İçeriğe atla

Edgar Rice Burroughs

Edgar Rice Burroughs
Doğum1 Eylül 1875
Chicago, Illinois, ABD
Ölüm19 Mart 1950 (74 yaşında)
Los Angeles, Kaliforniya, ABD
Takma adNorman Bean
MeslekRomancı
MilliyetAmerikan
Dönem20. yüzyıl
TürMacera romanı, Fantezi, Kayıp Dünya, Kılıç ve gezegen, Gezegensel romantizm, Yumuşak bilimkurgu, Westernler

Etkilendikleri

İmza

Edgar Rice Burroughs (1 Eylül 1875 – 19 Mart 1950), orman kahramanı Tarzan ve Mars maceracısı John Carter karakterlerinin yaratıcısı olan Amerikalı yazardır. Hayatı boyunca kaleme aldığı bilimkurgu, fantezi, macera, Western ve tarihsel romanların sayısı 70'i bulmuştur.

Yaşamı

Burroughs, iş adamı ve İç Savaş gazisi Binbaşı George Tyler Burroughs (1833-1913) ve eşi Mary Evaline (Zieger) Burroughs'un (1840-1920) dördüncü oğlu olarak 1 Eylül 1875 tarihinde Chicago'da doğdu. İkinci adı, babaannesi Mary Rice Burroughs'dan gelmektedir.[1]

Burroughs, çeşitli yerel okullarda eğitim gördü ve 1891'de Chicago grip salgını sırasında kardeşinin Idaho'daki Raft Nehri kıyısındaki çiftliğinde bir buçuk yıl geçirdi. Daha sonra Andover'da Phillips Akademisi'nde ve Michigan Askeri Akademisi'nde eğitim aldı. 1895'te mezun olan Burroughs, Amerika Birleşik Devletleri Askeri Akademisi'nin (West Point) giriş sınavında başarısız olunca Fort Grant, Arizona Bölgesi'ndeki 7. ABD süvari birliğine asker olarak alındı. Bir kalp sorunu teşhisi konduktan sonra askeri hizmete uygun olmadığı ortaya çıktı ve 1897'de terhis etti.

Bir süre kısa soluklu işler ve Idaho'da çiftlik işleri ile uğraştı. 1899'da babasının şirketinde işe başladı. Ocak 1900'da çocukluk aşkı Emma Hulbert ile evlendi. 1904'te işini bıraktı ve önce Idaho'da, ardından Chicago'da düzenli olmayan bazı işlerde çalıştı.[2]

Düşük ücretle yedi yıl çalıştıktan sonra, 1911'de bir kalemtıraş toptancısı olarak çalışırken kurgu yazmaya başladı. Burroughs ve Emma, bu zamana kadar iki çocuk sahibi oldu; Tarzan filminin aktörü James Pierce ile evlenecek olan kızları Joan (1908-1972) ve oğulları Hulbert (1909-1991) doğdu.

Bu dönemde boş vakti bol olan Burroughs, çok sayıda ucuz ("pulp") kurgu dergileri okumaya başladı. 1912'de "Under the Moons of Mars" ("Mars'ın Uyduları Altında") adlı ilk öyküsü All-Story dergisinde seri olarak yayınlandı. Serinin yayınlanması için Burroughs, böyle fantastik bir hikâye yazdığı için alay konusu olacağından korktuğu için aklı başında olduğunu vurgulamak amacıyla kelime oyunu olarak seçtiği "Normal Bean" takma adını kullandı. Ancak bu isim, "Normal" ifadesini bir yazım hatası olarak yorumlayan ve "Norman" olarak değiştiren bir dizici tarafından bozuldu ve isim "Norman Bean" olarak çıktı.[3] Burroughs, tüm vaktini yazmaya ayırmaya başladı ve "Under the Moons of Mars" yayınlanıncaya kadar iki roman tamamladı. Ekim 1912'de Tarzan of the Apes adlı romanı yayınlandı ve zamanla en başarılı serilerinden biri haline geldi. 1913'te Burroughs ve Emma'nın üçüncü ve son çocuğu John Coleman Burroughs (1913-1979) doğdu.

Burroughs, çeşitli gezegenlere taşınan dünyevi maceracıları, kayıp adaları ve yeryüzünün derinliklerine doğru yolculukları konu alan popüler bilimkurgu ve fantastik hikâyeler yazdı. Öykülerinin çoğu All-Story ile birlikte Argosy dergisinde yayınlandı. 1923'te kendi şirketi Edgar Rice Burroughs, Inc.'i kurdu ve 1930'lar boyunca kendi kitaplarını yayınlamaya başladı.

