İçeriğe atla

Echinus

Echinus

Echinus, antik mimarlıkta sütun başlıklarını oluşturan elemanlardan biri. Genellikle kenarları oval ve dış bükey kesitli silme görünümüne sahip olan echinuslar özellikle dor düzeninde abakusun hemen altında yer alırlar. Dor düzenindeki başlığın kendi içinde gelişmesi ile birlikte echinusta da değişmeler görülür. Erken Arkaik ve Arkaik dönemde yayvan olan echinuslar, zamanla yayvanlığını yitirip dikleşirler. Bu değişiklik ile beraber başlık daha sert bir görünüm almıştır.

Dor düzeninde echinusların hemen altında yer alan oyulmuş sütun parçasına anulus (çoğulu anuli) adı verilmektedir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pergamon</span> Günümüzdeki İzmir, Bergama ilçe merkezinin yerinde kurulmuş, UNESCO dünya mirası listesinde yer alan antik kent. (Pergamon)

Pergamon, günümüzde İzmir iline bağlı Bergama ilçesinin merkezinin yerinde kurulu antik kentin adıdır. Pergamon, eski çağlarda Misya bölgesinin önemli merkezlerinden biriydi. MÖ 282-133 arasında da Pergamon Krallığı'nın başkentiydi. Pergamon adı, bir söylence kahramanı olan Pergamos'tan gelir. Pergamos'un, Teuthrania kralını öldürdükten sonra kenti ele geçirdiği ve kendi adını verdiği sanılır. Başka bir söylenceye göre de Teuthrania Kralı Grynos savaşta Pergamos'tan yardım istemiş, zaferden sonra iki kent kurdurarak birine onun onuruna Pergamon, ötekine de Gryneion adını vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Knidos</span> Muğlanın Datça ilçesinde bulunan, Karya dönemine ait antik yerleşim

Knidos, Muğla'nın Datça ilçesinde bulunan, Karya dönemine ait antik yerleşimdir.

<span class="mw-page-title-main">Fokaia</span>

Fokaia, İzmir'in Foça ilçesinin Antik Çağ'da ve Bizans Dönemi'ndeki adı. On iki İon kentinden biridir. Önceleri kentin kuruluşu MÖ 11. yüzyıl Aiol'ler tarafından gerçekleştiği, MÖ 9. yüzyılda ise kentin İon tarafına geçtiği düşünülüyordu. Fakat yapılan son araştırmalar kentin kuruluş tarihini MÖ 2000'e kadar geri götürüyor.

<span class="mw-page-title-main">Priene</span>

Priene, Aydın Söke'de Selçuk-Efes'e yaklaşık 100 km uzaklıkta kurulmuş bir İyon şehridir. Şehir Menderes nehrinin 10 km kuzeyindedir. Şehir kurulduğunda deniz kıyısındaydı. Menderesin alüvyonu nedeniyle şehir şimdi kilometrelerce kara içerisindedir.

<span class="mw-page-title-main">Stratonikeia (Muğla)</span>

Stratonikeia, Muğla'nın Yatağan ilçesinde bulunan, Karya ve Roma dönemine ait antik yerleşimdir.

<span class="mw-page-title-main">Hierapolis</span> Denizlide bir antik Roma kenti

Hierapolis, Pamukkale (Denizli) yakınlarında bulunan ve Frigler döneminde ana tanrıça Kibele kültünün merkezlerinden biri olarak faaliyet göstermiş bir antik kenttir. Antik coğrafyacı Strabon ile Ptolemaios verdikleri bilgilerde, Karia bölgesine sınır olan Laodikeia ve Tripolis kentlerine yakınlığı ile Hierapolisin bir Frigya kenti olduğunu ileri sürülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aigai</span>

Aigai, Manisa ilinin Yunusemre ilçesinde Köseler Köyü'nün 2 km güneyindeki Yunt Dağlarının tepelerinden birisi olan Gün Dağı'nın zirvesinde kurulmuş olan, kısmen ayaktaki harabelerden ibaret bir antik kenttir. Nemrut Kale adıyla da bilinir. Tüm Aiolis bölgesinin en sağlam kalmış kentidir. Denizden 365 metre yüksekliktedir ve çevresi, yüksekliği 1500 metreyi bulan surlarla çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Kalesi</span>

Ankara Kalesi, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihi bir kale. Ne zaman yapıldığı kesin olarak bilinmemekle birlikte M.Ö. 5. yüzyıl başında Galatların Ankara'ya yerleşmeleri sırasında kalenin var olduğu bilinmektedir. Romalılar, Bizanslılar, Selçuklu Hanedanı ve Osmanlılar dönemlerinde birçok kez onarımdan geçmiştir. Ankara Kalesi dışarıdan görümüne göre daha büyüktür. Her yıl çeşitli festivallere de ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Assos</span> Ayvacıkda bir antik kent

Assos, Çanakkale'nin Ayvacık ilçesinin yaklaşık 17 km güneyindeki Behramkale Köyü'nde yer alan bir antik kent.

