İçeriğe atla

Ebro Antlaşması

Ebro Nehri, İspanya

Ebro Antlaşması, MÖ 226'da Kartaca kralı Hasdrubal ve Roma Cumhuriyeti arasında imzalanan, İberya'daki Ebro Nehri'ni Roma ve Kartaca arasındaki sınır olarak belirleyen bir antlaşmaydı. Antlaşmanın şartlarına göre; Roma, nehrin güneyine doğru genişleme politikası izlemediği sürece aynı şekilde Kartaca da Ebro'nun kuzeyine yayılmayacaktı.

Kesin tarihi bilinmiyor ancak MÖ 226'dan bir süre sonra Roma, Ebro Nehri'nin güneyindeki Saguntum kasabasıyla yakınlaştı.[1] Polibios, Kartacalı general Hannibal'ın savaş için bir bahane aradığını söyler.[2] Kartaca Senatosu ile kısaca görüştükten sonra Hannibal, Saguntum'u kuşatmak için harekete geçti ve bu da sekiz ay süren bir kuşatmanın başlangıcı oldu. Roma Senatosu kuşatmayı haber alınca hemen Hannibal ve ardından da Kartaca senatosu ile istişare etmek için elçiler gönderdi. Başlangıçta Roma elçileri, Hannibal'ın bir Roma müttefikine saldırmasından dolayı Kartaca'dan Hannibal'ı teslim etmesini istedi. Kartaca Senatosu savaşı Saguntinlerin başlattığını ve Romalıların Kartacalıları suçlamak için hiçbir gerekçesi olmadığını belirtti.

Kasaba MÖ 219'da düşmeden önce Romalılar Saguntum'un yardımına gelemediler. Saguntum düştükten sonra Romalılar savaş hazırlıklarına başladılar ve Kartaca'ya ikinci bir elçi heyeti gönderdiler. Roma elçileri, Kartaca'nın Hannibal'ı ve Saguntum'a yapılan saldırıdan sorumlu diğer kişileri Roma'ya teslim etmesini istedi.[3] Livius, bu ikinci elçi heyetinin sadece resmi olarak savaş ilan etmenin formalitelerini takip etmek için gönderildiğini belirtir; bu, Romalıların Kartaca ile yeniden başlayacak olan bir savaşı tamamen beklediği anlamına geliyordu.[4] Hem Livius hem de Polibos, savaş ilanı yapılmadan önce ikinci Roma elçi heyeti ile Kartaca Senatosu arasındaki tartışma hakkında bazı bilgiler aktarıyorlar.

Bu gelişmelerin devamında Kartaca Senatosu, Ebro Antlaşması'nı kabul etmeyi ve ayrıca Hannibal'ı Romalılara teslim etmeyi reddetti. Kartacalıların bu anlaşmayı MÖ 241'de Catulus ve Hamilcar Barca arasında yapılan antlaşmaya benzettikleri söylenir. Burada Kartacalılar, Roma halkının iki general arasında yapılan anlaşmayı kabul etmeyi reddettiğini savundular Çünkü antlaşma bizzat halk tarafından onaylanmamıştı. Roma elçileri bu argümanı kabul etmeyi reddettiler ve bir antlaşmaya varılamayarak MÖ 218'de savaş ilan edildi. Bunu takip eden çatışmalar MÖ 201'e kadar süren İkinci Pön Savaşı'na yol açtı

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Adrian Goldsworthy, The Punic Wars (London: Cassel, 2000) 144.
  2. ^ Polybius, The Histories, trans. Mortimer Chambers (New York: Twayne Publishers, 1966), Book III, chapters 15–16, page 103–105.
  3. ^ Titus Livius, Livy, trans. Frank Gardner Moore (Cambridge: Harvard University Press, 1962) Book XXI
  4. ^ Titus Livius Book XXI, VII, 49

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pön Savaşları</span> Kartaca Savaşları

Pön Savaşları, Kartaca Savaşları olarak da bilinir. Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasında, MÖ 264-146 yılları arasında, Akdeniz deniz ticaretini ele geçirmek ve elde tutmak için yapılan ve üç evre olarak gerçekleşen savaşlardır. Döneminin bilinen en geniş çaplı savaşlarıdır. Pön sözcüğü, Latince'deki Punicus sözcüğünden türetilmiş bir sözcük olup "Kartacalı" anlamına gelmektedir ve Kartacalıların Fenike kökenini belirten bir sözcüktür.

