İçeriğe atla

Ebû Yûsuf

Ebû Yûsuf Yâkûb İbn-i İbrâhîm-i Ensâri (Ar. أَبُو يُوسُف ‎ 731-798) Hanefî fıkıh ve hadis bilgini.

Kûfe şehrinde doğan Ebu Yusuf, Ebu Hanife'nin öğrencilerindendir. Daha sonraları kendisine Ebu Hanife'nin diğer öğrencisi olan Muhammed bin Hasan eş-Şeybanî ile birlikte imameyn (Ar. إِمَامَينِ ‎, iki imam) denilmiştir. Hanefîlik mezhebinin kurulmasında ve gelişmesinde büyük rol oynamış Ebu Yusuf, aynı zamanda uzun yıllar kadılık yapmıştır. Abbasiler döneminde yaşamış olan Ebu Yusuf, tanınmış Abbasi halifesi Hârun Reşid zamanında da kadılık yapmıştır.[1] Ebu Hanife'den önce İbn-i Ebî Leylâ'dan da ders aldığı gibi, Malik bin Enes'ten de hadis öğrenmiştir.[1] Ebu Hanife gibi re'y ve kıyasa özel bir önem verdiği gibi yöresel örfleri de büyük oranda dikkate alırdı.[1]

Eserlerinden bazıları

  • Er-Reddü Alâ Malik İbn-i Enes
  • Er-Reddü Alâ Siyer-i Evzâî
  • İhtilaf-u Ebu Hanife ve İbn-i Ebi Leyla
  • Kitabu'l-Harac

Kaynakça

  1. ^ a b c Keskioğlu, Osman. "Fıkıh Tarihi ve İslâm Hukuku". Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları. Ankara; 2003. ISBN 975-19-0026-3


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ebu Hanife</span> Hanefî mezhebinin öncüsü ve imamı olan din bilgini

Ebû Hanîfe veya tam adıyla Ebû Hanîfe Numân bin Sâbit bin Zûtâ bin Mâh İslam dininin dört fıkıh mezhebinden birisi olan Hanefi mezhebinin kurucusu ve Sünni fıkhının en büyük üstâdlarından biri sayılan İslam fıkıh ve hadis bilgini. Asıl adı "Nu’man bin Sâbit" olup sevenlerince ismi "İmâm-ı Â’zam" unvanıyla birlikte anılır.

<span class="mw-page-title-main">Sünnilik</span> en yaygın İslam mezhebi

Ehl-i Sünnet ve'l-Cemâat, kısaca Ehl-i Sünnet ya da Sünnîlik, İslam dininin dünya üzerindeki iki büyük kolundan biri ve %77-80'lik bir oran ile en büyük mensubunun bulunduğu mezhepler grubudur. Zaman zaman Sünnî İslam veya Sünnî mezhebi ifadesi de kullanılır. Günümüzde Sünnîlik, kendi içerisinde günümüzde yaşayan iki akaid mezhebi, dört fıkıh mezhebini içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şafii</span> Şafi mezhebinin kurucusu ve imamı

Şafii, İslam hukuku bilgini. Şafii mezhebinin kurucusudur.

İslâm dîni fıkhî mezhepleri; İslam coğrafyasında dînî bölünmeleri ifade etmekle birlikte bu bölünmelerin başlangıcı dînî değil, siyâsî ve sosyal bölünmelerden oluşmaktadır.

Tebeut tabiin, İslâm'da tâbiûnu gördüğüne inanılan kimselere verilen isim. Sünnîlere göre sahabe ve tabiinlerle birlikte Dünya’ya gelmiş en iyi nesillerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">İbn Kesir</span> Hadis ve tefsir bilgini, tarihçi

İbn Kesîr, Suriyeli muhaddis, müfessir ve tarihçi. Memlüklüler devrinde yaşamış tarih, tefsir ve fıkıh konusunda uzmanlaşmış tanınmış bir alimdir. İslam dünyasında kaynak bir tarih kitabı olan El Bidaye ve'n Nihayeyi yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mâtürîdî</span>

Mâtürîdî ya da tam adıyla Ebû Mansûr Muhammed bin Muhammed bin Mahmûd el-Mâtürîdî es-Semerkandî,, İslam dininin iki itikadi mezhebinden birisi olan Mâtürîdîlik mezhebinin kurucusu ve Hanefîlik mezhebine bağlı olanların itikad imamı sayılan İslâm alimi.

