İçeriğe atla

Ebu Ubeyde el-Benşiri

Ali Emin el-Raşidi (Arapçaعلي أمين الرشيدي; Mayıs 1950 - 23 Mayıs 1996) veya kullandığı takma adlarıyla Ebu Ubeyde el-Benşiri (Arapçaأبو عبيدة البنشير‎), Adil Habib ve Celal, Mısırlı el-Kaide yöneticisi. Örgütün kurucuları arasında yer almaktadır.

Hayatı

Gerçek adı Ali Emin el-Raşidi olan Ebu Ubeyde el-Benşiri; Mayıs 1950'de, Mısır'ın başkenti Kahire'de doğdu.[1][2] Mısır'da sürdürdüğü polis memurluğu görevinden, İslamcı faaliyetlerinden ötürü uzaklaştırıldı.[3][1] Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesinde, mücahitlerin yanında savaşmak için Afganistan'a hareket etti ve Ahmed Şah Mesud'un yanında yer aldı.[3] Çatışmalarda Arap mücahitlerin kumandanlarından biriydi.[1] Daha sonraları Bosna-Hersek'te ele geçirilen bir bilgisayardan elde edilen el yazısı notlara göre 11 Ağustos 1988 tarihinde Abdullah Azzam'ın çağrısı sonucu Peşaver'de gerçekleştirilen ve Usame bin Ladin, Muhammed Atıf, Seyyid İmam el-Şerif, Ebu Ubeyde el-Benşiri, Mohammed Loay Bayazid, Memduh Mahmud Salim ve Vail Hamza Abdülfettah Cüleydan'ın katıldığı cihadın geleceği hakkındaki toplantıda, Sovyet kuvvetlerinin ülkeden ayrılmasının ardından da cihada devam edilmesi kararlaştırıldı.[4][5] El-Kaide'nin eski hazinedarlarından Medani et-Tayyib, oluşumun 11 Ağustos'taki toplantıdan önce de var olduğunu, bin Ladin tarafından 17 Mayıs'ta gizlice organize edilen bir toplantıya kendisinin de katıldığını ve 11 Ağustos'taki toplantıyla birlikte bu oluşumun gün yüzüne çıktığını belirtmişti.[6][7] El-Kaide ifadesinin bilinen ilk kullanımı bu toplantıda gerçekleştirilmişti.[6] 20 Ağustos'ta düzenlenen toplantıyla birlikte el-Kaide'nin esas kuruluşu gerçekleştirildi.[7]

Usame bin Ladin'in ardından örgütün ikinci adamı olan ve askerî işlerinden sorumlu en üst düzey isim olan el-Benşiri, 1996'da Kenya'ya sevk edilerek örgütün Afrika'daki faaliyetlerinden sorumlu isim hâline geldi.[8] Burada Kenyalı bir kadınla evlenen el-Benşiri, çevresinde Celal ve Adil Habib adlarıyla tanınmaktaydı.[8] Hollanda vatandaşlığı da olan el-Benşiri'nin sahte bir Hollanda pasaportu da bulunmaktaydı.[8] 21 Mayıs 1996'da, Victoria Gölü'nde sefer gerçekleştiren MV Bukoba feribotunun batması sonucunda boğularak öldü.[9][10]

Kaynakça

  1. ^ a b c Wright 2006, s. 128.
  2. ^ "FBI executive summary" (İngilizce). FBI. 18 Kasım 1998. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2016. 
  3. ^ a b Burke, Jason (2007). Al-Qaeda: The True Story of Radical Islam (İngilizce). Penguin UK. ss. 105-106. ISBN 0141901322. 
  4. ^ Wright 2006, s. 131.
  5. ^ Wright 2006, s. 447-448.
  6. ^ a b Wright 2006, s. 448.
  7. ^ a b Wright 2006, s. 133.
  8. ^ a b c Shultz, Richard H.; Beitler, Ruth Margolies (Haziran 2004). "Tactical Deception and Strategic Surprise in al-Qai'da's Operations" (PDF). Middle East Review of International Affairs (İngilizce). XIII. cilt (2. sayı). 31 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Mart 2016. 
  9. ^ Matinyi, Mobhare (15 Eylül 2011). "East Africa: Who Protects the East African People?" (İngilizce). The Citizen. 31 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2016. 
  10. ^ Kamau, John (17 Ekim 2013). "How Al-Qaeda agents brought terror to Kenya" (İngilizce). Daily Nation. 7 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">11 Eylül saldırıları</span> 2001de Amerika Birleşik Devletlerine yapılan terör saldırıları

11 Eylül saldırıları, radikal İslamcı silahlı grup El-Kaide'nin 11 Eylül 2001 Salı günü sabah saatlerinde Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı düzenlediği dört koordineli bir terör saldırısı dizisidir. O sabah 19 terörist, ABD'nin kuzeydoğu eyaletlerinden Kaliforniya'ya seyahat etmesi planlanan dört yolcu uçağını kaçırdı. Hava korsanları, ilk iki uçağı New York'taki Dünya Ticaret Merkezi'nin "İkiz Kuleler" olarak anılan 110 katlı 2 ofis binalarına, üçüncü uçağı ise Pentagon'a çarptırdılar. Dördüncü uçağın Washington, DC'deki bir federal hükûmet binasını vurması planlanmıştı; ancak uçak, bir yolcu isyanının ardından Pensilvanya'da bir tarlaya düştü. Saldırılarda, hava korsanlarıyla birlikte 2.996 kişi öldü ve terörizme karşı savaş başladı.

