İçeriğe atla

Ebu el-Kassam

Halid el-Aruri
DoğumHalid Mustafa Halife el-Aruri
25 Temmuz 1967(1967-07-25)
Ramallah, Filistin
Ölüm14 Haziran 2020 (52 yaşında)
İdlib, Suriye
Bağlılığı El-Kaide
Hizmet yılları1990'lar-2020
Çatışma/savaşları
Suriye
Lübnan

Halid Mustafa Halife el-Aruri (Arapçaخالد مصطفى خليفة العاروري; 25 Temmuz 1967, Ramallah - 14 Haziran 2020, İdlib), bilinen diğer adlarıyla Ebu el-Kassam, Ebu Eşref ya da Ebu Cebel,[1] Filistin kökenli Ürdünlü el-Kaide üyesidir.

Farklı kaynaklara göre Afganistan'da, Sovyet güçlerine karşı mücadele etti ya da Uluslararası İslami Yardım Örgütünde çalıştı. Ebu Musab ez-Zerkavi ile tanışmasının ardından, ez-Zerkavi ile Ebu Muhammed el-Makdisi tarafından kurulan Bey'at el-İmam adlı oluşumun üçüncü ismiydi. Bu faaliyetlerinden ötürü Ürdün güvenlik birimlerince 1994'te tutuklansa da, yeteri kadar kanıt olmadığı gerekçesiyle tutukluluğu devam etmeden serbest bırakıldı. Mart 1999'da serbest kalmasının ardından ez-Zerkavi ile birlikte önce Pakistan'a, ardından ise Afganistan'a geçerek el-Kaide çatısı altında faaliyetlerine başladı. 2001'de patlak veren Afganistan Savaşı'nın ardından İran'a yerleşti ve Irak Kürdistanı'nda etkin olan Ensaru'l İslam çatısı altında birtakım faaliyetlerde bulundu. Aynı yıl İran güvenlik birimlerince tutuklanan el-Kassam, rehine takası kapsamında Mart 2015'te serbest bırakıldı. Sonrasında Suriye'ye hareket etti ve Suriye İç Savaşı'nda yer aldı. Ebu Humam eş-Şami'nin ardından Hurras ed-Din'in liderliğini üstlendi. 14 Haziran 2020'de, bir Amerikan insansız hava aracı tarafından İdlib'de gerçekleştirilen saldırıda öldürüldü.

Hayatı

Colin Powell'ın Birleşmiş Milletlere yaptığı sunumun "ez-Zerkavi'nin Irak bağlantılı terörist ağı" başlıklı bölümü. Ebu el-Kassam tabloda, "Abu Ashraf" adıyla yer almaktadır.

25 Temmuz 1967'de, Ramallah'ta doğan Halid Mustafa Halife el-Aruri'nin annesi Vetfa Ahmed'di.[1] Zerka, Ürdün'de büyüdü.[2] Bir kaynağa göre 1991'de, Suudi Arabistan merkezli Uluslararası İslami Yardım Örgütünde bir yıl kadar çalıştıktan sonra Zerka'ya geri dönmüştü.[2] Başka bir kaynak ise kendisinin, Afganistan'a giderek burada Sovyet güçlerine karşı mücadele ettiğini belirtmektedir.[2] Zerka'da ya da Afganistan'daki zamanlarında Ebu Musab ez-Zerkavi'yle tanıştı.[2] 1993'te Afganistan'dan ayrılarak Zerka'ya dönen ez-Zerkavi ile Ebu Muhammed el-Makdisi tarafından kurulan Bey'at el-İmam adlı oluşumun, ez-Zerkavi'nin ardından üçüncü ismiydi.[3] 29 Mart 1994'te, Ürdün güvenlik güçleri tarafından tutuklanarak cezaevine gönderilse de,[4] suçlu olduğuna dair yeterince kanıt olmaması gerekçesiyle bir süre sonra serbest bırakıldı.[5] Ez-Zerkavi'nin Mart 1999'da serbest bırakılmasından sonra kendisiyle birlikte Pakistan'a gitti, oradan da Afganistan'a geçti.[5]