<span class="mw-page-title-main">Enes bin Mâlik</span> Sahabe

Enes bin Mâlik (612-709), İslam Peygamberi Muhammed'in sahabisidir.

Muhammed Ebu Zehra (1898-1974), zaman zaman Şeyh Muhammed Ebu Zehra olarak da anılan, Mısır'lı İslâm âlimi, yazar ve entelektüel.

<span class="mw-page-title-main">Hanefilik</span> İslam mezhebi

Hanefîlik ya da Hanefî mezhebi, İslam dininin Sünnî (fıkıh) mezheplerinden biri. Hanefilerin itikatta (inançta) mezhepleri ise Mâtürîdîliktir. İsmini asıl adı Nûman bin Sâbit olan kurucusu Ebu Hanife'den (699-767) alır. Başta Türkiye, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan gibi Türkî ülkeler olmak üzere Balkanlar, Tacikistan, Afganistan, Suriye, Ürdün, Bangladeş ve Pakistan'da yaygındır. Dört Sünnî mezhebin nüfus açısından en genişidir. Takipçileri, Sünni nüfusun yarısından fazlasını oluşturmaktadır. Hanefîlik, günümüzde en çok bağlısı bulunan fıkıh mezhebidir. Mezhebin görüşleri El-İhtiyar adlı eserde bir araya toplanmıştır.

Muvatta, dört mezhep imamlarından biri olan fakih ve muhaddis İmam Malik b. Enes'in, ahkam hadislerini topladığı hadis kitabıdır. Kitabın günümüze ulaşan dokuz farklı nüshası mevcuttur. Bunlardan bazıları Endülüslü alim Yahya b. Yahya el-Leysî nüshası -ki mutlak olarak "Muvatta" dendiğinde bu nüsha kastedilir- ve Hanefi mezhebinin kurucusu sayılan Ebu Hanife'nin gözde talebelerinden olan Iraklı alim Muhammed b. Hasan eş-Şeybanî nüshasıdır.

Ebu Abdullah Muhammed bin Ömer bin Vâkid el-Eslemî ; erken dönem İslam tarihçisi. Gençliğinde buğday tüccarlığı, ilerleyen yıllarda kadılık yaptı. Özellikle tarih ve siyer konusunda eserler vermiştir. Bunun haricinde Kur'an, fıkıh, hadis, sahabelerin (ashab) hayatı, kültür ve coğrafya ile ilgili eserleri de mevcuttur.

İbrahim en-Nehai, Tabiun dönemi hadis ve fıkıh bilgini. Ebu Hanife'nin zamanında esasları belirlenen ve onun öğrencilerinin temele oturttuğu 'içtihatta akılcılığı' esas alan ve 'rey ehli' olarak bilinen Irak Ekolü'nün kurucusudur.

Hammâd bin Ebî Süleyman, Tabiun dönemi hadis ve fıkıh bilgini.

Muhammed bin Hasan eş-Şeybânî, Hanefî Mezhebi'nin Ebû Hanîfe'den sonraki en ünlü iki bilgininden birisidir. Ebû Yûsuf ile beraber Hanefî mezbenin esaslarının kayda geçirilmesinde büyük emeği geçmiştir.

Züfer bin Hüzeyl, Hanefi fıkıh ve hadis bilgini.

Abdullah bin Mübarek, Türk asıllı Hanefî fıkıh, hadis ve tefsir bilgini. Tebeut tabiindendir. İlk kırk hadisi yazan kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Süfyân es-Sevrî</span>

Süfyân as-Sevrî ibn Saîd tebeut tabiinden olan bir İslâm âlimi, hafız, fakih ve Sevrî mezhebi'nin kurucususu. Aynı zamanda büyük muhaddislerdendir.

Müslüman ilahiyatçılar listesi

Ehl-i Rey yasal kararlara varmak için muhakemenin kullanılmasını savunan erken bir İslami hareketti. Bunlar, İslam'ın ikinci yüzyılında ehl-i kelam ve ehl-i hadis yanında İslam hukukunun kaynaklarını tartışan üç ana gruptan biriydi. Ehl-i Re'y ya da Dirâyet Ehli, Ehl-i Hadis ekolüne karşı olarak kurulmuş olan, o günün anlayışında Modernist ya da Akılcı İslâm olarak da tanımlanan İslâmî düşünce ekolüdür.