İçeriğe atla

Ebru Timtik

Ebru Timtik
Doğum1978
Ölüm27 Ağustos 2020 (42 yaşında)
Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul, Türkiye
MilliyetKürt[1]-Türk
MeslekAvukat
Tanınma nedeniAçlık grevi nedeniyle ölümü

Ebru Timtik (1978 - 27 Ağustos 2020), adil yargılanma amacıyla açlık grevine girdikten sonra ölen Kürt[1][2]-Türk insan hakları avukatıydı. Eylül 2017'de tutuklanan Türk hükûmetini eleştiren müvekkillerini temsil ettiği bilinen 18 avukattan birisiydi. Savcı Mehmet Selim Kiraz'ın makam odasında DHKP-C'li teröristlerce şehit edilmesinin ardından başlatılan operasyon kapsamında, DHKP-C'nin Türkiye sorumlularından Kamile Kayır'la aynı bölmede yakalanmış ve cezaevine atılmıştı.[3]

Biyografi

Timtik, Eylül 2017'de tutuklanan 18 avukattan oluşan bir grubun parçasıydı.[4] Hepsi de Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) ya da Halkın Hukuk Bürosu'nun üyeleri olup Türk hükûmetinin üyelerinin vekiliydi. Bu isimlerden bazıları; Soma maden faciasında hükûmetin hatalarından dolayı öldüğü iddia edilen madenciler, Berkin Elvan, Engin Çeber ve Dilek Doğan idi.[5] Mart 2019'da, yasadışı Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (DHKP-C) üyeliğinden veya irtibatından suçlu bulundular ve hapis cezalarına çarptırıldılar.[6][7] Timtik 13 yıl 6 ay, Aytaç Ünsal ise 10 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı. Uluslararası Af Örgütü'nün Türkiye'den sorumlu üst düzey kampanya yöneticisi olan Milena Buyum, mahkûmiyetleri "adaletin iğrençliği ve siyasi baskı altında sakat kalan mahkemelerin adil yargılanma konusundaki yetersizliğini bir kez daha kanıtlıyor" olarak nitelendirdi.[6] Avukatların kayıtsız şartsız tahliye edilmesi ve mahkûmiyetlerin iptal edilmesi çağrısında bulundu. Ekim ayında, Timtik'in İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine yaptığı itiraz reddedildi. Ölümü sırasında Yargıtay'a yaptığı temyiz başvurusu derdest haldeydi.

Açlık grevi

Timtik, 2 Ocak 2020'de adil yargılanma hakkı için mücadele etmek üzere açlık grevine başladı ve 2 Şubat'ta Ünsal ona katıldı. 5 Nisan'da Türk Avukatlar Gününde her ikisi de ölene kadar oruçlarını sürdüreceklerini açıkladılar.[7] 1 Haziran'da Uluslararası Demokratik Avukatlar Derneği 365 yabancı ve 400 Türk avukatın imzaladığı bir dilekçeyi tutuklu avukatları beraat ettirmek için Yargıtay'a sundu.[8] 30 Temmuz sabahı erken saatlerde Timtik ve Ünsal, yüksek güvenlikli Silivri Cezaevi'nden İstanbul'daki farklı hastanelere götürüldü.[9] 12 Ağustos 2020'de, Avrupa Demokrasi ve Dünya İnsan Hakları Avukatları Derneği, Birleşmiş Milletler'e hitaben açlık grevi yapan avukatlarla ilgili ciddi endişelerini dile getiren bir açık mektup gönderdi.[5] Onu hastanede ziyaret eden kuzeni, orucunu bozması için baskı yapıldığını söyledi: "İradesini bozmak için sürekli manevra yapıyorlar. Her bahaneyi kullanıyorlar."[10] Timtik, 238 gün oruç tuttuktan sonra 27 Ağustos 2020'de öldü. Öldüğünde 30 kg ağırlığındaydı.[1][11] Helin Bölek, İbrahim Gökçek ve Mustafa Koçak'ın 2020 yılının başlarında hayatını kaybetmesinin ardından 2020'de açlık grevinde ölen dördüncü Türk tutuklu oldu.[12]