<span class="mw-page-title-main">Hannibal</span> Kartacalı general

Hannibal veya Annibal MÖ 247 – MÖ 183/181 yılları arasında yaşamış Sami ırkından gelen Kartacalı politikacı ve general. Tüm zamanların en büyük askeri dehalarından biri olarak kabul edilen Hannibal, Scipio ve Philopoemen ile birlikte çağının üç büyük generalinden biriydi. Scipio onu şimdiye kadar yaşamış en büyük generallerden biri olarak kabul eder, Epirli Pyrrhus'u ikinci sıraya yerleştirir, kendisini de üçüncü olarak kabul eder. Aynı sıralama Hannibal'a sorulduğunda o, Büyük İskender'in en büyük general olduğunu söyler. İkinci olarak Pyrrhus'u gösterir, kendisini de üçüncü sıraya koyar. Askeri tarihçi Theodore Ayrault Dodge Hannibal'ı "Stratejinin Babası" olarak nitelendirir ve en büyük düşmanı olan Roma'nın bile onu yine kendi taktikleriyle alt ettiğini belirtir.

<span class="mw-page-title-main">Kartacalılar</span>

Aynı zamanda Kartacalılar olarak da bilinen Pönler kökenleri Fenikelilere dayanan Antik Kartaca halkıydı. Halkın konuştuğu dil olan Pönce, Fenikece dilinin bir lehçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Publius Cornelius Scipio (MÖ 236'da doğan prokonsül)</span>

Publius Cornelius Scipio, bilinen adıyla Scipio Africanus, diğer adlarıyla Afrikalı Scipio, Scipio Africanus-Major, Yaşlı Scipio Africanus veya Büyük Scipio, İkinci Pön Savaşı sırasında general ve Roma Cumhuriyeti'nde bir devlet adamıdır. Birisi aynı adlı Publius Cornelius Scipio olan iki oğlu vardı ki, kendisi sağlık sorunları nedeniyle politik kariyer yapamamıştır, diğer oğluysa MÖ 174'te praetor olan Lucius'tur.

<span class="mw-page-title-main">Zama Muharebesi</span> zama muharebesi

Zama Muharebesi, MÖ 19 Ekim 202 tarihinde II. Pön Savaşının belirleyici muharebesidir.

Mago Barca, Kartacalı Hamilcar Barca’nın üçüncü oğlu, Barca ailesinin üyesi, 2.Pön Savaşlarında önemli rol oynayan; Hispania, Galya ve İtalya’daki Roma ordularına karşı savaşan Kartaca ordu komutanı.

Hamilcar Barca Kartacalı komutan ve devlet adamı, Barca ailesinin başı, Hannibal, Hasdrubal ve Mago’nun babasıdır. Damadı Hasdrubal (Adil) Kartaca ordu komutanıdır. Hamilcar ismi Fenike dilinde “kardeşim” anlamına gelir ve Kartacalılar arasında yaygındır. Barca ise Fenike dilinde “yıldırım” anlamına gelen “barak” kelimesinden türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hasdrubal Barca</span>

Hasdrubal Barca, Hamilcar Barca'nın ikinci oğlu ve II. Pön Savaşında Kartaca komutanlarından biridir. Hannibal ve Mago Barca'nın kardeşi.

Agrigentum Muharebesi, Roma Cumhuriyeti ile Kartaca arasında yapılan Birinci Pön Savaşının ilk meydan savaşıdır. Muharebe MÖ 262 yılında başlayan uzun bir muhasaranın ardından Sicilya'da yaşanmış ve Roma'nın adada artan hakimiyetinin başlangıcı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Lipari Adaları Deniz Muharebesi</span>

Lipari Adaları Muharebesi, Birinci Pön Savaşı sırasında Roma Cumhuriyeti ile Kartaca donanmaları arasındaki ilk silahlı çatışmadır. Bir muharebeden çok bir pusudan oluşan çatışmada Kartaca zafer kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Saguntum Kuşatması</span>

Saguntum Kuşatması, MÖ 219-218 yılları arasında Kartaca kuvvetlerince Sagunto kentinin kuşatılması sırasında yaşanan muharebedir. Saguntum Kuşatması, antik dönemin en önemli savaşlarından biri olan İkinci Pön Savaşı'nı başlatan muharebe olması dolayısıyla, tarihin en çok tanınan muharebelerinden biridir.