Afganistan'da el-Kaide ile temaslar kuran ez-Zerkavi, 2000 yılı başlarında Herat'ta bir eğitim kampı kurarak kampın başına getirilirken el-Kassam da kendisine burada eşlik etti ve ez-Zerkavi'nin kamptaki komutanlarından biri oldu.[6][7] 11 Eylül saldırıları sonrasında Amerikan güçlerinin Afganistan'a müdahalesinin gerçekleşmesinin ardından İran'a hareket etti. 2001 sonlarında ez-Zerkavi'nin, Irak Kürdistanı'nda faaliyet gösteren Ensaru'l İslam ile bir ittifak kurmasıyla birlikte, İran'da bulunan el-Kassam ile Abdulhadi Dağlas da bu örgüt çatısı altında faaliyet göstermeye başlayarak Hurmal, Halepçe'de bir eğitim kampı kurdu.[8]

16 Haziran 2003'te, Kazablanka, Fas'ta gerçekleştirilen intihar saldırılarında, Faslı Aziz Hummani'ye $70.000 göndererek saldırıyı finanse eden isimdi.[9] Aynı yıl, İran güvenlik güçleri tarafından Tahran'da tutuklanarak cezaevine konuldu.[2] Mart 2015'te, Yemen'de kaçırılan İranlı bir diplomatın salınması karşılığında, el-Kassam'ın yanı sıra İran'da tutuklu bulunan el-Kaide yöneticilerinden Seyf'ül Adil, Ebu Muhammed el-Mısri, Ebu'l Hayr el-Mısri ve Sari Şihab serbest bırakıldı.[10] Serbest kalmasının ardından, kesin olarak bilinmeyen bir tarihte Suriye'ye hareket etti. Bir el-Nusra Cephesi destekçisi, İran'dan serbest bırakılan üst düzey bir el-Kaide yöneticisinin, Eymen ez-Zevahiri'nin talimatı doğrultusunda Eylül 2015'te Suriye'ye geldiğini belirtse de bu kişinin el-Kassam mı yoksa Ebu'l Hayr el-Mısri mi olduğu bilinmemektedir.[2] Selefi bir kaynağın aktardığına göre el-Kassam, Aralık 2015'te Suriye'nin kuzeyine geldi. Aynı ay, el-Nusra Cephesi liderlerinden Sami el-Ureydi ile Ebu Cüleybib'in de Suriye'nin güneyinden kuzeyine, muhtemelen el-Kassam ile buluşma amacıyla hareket ettiği belirtilmişti.[2][11] Suriye İç Savaşı'nda mücadele eden el-Kaide'ye bağlı Hurras ed-Din'in, Ebu Humam eş-Şami'nin ardından liderliğini üstlendi.[12]

14 Haziran 2020'de, İdlib'de araba sürdüğü sırada, bir Amerikan insansız hava aracı tarafından gerçekleştirilen saldırıyla öldürüldü.[13][14]

Kaynakça

Özel
  1. ^ a b "Jordan forwards names for possible consideration by 1267 committee" (İngilizce). WikiLeaks. 16 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020. 
  2. ^ a b c d e f g Hamming, Tore (20 Kasım 2017). "Abu al-Qassam: Zarqawi's right-hand man who stayed loyal to al-Qaida" (İngilizce). Jihadica. 20 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020. 
  3. ^ Wagemakers, Joas (Kış 2014). "A Terrorist Organization that Never Was: The Jordanian "Bay'at al-Imam" Group". Middle East Journal (İngilizce). 68 (1). Orta Doğu Enstitüsü. ss. 59-75. JSTOR 43698561. 
  4. ^ Brisard 2005, ss. 35-41.
  5. ^ a b Hüseyin, Fuad (2014). Zerkavi: El-Kaide'nin İkinci Kuşağı. Bayrak, Defne tarafından çevrildi. İstanbul: Küresel Kitap. s. 11. 
  6. ^ "Exodus and Ascent". The Long War Journal. 30 Mart 2005. 5 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2020. 
  7. ^ Brisard 2005, s. 72.
  8. ^ Brisard 2005, ss. 78, 119.
  9. ^ Brisard 2005, s. 38.
  10. ^ Joscelyn, Thomas (18 Eylül 2015). "Senior al Qaeda leaders reportedly released from custody in Iran". The Long War Journal (İngilizce). 18 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020. 
  11. ^ "العاروري نائب الزرقاوي وأبو جليبيب والعريدي و ابو راشد يصلون لشمال سوريا" (Arapça). Aqaba Today News. 25 Aralık 2015. 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020. 
  12. ^ Joscelyn, Thomas (15 Ağustos 2019). "Wanted al Qaeda leader warns of Turkish influence on jihad in Syria". The Long War Journal (İngilizce). 16 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020. 
  13. ^ Schmitt, Eric (24 Haziran 2020). "U.S. Used Missile With Long Blades to Kill Qaeda Leader in Syria". The New York Times (İngilizce). 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020. 
  14. ^ "Intel: Al-Qaeda branch confirms US drone killed Zarqawi relative in Syria" (İngilizce). Al-Monitor. 26 Haziran 2020. 27 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020. 
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide</span> 1988de kurulmuş radikal İslamcı ve Selefî cihatçı terör örgütü

