Eddie Murphy
Eddie Murphy | |
|---|---|
 Eddie Murphy (2010) | |
| Doğum | Edward Regan Murphy 3 Nisan 1961 Brooklyn, New York,  ABD |
| Etkin yıllar | 1982-günümüz |
| Boy | 1,75 m (5 ft 9 in) |
| Evlilik | Nicole Mitchell Murphy (1993-2006) |
| Çocuk(lar) | 9 |
Edward "Eddie" Regan Murphy (d. 3 Nisan 1961), Akademi ödülüne aday gösterilmiş oyuncu.
Biyografi
3 Nisan 1961'de dünyaya geldi. Babası, Murphy henüz 3 yaşındayken boşanınca pek parlak olmayan aile ekonomisi iyice kötüleşti. Anne ve babasının boşanmalarının beş yıl sonrasında babası, annesinden sonra birlikte olduğu sevgilisi tarafından vurularak öldürüldü. Murphy'nin daha sonra bir üvey babası oldu. Fakirlikle büyüdü. Daha sonra Brooklyn'den Roosvelt'e taşınmak zorunda olan Murphy, burada ırkçılık mücadelesi vermek zorunda kaldı. Okulda tüm arkadaşlarını güldürürdü. Yetenekliydi ve çok iyi mimik ustasıydı.
İlk deneyimleri ve stand upları
İlk deneyimini o yıllarda çok izlenen Saturday Night Live programıyla yaptı. 6 yıl süren Saturday Night Live'de milyonlarca insanı kahkahaya boğdu. Delirious ve Raw gibi stand up gösterilerinde insanları güldürüyordü. Bill Cosby, Richard Pryor gibi isimleri çok iyi taklit ediyordu.
Müzik kariyeri
1980'lerde bir komedi albümünden sonra birkaç albüm çıkardı. 1993'teki "Love's Alright" albümünde özellikle Michael Jackson'la birlikte söylediği Whatzupwitu şarkısı dikkatleri çekti ve bu albüm Murphy'nin son albümü oldu fakat hala filmlerde şarkılar söylüyor. Michael Jackson'un Remember The Time klibinde de oynadı. Shrek'te Ricky Martin hiti "Livin La Vida Loca" ve Smash Mout'un "I'm Believer" şarkısını söyledi. Bunun dışında Murphy Dreamgirls'de de birçok şarkı söylüyor.
Film kariyeri
İlk filmi 1982 yılında Nick Nolte'yle oynadığı 48 saat (48 hrs.) oldu. Ardından Dan Aykroyd'la Trading Places (Takas) ve Best Defense (En iyi savunma) filmlerinde oynadı. 1983'te Clint Eastwood'un geri çevirdiği Axel Foley rolünde Beverly Hills Cop (Sosyete Polisi) filmiyle dünyaca ünlendi. Yapımcılık da yapan Murphy'nin film şirketi de vardı. Altın Çocuk ve Sosyete Polisi 2 gibi filmler o kadar sevilmese de Raw stand up gösterisiyle insanları güldürdü. Another 48 hrs (bir 48 saat daha) ve Harlem Nights (Harlem Geceleri) beklenen başarıyı vermese de Murphy, Harlem Nights filminin hem senaryosunu yazmış hem de yönetmişti. 1992 yılında The Distinguished Gentleman (Beyefendi) ve Boomerang filmleriyle komedi kralı lakabı hala ondaydı. Onun Boomerang filminde Martin Lawrence da ilk defa üne kavuştu. Beverly Hills Cop 3 (Sosyete Polisi 3) beklenen başarıyı yakalayamadı ama yine de sevildi. Jim Carrey'nin çıkmasıyla Murphy'nin ünü biraz azaldı. Vampire In Brooklyn (Brooklyn Vampiri) gibi filmler yaptı. Nutty Professor (Çatlak Profesör) filminde tam 8 karakteri oynadı. Daha önce Coming To America (Amerikan Rüyası) ve Vampire In Brooklyn'de de birçok karakteri oynamıştı. Nutty Professor gişe rekorları kırdı, en iyi yeniden çevirim dalında Oscar aldı. 1997'de Metro aksiyon filmi ve Holy Man (Kutsal Adam) başarılı olmadı ama ardından üç filme daha imza attı. Doctor Dollitle filminde hayvanlarla konuştu. İki yıl üst üste iki komedyenle rol aldı. Life (Müebbet Kuşları) filmi Martin Lawrence ve Bowfinger (Çatlak yönetmen) filmi Steve Martin'le çekildi. Mulan animasyonunda Mush'u seslendiren Murphy, 2000'li yıllara Doctor Dollitle 2 ve iki harika komedi aksiyon filmiyle başladı. Robert De Niro'yla Showtime ve Owen Wilson'la I Spy (Ben Casus) filmlerinde oynadı. Shrek animasyonundaki Eşek'in sesi Murphy'nindi. Daha sonra Shrek 2 de çıktı. Shrek 1 Oscar aldı. Nutty Professor'ün devam filminden sonra Haunted Mansion ve Daddy Day Care filmlerinde de insanları güldüren Murphy, 2006 yılında oynadığı Dreamgirls (Rüya Kızlar) filmindeki James Thunder Early (James Gök Gürültüsü Early veya Jimmy Early) rolüyle dikkat çekti.