Lilybaeum Muharebesi, Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasındaki İkinci Pön Savaşı'nın ilk deniz muharebesidir. Kartaca, Sicilya'ya bir dizi baskın düzenlemek için 35 ağır savaş gemisi göndermişti. İlk baskının Lilybaeum'a yapılması planlanmıştı. Siraküza Kralı II. Hiero'nun verdiği alarm üzerine 20 ağır savaş gemisinden oluşan bir Roma donanması harekete geçmiş ve muharebede birkaç Kartaca savaş gemisini ele geçirmiş, Kartaca baskınını başarısız kılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Pön Savaşı</span> M.Ö 218 ile 201 yılları arasında Roma ile Kartaca arasında gerçekleşen ikinci savaş

İkinci Pön Savaşı ya da diğer adlarıyla Hanibal Savaşı, Kartaca Savaşı MÖ 218 - MÖ 201 yılları arasında Roma ve Kartaca devletleri arasında batı ve Doğu Akdenizde meydana gelmiş büyük savaştır. Numidyalı ve Berberi kabilelerinin ve diğer Avrupa uluslarınında katılımıyla geniş çapta bölgeyi etkilemiştir. Pön Romalılar'ın Kartacalılara verdiği isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Kartaca Kuşatması (y. 149-146 MÖ)</span>

Kartaca Muharebesi Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasında savaşılan Pön Savaşlarının üçüncüsünün tek ve son silahlı çatışmasıdır. MÖ 149 yılında bir kuşatma harekâtı şeklinde başlamış ve 146 yılında Kartaca şehri ve devletinin yıkılması ve bir daha ayağa kalkamayacak şekilde tamamen ortadan kaldırılmasıyla sonuçlanmıştır.

Tiberius Sempronius Longus, İkinci Pön Savaşı'nda Romalı komutan ve konsül, Publius Cornelius Scipio'nun çağdaşı. MÖ 218'de, Sempronius, 160 Adet gemi ile Afrika'ya kuvvet ve destek toplamak üzere, Scipio ise İberya'ya Hannibal'ın yolunu kesmek üzere gönderildi. Bu günlerde, Sempronius Lilybaeum'dan hareket ederek Sicilya'dan Kartacalıların elinde bulunan Malta adasını ele geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Antik Kartaca</span> Fenikeli şehir devleti ve imparatorluğu

Kartaca İmparatorluğu veya daha bilinen şekilde Kartaca,, MÖ 814 yılında Tunus yarımadasında kurulmuş olan bir Fenike kolonisi ve şehir devletidir. Bu şehir devletinin siyasî etki alanı MÖ 7. yüzyıldan MÖ 3. yüzyıl kadarki dönemde Kuzey Afrika sahillerinin büyük bir kısmı ile İber yarımadasının sahillerinin büyük bir kısmını ve batı Akdeniz adalarını ihtiva etmekte idi.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü Pön Savaşı</span>

Üçüncü Pön Savaşı, MÖ 149 - MÖ 146 döneminde eski Fenike kolonisi olan Kartaca Cumhuriyeti ile antik Roma Cumhuriyeti arasından yapılan üçüncü ve son savaştır.

Lilybaeum Kuşatması, Birinci Pön Savaşı'nde Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasındaki MÖ 249'de yapılan bir kuşatma muharebesidir. Bu muharebede Roma Cumhuriyeti'nin o yılki iki konsülü, "Publius Claudius Pulcher" ve "Lucius Junius Pullus" ile "Gaius Atilius Regulus Serranus" ve "Lucius Manlius Vulso Longus" komutalarındaki yaklaşık 100.000 kişilik bir donanma ve ordu, Kartacalı general Himilco komutasında Lilybaeum kalesini savunan yaklaşık 10.000 kişilik nispeten çok küçük bir Kartaca ordusunu bu kalede kuşattı. Bu kuşatma devam etmekte iken Drepana Deniz Muharebesi yapıldı; bu deniz muharebesini Kartaca donanması kazandı ve galip gelen Kartacalılar Roma ordusunu Sicilya'ya getiren donanma filosunu tahrip ettiler. Bunun üzerine Romalı ordusu Lilybaeum Kuşatması'nı kaldırıp geri çekilmek zorunda kaldı.

Punica, Silius Italicus'un İkinci Pön Savaşı'nı Hannibal'in İspanya seferinden Publius Cornelius Scipio'nun Zama'daki zaferinin sonuna dek anlattığı epik şiiri. On yedi kitaptan oluşan Punica Latin edebiyatındaki en uzun tarihî destandır.

Marcus Livius Salinator İkinci Pön Savaşı'nda, özellikle de Metaurus Muharebesi sırasında savaşan Romalı bir general ve politikacıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.