<span class="mw-page-title-main">Usame bin Ladin</span> El-Kaidenin Suudi Arabistanlı kurucusu (1957–2011)

Usame bin Muhammed bin Avad bin Ladin, İslamcı silahlı örgüt el-Kaide'nin kurucu lideriydi. 1994 yılında vatandaşlıktan çıkarılıp vatansız kalıncaya kadar Suudi Arabistan vatandaşı olan bin Ladin, bin Ladin ailesine mensuptu.

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide</span> 1988de kurulmuş radikal İslamcı ve Selefî cihatçı terör örgütü

El-Kaide, dünya çapında faaliyet gösteren radikal İslamcı ve Selefî silahlı örgüt. Kökenleri Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalede bulunduğu döneme dayanan örgüt, 1988 yılında kuruldu. BMGK, NATO, Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşlar ile birçok ülke tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır. Aralarında 11 Eylül ve 2002 Bali saldırılarının da bulunduğu, bir kısmı sivilleri hedef alan çeşitli saldırıların sorumluluğunu üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">John P. O'Neill</span>

John P. O'Neill, FBI ajanı, terörle mücadele uzmanı, güvenlik şefi.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Bekir el-Bağdadi</span> IŞİDin lideri

Ebu Bekir el-Bağdadi veya doğum ismiyle İbrahim Avvad İbrahim Ali el-Bedri el-Samarai, kendini İslam halifesi ilan etmiş, silahlı örgüt IŞİD'in kurucusu ve 2014'ten 2019'a kadar lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Ferec el-Libi</span>

Mustafa Ferec Muhammed Muhammed Mesud el-Cedid el-Uzeybi veya tanınan adıyla Ebu Ferec el-Libi, Guantanamo Kampı'nda tutuklu bulunan Libyalı üst düzey el-Kaide yöneticisi. Pakistan'ın ulusal istihbarat teşkilatı Servislerarası İstihbarat (ISI) tarafından 2 Mayıs 2005'te, Merdan'da yakalandı. Haziran 2005'te Amerikalı yetkililere teslim edildi. Önce CIA gizli hapishanelerinde tutuldu, Eylül 2006'da Küba'daki Guantanamo Kampı'na nakledildi. Yetkililerin ifadesine göre el-Libi, Halid Şeyh Muhammed'in 2003'te tutuklanmasıyla kendisinin 2005'te tutuklanması arasında el-Kaide'nin üçüncü kademedeki sorumlusu olarak faaliyet göstermekteydi.

Abdullah Yusuf Azzam, lakabı "Küresel Cihadın Babası", Filistinli din adamı ve akademisyen. Afganistan'da Sovyet ordusuna karşı savaşmıştır.

Caci Muharebesi, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi sonrasında Sovyet birliklerinin ülkeden çekilmesinin ilk aşamasında, 1987'nin Nisan-Mayıs aylarında, Afganistan'ın Paktiya ilinin Caci ilçesindeki aynı adlı köy yakınlarında gerçekleşen muharebe. Sovyet güçlerinin Arap ve Afgan mücahitler karşı gerçekleştirdiği harekâtlar sonuçsuz kaldı.

<span class="mw-page-title-main">1998 Amerika Birleşik Devletleri büyükelçilikleri saldırıları</span>

1998 Amerika Birleşik Devletleri büyükelçilikleri saldırıları, 7 Ağustos 1998'de, Amerika Birleşik Devletleri'nin Tanzanya'nın başkenti Darüsselam ile Kenya'nın başkenti Nairobi'deki büyükelçiliklerine birkaç dakika arayla bomba yüklü kamyonetlerle düzenlenen saldırılar. Saldırılar sonucunda 224 kişi öldü, 4.000'den fazla kişi yaralandı. Saldırıyı gerçekleştirenlerin el-Kaide ve Mısır İslam Cihadı ile bağlantılı olduğu saptandı. Saldırılar sonrasında el-Kaide lideri Usame bin Ladin, FBI'ın Ten Most Wanted Fugitives listesine dahil edildi. Fazıl Abdullah Muhammed ile Abdullah Ahmed Abdullah'ın saldırı fikrini ortaya atanlar ve saldırılarının hazırlayıcıları olduğu belirtilmektedir.

Mohammed Loay Bayazid veya takma adıyla Ebu Nida el-Suri, el-Kaide'nin kurucularından biri olan Suriye doğumlu Amerikan vatandaşı. Daha sonraları Amerikalı yetkililerle iş birliği yapmış ve örgütün kurulmasındaki rolünün önemli olmadığını belirtmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hamza bin Ladin</span>

Hamza bin Usame bin Muhammed bin Avad bin Ladin, Suudi Arabistanlı el-Kaide üyesi. Usame bin Ladin'in oğludur.

