEdith Marie Flanigen
28 Ocak 1929 (95 yaşında)
Buffalo, New York, ABD
MilliyetAmerikalı
EğitimD'Youville Koleji
Syracuse üniversitesi (M.S.)
Tanınma nedeni
Ödüller
Kariyeri
DalıKimya
Çalıştığı kurumlarUnion Carbide, UOP

Edith Marie Flanigen (d. 28 Ocak 1929),[1][2] zümrütlerin sentezi ve daha sonra Amerikan kimya şirketi Union Carbide'de moleküler elekler için zeolitlerin sentezi üzerine yaptığı çalışmalarıyla bilinen Amerikalı kimyagerdir.

Hayatının erken dönemi ve eğitimi

Edith Marie Flanigen 28 Ocak 1929'da Buffalo, New York'ta doğdu. O ve iki kız kardeşi Joan ve Jane, lise yıllarında öğretmenleri tarafından kimyayla tanıştırıldı. Üç kız kardeşin hepsi de Buffalo, New York'ta özel bir üniversite olan D'Youville Koleji'nde kimya okudu.[3] Edith Flanigen hem sınıf başkanı hem de okul birincisi olarak mezun oldu.[4] Joan ve Edith, 1952'de Syracuse Üniversitesi'nde inorganik fiziksel kimya alanında yüksek lisans dereceleri aldılar.[3][4] 2008'de Syracuse Üniversitesi Edith'e fahri doktora unvanı verdi.[5]

Kariyer

1952'de Edith Flanigen Union Carbide şirketine katıldı.[6] İlk görevi farklı silikon polimerlerinin tanımlanması, saflaştırılması ve ekstraksiyonuydu. 1956 yılında moleküler elekler grubuna geçti.[4] 1973'te Union Carbide'da kurumsal araştırma görevlisi ve 1986'da kıdemli kurumsal araştırma görevlisi olarak atanan ilk kadın oldu. 1988 yılında petrol rafinasyonu, gaz işleme, petrokimya üretimi ve büyük imalat endüstrilerine teknoloji geliştiren ve sunan çok uluslu bir Amerikan şirketi olan UOP'a (Union Carbide ve Allied Signal arasındaki ortak girişim) taşındı ve burada kıdemli araştırma görevlisi seçildi. Flanigen, 1991 yılında UOP Üyeliğine terfi etti. Edith Flanigen, 1994 yılında UOP'tan emekli oldu.[6] UOP'taki kariyerinin ardından ve en az 2004 yılına kadar Edith Flanigen, UOP'ta danışman olarak da dahil olmak üzere profesyonel olarak aktif kaldı.[7]

Edith Flanigen, Union Carbide ile olan 42 yıllık kariyeri boyunca 200'den fazla farklı sentetik madde icat etti,[4] 36'dan fazla yayının yazarlığını veya ortak yazarlığını yaptı ve en az 109 patentle ödüllendirildi.[8]

Kimya

Flanigan ve diğerleri tarafından keşfedilen bir silikon dioksit formu olan silikalitin yapısı[9]

1956'da Flanigen moleküler elekler üzerinde çalışmaya başladı.[4] Moleküler elekler, çok karmaşık maddeleri filtreleyebilen veya ayırabilen, moleküler büyüklükte gözeneklere sahip kristal bileşiklerdir. Edith Flanigen, spesifik bir moleküler elek olan zeolit Y'nin mucidi olarak bilinir. Zeolit Y, petrolü rafine edebilen belirli bir tür moleküler elektir. Zeolit Y, kendisinden önce Zeolit X'i geride bıraktı. " Ham petrol " veya petrol rafine edilirken, tüm farklı kısımlarına veya fraksiyonlarına ayrılmalıdır. Benzin, petrolün rafine edilmesinden elde edilen birçok fraksiyondan biridir. Flanigen'in zeolitleri katalizör veya kimyasal reaksiyonları artıran bir madde olarak kullanılır. Zeolit Y, petrolden ayrıştırılan benzin miktarını artıran, petrolün rafine edilmesini daha güvenli ve daha verimli hale getiren bir katalizördür.[10]

Flanigen, moleküler elekler üzerine yaptığı çalışmalara ek olarak, Union Carbide'ın uzun yıllar üretip sattığı sentetik bir zümrüt[11] icat etti. Zümrütler esas olarak ustalarda (lazerlerin öncülleri) kullanıldı ve hatta bir süre "Quintessa Koleksiyonu" olarak pazarlanan bir seride mücevherlerde bile kullanıldı.[12]

