İçeriğe atla

Ebû Ubeyd es-Sekafî

Ebû Ubeyd es-Sekafî
DoğumTaif
ÖlümEkim 634
Babil yakınlarındaki Fırat nehrinin kıyısı, Sasani İmparatorluğu
BağlılığıRâşidîn Halifeliği
BranşıRâşidîn ordusu
RütbesiKıt'a komutanı
Çatışma/savaşları
Çocukları
Liste
  • Jabr
  • Muhtar
  • Safiya (kızı)
  • Jariah (kızı)
Akrabalarıal-Hakam (kardeşi)
(kızkardeşi)
Mas'ūd ibn 'Amr (baba)

Ebû Ubeyd b. Mes‘ûd b. Amr es-Sekafî[1] (ayrıca es-Sekafî) veya kısaca Ebû Ubeyd, Râşidîn Halifeliği ordusunda bir komutandır. Arabistan'ın batısındaki Taiflidir[2] ve Benî Sakif kabilesine mensuptu.

Hîre'deki Müslüman Arapların komutanı El-Muthanna, Ebû Bekir'den ve daha sonra Ömer'den Mezopotamya'da kendisine karşı savaşan Sasanilere karşı takviye kuvvet istemişti. Ömer, Muhacirlerden ve Ensar'dan[3] olmadığı halde ilk gönüllü olan Muhacirun Ebû Ubeyd'i seçti ve gönderdi. Ebu Ubeyd, Benî Sakif kabilesinden 1.000 kişilik bir kuvvet ayarladı ve kuzey yolunda sayısını artırdı.[4] İkinci kez el-Muthanna'dan komutayı devraldı ve Hîre bölgesindeki kuvvetlerin komutanı oldu.[5] Birleşik Arap kuvvetleri, Hîre ile Tizpon (Sawad) arasındaki ovalarda baskınlar düzenledi. Sasani ordusunun komutanı Rüstem Farrukhzad, onlara saldırmak için Bahman Jadhuyih komutasında bir ordu gönderdi.[4] Babil yakınlarındaki Fırat nehrinin kıyısında ve Köprü Muharebesi olarak bilinen savaşta, beyaz bir savaş fili Ebû Ubeyd'i hortumuyla atından kopardı ve ayağının altında çiğnedi. Arap kuvvetleri paniğe kapıldı ve yenildi. Kendisinden sonra kardeşi Hakem ve oğlu Cebr de öldürüldü.[6][7][8]

Ebu Ubeyd, İkinci Fitne sırasında Kerbelâ Olayı'nın intikamını almak için Emevîlere isyan eden devrimci lider Muhtar es-Sekafî'nin de babasıydı. Abdullah bin Ömer'in eşi Safiyah da onun kızıydı.[9]:305 Kızlarından biri olan Jariah, Ömer bin Sa'd ile evlendi.

Kaynakça

  1. ^ أسد الغابة، جـ6/ص 201. 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Mazhar-ul-Haq, A Short History of Islam: From the Rise of Islam to the Fall of Baghdad, 571 A.D. to 1258 A.D. 22 Şubat 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 2nd edition, Bookland, 1977, p. 229.
  3. ^ Mujahid, Abdul Malik. "Golden Stories of Umar Ibn Al-Khattab (R.A)". Darussalam Publishers. 13 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi – Google Books vasıtasıyla. 
  4. ^ a b Crawford, Peter (16 Temmuz 2013). The War of the Three Gods: Romans, Persians and the Rise of Islam. Pen and Sword. ISBN 9781473828650 – Google Books vasıtasıyla. 
  5. ^ Ibrahim, Mahmood (1 Kasım 2011). Merchant Capital and Islam. University of Texas Press. ISBN 9780292741188 – Google Books vasıtasıyla. 
  6. ^ Biladuri, Ahmad Bin Yahya Bin Jabir Al (1 Mart 2011). The Origins of the Islamic State: Being a Translation from the Arabic Accompanied With Annotations, Geographic and Historic Notes of the Kitab Futuh Al-buldan. Cosimo, Inc. ISBN 9781616405342 – Google Books vasıtasıyla. 
  7. ^ Richard Nelson Frye, The Cambridge History of Iran: The period from the Arab invasion to the Saljuqs, (Cambridge University Press, 1975), 8-9.
  8. ^ Nafziger, George F.; Walton, Mark W. (30 Ağustos 2017). Islam at War: A History. Greenwood Publishing Group. ISBN 9780275981013 – Google Books vasıtasıyla. 
  9. ^ Muhammad ibn Saad. Kitab al-Tabaqat al-Kabir vol. 8. Translated by Bewley, A. (1995). The Women of Madina. London: Ta-Ha Publishers.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ömer</span> İslam Devletinin ikinci halifesi, sahabe