El-Kaide, dünya çapında faaliyet gösteren radikal İslamcı ve Selefî silahlı örgüt. Kökenleri Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalede bulunduğu döneme dayanan örgüt, 1988 yılında kuruldu. BMGK, NATO, Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşlar ile birçok ülke tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır. Aralarında 11 Eylül ve 2002 Bali saldırılarının da bulunduğu, bir kısmı sivilleri hedef alan çeşitli saldırıların sorumluluğunu üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Musab ez-Zerkavi</span> Irak ve Şam İslam Devletinin (IŞİD) kurucusu Ürdünlü cihatçı terörist

Ebu Musab ez-Zerkavi ya da gerçek adıyla Ahmed Fadıl en-Nazal el-Haleyle, çeşitli İslamcı ve cihatçı silahlı örgütlerin üyeliğini, kuruculuğunu ve liderliğini yapmış Ürdünlüdür. Çeşitli devletler ve uluslararası kuruluşlar tarafından terör örgütü olarak tanımlanan, Tevhit ve Cihat Cemaati ile el-Kaide'ye bağlı ardıl örgütleri Irak el-Kaidesi ve Mücahit Şura Meclisinin kurucu lideri olarak Irak Savaşı'ndaki direnişçi unsurlardan biri olarak faaliyetlerde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Bekir el-Bağdadi</span> IŞİDin lideri

Ebu Bekir el-Bağdadi veya doğum ismiyle İbrahim Avvad İbrahim Ali el-Bedri el-Samarai, kendini İslam halifesi ilan etmiş, silahlı örgüt IŞİD'in kurucusu ve 2014'ten 2019'a kadar lideriydi.

Cemal İbrahim Eştiyuvi el-Mısrati veya bilinen adıyla Atiye Abdurrahman, Libyalı üst düzey el-Kaide yöneticisi. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı tarafından paylaşılan bilgilere göre Libya İslami Savaş Grubu'nun üst düzey yöneticilerinden ve Ensar el-Sünnet'in üyelerindendi.

Mücahit Şura Meclisi, Irak Direnişi sırasında ortaya çıkan, en az altı Sünni cihatçı Selefi ayaklanmacı grubun oluşturduğu yasa dışı silahlı çatı örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Irak el-Kaidesi</span> İslamcı terör örgütü

Irak el-Kaidesi veya diğer kullanımıyla Tanzim Kaide el-Cihad fi Bilad er-Rafideyn, el-Kaide'ye bağlı olarak Irak'ta faaliyet gösteren yasa dışı silahlı cihatçı Selefi grup.

<span class="mw-page-title-main">Irak İslam Devleti</span> silahlı cihatçı Selefi örgüt (2006-2013)

Irak İslam Devleti, el-Kaide'ye bağlı olarak Irak'ta faaliyet gösteren silahlı cihatçı Selefi örgüttür.

<span class="mw-page-title-main">Tevhit ve Cihat Cemaati</span> feshedilen militan cihatçı grup

Tevhit ve Cihat Cemaati, Irak ve Ürdün'de faaliyet gösteren silahlı cihatçı Selefi örgüttür. 1999'da, Ürdün'den Afganistan'a hareket eden Ebu Musab ez-Zerkavi'nin, el-Kaide'ye bağlı olarak burada askerî eğitim vermeye başlamasıyla kuruldu. 28 Ekim 2002'de, oluşuma bağlı kişiler tarafından gerçekleştirilen silahlı saldırı sonucu Laurence Foley'in öldürülmesi, örgütün ilk silahlı faaliyetiydi. Mart 2003'te Irak'ın İşgali ile başlayan Irak Savaşı'yla birlikte çeşitli bombalı saldırılar düzenlemeye başladı. 17 Ekim 2004'te İnternet ortamında yayınladığı bildiriyle el-Kaide'ye bağlılık yemini eden örgüt, Irak el-Kaidesi adını aldı.

