İçeriğe atla

Ebedi Barış (1686)

Ebedi Barış (Grzymułtowskiego)
İmzalanma1686
YerMoskova
Bitiş1772
DilRusça


Ebedi Barış (Lehçe: Pokój Grzymułtowskiego), Rus Çarlığı ile Lehistan arasındaki 16 Mayıs 1686'de Moskova'da imzalanan barış antlaşmasıdır. Bu antlaşma sonrasında ateşkes ilan edilen ancak barış antlaşmasında uzlaşılamamış olan 1654-1667 Rus-Polonya savaşını resmen sonlandırdı ve ihtilaflı olunan, savaş sonrasında Rus işgalinde kalan Ukrayna topraklarının akıbetini belirledi.[1][2]

Ebedi Barış, Andrusovo Ateşkesi uyarınca yapılan bölgesel değişiklikleri onayladı. Anlaşma ile 1654-1667 Rus-Polonya savaşı ile Rus kontrolüne geçmiş Smolensk, Özi Nehri'nin doğu kısmı ve Zaporijya Siçi Rus Ukrayna'sının bir parçası olarak kaldı, Özi Nehri'nin batısı ise Lehistan'ın bir parçası olarak kaldı. Lehistan Kiev'i 146.000 Ruble karşılığında Ruslara bıraktı. Anlaşma sonucunda Rusya, Osmanlı İmparatorluğu ile diplomatik ilişkilerini kopardı ve Kırım Hanlığı'na savaş açtı. Lehistan'ın bu ağır anlaşmaya imza atma sebebi Osmanlı ile girilen Kutsal İttifak Savaşları'nda Osmanlı'ya karşı, Rusya'yı yanına çekmek istemesiydi.[3]

Anlaşma Rus diplomasisi açısından çok büyük bir başarıydı. Lehistan halkı ve Sejm(Parlemento) anlaşmayı öfkeyle karşıladı. Sejm anlaşmayı 1710'a kadar onaylamadı. Anlaşmanın onaylanmasının yasal meşruiyeti tartışmalıydı.[4] Bazı kaynaklara göre Lehistan Parlamentosu anlaşmayı 1764 tarihine kadar onaylamadı.[5]

Anlaşma Rusya-Polonya ilişkilerinde bir dönüm noktası oluşturdu ve Doğu Avrupa halklarının Türk-Tatar akınlarına karşı mücadelesinde büyük rol oynadı. Daha sonralarında ise Rusya'nın Baltık Denizi'ne erişim konusunda İsveç İmparatorluğu ile mücadelesini kolaylaştırdı. Ukrayna Kozakları arasındaki Harabe dönemi anlaşmanın sonucunda Ukrayna'nın paylaşılması ile sona erdi.

Rusya ile Lehistan arasındaki antlaşma ile kurulan sınırlar, Polonya'nın 1772'deki Birinci Bölünmesine kadar yürürlükte kaldı.

1686 barışından sonra Lehistan-Rus sınırları

Kaynakça

  1. ^ Cohen, Ariel (1998). Russian Imperialism: Development and Crisis (İngilizce). Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-275-96481-8. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2021. 
  2. ^ Скил. "«Вечный мир» между Россией и Речью Посполитой". Военное обозрение (Rusça). 18 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2021. 
  3. ^ Lerski, Jerzy Jan; Lerski, George J.; Lerski, Halina T. (1996). Historical Dictionary of Poland, 966-1945 (İngilizce). Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-313-26007-0. 4 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2021. 
  4. ^ Davies, Norman (1982). God's Playground, a History of Poland: The origins to 1795 (İngilizce). Columbia University Press. ISBN 978-0-231-05351-8. 24 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2021. 
  5. ^ August II Mocny. Jacek Staszewsk. Ossolineum. s. 100. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yaş Antlaşması</span> 10 Ocak 1792 tarihli bir Osmanlı-Rus antlaşması

Yaş Antlaşması; 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı sonunda, 10 Ocak 1792 tarihinde imzalanan Osmanlı-Rus barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bucaş Antlaşması</span> Osmanlı için önemli bir antlaşma

Bucaş Antlaşması, 18 Ekim 1672 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Lehistan-Litvanya Birliği (Polonya) arasında imzalanmış bir barış antlaşmasıdır. Bu antlaşma Osmanlı Devleti'nin Batı'da toprak kazandığı son antlaşmadır. Ayrıca Osmanlı Devleti, Bucaş Antlaşması ile batıda en geniş sınırlarına ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Katerina</span> Rus Çariçesi

Çariçe II. Katerina veya Büyük Katerina, 34 yıl boyunca Rus İmparatorluğu'nu yönetmiş ve 18. yüzyıl Rusyası'na damgasını vuran Rusya imparatoriçesiydi. Kırım Hanlığı'nı Rusya topraklarına katmasıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus Çarlığı arasında 1768-1774 yılları arasında yapılmış savaş

1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlıların Ruslara yenik düşmesiyle sonuçlanmış bir savaştır. Bu savaşın sonucunda Ukrayna'nın güneyi, Kuzey Kafkaslar ve Kırım, Rusya'nın eline geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1676-1681 Osmanlı-Rus Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus Çarlığı arasında 1676-1681 yılları arasında yapılmış savaş

1676-1681 Osmanlı-Rus Savaşı veya Moskof Seferi, Osmanlı İmparatorluğu ile Rus Çarlığı arasında yapılan ilk büyük savaştır. Bu savaş sırasında Merzifonlu Kara Mustafa Paşa sadrazam olmuştur. 5 yıllık savaş sonucunda henüz güçlenemeyen Rus Çarlığı yenilgi aldı ve 31 Ocak 1681 tarihinde Bahçesaray Anlaşması ile günümüzde Çigirin olarak adlandırılan yerde bulunan Çehrin Kalesi'ni ve Ukrayna'nın geri kalan kısmını Osmanlılara bıraktı.