Diziler ve Televizyon
What's Alan Watching isimli TV filminden sonra The PJ's dizisinde çalıştı ve The Kid Who Loved Christmas filminin yapımcılığını yaptı.
Dreamgirls
Dreamgirls filmininde canlandırdığı karakterle ilk defa Oscar'a aday oldu ve dramada iyi olduğunu gösterdi.
Özel hayatı
Nichole Mitchell Murphy ile evliydi. 2006'da boşandı. Robin Givens, Halle Berry ve Whitney Houston gibi ünlülerle çıktı.
Mayıs 2016'da Murphy'nin 2012'den beri çıktığı model Paige Butcher'ın dan bir kızı ve Kasım 2018'de bir oğlu vardı. Eylül 2018'de evlenmek üzere nişanlandılar. Çocuğun göbek adı, Murphy'nin 2017'de lösemiden ölen kardeşi Charlie'den gelir. Toplamda 10 çocuğu vardır.
Yasal sorunlar
1988 yılında Art Buchwald, Murphy ve Paramount Pictures'a dava açtı ve Paramount'a Murphy'nin Coming to America filmi için temel olarak Paramount'a gönderdiği bir senaryodan fikirler kullandıklarını iddia etti. 1992 yılında, Buchwald özet bir kararla 150.000 dolar kazandı; Buchwald'ın yapım ortağı Alan Bernheim'a 750.000 dolar verildi. Her iki taraf da sonucu "zafer" olarak nitelendirdi.
Mayıs 1997'de Murphy, gözaltına alınmasından serbest bırakıldıktan kısa bir süre önce arabasında travesti fahişe ile polis tarafından durduruldu ve bir dizi halkla ilişkiler sorununa neden oldu.
Hayırseverlik
Murphy, AIDS Sağlık Vakfı'nın yanı sıra kanser, eğitim, yaratıcı sanatlar, aile desteği, sağlık ve evsiz yardım kuruluşlarına paralar bağışladı. Martin Luther King, Jr. Center'a totalde 100.000$ grev yardım fonuna bağışladı.
Keşfettikleri
Heat of State, Lethal Weapon 4 ve Bad Company gibi filmlerden oynayan komedyen Chris Rock'u keşfetti.
Filmografi
| Yıl | İsim | Rol | Not |
|---|---|---|---|
| 1982 | 48 Hrs. | Reggie Hammond | İlk Rolü |
| 1983 | Trading Places | Billy Ray Valentine | |
| 1983 | Eddie Murphy Delirous | Kendisi | Stand Up |
| 1984 | Best Defense | Teğmen T.M. Landry | |
| 1984 | Beverly Hills Cop | Det. Axel Foley | İlk Şöhreti |
| 1986 | The Golden Child | Chandler Jarrell | İlk Fantastik filmi |
| 1987 | Beverly Hills Cop II | Det. Axel Foley | |
| 1987 | Eddie Murphy Raw | Kendisi | Stand Up |
| 1988 | Coming to America | Prince Akeem/Clarence/Randy Watson/Saul | Ayrıca yapımcı ve senarist |
| 1989 | What's Alan Watching? (TV) | Protestocu/James Brown | İlk Televizyon filmi, ayrıca yapımcı |
| 1989 | Harlem Nights | Quick | İlk yönetmenliği |
| 1990 | Another 48 Hrs. | Reggie Hammond | |
| 1992 | Boomerang | Marcus Graham | |
| 1992 | The Distinguished Gentleman | Thomas Jefferson Johnson | |
| 1993 | Dangerous: The Short Films (V) | Pharaoh | Arşivden sahne-Michael Jackson'un Remember The Time Klibinden |
| 1994 | Beverly Hills Cop III | Det. Axel Foley | |
| 1995 | Vampire in Brooklyn | Maximillian/Preacher Pauly/Guido | |
| 1996 | Çatlak Profesör | Profesör Sherman Klump/Buddy Love/Lance Perkins/Cletus Klump/Anna Pearl Jensen Klump/Ida Mae Jensen/Ernie Klump, | Murphy'nin tekrar dönüşü niteliğinde bir film |
| 1997 | Metro | Scott Roper | |
| 1998 | Mulan | Mushu | Seslendirme |
| 1998 | Doctor Dolittle | Dr. John Dolittle | |