Ebu Eyyub el-Mısri veya diğer tanınan adıyla Ebu Hamza el-Muhacir, Irak el-Kaidesi, Mücahit Şura Meclisi ve Irak İslam Devleti'nde yöneticilik yapan Mısırlı İslamcı.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Muhammed el-Cevlani</span> Örgüt lideri

Ahmed Hüseyin el-Şara veya tanınan adıyla Ebu Muhammed el-Cevlani, silahlı İslamcı grup Şam Fethi Cephesi'nin kurucusu ve lideri olan, daha sonra Şam Fethi Cephesi'ni bir araya getirdiği muhalif gruplarla genişleterek kurduğu Tahrir el-Şam örgütünün kurucusu ve lideri olan Suriyeli, İslamcı. Grubun öncülü olan el-Nusra Cephesi'nin de kurucusu ve lideriydi.

Hint Altkıtası el-Kaidesi Arapça: جماعة قاعدة الجهاد في شبه القارة الهندية - Cemaat Kaide el-Cihad fi Şib el-Karra el-Hindiye), el-Kaide'ye bağlı olarak Hint altkıtasında faaliyet gösteren silahlı cihatçı Selefi örgüt. Eylül 2014'te kurulmuş olup, liderliğini Asım Ömer yapmaktadır.

Ebu Muhammed el-Makdisi, Filistin asıllı Ürdünlü İslamcı yazar. Aynı zamanda cihat teorisyeni ve Selefi ideolog.

Ebu Ömer el-Bağdadi, Ebu Hamza el-Bağdadi veya doğum adı olan Hamid Dawud Mohamed Khalil al Zawi adlarıyla da bilinir. 7 islamcı örgütün birleşerek oluşturduğu Mücahit Şura Meclisinde liderlik yapan kişilerden birisiydi, Mücahit Şura Meclisinin lağvedilmesinden sonra kurulan Irak İslam Devleti'nin liderliğini yapmıştır.

<i>El-Vatan el-Arabi</i>

El-Vatan el-Arabi, Paris, Fransa'da yayımlanan ve Arap devletleriyle ilgili siyasi içerik barındıran dergidir. Arapça olarak Velid Ebu Zahir'in kurucu editörlüğünde Şubat 1977'de haftalık yayın hayatına başlayan dergi, Avrupa'da yayımlanan ilk Arap dergisi olma niteliği taşır. 2013'te basımına son verilmiş olup günümüzde çevrimiçi olarak yayın hayatını sürdürmektedir.

Bey'at el-İmam, Zerka, Ürdün'de kurulmuş Selefi bir örgüttü. 1993 yılında Ebu Musab ez-Zerkavi ile Ebu Muhammed el-Makdisi tarafından kurulmuş olan grup, mensuplarının Mart 1994'te tutuklanıp cezaevine gönderilmesiyle dağılmıştı.

Ebu Abdurrahman ya da diğer tanınan adıyla Ebu Abdurrahman el-Iraki, Irak Direnişi'ndeki direnişçiler arasında yer alan Irak asıllı Kanadalı İslamcıdır. Ebu Musab ez-Zerkavi'nin liderliğindeki Irak el-Kaidesi'nin ikinci ismi olarak tanımlanmış ve ez-Zerkavi'nin ölümüyle sonuçlanan saldırıda ölenler arasında yer almıştır.

Ali Ebu es-Sukkar, Ürdünlü siyasetçi ve mühendistir.

İbrahim el-Meşuhi, Filistinli-Ürdünlü siyasetçi ve yazardır.

Muhammed Abdülkadir Ebu Faris, Filistinli-Ürdünlü siyasetçi, akademisyen ve vaizdir.

<span class="mw-page-title-main">2003 İmam Ali Türbesi saldırısı</span>

2003 İmam Ali Türbesi saldırısı, Irak'ın Necef şehrinde yer alan ve hem Ali'nin defnedildiği yer hem de bir Şii camisi olan İmam Ali Türbesi'ne, iki bombalı araçla gerçekleştirilen intihar saldırısıdır. Saldırıda, aralarında Irak İslam Devrim Konseyi lideri Muhammed Bakır el-Hekim'in de yer aldığı en az 95 kişi hayatını kaybetti. Saldırının, ilerleyen dönemde Ebu Musab ez-Zerkavi'nin liderliğindeki Tevhit ve Cihat Cemaati ile ilişkili olduğu tespit edilirken saldırganlardan biri, ez-Zerkavi'nin eşlerinden biri olan Esra'nın babası Yasin Cerrad'dı.