<span class="mw-page-title-main">Kizikos</span> Türkiyenin Balıkesir ili sınırları içinde, Kapıdağ Yarımadasının güneyinde yer alan Mysia antik kenti

Kizikos, günümüz Erdek ilçesi yakınlarında, Marmara Denizi kıyısındaki Misya antik kentidir. Aslen Marmara Denizi'nde bir ada olduğu söylenen ve eskiden anakaraya ya yapay yollarla bağlanan klasik dönemde Arctonnesus adıyla anılan bugünkü Kapıdağ Yarımadası'nın güney kıyı tarafında bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">İyon düzeni</span>

İyon düzeni, sütun başlarının iki yana doğru volüt adı verilen yuvarlaklar yaparak bir kaide üzerine oturtulduğu, klasik mimarlıktaki üç düzenden biri. Adını, bu düzenin ilk kullanıldığı yer olan İyonya'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Korint düzeni</span>

Korint düzeni, sütun başlarının akantus yapraklarıyla süslendiği ve sütunların bir kaide üzerine oturtulduğu, klasik mimarideki üç düzenden biridir. Dor ve İyon düzenlerinden daha sonra muhtemelen MÖ 5. yüzyılda Atina'da ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Erithrai</span> İzmir, Türkiyede bir antik şehir

Erythrae, Erythrai veya Litri 12 İyon şehrinden biridir. İzmir ili 60 km, Çeşme'nin 22 km doğusunda Ildırı Köyü’nde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dor düzeni</span>

Dor düzeni, antik Yunan ve daha sonra Roma mimarisinin en yaygın üç düzeninden biriydi. Dor, sütunların üstündeki basit dairesel başlıklar tarafından kolayca tanınmaktadır. Bazen triglif-metop friz kısmında karmaşık ayrıntılar olsa da, en erken ve özünde en basit düzendir. Bu yüzden diğer düzenlerin aksine sütun kaidesi bulunmamaktadır, sütun direkt olarak stilobata oturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sütun başlığı</span>

Sütun başlığı, bir sütunun üst kısmını oluşturan bir başlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Konstantin Forumu</span>

Konstantin Forumu imparator I. Konstantin tarafından yeni başkenti Konstantinopolis’in merkez meydanı işlevini görmesi için yaptırılmıştır. Kentin bu ilk forumu, Septimius Severus döneminden kalma Byzantion kent surlarının ana kapısının hemen önüne inşa edilmiştir. Dairesel meydanın doğu ve batısında kentin ana caddesi olan Mese’ye çıkan iki anıtsal geçit bulunmaktaydı. Forumun merkezinde günümüzde de ayakta olan ve Çemberlitaş olarak bilinen porfir sütun yer almaktadır. Forum 328’deki inşasından 1204’te yağmalanmasına kadar büyük ölçüde bozulmadan varlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Abakus</span> mimarlıkta sütunun üstüne konulan taş

Abakus, antik sütun başlığının üzerine gelerek, üst yapıyı sütunun ve sütun başlığının ovalliğinden alarak düzlüğe bırakmasını sağlayan, echinusun hemen üzerinde yer alarak üst yapıyı taşıyan genişçe dörtgen taş levha bir mimari elemandır.

<span class="mw-page-title-main">Aiol düzeni</span> Batı Anadoluda ortaya çıkmış klasik mimarlığa ait bir mimari düzen

Aiol düzeni, Klasik mimarlığın erken dönemlerinden bir mimari düzen. Batı Anadolunun kuzeyinde, aynı isimli antik şehirde geliştirilmiş olan düzen, İyon düzeni ile kuvvetli benzerlikler göstermektedir. Aiol düzenine ait sütun başlıkları ise kendilerine özgü bir stilde yapılmışlardır. Arkaik Dönem sonrası ortadan kalkmış olan bu düzenin, İyon düzeninin gelişmiş bir versiyonu olduğu iddia edilse de, bu görüş bütün bilim insanlarınca kabul edilmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Saçaklık</span> klasik mimaride üstyapı kümesi

Saçaklık ya da entablatur veya klasik mimari dışında bilinen adıyla saçaklık; sütun başlıkları üzerine yatay olarak yerleşen, pervaz ve bantları ihtiva eden üstyapı kümesidir. Klasik mimarinin ana unsurlarından biridir ve genel olarak arşitrav, friz ve geison kısımlarından oluşur. Yunan ve Roma tapınaklarının ahşap formlardan temel alarak geliştiği düşünülmektedir, ahşap malzemeden taş malzemeye doğru gerçekleşen bu tasarımsal geçiş sürecine petrifikasyon adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Iasos</span> Antik Karya şehri

Iasos Antik Kenti, Muğla ili, Milas ilçesi, Kıyıkışlacık Mahallesi sınırları içinde, Milas ilçesinin yaklaşık 26 km batısında Ege Denizi'ne kıyısı olan Güllük Körfezi'ndeki küçük bir koyun bitiminde yer almaktadır. Antik yerleşim Iasos birçok Yunan şehri gibi kökenleriyle övünmüştür. Şehrin sakinleri iasos’un Peloponnesos’taki Argos’tan deniz yoluyla gelenler tarafından kurulduğuna inanıyordu.