Ömer bin Hattab, İslâm peygamberi Muhammed'in sahâbesi ve İslâm Devleti'nin Ebû Bekir'den sonraki ikinci halifesidir. Ehl-i Sünnet, Ömer bin Hattab'ı zaman zaman "Ömer'ul-Farûk" diye anarlar. Şiiler ise Ömer'in hâlifeliğini tanımazlar. 23 Ağustos 634 tarihinde Râşidîn Halifeliği'nin ikinci hâlifesi oldu ve bu görevi, öldürüldüğü yıl olan 644'e kadar sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Ebû Bekir</span> İslam Devletinin ilk halifesi, sahabe

Ebû Bekir ya da tam adıyla Ebû Bekir Abdullah bin Ebî Kuhâfe Osmân bin Âmir el-Kureşî et-Teymî, İslam peygamberi Muhammed'in sahâbesi ve Dört Halife'nin ilki. Muhammed sonrası Müslüman toplumda 632-634 arası liderlik ve yöneticilik yapması, bu sebeple Muhammed'in halefi olması kendisine ilk halife unvanını kazandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hâlid bin Velîd</span> Arap asker ve komutan, sahabe (y. 585–642)

Hâlid bin el-Velîd Seyfullah olarak da bilinen Arap komutan. Hudeybiye Antlaşması sonrasında Müslümanlığı seçene kadar Kureyşlilerin saflarında, İslam dinine geçtikten sonra ise İslam devletinin emrinde savaşmıştır. Kureyşlilerin Uhud Savaşı'nda yenilmemelerinde kilit rol oynamış, emrindeki süvarilere yaptırdığı manevra ile Müslümanların yenilmesini sağlamıştır. Müslüman olduktan sonra Bizans ve Sasanilere karşı zaferler kazanmıştır. Bunların en dikkat çekeni Yermük nehri kıyısında Bizans ordusunu bozguna uğrattığı savaştır. İslami kaynaklara göre katıldığı yüzü aşkın savaşta hiçbir yenilgiye uğramamış nadir komutanlardan biridir.

Firaz Muharebesi, Müslüman Arap kumandanı Halid bin Velid'in Mezopotamya Irak'ta Bizans İmparatorluğu, Sasani İmparatorluğu ve Hristiyan Araplar'a karşı yapmış olduğu son muharebedir. Halid'in ordusu 15.000 kişiyi içeriyordu. Buna karşın Bizans İmparatorluğu, Sasani İmparatorluğu ve Hristiyan Araplar'dan kurulu birleşik güç orduları Halid'in ordusundan birkaç kat fazlaydı. Bazı kaynaklara göre onlar on kat fazlaydı.

<span class="mw-page-title-main">Köprü Muharebesi</span> Râşidîn Halifeliği ile Sasani İmparatorluğu arasında gerçekleşen bir muharebe

Köprü Muhrebesi, 634 yılında Ebû Ubeyd es-Sekafî önderliğindeki Müslüman Araplar ile Bahman Jaduya liderliğindeki Sasani İmparatorluğu arasında Kufe'de gerçekleşen muharebedir. Sasanilerin zaferiyle sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Osman</span> İslam Devletinin üçüncü halifesi, sahabe

Osman bin Affan, Hulefâ-yi Râşidîn'den üçüncüsü, İslam peygamberi Muhammed'in cennetle müjdelenmiş sahâbelerinden birisidir. 644 yılından 656'daki öldürülmesine kadar, 12 yıl boyunca halifelik yapmıştır; Hulefâ-yi Râşidîn'den en uzun süre halifelik yapan odur. Şiâ'da halifeliği kabul edilmeyen sahâbedendir; zira Şîa inancına göre hüküm sürmesi gereken ilk halife Ali'dir. Sünni inanca göre Ali ve Osman arasında ayrım yapılmaz. Ümeyyeoğullarından (Emeviler) olan Osman'ın künyesi İslam peygamberi Muhammed'in kızı Rukiyye'den olan oğluna nispetle Ebu Abdullah'tır. Bunun dışında Ebu Leyla olarak anıldığı da olurdu.

<span class="mw-page-title-main">Râşidîn Halifeliği</span> Kurulan ilk İslam halifeliği (632–661)

Râşidîn Halifeliği, İslâm peygamberi Muhammed'in halefi olan ilk halifeliktir. Muhammed'in MS 632'deki vefatından sonra ilk dört ardışık halifesi (halef) tarafından yönetildi. Bu halifeler, Sünni İslam'da topluca Râşidîn ya da "Doğru Yolda olan" halifeler olarak bilinirler. Bu terim Şîa'da kullanılmaz, çünkü Şii Müslümanlar ilk üç halifenin yönetimini meşru görmez.

<span class="mw-page-title-main">Muhtar es-Sekafî</span> Siyasetçi ve teolog (622-687)

Muhtar es-Sekafî, Ali'nin oğullarından olan Muhammed bin Hanefiyye'nin imam olması gerektiğini benimseyen Muhtariyye hizibinin kurucusu.

