İçeriğe atla

Ebû Musa el-Eş'arî

Ebu Musa el-Eş'ari (Arapça: أبو موسى الأشعري) (ö. 662), İslam peygamberi Muhammed'in sahabisi

Yemen asıllı Eş'ar kabilesindendir. 628 yılında Hayber Fethi sırasında Habeşistan muhacirleriyle birlikte Muhammed'e katıldı.

Huneyn Savaşında bozguna uğrayan askerleri takip için görevlendirilen Ebû Âmir ölünce kumandayı Ebu Musa el-Eşari'ye bıraktı.

Muhammed ölmeden önce onu Yemen'e zekat memuru olarak gönderdi.

Ebu Bekir dönemindeki Ridde savaşlarında aktif rol aldı.

638'de Basra valisi oldu (638). İran'ın fetihlerinde kumandan olarak görev aldı. 642 yılında Kufe valiliğine getirildi. 649 yılına Kufe valiliği görevlerinden alındı. Tekrar aynı göreve atanıncaya kadar dinî ilimler öğretmeye devam etti. 654 yılında tekrar Kufe valisi oldu. Cemel Vakası’nda tarafsız kalmayı tercih ettiği için Ali görevine son verdi. Hakem olayında Ali'nin hakemi olarak görev yaptı. Hakemler Amr b. As ve Ebu Musa el-Eş'ari, Ali ile Muaviye’nin görevlerine son verilerek halifenin bir komisyon tarafından seçilmesine karar verdiler. Bu karar önce Ebu Musa tarafından açıklandı; söz sırası Amr’a gelince Amr, politik bir manevrayla Ali’yi azledip hilâfet makamına Muaviye’yi tayin ettiğini bildirdi. Ebu Musa el-Eş'ari duruma itiraz etse de sonucu değiştiremedi.[1][2] Bunun üzerine siyasetten tamamen uzaklaştı.

Kaynaklar

  • Serjeant, R. B., “The Caliph ʿUmar’s letters to Abū Mūsā al-Ashʿarī and Muāviya”, JSS, XXIX (1984).
  • Tyan, E., Histoire de l’organisation judiciaire en pays d’Islam, Leiden 1960.
  • Vaglieri, L. Veccia, “al-Ash’ari, Abu Musa”, Encyclopaedia of Islam, 2. Edisyon.
  • de Vaux, B. Carra, “Hicret”, MEB İslam Ansiklopedisi.
  • Zetterstéen, K. V., “Eş’ari”, MEB İslam Ansiklopedisi.

Kaynakça

  1. ^ Akbulut, Ahmet (2017). Sahabe Dönemi İktidar Kavgası. ss. 192-200. 
  2. ^ Aycan, İrfan (2018). Tadımlık Saltanata Giden Yolda Mu'âviye b. Ebî Sufyân. Ankara. ss. 111-141. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ali</span> İslam Devletinin dördüncü halifesi ve Şiilerin birinci imamı

Ali bin Ebu Talib, İslam Devleti'nin 656-661 yılları arasındaki halifesi. İslam peygamberi Muhammed'in damadı ve amcası Ebu Talib'in oğlu olan Ali, Muhammed'in İslam'a davetini kabul eden ilk erkek kişidir. Sünni İslam'a göre Ali, dört halifenin sonuncusu, Şii İslam'a göre ise imamların ilki ve Muhammed'in hak vârisidir. Şii ve Sünni İslam arasındaki farklılaşmanın ana nedeni Muhammed'in gerçek vârisinin kim olduğu konusundaki görüş farklılığından ileri gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">I. Muâviye</span> İslam Devletinin Aliden sonraki halifesi ve Emevi Hanedanının kurucusu

Muaviye bin Ebu Süfyan, İslam Devleti'nin Hasan'dan sonraki halifesi ve Emevi Hanedanı'nın kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Hasan bin Ali</span> Sünnilerin 5. halifesi, Şiilerin 2. imamı; sahabe

Hasan bin Ali bin Ebu Talib, Ali bin Ebu Talib ve Fatıma’nın büyük oğulları ve İslam peygamberi Muhammed'in ilk torunudur. Şiâ çoğunlukla onu on iki imamlarının ikincisi kabul eder, çok küçük bir fırkaya göre ise ikinci imam Hüseyin bin Ali'dir. Bununla birlikte hem Sünni, hem de Şiî ve Alevî İslam anlayışında çok önemli bir yeri vardır; onun, peygamberin Ehli beyt'inden olduğu konusunda herkes hemfikirdir. Babası ile 37 yıl, dedesi ile ise 8 yıl birlikte bulunmuştur. Soyundan gelenlere Şerif denilir.