| 1998 | Holy Man | G | |
| 1999 | Life | Rayford Gibson | |
| 1999 | Çatlak Yönetmen (Bowfinger) | Kit Ramsey/Jeffernson 'Jiff' Ramsey | |
| 2000 | Çatlak Profesör 2 | Sherman Klump/Buddy Love/Lance Perkins/Cletus Klump/Anna Pearl Jensen Klump/Ida Mae Jensen/Ernie Klump | |
| 2001 | Shrek | Eşek | Seslendirme |
| 2001 | Dr. Dolittle 2 | Dr. John Dolittle | |
| 2002 | Showtime | Trey Sellers | |
| 2002 | The Adventures of Pluto Nash | Pluto Nash | |
| 2002 | I Spy | Kelly Robinson | |
| 2003 | Daddy Day Care | Charlie Hinton | |
| 2003 | Shrek 3-D | Donkey | Seslendirme, Dvd Extra |
| 2003 | The Haunted Mansion | Jim Evers | |
| 2004 | Shrek 2 | Eşek | Seslendirme |
| 2004 | Far Far Away Idol | Eşek | Seslendirme |
| 2006 | Dreamgirls | James 'Thunder' Early | İlk ve tek Oscar adaylığı |
| 2007 | Norbit | Norbit/Rasputia/Bay Wong | |
| 2007 | Shrek the Third | Eşek | Seslendirme |
| 2008 | Meet Dave | Starship Dave (Spacecraft), Captain | |
| 2009 | NowhereLand | Evan Danielson | |
| A Thousand Words | Jack McCall | ||
| 2010 | Shrek Goes Fourth | Donkey (seslendime) | |
| Beverly Hills Cop IV | Det. Axel Foley | ||
| 2011 | Kule Soygunu | Darnell ("Slide") | |
| 2012 | Kelimeler Yetmez | Jack McCall | |
| 2016 | Mr. Church | Henry Church |
Televizyon
| Televizyon | |||
|---|---|---|---|
| Yıl | Başlık | Rol | Notlar |
| 1980–84 | Saturday Night Live | Aday gösterildi – Bir Komedi, Çeşitlilik veya Müzik Dizisinde Üstün Destekleyici Erkek Oyuncu dalında Primetime Emmy Ödülü (1983) Aday gösterildi – Bir Çeşitlilikte Müzik Programında Üstün Bireysel Performansa Primetime Emmy Ödülü (1984) Aday gösterildi – Bir Çeşitlilik, Müzik veya Komedi Programı Üstün Yazma için Primetime Emmy Ödülü (1984) | |
| 1983 | Eddie Murphy: Delirious | ||
| 1989 | What's Alan Watching? | ||
| 1991 | The Royal Family | Yapımcı | |
| 1993 | Dangerous: The Short Films | Ancient Egyptian Pharaoh | "Remember the Time" müzik video |
| 1999–2001 | The PJs | Thurgood Stubbs | Ses Aday gösterildi – Animasyonlu Televizyon Prodüksiyonunda Sesli Oyuncu Davranışı Başarıyla Başarılı Annie Ödülü (1999) Aday gösterildi – En İyi Animasyon Programı Primetime Emmy Ödülü (Bir Saatten Az Programlama İçin) (1999) |
| 2004 | Father of the Pride | Eşek | Ses |
| 2007 | Şrek’le Mutlu Yıllar | TV özel Ses Aday gösterildi – Animasyonlu Televizyonda Rol Oynayan En İyi Ses İçin Annie Ödülü | |
| 2010 | Donkey's Christmas Shrektacular | TV Özel Ses | |
| 2012 | Eddie Murphy: One Night Only | Onur konuğu | TV Özel[1] |
| 2015 | Saturday Night Live 40th Anniversary Special | Kendisi | TV özel |
Filmlerden kazandığı paralar
- Shrek 2 (2004) $10.000.000
- The Adventures of Pluto Nash (2002) $20.000.000
- Dr. Dolittle 2 (2001) $20.000.000
- Shrek (2001) $3.000.000
- Nutty Professor II: The Klumps (2000) $20.000.000 (ve hasılatın %20'si)
- Doctor Dolittle (1998) $17.000.000
- The Nutty Professor (1996) $12.000.000
- Beverly Hills Cop III (1994) $15.000.000
- Best Defense (1984) $1.000.000
Kaynakça
- ^ "Eddie Murphy: One Night Only". Spike. 8 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2012.