Sonrası

Deutsche Welle, Türk polisinin destekçilerinin mezarlıktaki cenaze törenine katılımını engellediğini, onlara zırhlı araçlar, helikopter ve biber gazı ile karşılık verdiğini bildirdi.[13]

Ölümüne tepkiler

Timtik'in ölüm haberi Türk yargısının kınamalarıyla karşılandı:

  • Türk siyasetçi Nesrin Nas, Twitter hesabına şunları yazdı: "Çok üzgünüm çok. Oysa sadece adil yargılanmak istiyordu. Yurttaşlarının adil yargılanma hak talebine kulaklarını tıkayan bir devlet bir çoğunluk...Nereye koşuyoruz?"[7]
  • Türk müzisyen Zülfü Livaneli, Twitter hesabından ölümünün Türkiye'de "insanlığın, adaletin ve vicdanın ölümü" olduğunu yazdı.[7]
  • Türk siyasetçi Sezgin Tanrıkulu bir röportajda kendisini serbest bırakmama kararına çarptı: "Tahliye kararı vermeyenlere yazık. Bu dosyayı halletmesi için Yargıtay'a yalvardık."[7]
  • Avrupalı Demokratik Avukatlar tweet attı: "Dünyanın her yerinden bizler elimizden gelenin en iyisini yaptık, ancak adaletsizliğinin, Türkiye'nin işlevsiz yargı sisteminin bir sonucu olarak onu ellerinden alamadık."[14]
  • İnsan Hakları Komiseri Dunja Mijatović şunları söyledi: "Timtik'in ölümü, avukatları, insan hakları savunucularını ve gazetecileri, hukukun temel ilkelerini sistematik olarak çiğneme amacına dönüşen Türk yargı sisteminin sebep olduğu bir insanın acı çekmesinin trajik bir temsilidir."[15]
  • Avrupa Dış Eylem Servisi'nden bir açıklamada şunlar kaydedildi: "Adil yargılanma mücadelelerinin trajik sonucu, ülkede son yıllarda birkaç kez kötü giden, yargıda gözlemlenen ciddi eksiklikler gibi insan haklarının durumunu güvenilir bir şekilde gösterebilmek için Türk yetkililerin ivedilikle yapması gerekeni acı dolu bir şekilde göstermiştir."[12]
  • İstanbul Barosu Timtik'in ölümünün ardından resmi sitesinden bir açıklama yaparak adil yargılanma hakkı için verdiği mücadelenin görmezden gelinmesini "utanç" olarak yorumladı ve adil yargılanma hakkının savunucusu olacaklarına söz vererek, Timtik'in yaşayacağını dile getirdi.[16]