Onurlar ve ödüller

Flanigen birçok ödül ve onura layık görülmüştür. Örneğin 1992'de Perkin Madalyası'nı alan ilk kadın oldu. Ayrıca 2004 yılında Ulusal Mucitler Onur Listesi'ne alındı.[2]

2014 yılında Edith Flanigen Ödülü, Berlin Humboldt Üniversitesi İşbirlikçi Araştırma Merkezi tarafından oluşturuldu. Ödül, her yıl kariyerinin başındaki seçkin kadın bilim insanlarına verilecek. İlk ödül, Paris Üniversitesi'ndeki çalışmaları nedeniyle Natacha Krins'e verildi.

Flanigen, 2012 yılında Ulusal Teknoloji ve Yenilik Madalyası ile ödüllendirildi.[13] Ödül, 20 Kasım 2014'te ABD Başkanı Barack Obama tarafından, bilime yaptığı katkılardan dolayı Flanigen'e takdim edildi.[14]

Ödüller

  • 1991 Amerikan Kimyagerler Enstitüsü'nden Kimyasal Öncü Ödülü[15]
  • 1992 Perkin Madalyası - Edith M. Flanigen prestijli Perkin Madalyasını alan ilk kadın oldu. [7]
  • 1993 Garvan Madalyası [16]
  • 2004 Ulusal Mucitler Onur Listesi[2]
  • 2004 Lemelson – MIT Yaşam Boyu Başarı Ödülü [7]
  • 2012 Edith M. Flanigen Honeywell'in malzeme bilimi serisindeki davetli dersi, Ekim 2012'de açıldı [17]
  • 2012 Ulusal Teknoloji ve Yenilik Madalyası [18]

Kaynakça

  1. ^ Carey, Charles W. (2002). American Inventors, Entrepreneurs, and Business Visionaries. New York: Infobase Pub. ISBN 0-8160-6883-6. Erişim tarihi: 4 Şubat 2015. 
  2. ^ a b c "Edith Flanigen". National Inventors Hall of Fame. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2015. 
  3. ^ a b Orna 2009.
  4. ^ a b c d e Engineering.com.
  5. ^ Zubieta, Jon (Yaz 2008). "Alumna Receives Honorary Doctorate". C.U.S.E. News (İngilizce). Cilt 5. Syracuse University Department of Chemistry. ss. 1, 4. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2022. 
  6. ^ a b Moriarty.
  7. ^ a b c Lemelson-MIT 2004.
  8. ^ Miller 2008.
  9. ^ E. M. Flanigen; J. M. Bennett; R. W. Grose; J. P. Cohen; R. L. Patton; R. M. Kirchner; J. V. Smith (1978). "Silicalite, a New Hydrophobic Crystalline Silica Molecular Sieve". Nature. 271 (5645): 512-516. doi:10.1038/271512a0. 
  10. ^ NIHF.
  11. ^ US 3306922.
  12. ^ InventorOfTheWeek.
  13. ^ Laureates, National Medal of Technology and Innovation 16 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., nationalmedals.org; accessed October 21, 2016.
  14. ^ "President Obama Presents the National Medals of Science & National Medals of Technology and Innovation". whitehouse.gov. 20 Kasım 2014. 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2015 – National Archives vasıtasıyla. 
  15. ^ "Chemical Pioneer Award". American Institute of Chemists. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2015. 
  16. ^ Marsh 1992.
  17. ^ UOP 2012.
  18. ^ Jackson 2014.

Ek kaynaklar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Massachusetts Teknoloji Enstitüsü</span> ABD, Massachusettste kurulu vakıf üniversitesi

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü, Cambridge, Massachusetts'te bulunan özel bir araştırma üniversitesi. Enstitü, Charles Nehri boyunca bir milden (1,6 km) daha fazla, kentsel bir kampüse ve bir kara hibe, bir deniz hibe ve uzay hibesine sahiptir. Enstitü ayrıca MIT Lincoln Laboratuvarı, Bates Merkezi ve Haystack Gözlemevi gibi bir dizi büyük, kampüs dışı tesisin yanı sıra Broad ve Whitehead Enstitüleri gibi kendine bağlı laboratuvarları da içerir.