Mektebu'l Hidemat veya Türkçe karşılığıyla Hizmetler Bürosu, 1984 yılında Abdullah Azzam ve Usame bin Ladin tarafından, Afganistan'a askerî müdahalede bulunan Sovyetler Birliği'ne karşı mücadele veren mücahitlere destek amacıyla Arap dünyasından Afganistan'a para, silah ve gönüllü toplama amacıyla kurulan oluşum. Bu amaç doğrultusunda 1984 sonbaharından itibaren, daha çok Afganistan'daki Arap mücahitlerin yaptıklarını anlatan ve savaş hakkındaki gelişmeleri barındıran Cihad adlı Arapça bir dergi de yayınlamıştı. Mektebu'l Hidemat, Amerika Birleşik Devletleri'nin 30 şehrindeki şubeleri de dahil olmak üzere 35 ülkede büro açarak faaliyetlerini sürdürmüştü. 24 Kasım 1989'da Peşaver'de, cuma namazını kıldırmak camiye giderken kullandığı aracın, önceden kurulan patlayıcılar sebebiyle infilak etmesi sebebiyle Abdullah Azzam ve araçta bulunan iki oğlu öldü. Azzam'ın ölümü sonrasında Mektebu'l Hidemat dağılarak örgütün bazı üyeleri el-Kaide'ye katıldı ve örgüt, el-Kaide tarafından sindirildi.

Cemal İbrahim Eştiyuvi el-Mısrati veya bilinen adıyla Atiye Abdurrahman, Libyalı üst düzey el-Kaide yöneticisi. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı tarafından paylaşılan bilgilere göre Libya İslami Savaş Grubu'nun üst düzey yöneticilerinden ve Ensar el-Sünnet'in üyelerindendi.

<span class="mw-page-title-main">Irak el-Kaidesi</span> İslamcı terör örgütü

Irak el-Kaidesi veya diğer kullanımıyla Tanzim Kaide el-Cihad fi Bilad er-Rafideyn, el-Kaide'ye bağlı olarak Irak'ta faaliyet gösteren yasa dışı silahlı cihatçı Selefi grup.

<span class="mw-page-title-main">Irak İslam Devleti</span> silahlı cihatçı Selefi örgüt (2006-2013)

Irak İslam Devleti, el-Kaide'ye bağlı olarak Irak'ta faaliyet gösteren silahlı cihatçı Selefi örgüttür.

Ebu Eyyub el-Mısri veya diğer tanınan adıyla Ebu Hamza el-Muhacir, Irak el-Kaidesi, Mücahit Şura Meclisi ve Irak İslam Devleti'nde yöneticilik yapan Mısırlı İslamcı.

<span class="mw-page-title-main">Nasır el-Vuheyşi</span>

Nasır Abdulkerim Abdullah el-Vuheyşi, diğer bilinen adlarıyla Ebu Beşir veya Ebu Beşir el-Yemeni, silahlı İslamcı örgüt Arap Yarımadası el-Kaidesi'nin kurucusu ve ilk lideri olan Yemenli İslamcı.

Bazı kesimler, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a askerî müdahalesi sırasında Sovyet güçlerine karşı savaşan Afgan mücahitlere Siklon Operasyonu kapsamında eğitim, para ve silah desteği veren CIA'in, Usame bin Ladin'in de aralarında bulunduğu gönüllü Arap mücahitleri de destekleyerek bin Ladin'in liderliğindeki el-Kaide'nin kurulmasına zemin hazırladığını iddia etmektedir.

Ebu Ömer el-Bağdadi, Ebu Hamza el-Bağdadi veya doğum adı olan Hamid Dawud Mohamed Khalil al Zawi adlarıyla da bilinir. 7 islamcı örgütün birleşerek oluşturduğu Mücahit Şura Meclisinde liderlik yapan kişilerden birisiydi, Mücahit Şura Meclisinin lağvedilmesinden sonra kurulan Irak İslam Devleti'nin liderliğini yapmıştır.

Seyfül Adil, gerçek adıyla Muhammed İbrahim Mekkevi ya da bilinen diğer adıyla İbrahim el-Medeni, çeşitli İslamcı örgütler çatısı altında faaliyet göstermiş Mısırlı İslamcıdır. Mısır Kara Kuvvetlerine bağlı eski subaylardan olup önce Mısır İslam Cihadı mensubu olmuş ve 1980'lerin sonunda el-Kaide'ye katılmıştır. Günümüzde ise el-Kaide'nin askerî başkomutanıdır. Bir zamanlar, bizzat Usame bin Ladin'in kişisel korumalarının lideri olan Adl; 1998 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nin Nairobi, Kenya ve Darüsselam, Tanzanya'daki büyükelçiliklerine gerçekleştirilen bombalı saldırılarının faillerinden biri olduğu gerekçesiyle Amerika Birleşik Devletleri tarafından aranmaktadır. Eymen ez-Zevahiri'nin ölümünden sonra el-Kaide'nin başına geçmiştir.