Ödülü

Avrupa Barolar ve Hukuk Dernekleri Konseyi (CCBE) 2020 yılında Ebru Timtik'e İnsan Hakları Ödülü'nü verdi.[17]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Turkish human rights lawyer dies after hunger strike". Al-Monitor. 29 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  2. ^ "Kurdish human rights lawyer Ebru Timtik dies after 238-day hunger strike, By Dana Kennedy, New York Post, August 29, 2020". 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. 
  3. ^ "Ebru Timtik kimdir? Ebru Timtik olayı nedir?". Ensonhaber. 27 Ağustos 2020. 3 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2021. 
  4. ^ "SUMMARY OF TRIAL AGAİNST 20 LAWYERS" (PDF). 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  5. ^ a b "Lawyers on hunger strike near death". EJDM – ELDH European Association of Lawyers for Democracy & World Human Rights. 12 Ağustos 2020. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  6. ^ a b "Turkey: Conviction of lawyers deals heavy blow to right to fair trial and legal representation". Amnesty International. 20 Mart 2019. 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  7. ^ a b c d e "Lawyer Ebru Timtik loses life on 238th day of her death fast demanding fair trial". Gazete Duvar. 27 Ağustos 2020. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  8. ^ "Submit a petition to Turkish courts to free imprisoned lawyers". International Association of Democratic Lawyers. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  9. ^ "Forced intervention to death-fasting arrested lawyers". Bianet - Bagimsiz Iletisim Agi. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  10. ^ "Ebru Timtik's cousin says hospital conditions worse than prison for hunger-striking Kurdish lawyer". Morning Star. 14 Ağustos 2020. 31 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  11. ^ "Ebru Timtik laid to rest as Turkish police brutally attack mourners". Morning Star. 28 Ağustos 2020. 29 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  12. ^ a b "Turkey: Statement by the Spokesperson on the death of Ebru Timtik". EEAS - European External Action Service - European Commission. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  13. ^ "Hunger-striking Turkish lawyer dies — denied fair trial, EU says | DW | 28.08.2020". DW.COM (İngilizce). 28 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020. 
  14. ^ "Turkish lawyer Ebru Timtik dies on hunger strike after 238 days". Al Arabiya English. 28 Ağustos 2020. 28 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  15. ^ "Commissioner reiterates her call to restore and uphold the role of lawyers as human rights defenders in Turkey in the aftermath of the death of lawyer Ebru Timtik". Commissioner for Human Rights. 28 Ağustos 2020. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  16. ^ "Ebru Timtik Ölmedi". İstanbul Barosu. 28 Ağustos 2020. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. 
  17. ^ "Council of Bars and Law Societies of Europe grants exceptional award to lawyer Ebru Timtik". Bianet. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Ebru kelimesi Farsça kökenlidir ve şunu ifade edebilir:

<span class="mw-page-title-main">Açlık grevi</span> belirli özel amaçlarda başarılı olmak için geliştirilmiş şiddet içermeyen bir direniş yöntemi

Açlık grevi, katılımcılarının politik protesto davranışları olarak ya da diğerlerinde suçluluk duygusu yaratmak için genellikle bir yasanın değişmesi gibi belirli özel amaçlarda başarılı olmak için geliştirilmiş şiddet içermeyen bir direniş yöntemidir. Herhangi bir tutum, davranış, uygulama veya olayı benimsemediğini göstermek ya da bazı isteklerini yetkili kişi veya makamlara kabul ettirmek için su, tuz ve şeker dışında vücudun ihtiyaç duyduğu besin maddelerini almayarak aç kalma esasına dayanan bir protesto yöntemidir. Yemek yememe grevidir. 1991 tarihli Malta Bildirgesi'nde açlık grevi, "zihinsel olarak ehliyetli ve kendi iradesiyle açlık grevine karar vermiş kimsenin belirli bir zaman için yiyecek ve/veya sıvı almayı reddetmesi" şeklinde tanımlanmıştır. Açlık grevi eyleminden farklı olarak, ölüm orucu eyleminde hiçbir gıda alınmaz. Genellikle açlık grevi eylemiyle sonuç alınamadığında, daha etkili bir eylem biçimi olduğu düşünülen ölüm orucu eylemine geçilir. Açlık grevleri süreli veya süresiz şekilde olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Abbas Lisani</span> Erdebil doğumlu aktivist ve düşünce mahkûmu

Abbas Lisani, İran Azerisi millî kültür aktivisti, düşünce mahkûmu, şair ve yazar.

Türkiye'de açlık grevleri, Türkiye'de düzenlenen açlık grevleridir.

<span class="mw-page-title-main">1981 İrlanda açlık grevi</span>

1981 İrlanda açlık grevi, Kuzey İrlanda'da cumhuriyetçi mahkûmlar tarafından beş yıl boyunca sürdürülen protestoların doruk noktası sayılan açlık grevidir. Protestolar, 1976 yılında Birleşik Krallık'ın hükümlü paramiliter mahkûmlara tanınan Özel Kategori Statüsü'nü geri almasıyla bir battaniye protestosu olarak başladı. 1978'de, hücrelerindeki dışkı dolu kovaları boşaltmak için hücrelerinden dışarı çıkan mahkûmlara yönelik gerçekleştirilen bir dizi saldırının ardından tedirginlik iyice tırmandı. Mahkûmlar, yıkanmak için kendi hücrelerini terk etmeyi reddedip dışkı ile hücrelerin duvarlarını kapladı.