<span class="mw-page-title-main">Bitki</span> ökaryotik, ağaçlar, çiçekler, otlar, yosunlar ve benzeri organizmaları içinde bulunduran çok büyük bir canlılar alemi

Bitkiler, ağırlıklı olarak fotosentetik ökaryot canlılardır. Tarihsel olarak bitkiler alemi, algler ve mantarlar da dahil olmak üzere hayvan olmayan tüm canlıları kapsarken, günümüzde mevcut tüm tanımlamalar prokaryotları, mantarları ve bazı algleri hariç tutar. Tanımlamalardan birine göre: Çiçekli bitkiler, kozalaklı bitkiler ve diğer açık tohumlular, eğrelti otları ve benzerleri, boynuz otları, ciğer otları, kara yosunları ve yeşil algler hep birlikte Viridiplantae adı verilen kladı oluştururlar. Buna kırmızı ve esmer algler dahil değildir.

<span class="mw-page-title-main">Charles Townes</span> Amerikalı fizikçi (1915 – 2015)

Charles Hard Townes, Amerikan Nobel Ödüllü fizikçi ve eğitimci. Townes en çok maserler üzerindeki teori ve uygulama çalışmaları ile bilinir. Maserlerin ana patentini alan Townes ayrıca maser ve lazer araçları ile bağlantılı kuantum elektroniği üzerinde de çalışmıştır. Bu çalışmaları nedeniyle 1964 yılında Nikolay Basov ve Aleksandr Prohorov ile birlikte Nobel Fizik Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mildred Dresselhaus</span> Amerikalı fizikçi (1930 – 2017)

Mildred Dresselhaus ya da bilinen adıyla karbon biliminin kraliçesi, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde fizik ve elektrik elektronik mühendisliği alanlarında profesördür.

<span class="mw-page-title-main">Jean Tirole</span> Fransız ekonomist (d. 1953)

Jean Marcel Tirole, Fransız iktisat profesörü. "Büyük Firmaların Piyasa Gücü ve Kontrolleri" konusunda analizleri nedeniyle 2014 Nobel Ekonomi Ödülü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ilona Elek</span> Macar eskrimci

Ilona Elek ya da Ilona Elek-Schacherer, Macar Olimpik eskrimci. Elek en çok uluslararası şampiyonluk kazanmış kadın eskrimcidir. Yahudi bir baba ve Rumen bir annenin kızı olarak 1907 yılında dünyaya gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">John Goodenough</span>

John Bannister Goodenough, Amerikan malzeme bilimci, bir katı-hal fizikçisi ve Nobel Kimya Ödülü sahibi. Austin'deki Texas Üniversitesi'nde makina mühendisliği ve malzeme bilimi alanlarında profesör. Goodenough, lityum iyon pillerin geliştirilmesi ve tanımlanmasıyla, malzemelerdeki manyetik aşırı değişim işaretlerini tanımlayan Goodenough–Kanamori kurallarıyla ve bilgisayar RAM'lerinde yeni ufuklar açan geliştirmeleriyle geniş ölçüde tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Radia Perlman</span> Amerikalı yazılımcı

Radia Joy Perlman, Amerikalı bilgisayar programcısı ve ağ mühendisi. Digital Equipment Corporation'da çalıştığı sırada geliştirdiği Spanning Tree Protocol (STP) ile tanınmıştır. Dell EMC'de görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Robert S. Langer</span> Amerikalı bilim insanı

Robert Samuel Langer, Jr., Amerikalı kimya mühendisi, bilim insanı, girişimci, mucit ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde 12 Enstitü Profesöründen biri.

<span class="mw-page-title-main">Carol V. Robinson</span>

Dame Carol Vivien Robinson, İngiliz kimyager ve Kraliyet Kimya Derneği Başkanı. Oxford Üniversitesi Fiziksel ve Teorik Kimya Laboratuvarı'nda Kraliyet Cemiyeti Araştırma profesörü, Dr Lee Fiziksel ve Teorik Kimya Profesörü ve Exeter College'da profesör asistanıdır. Daha önce Cambridge Üniversitesi Kimya Bölümü'nde Kütle Spektrometresi Profesörü idi.