<span class="mw-page-title-main">III. Jan Sobieski</span> Lehistan imparatoru

III. Jan Sobieski, Lehistan'ın seçimle tahta çıkan ve 1674 - 1696 yılları arasında hüküm süren devlet adamı. Osmanlı Devleti'yle yaptığı savaşlar sonucu Lehistan-Litvanya Birliği'ni kısa bir süre için yeniden canlandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Polonya-Litvanya Birliği</span> 1569-1795 Avrupada iki konfederasyonlu monarşi

Polonya-Litvanya Birliği, Birinci Polonya Cumhuriyeti, İki Ulus Cumhuriyeti, İki Ulus Birliği veya İki Halk Birliği, 17. yüzyıl Avrupası'nın en güçlü ülkelerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Belarus tarihi</span>

Belarus tarihi Belarus'un tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Polonya tarihi</span>

Polonya tarihi ya da Lehistan tarihi bugünkü Polonya Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Lehistan-Litvanya Birliği arasında 1672-1676 yılları arasında yapılmış savaş

1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı, 17. yüzyıldaki Osmanlı-Lehistan savaşlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kazak Hetmanlığı</span>

Kazak Hetmanlığı, Hetmanlık veya Viysko Zaporozke 1649 ile 1775 yılları arası bugünkü Ukrayna'nın merkezi ve kuzeydoğusunda var olmuş bir Kazak devletidir. Khmelnytsky İsyanı ve Kayıtlı Kazaklar, Zaporozya Siçi Kazakları ve Ukrayna'da yaşayan diğer halkların ittifakı sonucu ortaya çıkmıştır. Hetmanlık'ın ilk hetmanı yani yöneticisi 1648–57 yılları arası ülkeyi yöneten Bogdan Hmelnitski'dir.

Ukrayna tarihi, bugünkü Ukrayna topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

İzvança Antlaşması, 1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı'nı sonlandıran barış antlaşması. 27 Ekim 1676'da bugün Ukrayna'da yer alan Zurawno kentinde imzalandığı için Zurawno Antlaşması olarak da bilinir. Türkçe adını ise Zorawno kentine Türklerin verdiği İzvança adından alır.

<span class="mw-page-title-main">1735-1739 Osmanlı-Rus Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus Çarlığı & Avusturya Arşidüklüğü arasında 1735-1739 yılları arasında yapılmış savaş

1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı, Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne ait Azak ve Kılburun kalelerini işgal etmesiyle çıkan ve Rusya ile müttefiklik anlaşması yapan Avusturya ordularının da üç koldan Bosna, Balkanlar ve Eflak üzerinden hücum etmesiyle başlayan bir savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Józef Piłsudski</span> Polonyalı mareşal ve İkinci Polonya Cumhuriyetinin ilk devlet başkanı

Józef Klemens Piłsudski (

<span class="mw-page-title-main">Pereyaslav Antlaşması</span>

Pereyaslav Antlaşması, Ukrayna'daki Kazak Ordusu konseyinin Ukrayna'yı Rusya Çarlığı'na bağlama kararı alması ve Rus çarının temsilcileriyle Kazak Hetmanı Bogdan Hmelnitski arasında 18 Ocak 1654 tarihinde yapılan antlaşma. Rusya Çarlığı ile Lehistan-Litvanya Birliği arasında 1654-67 yılları arasında sürecek On Üç Yıl Savaşı'na yol açmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Jan Kazimierz Waza</span>

II. Jan Kasimir Polonya kralı ve Litvanya büyük dükü.

<span class="mw-page-title-main">Deulino Antlaşması</span> 11 Aralık 1618de Rusya ile Lehistan-Litvanya Birliği arasında imzalanan barış antlaşması

Deulino Antlaşması 11 Aralık 1618'de imzalanmış ve 4 Ocak 1619'da yürürlüğe giren antlaşmadır. Rusya ile Lehistan-Litvanya Birliği arasında imzalanan bu antlaşma sonucunda 1605-1618 Lehistan-Rusya Savaşı sona ermiştir. Lehistan-Litvanya Birliği bu antlaşma sayesinde Smolensk ve Çernigiv'i kontrolü altına almıştır.

<span class="mw-page-title-main">1654-1667 Lehistan-Rusya Savaşı</span>

1654-1667 Lehistan-Rusya Savaşı, ayrıca Onüç Yıllık Savaş, Birinci Kuzey Savaşı, Ukrayna Savaşı veya Rus Tufanı olarak da adlandırılır. Rusya Çarlığı ile Lehistan-Litvanya Birliği arasındaki büyük bir çatışmadır. 1655 ve 1660 yılları arasında İsveç Krallığı, Lehistan-Litvanya Birliği'ni işgal etti, bu nedenle Lehistan'da "Tufan" veya İsveç Tufanı başladı. Ayrıca Rusya-İsveç Tufanı olarak adlandırılır.

Nisan 1920'deki Varşova Antlaşması, Józef Piłsudski tarafından temsil edilen İkinci Polonya Cumhuriyeti ile Symon Petliura tarafından temsil edilen Ukrayna Halk Cumhuriyeti ile Bolşevik Rusya'ya karşı askeri-ekonomik bir ittifaktı. Anlaşma 21 Nisan 1920'de, 24 Nisan'da askeri bir ilave yapılarak imzalandı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.