Robert Gerard Sands, Kuzey İrlandalı siyasetçi. Genç yaşta tanıştığı Cumhuriyetçi düşünceyi takiben Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu'na katıldı. 1972 yılında tutuklanarak cezaevine girdi ve kısa ömrünün büyük bir bölümünü cezaevinde geçirdi. 1981 yılında siyasi tutsakların statülerinin iyileştirilmesi için başlattığı açlık grevi sırasında dışarıdaki örgütlü çabayla Parlamento'ya seçildi, fakat öncülük ettiği 1981 İrlanda açlık grevi'nin 66. gününde yaşama veda etti. Dünya mücadele tarihinin en genç ve en sevilen figürlerinden olan Sands'den geriye, şiirleri, şarkı sözleri ve günlükleri kaldı. Günlüğündeki son cümle, 'Tiocfaidh ár lá idi. Cezaevinde yazdığı şiirleri Hapishane Şiirleri adıyla yayımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Zeydan</span> Van Büyükşehir belediye başkanı

Abdullah Zeydan, Kürt asıllı Türk mimar, siyasetçi, Hakkâri eski milletvekili ve mevcut Van Büyükşehir Belediye başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Ni Yulan</span> Çin asıllı avukat, insan hakları savunucusu

Ni Yulan, insan hakları konusunda çalışmalarıyla tanınan Çinli avukat. Ni hukuk çalışmalarına 1986 senesinde başladı. Çin Tehciri, Weiquan Hareketi gibi marjinal grupları insan hakları ekseninde savunarak kendisini bu alanda ispat etti. Ni insan hakları konusundaki çalışmalarına 2001 yılında, 2008 Pekin Olimpiyatları dolayısıyla Pekin'deki bazı mahallelerin yıkılması sürecinde başladı. Ni komşularını, evlerini kurtarmaya çalışmak ya da en azından adil bir tazminat talebinde bulunmak için örgütledi. 2002 yılında Ni, komşusunun evinin yıkımını filme çekerken tutuklandı. Yargılanması sonucunda bir yıl hapis cezası aldı. 2002 yılında cezaevinde yapılan işkence sonucunda Ni sakatlandı ve bu tarihten itibaren tekerlekli sandalye kullanmaktadır. 2008 Pekin Olimpiyatları'ndan kısa süre sonra Ni mahallelerinden olmuş sakinler adına yaptığı çalışmalardan dolayı tekrar tutuklandı ve iki yıl hapis cezasına çarptırıldı. Serbest kaldıktan sonra artık kendi evi de yıkıldığı için bir çadırda yaşamaya başladı. 7 Nisan 2011'de, Ni ve kocası Çin Hükûmetinin muhalefete karşı ülke çapında yaptığı baskıya yönelik yaptıkları çalışmalar dolayısıyla polis tarafından gözaltına alındı. Çin yetkilileri, 29 Aralık 2011'de Yulan'ın hilekarlık davasında yargılanmasına karar verdiler. Nisan 2012'de Ni, "sorun yaratmak" ve "dolandırıcılık" nedeniyle iki buçuk yıl hapse mahkûm edildi. Kocası Dong Jiqin, benzer şekilde "sorun yaratmak" suçlamasıyla iki yıl hapse çarptırıldı. 2011 yılında Ni, Hollanda Hükûmeti tarafından verilen İnsan Hakları Lalesi Ödülü'ne layık görüldü. 2016 yılında Ni, Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Şadi Sadr</span>

Şadi Sadr Avukat, insan hakları aktivisti, deneme yazarı, gazeteci ve LGBT insan hakları savunucusu. Shadi Sadr İran Adalet Genel Müdürlüğünün kurucusu ve İcra Direktörüdür (JFI). Eserleri ünya çapında yayınladı ve ders verdi. 1965 Uluslararası Mahkemesinde hakim olarak görev yapıyor.