Mugire bin Şu'be, İslam peygamberi Muhammed'in sahabesi ve Emevîler döneminde devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Müslümanların İran'ı fethi</span> İslam Devletinin İranı fethi

Müslümanların İran'ı fethi veya Arapların İran'ı fethi, İran'ın MS 7. yüzyılda Müslümanlar tarafından fethedilmesidir. Bunun sonucunda Sasani İmparatorluğu yıkıldı ve İran İslamlaşmaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">Lahmîler</span> Antik Arap monarşisi

Lahmî Krallığı ya da Benû Lehm, 300 ile 602 yılları arasında başkenti Hîre olan güney Irak'ta hüküm sürmüş Arap krallığı. Aralıklı ama genellikle Sasani İmparatorluğu'nun müttefiki ve kukla devletiydi ve Bizans-Sasani savaşlarına katılmıştır. Lahmî Krallığı daha ziyade Arap edebiyatını çeşitli suretlerle etkilemiş olmasıyla tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hîre</span> İnsan yerleşimi

Hîre, günümüzde güney orta Irak'ta Kufe'de bulunan Mezopotamya'da antik bir şehir.

<span class="mw-page-title-main">Hîre Muharebesi</span>

Hîre Muharebesi, yılında Râşidîn Halifeliği ile Sasani İmparatorluğu arasındaki savaştır. Bu, Müslümanların İran'ı fethinin ilk savaşlarından biridir.

Yûsuf bin Ömer es-Sekafî Emevî için kıdemli bir eyalet valisiydi. 738-744'te Irak valisi olarak görev yaptığı dönemdeki politikaları, Kays-Yaman rekabetini derinleştirdi ve idam edildiği Üçüncü Fitne'nin patlak vermesinin ana faktörlerinden biri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Aynülverde Muharebesi</span> Ocak 685in başlarında Emevi ordusu ile Tevvâbîn arasında yapılan muharebe

Aynülverde Muharebesi Ocak 685'in başlarında Emevî ordusu ile Tövbe edenler (Tevvâbîn) arasında savaştır. Tevvâbîn, Muhammed'in bir sahabesi olan Süleyman bin Surad liderliğindeki Ali yanlısı Kufe'de, 680 yılında Emevîlere karşı ayaklanan bir gruptu. Ali yanlısı Kufeliler, Hüseyin'i Emevî halifesi I. Yezîd'e karşı ayaklanmaya çağırdılar, ancak daha sonra 680'de Kerbelâ Olayı'nda öldürüldüğünde ona yardım edemediler. Başlangıçta küçük bir yeraltı hareketi olan Tevvâbîn, Yezid'in 683'te ölümünden sonra Irak'ta yaygın bir destek gördüler. Ubeydullah bin Ziyâd komutasındaki büyük bir Emevî ordusunun Irak'a saldırı başlatmaya hazırlandığı kuzey Suriye'ye ayrılmadan kısa bir süre önce destekçilerinin çoğu tarafından terk edildiler. Resulayn'da çıkan üç gün süren savaşta küçük Tevvâbîn ordusu imha edildi ve İbn Surad da dahil olmak üzere üst düzey liderleri öldürüldü. Bununla birlikte, bu savaş, Muhtar es-Sekafî'nin daha sonraki daha başarılı hareketi için bir öncü ve motivasyon kaynağı olduğunu kanıtladı.

<span class="mw-page-title-main">Utbe bin Gazvân</span> Müslüman general ve sahabe

Ebû Abdillâh Utbe b. Gazvân b. Câbir el-Mâzinî, İslam peygamberi Muhammed'in tanınmış bir sahabesidir. İslam'a geçen yedinci kişidir. Habeşistan'a yapılan hicrete katıldı, ancak Medine'ye ikinci hicreti yapmadan önce Mekke'de Muhammed'in yanında kalmak için geri döndü. Bedir (624), Uhud (625), Hendek (627) ve Yememe muharebeleri de dahil olmak üzere birçok çatışmada savaştı.

Mansur bin Cumhur 8. yüzyılda bir Arap komutanıydı ve dönemin Kays-Yaman rekabetinde güney Arap ("Yaman") kabilelerinin ana ve en fanatik liderlerinden biriydi ve Üçüncü Fitne'de önemli bir rol oynadı.

Müreysî Seferi Aralık 627'de Benî Mustaliḳ kabilesine karşı Müslümanların ilk seferidir.

Benî Mustaliḳ bir Arap kabilesidir. Kabile, Azdi Kahtani'nin soyundan gelen Banu Khuza'a'nın bir alt boyudur. Kızıldeniz kıyısında Cidde ile Rebiğ arasındaki Kadid topraklarında yer alırlar.

Bu sayfada 632 yılında kurulan Râşidîn Halifeliği'nde 632'den 640'a kadar yaşanan olaylar yer alıyor.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.