1934 yılında Emma ile boşandı. 1935'te arkadaşı Ashton Dearholt'un eski eşi aktris Florence Gilbert Dearholt ile evlendi ve Dearholt'un iki çocuğunu evlat edindi. Çift 1942 yılında boşandı.

Pearl Harbor saldırısı sırasında Hawaii'de ikamet eden Burroughs, yaşı altmışlı yılların sonlarında olmasına rağmen savaş muhabiri olmak için başvurdu. Buna izin verildi ve böylelikle II. Dünya Savaşı sırasında ABD'nin en yaşlı savaş muhabirlerinden biri oldu. Savaş bittikten sonra Encino, Kaliforniya'ya taşındı. Çeşitli sağlık sorunları ile mücadele ettikten sonra, 19 Mart 1950'de kalp krizinden öldü.[4]

Seçme eserleri

Barsoom serisi
  • A Princess of Mars (1912)
  • The Gods of Mars (1914)
  • The Warlord of Mars (1918)
  • Thuvia, Maid of Mars (1920)
  • The Chessmen of Mars (1922)
  • The Master Mind of Mars (1928)
  • A Fighting Man of Mars (1931)
  • Swords of Mars (1936)
  • Synthetic Men of Mars (1940)
  • Llana of Gathol (1948)
  • John Carter of Mars (1964)
Tarzan serisi
  • Tarzan of the Apes (1912)
  • The Return of Tarzan (1913)
  • The Beasts of Tarzan (1914)
  • The Son of Tarzan (1914)
  • Tarzan and the Jewels of Opar (1916)
  • Jungle Tales of Tarzan (1916, 1917)
  • Tarzan the Untamed (1919, 1921)
  • Tarzan the Terrible (1921)
  • Tarzan and the Golden Lion (1922, 1923)
  • Tarzan and the Ant Men (1924)
  • Tarzan, Lord of the Jungle (1927, 1928)
  • Tarzan and the Lost Empire (1928)
  • Tarzan at the Earth's Core (1929)
  • Tarzan the Invincible (1930–1931)
  • Tarzan Triumphant (1931)
  • Tarzan and the City of Gold (1932)
  • Tarzan and the Lion Man (1933, 1934)
  • Tarzan and the Leopard Men (1935)
  • Tarzan's Quest (1935, 1936)
  • Tarzan the Magnificent (1936, 1937)
  • Tarzan and the Forbidden City (1938)
  • Tarzan and the Foreign Legion (1947)
  • Tarzan and the Tarzan Twins (1963)
  • Tarzan and the Madman (1964)
  • Tarzan and the Castaways (1965)
  • Tarzan: the Lost Adventure (Joe R. Lansdale ile birlikte) (1995)
Pellucidar serisi
  • At the Earth's Core (1914)
  • Pellucidar (1923)
  • Tanar of Pellucidar (1928)
  • Tarzan at the Earth's Core (1929)
  • Back to the Stone Age (1937)
  • Land of Terror (1944)
  • Savage Pellucidar (1963)
Venus serisi
  • Pirates of Venus (1934)
  • Lost on Venus (1935)
  • Carson of Venus (1939)
  • Escape on Venus (1946)
  • The Wizard of Venus (1970)
Caspak serisi
  • The Land That Time Forgot (1918)
  • The People That Time Forgot (1918)
  • Out of Time’s Abyss (1918)
Moon serisi
  • The Moon Maid veya The Moon Men (1926)
  • Part I: The Moon Maid
  • Part II: The Moon Men
  • Part III: The Red Hawk
Mucker serisi
  • The Mucker (1914)
  • The Return of the Mucker (1916)
  • The Oakdale Affair (1917)
Diğer bilimkurgu romanları
  • Beyond the Farthest Star (1941)
  • The Lost Continent (1916)
  • The Monster Men (1929)
  • The Resurrection of Jimber-Jaw (1937)
Orman maceraları
  • The Man-Eater (1915)
  • The Cave Girl (1925)
  • The Eternal Lover veya The Eternal Savage (1925)
  • Jungle Girl veya Land of the Hidden Men (1932)
  • The Lad and the Lion (1938)
Western romanlar
  • Apache Devil (1933)
  • The Bandit of Hell's Bend (1926)
  • The Deputy Sheriff of Comanche County (1940)
  • The War Chief (1927)
Tarihi romanlar
  • I am a Barbarian (1967)
  • The Outlaw of Torn (1927)
Diğer eserleri
  • The Efficiency Expert (1921)
  • Forgotten Tales of Love and Murder (2001)
  • The Girl from Farris's (1916)
  • The Girl from Hollywood (1923)
  • The Mad King (1926)
  • Marcia of the Doorstep (1924)
  • Minidoka: 937th Earl of One Mile Series M (1998)
  • Pirate Blood (1970)
  • The Rider (1937)
  • You Lucky Girl! (1927)