<span class="mw-page-title-main">Veysel Karanî</span> Yemenli sahabe, müslüman ve mistik

Veysel Karani (Üveys el-Karanî), Yemenli bir Müslüman ve mistik. İslam peygamberi Muhammed döneminde yaşamasına rağmen onu görememiştir. Meşhur hikâyede Medine'ye kadar gitmiş ancak zamanlamasından dolayı onu görememiş ve geri dönmesi gerekmiştir. Bunun üzerine Muhammed ona hırkasını hediye olarak göndermiştir. Sıffin Savaşı sırasında Ali tarafında savaştı. 657 yılında öldü. Tabiin'in büyüklerindendir. Naaşını almaya gelen 3 kabilenin taşıdığı tabutlarda da keramet göstererek göründüğü söylenir. Böylece bu üç ayrı kabilenin yerleşim yerleri olan Yemen ve Şam'da bulunan türbelerinin yanında Siirt ilinin Baykan ilçesinin ziyaret beldesinde de bir türbesi vardır. 23 Haziran 2014 tarihinde Suriye'deki türbesi IŞİD tarafından bombalanarak yıkılmıştır. Bursa'da Sembolik olarak Osmangazi ilçesindede Veysel Karani türbesi ve camii bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kerbelâ Olayı</span> Hüseyin bin Ali ile Emevî halifesi Yezidin orduları arasında Kerbelâda gerçekleşen çatışma (680)

Kerbelâ Olayı veya Kerbelâ Savaşı ya da Kerbelâ katliamı, 10 Ekim 680'de, bugünkü Irak sınırları içindeki Kerbelâ şehrinde, Muhammed'in torunu Hüseyin bin Ali'ye bağlı küçük bir birlik ile Emevi halifesi I. Yezid'in ordusu arasında cereyan etmiştir. Hüseyin ve kafilesindeki herkes öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Sıffin Muharebesi</span> İslam halifesi Ali ile Şam valisi Muaviye arasında yaşanan iktidar savaşı

Sıffin Muharebesi, İlk Fitne esnasında, Halife Ali ile İslam Devleti'nin Suriye valisi Muaviye bin Ebu Süfyan arasında Sıffin'de yapılan savaş. Sıffin günümüzde Suriye'de, Fırat boyundaki Rakka kentinin doğusundadır.

<span class="mw-page-title-main">İlk Fitne</span> Müslüman halkların bölünmesine sebep olan savaş

İlk Fitne, Halife Osman'ın evinde öldürülmesi ile başlayan ve Muaviye'nin İslam Devleti'nin başına geçmesi ile sonuçlanan iç savaş dönemine İslam tarihinde verilen isim.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin</span> Alinin oğlu, Şianın 3. imamı, sahabe

Hüseyin bin Ali bin Ebu Talib, İslâm peygamberi Muhammed'in torunudur. Dördüncü Hâlife olan Ali bin Ebu Talib'in oğludur. Annesi, Muhammed'in kızı Fatıma Zehra’dır. On İki İmâmlar'ın üçüncüsü olan Hüseyin bin Ali, İslam Devleti’nin bir Emevî saltanatına dönüşmemesi için mücadele vermiş ve Emevîler tarafından öldürülmüştür. Soyundan gelenler Hüseynî ya da Seyyid olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Amr bin Âs</span> Amr bin Âs, Arap komutan. Kureyşin Beni Sehm kabilesindendi. Müslüman olmadan önce İslam orduları ile birkaç kez savaştı

Amr bin Âs, Arap komutan.

<span class="mw-page-title-main">İbn-i Mülcem</span>

İbn-i Mülcem, Havârîc fırkası mensuplarından biri ve Ali bin Ebu Tâlib’in katili.

<span class="mw-page-title-main">Muhtar es-Sekafî</span> Siyasetçi ve teolog (622-687)

Muhtar es-Sekafî, Ali'nin oğullarından olan Muhammed bin Hanefiyye'nin imam olması gerektiğini benimseyen Muhtariyye hizibinin kurucusu.

Abdullah bin Amr (615-684), İslam peygamberi Muhammed'in sahabesi.

<span class="mw-page-title-main">Hucr bin Adiy</span> Ali taraftarlığından dolayı Muaviye tarafından öldürtülen kişi

Hucr bin Adiy veya tam adıyla Ebu Abdurrahman Hucr b. Adiy b. Muaviye b. Cebele el-Kindî el-Kufî, Ali taraftarlığından dolayı Muaviye tarafından öldürtülen kişi.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed bin Ebû Bekir</span> Müslüman general, Ebu Bekirin oğlu, Mısır Valisi

Muhammed bin Ebu Bekir, Ebu Bekir'in oğlu, Mısır valisi.

<span class="mw-page-title-main">Mâlik el-Eşter</span>

Mâlik bin el-Hâris bin Abdiyağûs bin Mesleme el-Eşter, Yemenli Arap komutan. Cemel ve Sıffın Savaşlarında Ali'nin yanında yer almıştır. Suriye ve Irak cephelerinde savaşmıştır. Yermük Muharebesi'nde bir gözünü kaybettiği için 'göz kapağı ters çevrilmiş' anlamına gelen el-Eşter lakabıyla tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ziyâd bin Ebih</span>

Ziyâd bin Ebih', Emevîler dönemi devlet adamı.

Semüre bin Cündeb İslam peygamberi Muhammed'in bir sahabisi.

<span class="mw-page-title-main">660'larda Emevîler</span>

Bu sayfada 661 yılında kurulan Emevi Halifeliği'nde 660'dan 670'e kadar yaşanan olaylar yer alıyor.

Bu sayfada, 670'li yıllarda Emevi Halifeliği'nde yaşanan olaylar yer alıyor.