<span class="mw-page-title-main">Nuriye Gülmen</span> Türk akademisyen ve aktivist

Nuriye Gülmen, Türk akademisyen ve aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Semih Özakça</span>

Semih Özakça, Türk öğretmen ve aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Luceyn el-Hezlul</span> Suudi Arabistanlı kadın hakları aktivisti

Luceyn el-Hezlul, Suudi kadın hakları aktivisti, sosyal medya figürü ve siyasi tutuklu. Suudi Arabistan'da kadınların araba kullanmasına yönelik yasağı ihlal ettiği için birkaç kez tutuklandı ve serbest bırakıldı ve Mayıs 2018'de birkaç tanınmış kadın hakları savunucusuyla birlikte krallığı istikrarsızlaştırmak suçundan tekrar tutuklandı. Top 100 En Güçlü Arap Kadınları 2015 listesinde 3. sırada yer aldı. Eğitimini Britanya Kolumbiyası Üniversitesi Fransız Edebiyatı Bölümü'nde tamamladı.

<span class="mw-page-title-main">Nataša Kandić</span>

Nataša Kandić, Sırbistan savaş karşıtı aktivist ve insan hakları aktivist. RECOM mutabakat ağının mevcut koordinatörüdür. Ayrıca, 1992'den 2013'e kadar Belgrad'daki Yugoslavya'daki savaş suçlarıyla ilgilenen İnsani Hukuk Merkezi'nin direktörlüğünü yaptı.

<span class="mw-page-title-main">İntikam Aliyev</span>

İntikam Aliyev, Azeri avukat ve insan hakları savunucusu.

Öcalan Davası; Türkiye Cumhuriyeti'ne karşı 1984'ten beri isyan eden ve Avrupa Birliği, NATO, ABD ile Türkiye gibi çeşitli devlet ve kuruluşlar tarafından bir terör örgütü olarak kabul edilen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt PKK'nın kurucu Abdullah Öcalan'ın, "silahlı terör örgütü kurmak ve yönetmek" suçuyla Ankara 2 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından idama mahkûm edilmesiyle sonuçlanan yargı sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">Şehla Hümbetova</span> Azeri avukat ve insan hakları aktivisti

Şehla Hümbetova, Azeri avukat ve insan hakları aktivisti. Ülkesinde temel ve azınlık haklarını savunma konusundaki kararlılığı nedeniyle Mart 2020'de Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı tarafından Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü (IWOC)'ye layık görüldü.

Abdullah Öcalan, 1999 yılının Şubat ayından bu yana Marmara Denizi'ndeki İmralı Adası'nda, Türk Ceza Kanunu'nun 125. maddesini ihlal suçundan müebbet hapis cezasını çekiyor. Başlangıçta ölüm cezasına çarptırıldı, ancak mahkûmiyeti Ekim 2002'de ömür boyu hapis cezasına çevrildi. Abdullah Öcalan'ın tutukluluk koşulları, Türk-Kürt siyasetinde sürekli sıkıntılara neden olan ve Türkiye ile uluslararası kuruluşlar arasındaki ilişkileri de etkileyen bir konudur.

Ferhad Meysami, İranlı bir doktor, öğretmen ve sivil aktivist. Şiddetsizliğe ve sivil itaatsizliğe inanır. Ağustos 2018 itibarıyla “sistem aleyhine propaganda yapmak” gibi suçlardan beş yıl hapis cezasına çarptırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Dersim Dağ</span>

Dersim Dağ, Kürt asıllı Türk siyasetçi ve TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi Diyarbakır milletvekilidir. Seçildiğinde 22 yaşındaydı ve en genç milletvekillerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Hızır Adnan</span>

Hızır Adnan Muhammed Musa, Filistinli bir aktivist. İsrail'in hapishanesinde tutsak olan bu öğrenci 86 gün açlık grevi yaptıktan sonra öldü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.