<span class="mw-page-title-main">Kimyasal reaksiyon mühendisliği</span>

Kimyasal reaksiyon mühendisliği, kimya mühendisliği ve endüstriyel kimya alanında kullanılan kimyasal reaktörler ve tepkime kinetiği ile ilgilenen bir uzmanlık alanıdır. Tepkime kinetiği ve reaktör tasarımını birleştiren kimyasal reaksiyon mühendisliği, birçok endüstriyel kimyasalın üretimi için gerekli temel bir unsurdur. Kimyasal reaksiyon mühendisliği disiplininin günlük hayatta pek çok uygulama alanı bulunur. Kimyasal üretimi, ilaç üretimi ve atık arıtımı faaliyetlerinde reaksiyon mühendisliği kullanılır. Enzim kinetiği, farmakokinetik, ısı etkileri, ani reaksiyonlar ve tesis güvenliği gibi konularda da kimyasal reaksiyon mühendisliği disiplininden faydalanılır. Kimyasal reaksiyon mühendisliği ilk kez 1940'lar ve 1950'lerde hızla büyüyen kimya ve petrokimya sanayisinin ihtiyaçlarını karşılamak için ortaya çıkmış ve günümüze kadar plastiklerin, kimyasalların, ilaçların ve diğer pek çok maddenin üretim süreçlerinde kullanılan bir yöntem olmuştur.

Raymond Vahan Damadian Ermeni asıllı Amerikalı doktor, tıp doktoru ve ilk MR Tarama Makinesinin mucidi.

Roy J. Plunkett Amerikalı bir kimyager. 1938 yılında Politetrafloroetileni (PTFE) yani teflonu icat etti.

<span class="mw-page-title-main">Carolyn R. Bertozzi</span> Amerikalı kimyager

Carolyn Ruth Bertozzi, Amerikalı kimyager. Hem kimya hem de biyolojiyi kapsayan geniş kapsamlı çalışmaları ile tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Allene Jeanes</span> Amerikalı kimyager (1906 – 1995)

Allene Rosalind Jeanes, karbonhidratlar ve Kore Savaşı'nda kan plazmasının yerini alan bir madde olan Dextran'ın geliştirilmesinde çalışan Amerikalı bir kimyagerdir. American Chemical Society'nin bir üyesi olan Jeanes, 60'ın üzerinde eser yayınladı, 24 konferans hazırladı ve on tane de patenti bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Elihu Thomson</span> Amerikalı mucit (1853 – 1937)

Elihu Thomson, İngiltere doğumlu Amerikalı mühendis, mucit ve girişimci. Alternatif akım üzerinde önemli çalışmaları bulunmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Fransa'da büyük elektrik şirketlerinin kurulmasında etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Robert Metcalfe</span> Amerikalı elektrik mühendisi

Robert Melancton Metcalfe 1970'lerde internetin gelişimine katkıda bulunan Amerikalı bir mühendis ve girişimcidir. Ethernet'i icat etti, 3Com'u kurdu ve bir telekomünikasyon ağının etkisini açıklayan Metcalfe yasasını formüle etti. Metcalfe ayrıca, 1990'larda internetin sona ereceğini tahmin etmek de dahil olmak üzere, gerçekleşemeyen birkaç tahminde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Luther Simciyan</span> Amerikalı mucit (1905 – 1997)

Luther George Simciyan, Ermeni-Amerikalı bir mucit ve girişimciydi. Üretken ve profesyonel bir mucit olarak, çoğu optik ve elektronikle ilgili 200'den fazla patente sahiptir. En önemli icatları, öncü bir uçuş simülatörü, muhtemelen ilk ATM ve teleprompter'daki iyileştirmedir.

<span class="mw-page-title-main">Perkin Madalyası</span>

Perkin Madalyası, Kimya Endüstrisi Derneği tarafından her yıl Amerika Birleşik Devletleri'nde ikamet eden bir bilim adamına "uygulamalı kimyada olağanüstü ticari gelişme sağlayan yenilik" nedeniyle verilen bir onur ödülüdür. ABD kimya endüstrisinde verilen en yüksek onur olarak kabul edilir.

Angela M. Belcher bir malzeme bilimcisi, biyolojik mühendis ve Cambridge, Massachusetts, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde (MIT) James Mason El Sanatları Biyoloji Mühendisliği ve Malzeme Bilimi Profesörüdür. MIT'de Biyomoleküler Malzeme Grubu'nun yöneticisi, Koch Bütünleştirici Kanser Araştırmaları Enstitüsü üyesi ve 2004 MacArthur Üyesidir. 2019 yılında MIT'de Biyoloji Mühendisliği Bölüm başkanlığına atandı. 2022 yılında Ulusal Bilimler Akademisi üyeliğine seçildi


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.