Kaynakça

  1. ^ "Edmund Rice Six-Generation Database Online 25 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Edmund Rice (1638) Association, Inc. 27 Ocak 2011 tarihinde erişildi.
  2. ^ Holtsmark, Erling B. (1986). Edgar Rice Burroughs. Boston: Twain Publishers. Sayfa 3–4.
  3. ^ "Zoetrope: All-Story: Back Issue". web.archive.org. 16 Mart 2013. 16 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2024. 
  4. ^ Holtsmark, Erling B. (1986), Edgar Rice Burroughs, Boston: Twain, ISBN 0-8057-7459-9 

İlgili Araştırma Makaleleri

Frederick William Hasluck, (d. 1878 – ö. 22 Şubat 1920 İsviçre), İngiliz antikacı, tarihçi ve arkeolog.

<span class="mw-page-title-main">William Butler Yeats</span> Irdandalı şair, oyun yazar

William Butler Yeats, İrlandalı şair ve oyun yazarıdır. İrlanda'da yetişen en önemli lirik şairlerden biri olmanın yanı sıra, 20. yüzyıl edebiyatının esas figürlerinden biridir. İrlanda edebiyatının rönesans sürecinin öncüsü sayılmaktadır. Abbey Tiyatrosu'nun kurucularından biri olan Yeats, 1923 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">John Galsworthy</span> İngiliz yazar (1867-1933)

John Galsworthy İngiliz yazar. Tiyatro oyunlarında birey ile toplum arasındaki çatışmayı konu alır. İngiliz orta sınıfını betimlediği ve "A Man of Property", "In Chancery" ve "To Let" kitaplarından oluşan "The Forsyte Saga" üçlemesi, çağdaş İngiliz edebiyatının klasikleri arasında kabul edilmektedir. 1932'de edebiyat dalında Nobel Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Tarzan</span>

Tarzan Edgar Rice Burroughs tarafından yaratılmış bir öykü karakteridir. İlk olarak 1912'de Maymunların Tarzanı adlı romanla ortaya çıkmış ve daha sonra 23 devamı daha yazılmıştır. Tarzan gemideki isyancılar tarafından Afrika sahillerinde ıssız bir bölgeye bırakılmış İngiliz bir Lord ve Lady'nin oğullarıdır. O henüz bebek iken anne ve babası ölmüş ve onu bilimsel olarak tanımlanmamış bir maymun türünün üyeleri yetiştirmiştir. Kala onun maymun annesidir. Tarzan onun maymun alemi ismidir; İngilizce ismi ise Clayton, Lord Greystoke'dur. Genç bir adam olduğunda, Jane ile tanışır ve Jane Baltimore'ye döndüğünde gerçek aşkını bulmak için ormanı terkeder. Tarzan ve Jane evlenirler ve bir süre İngilterede yaşarlar. Bir oğulları, Jack, olur ve bir maymun ismi olan Korak adını alır. Tarzan uygarlığın ikiyüzlülüğü karşısında dayanamaz ve Jane'le birlikte Afrikaya dönerler ve orada ölümsüzlüğe erişerek halen yaşarlar.

<span class="mw-page-title-main">Johnny Weissmuller</span> Amerikalı yüzücü (1904 – 1984)

Johnny Weissmuller, Amerikalı yüzücü ve sinema oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Harold Lloyd</span> Amerikalı komedyen ve sinema oyuncusu (1893 – 1971)

Harold Clayton Lloyd Amerikalı oyuncu ve yönetmendir. Sessiz film döneminde ünlü olmuş ve pek çok başarılı komedi filmine imza atmıştır. Oyuncu Mildred Davis' in eşidir. Özellikle Safety Last! filmiyle ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Pauline Bush</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1886 – 1969)

Pauline Bush (d.22 Mayıs 1886, Lincoln, Nebraska) Amerikalı ünlü bir sessiz sinema sanatçısıdır. "Filmlerin Madonnası" lakabını alan Pauline 1 Kasım 1969'da San Diego Kaliforniya'da ölmüştür.

Harry Gregson-Williams,, Altın Küre ve Grammy ödüllerine aday gösterilmiş, İngiliz film partisyon yapımcısı, orkestratör, şef ve müzik yapımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Leigh Brackett</span> Amerikalı romancı ve senarist (1915 – 1978)

Leigh Douglass Brackett genellikle bilimkurgu türünde yazdığı eserleriyle tanınan Amerikan yazardır. Ayrıca senaristlik de yapan Brackett'ın en bilinen işleri The Big Sleep (1945), Rio Bravo (1959), The Long Goodbye (1973) ve Yıldız Savaşları: Bölüm V - İmparator (1980) adlı filmlerdir. Brackett'ın ilk bilimkurgu hikâyesi 1940 yılının Şubat ayında Astounding Science Fiction dergisinin bir sayısında yayımlandı. İlk romanı No Good from a Corpse ise 1944 yılında yayımlandı.

Dizi, Mini Dizi veya Televizyon Filminde En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Satellite Ödülü, her yıl International Press Academy tarafından Satellite Ödülleri kategorilerinden biri olarak verilmektedir.

<i>Greystoke: The Legend of Tarzan, Lord of the Apes</i>

Greystoke: The Legend of Tarzan, Lord of the Apes, 1984 İngiltere yapımı filmdir. Jane rolündeki Andie MacDowell'ın başrol oynadığı ilk filmdir. Christopher Lambert Tarzan rolündedir. Hugh Hudson tarafından yönetilen filmin senaryosu 1914'te yayınlanan Edgar Rice Burroughs'un Tarzan of the Apes adlı kitabından uyarlamadır.

Bu liste 2000'lerde yapılan filmleri içeren kapsamlı bir listedir.

Ada göre Yazar listesi

Gertrude Bambrick, Amerikalı oyuncu, sessiz film oyuncusudur. 1912 ve 1916 yılları arasında 60 film çekmiştir.

<i>Tarzan Efsanesi</i> 2016da David Yates tarafından yönetilen bir film

Tarzan Efsanesi, Edgar Rice Burroughs tarafından yaratılmış hayali karaktere dayanan bir 2016 yılı Amerikan aksiyon macera filmi. David Yates tarafından yönetilen film Adam Cozad ve Craig Brewer tarafından yazılmıştır. 1 Temmuz 2016 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri'nde ve 8 Temmuz 2016'da Türkiye'de vizyona giren film, eleştirmenlerden karışık eleştiriler aldı ve dünya çapında 356 milyon $'ın üstünde hasılat elde etti.

Wolf Larson, Alman-Kanadalı oyuncu, senarist ve film yapımcısıdır. 1991-94 arası rol aldığı Tarzan'ın Maceraları adlı televizyon dizisinde canlandırdığı ana karakter Tarzan rolüyle sivrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Constance Talmadge</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1899 – 1973)

Constance Alice Talmadge, Amerikalı sessiz sinema dönemi oyuncusudur. Yer aldığı bazı yapımlar arasında; A Pair of Silk Stockings (1918), A Virtuous Vamp (1919) ve Her Night of Romance (1924) sayılabilir.

<i>Tarzan</i> (film, 1999) 1999 yapımı Amerikan animasyon filmi

Tarzan, Walt Disney Pictures için Walt Disney Animation Studios tarafından üretilen 1999 yılı Amerikan yapımı animasyon macera filmi. Disney Rönesans döneminde onuncu ve son çıkan 37. Disney animasyon filmi, Edgar Rice Burroughs'un Maymun Tarzan hikâyesine dayanıyor ve hikâyenin ilk animasyonlu büyük sinema filmi versiyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Elmo Lincoln</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1889 – 1952)

Elmo Lincoln, çoğunlukla sinema filmlerinde rol alan Amerikalı bir sahne ve sinema oyuncusuydu. 1913 ile 1952 yılları arasında 100'den fazla beyazperde yapımında rol aldı. Film romancısı Edgar Rice Burroughs'un kurgusal "orman" karakteri Tarzan'ı canlandıran ilk aktör oldu ve ilk olarak 1918 yapımı Maymunların Tarzan'ında bu rolde yer aldı.